Απέναντι σε ένα πολύ μεγάλο δίλημμα βρίσκεται η χώρα μας, με την επιτροπή των λοιμωξιολόγων να καλείται αύριο να αποφασίσει για το άνοιγμα του λιανεμπορίου, βρισκόμενη αντιμέτωπη από τη μια με ένα πιθανό τρίτο κύμα του κορωνοϊού και από την άλλη με οικονομικά «συντρίμμια» που έχει δημιουργήσει το πολύμηνο κλείσιμο των καταστημάτων.
Από τη μια πλευρά βρίσκονται οι επιστήμονες που τονίζουν με κάθε τρόπο, όπου σταθούν και όπου βρεθούν ότι η χώρα μας βαδίζει με μαθηματική ακρίβεια σε… τρίτο κύμα του φονικού ιού, το οποίο θα είναι ακόμα πιο σφοδρό από τα προηγούμενα δύο, ενώ θεωρείται αδύνατο να αντέξει αυτή τη φορά το σύστημα υγείας.
Από την άλλη πλευρά, βρίσκεται οικονομική πανωλεθρία, αφού όσο τα καταστήματα μένουν κλειστά, λόγω του lockdown μεγαλώνουν οι πιθανότητες πολλά από αυτά να μην ανοίξουν ποτέ, ακόμα και όταν ο κοροναϊός αποτελεί μακρινή ανάμνηση. Σύμφωνα, δε, με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Χρήστο Ταραντίλη, κάθε μήνας lockdown στοιχίζει 3 δισ. ευρώ ή και περισσότερο, με τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, να τονίζει ότι με βάση τις εκτιμήσεις η ύφεση την προηγούμενη χρονιά ήταν οριακά χαμηλότερη του 10% του ΑΕΠ.
Μπορεί από το οικονομικό επιτελείο να γίνεται σαφές σε όλους τους τόνους πως θα συνεχιστούν για όσο χρειαστεί τα μέτρα στήριξης των εργαζομένων και τα μειωμένα ενοίκια και να τονίζεται ότι τα μέτρα στήριξης θα επεκταθούν και θα εμπλουτιστούν μέσα στο χρόνο ανάλογα με τις συνθήκες, ωστόσο με -σχεδόν- συνεχόμενο «λουκέτο» από τον Μάρτιο μέχρι σήμερα, πολλές επιχειρήσεις ακροβατούν μεταξύ «ζωής» και «θανάτου».
Υπό αυτό το πρίσμα, οι ειδικοί θα συνεδριάσουν αύριο, σε μια ίσως από τις κρισιμότερες συναντήσεις τους, μέχρι την επόμενη, για να αποφασίσουν για το άνοιγμα του λιανεμπορίου και συνεπώς για το μέλλον του lockdown. Όλα δείχνουν ότι θα δώσουν το «πράσινο φως» για το άνοιγμα τουλάχιστον των καταστημάτων, των κομμωτηρίων και των βιβλιοπωλείων, όπως έγινε και τις εορταστικές μέρες.
Σύμμαχος σε αυτό είναι ο μειωμένος αριθμός κρουσμάτων που ανακοινώνονται τα τελευταία 24ωρα, προκαλώντας πρόσκαιρη ανακούφιση των ειδικών, οι οποίοι περίμεναν αύξηση, αν όχι έκρηξη, κρουσμάτων λόγω της χαλάρωσης στην τήρηση των μέτρων που παρατηρήθηκε τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά, η οποία ωστόσο ευτυχώς δεν έχει ακόμα παρατηρηθεί.
Ενθαρρυντικά μηνύματα για το άνοιγμα της αγοράς δίνουν και οι επιστήμονες της χώρας μας, με την καθηγήτρια πνευμονολογίας και πρόεδρο του κεντρικού συμβουλίου Υγείας, Μίνα Γκάγκα να υπογραμμίζει πως «μπορούμε να ανοίξουμε την αγορά τηρώντας όλα τα απαραίτητα μέτρα». «Θα ήθελα σιγά σιγά να μπορέσουμε να ανοίξουμε με την προϋπόθεση ότι θα κρατάμε τα μέτρα. Σχεδόν όλος ο κόσμος τηρεί τα μέτρα, νομίζω ότι είμαστε πια ώριμοι να το κάνουμε» είπε χαρακτηριστικά, μιλώντας στο MEGA. Μάλιστα, η κ. Γκάγκα εξήγησε πως «μπαίνουμε ήδη σε καταστήματα τροφίμων χωρίς να έχουμε πολλά κρούσματα, με αυτό το ρυθμό τηρώντας τα μέτρα μπορούμε νομίζω να ανοίξουμε».
Το μεγάλο ερώτημα που τίθεται πλέον είναι -εφόσον αποφασιστεί το άνοιγμα των καταστημάτων- εάν θα προτιμηθεί η μέθοδος του click away ή του click in shop. Με την πρώτη μέθοδο εξοικειωθήκαμε κατά τη διάρκεια των γιορτών. Η δεύτερη ωστόσο, μας επιτρέπει να μπαίνουμε και να ψωνίζουμε από ένα κατάστημα, ωστόσο αυτό θα γίνεται με ραντεβού και στο συγκεκριμένο κατάστημα θα υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός ατόμων, ανάλογα με τα τετραγωνικά μέτρα.
Το click in shop θα βοηθήσει περισσότερο και τους καταστηματάρχες και τους καταναλωτές, αφού έτσι θα μπορούν να ψωνίσουν και όσοι απέφευγαν το click away, γιατί ήθελαν να δοκιμάσουν κάτι πριν το αγοράσουν.
Εφικτό το click in shop λέει ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών
Άνοιγμα λιανεμπορίου με click in shop ζητά ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών. Ο ΕΣΑ τονίζει ότι αυτό είναι εφικτό να πραγματοποιηθεί άμεσα, ενώ ζητά να αφορά το σύνολο του λιανεμπορίου και όχι μόνο συγκεκριμένους κλάδους, δεδομένου ότι αποτελεί κρίσιμο παράγοντα βιωσιμότητας για όλους.
Αυτά επισημαίνει σε ανακοίνωση ο Εμπορικός Σύλλογος της Αθήνας τονίζοντας ότι «η επαναλειτουργία του λιανεμπορίου με τη μορφή του click away όπως επιστημονικώς διαπιστώθηκε, συνεισφέρει μόνο 4% στην υγειονομική επιβάρυνση, ενώ το click in shop μόνο 5%, ενώ ο περιορισμός της κινητικότητας στο δημόσιο χώρο μπορεί τεκμηριωμένα πλέον να αποφευχθεί με αυστηρή θέσπιση γεωγραφικών κριτηρίων για τις μετακινήσεις».
Δεδομένων των επιστημονικών αποδείξεων, την έως σήμερα εμπειρία λειτουργίας του λιανικού εμπορίου αλλά και την κρίσιμη οικονομική κατάσταση που βιώνουν οι επιχειρήσεις, πρέπει υγειονομικοί επιστήμονες και κυβέρνηση να σταθμίσουν τα πραγματικά δεδομένα και να λάβουν τη βέλτιστη απόφαση για το σύνολο της κοινωνίας, καταλήγει ο Σύλλογος.
Γκάγκα: Μπορούμε να ανοίξουμε την αγορά τηρώντας όλα τα απαραίτητα μέτρα
Για το άνοιγμα της αγοράς και την προσπάθεια που έχουμε κάνει όλοι αυτό το διάστημα μίλησε η Μίνα Γκάγκα, καθηγήτρια πνευμονολογίας και πρόεδρος του κεντρικού συμβουλίου Υγείας στο ΜEGA.
«Θα ήθελα σιγά σιγά να μπορέσουμε να ανοίξουμε με την προϋπόθεση ότι θα κρατάμε τα μέτρα. Σχεδόν όλος ο κόσμος τηρεί τα μέτρα, νομίζω ότι είμαστε πια ώριμοι να το κάνουμε» ανέφερε η κ. Γκάγκα.
H ίδια τόνισε: «Όσο είμαστε με συγκεκριμένο αριθμό σε κλειστούς χώρους και φοράμε τη μάσκα νομίζω ότι όλα θα πάνε καλά. Μπαίνουμε ήδη σε καταστήματα τροφίμων χωρίς να έχουμε πολλά κρούσματα, με αυτό το ρυθμό τηρώντας τα μέτρα μπορούμε νομίζω να ανοίξουμε».
«Δεν μπορώ να ξέρω αν θα κλείσουν ξανά, αυτό θα εξαρτηθεί από την επιδημιολογική κατάσταση» ανέφερε η καθηγήτρια.
Η κ. Γκάγκα τέλος διευκρίνισε ότι: «Όσο κρατάμε τα μέτρα τότε το ρίσκο μειώνεται. Είναι δύσκολο όταν έχει πολύ κρύο να κρατάς τα παράθυρα ανοιχτά, αλλά ένα ήπιο άνοιγμα πρέπει να κρατάμε. Φαντάζομαι ότι το κύμα του ψύχους θα περάσει στα μέσα της άλλης εβδομάδας».
«Αν ο κοροναϊός σαρώνει τη χώρα και το τρίτο τρίμηνο θα έχουμε πρόβλημα»
Πάντως, υπενθυμίζεται ότι πριν λίγες ημέρες, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης, είχε αναφέρει πως στην περίπτωση που η χώρα μαστίζεται από την πανδημία και κατά το τρίτο τρίμηνο θα υπάρξει πρόβλημα.
Βέβαια, ο ίδιος απέκλεισε το ενδεχόμενο μιας νέας χρεοκοπίας και τόνισε ότι δεν θα έρθουν νέα μνημόνια, καθώς το βασικό είναι να γίνει προσεκτική διαχείριση του δημόσιου χρήματος.
«Δεν είμαστε ταπί, γιατί καταφέραμε να αντιμετωπίσουμε την κρίση με εξατομικευμένα μέτρα», δήλωσε στον ΣΚΑΪ 100.3 ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης. Τόνισε, δε, ότι η επόμενη φάση των μέτρων θα είναι ακόμα πιο εξατομικευμένη, καθώς οι πόροι δεν είναι απεριόριστοι.
Ένα βήμα πριν το άνοιγμα του λιανεμπορίου
Σε κάθε περίπτωση, άπαντες δείχνουν στο άνοιγμα του λιανεμπορίου. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρήστος Ταραντίλης το μεσημέρι της Πέμπτης επεσήμανε πως τα δεδομένα σήμερα, σε σχέση με τις 14 Δεκεμβρίου όταν είχε ανοίξει η αγορά μέσω του click away, είναι πολύ καλύτερα.
Για το άνοιγμα της αγοράς, επέμεινε πως η κυβέρνηση θα κινηθεί βάσει του εξαγγελθέντος σχεδίου: «Ανάλυση δεδομένων από την επιτροπή των ειδικών, εισήγησή τους και απόφαση από τον πρωθυπουργό».
Αργότερα σήμερα, το Υπουργείο Ανάπτυξης κατέθεσε στην Επιτροπή των ειδικών την τελική του εισήγηση για το άνοιγμα των εμπορικών καταστημάτων, η οποία προβλέπει πως την επαναλειτουργία τους με τη μέθοδο του click away, ενώ εξαίρεση θα αποτελέσουν τα καταστήματα ένδυσης, υπόδησης και τα κοσμηματοπωλεία για τα οποία προτείνεται η αγορά με ραντεβού, το click in shop.
Δηλαδή, οι καταναλωτές θα μπορούν να κλείσουν ραντεβού και να μπουν στο εσωτερικό του καταστήματος και να δοκιμάσουν τα προϊόντα που επιθυμούν.
Φυσικά, θα υπάρχει αυστηρή τήρηση των μέτρων προστασίας, θα επιτρέπεται συγκεκριμένος αριθμός ατόμων –ανάλογα με τα τετραγωνικά του καταστήματος– με το εύρος του κάθε ραντεβού να ορίζεται στα 20 με 30 λεπτά.
Μάλιστα, προκρίνει να μην είναι υποχρεωτική η χρήση κάρτας, αλλά να επιτρέπονται και τα μετρητά, ενώ το υπουργείο εισηγείται και την επαναλειτουργία των κομμωτηρίων με τον ίδιο τρόπο που άνοιξαν στις γιορτές.
Πυρετώδεις προετοιμασίες
Και οι επιχειρηματίες από την πλευρά τους περιμένουν πώς και πώς το άνοιγμα των καταστημάτων τους, εν αναμονή των τελικών ανακοινώσεων της Παρασκευής.
Οι επιχειρηματίες περιμένουν τις αποφάσεις της επιτροπής λοιμωξιολόγων για το άνοιγμα με ραντεβού μέσα στο κατάστημα τη Δευτέρα αλλά τα ερωτήματα των καταναλωτών είναι πολλά.
Σύμφωνα με τα όσα έχουν ήδη γίνει γνωστά, οι καταναλωτές θα αποστέλουν μήνυμα με τον αριθμό 2 στο 13033 αλλά δεν θα έχουν το δικαίωμα να μετακινηθούν εκτός του δήμου όπου διαμένουν, για να πραγματοποιήσουν τις αγορές τους.
Κάθε πολίτης θα έχει στη διάθεσή του 3 ώρες από την στιγμή που θα στείλει το SMS μέχρι και την επιστροφή του στην οικία του.
Περισσότερες διευκρινίσεις πρέπει να δοθούν για τη διαδικασία της αγοράς ρούχων και παπουτσιών, όπως πόσα προϊόντα μπορεί να δοκιμάσει κάθε πελάτης, υπό ποιες προϋποθέσεις ασφαλείας αλλά και πόσα άτομα μπορούν να βρίσκονται μέσα στο κατάστημα.
Το απόγευμα της Παρασκευής, μετά και τη συνεδρίαση των επιστημόνων, θα έχουν όλα απαντηθεί. Οι επαγγελματίες, πάντως, ετοιμάζονται πυρετωδώς για ένα άνοιγμα που, πάντως, δεν θα είναι πανηγυρικό.