Καθώς μια νέα χρονιά ξεκινάει, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες καλεί την Πορτογαλία και τη Σλοβενία να αξιοποιήσουν κατάλληλα την Προεδρία τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2021 και τις διαπραγματεύσεις για το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, καθώς και να δείξουν ηγετικό πνεύμα με στόχο την αποτελεσματικότερη προστασία των προσφύγων στην Ευρώπη και στο εξωτερικό.
Οι Συστάσεις προς την Προεδρία της Ε.Ε. για το 2021 της Ύπατης Αρμοστείας προτείνουν προβλέψιμα και υπεύθυνα μέτρα που να βασίζονται στην αλληλεγγύη και να αποσκοπούν σε ένα βιώσιμο ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου με βασικό άξονα τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τονίζουν επίσης πόσο σημαντική είναι η ενίσχυση της πολιτικής και οικονομικής στήριξης στις χώρες και τις περιοχές όπου ζουν οι περισσότεροι αναγκαστικά εκτοπισμένοι πληθυσμοί. Όπως και η ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι κύριες αιτίες που οδηγούν στον αναγκαστικό εκτοπισμό και την παράτυπη μετανάστευση.
«Σε ένα εύθραυστο παγκόσμιο περιβάλλον, μια Ευρωπαϊκή Ένωση που σώζει ζωές, προστατεύει τους πρόσφυγες στην Ευρώπη και παγκοσμίως και βρίσκει λύσεις για να μπει ένα τέλος στον αναγκαστικό εκτοπισμό και να οικοδομηθούν ανθεκτικές κοινωνίες είναι πιο απαραίτητη από ποτέ», δήλωσε ο Gonzalo Vargas Llosa, Αντιπρόσωπος Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Ύπατης Αρμοστείας. «Ελπίζουμε ότι το 2021 θα αποτελέσει ένα νέο κεφάλαιο για την προσφυγική προστασία και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επιδείξει ηγετικό πνεύμα στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο».
Η Ύπατη Αρμοστεία χαιρετίζει την κατεύθυνση και τη συνεκτική προσέγγιση του προτεινόμενου Ευρωπαϊκού Συμφώνου, όπως και την έμφαση που δίνεται στην αλληλεγγύη και την αντιμετώπιση των βασικών αιτιών του αναγκαστικού εκτοπισμού. Υπάρχει επίσης μια πολύ σημαντική δέσμευση να ενισχυθεί η έρευνα και διάσωση και να διασφαλιστούν προβλέψιμες διαδικασίες αποβίβασης, κάτι που η Ύπατη Αρμοστεία ελπίζει ότι θα υλοποιηθεί άμεσα.
«Καθώς οι διαπραγματεύσεις για το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο συνεχίζονται, πιστεύουμε ότι τα κράτη μέλη της Ε.Ε. θα αδράξουν την ευκαιρία δίνοντας το παράδειγμα και προστατεύοντας καλύτερα τους ανθρώπους που αναζητούν άσυλο στην Ευρώπη», τόνισε ο κ. Vargas Llosa. «Οι Προεδρίες της Ε.Ε. κατά το 2021 έχουν έναν καθοριστικό ρόλο, να διευκολύνουν τις συζητήσεις που θα ανοίξουν τον δρόμο προς ένα κοινό και αποτελεσματικό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου που θα παρέχει προστασία σε όσους ανθρώπους διαφεύγουν από τον πόλεμο και τις διώξεις».
Η Ύπατη Αρμοστεία καλεί τις Προεδρίες να διερευνήσουν πώς μπορεί να επιτευχθεί πρόοδος σε βασικά ζητήματα όπως είναι η αλληλεγγύη και οι συνοριακές διαδικασίες. Η Ύπατη Αρμοστεία υποστηρίζει τις δίκαιες και ταχείες διαδικασίες ασύλου προκειμένου να καθορίζεται σε σύντομο διάστημα ποιος χρειάζεται διεθνή προστασία. Οι αξιοπρεπείς επιστροφές για τους ανθρώπους που επιθυμούν να επιστρέψουν στη χώρα καταγωγής τους ή που δεν χρήζουν διεθνούς προστασίας, είναι εξίσου κρίσιμες για ένα σύστημα που να λειτουργεί αποτελεσματικά. Ένα πραγματικά κοινό και αποτελεσματικό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου απαιτεί επίσης έναν προβλέψιμο μηχανισμό αλληλεγγύης με τα κράτη που δέχονται έναν δυσανάλογο αριθμό αιτημάτων ασύλου.
Η Ε.Ε. μπορεί να ενισχύσει τον παγκόσμιο ηγετικό της ρόλο στον τομέα του ασύλου εξασφαλίζοντας ότι τα δικαιώματα των προσφύγων γίνονται σεβαστά σε κάθε περίπτωση. Η Ύπατη Αρμοστεία, ωστόσο, εξακολουθεί να ανησυχεί ιδιαίτερα για τις αξιόπιστες και επανειλημμένες αναφορές για άτυπες αναγκαστικές επιστροφές και προτρέπει τις Προεδρίες να δώσουν προτεραιότητα στην ανάπτυξη Ανεξάρτητων Εθνικών Μηχανισμών Παρακολούθησης, όπως προτείνεται και στο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο, με σκοπό να μπει ένα τέλος σε αυτές τις πρακτικές.
Η Ύπατη Αρμοστεία είναι έτοιμη να παρέχει στήριξη στις Προεδρίες της Ε.Ε. και στα κράτη μέλη προκειμένου να ενισχύσουν την αλληλεγγύη τους προς τους πρόσφυγες και τις χώρες υποδοχής τους εντός της Ε.Ε. αλλά και παγκοσμίως.
