Μάλλον αναμενόμενο ήταν να εμφανιστούν και οι …πονηροί, που ζητούν από το κράτος οικονομική βοήθεια λόγω πανδημίας, χωρίς να τη δικαιούνται. Αλλά αυτό που σκέφτηκε ο 31χρονος από το Γκελζενκίρχεν ξεπέρασε κάθε όριο: Υποβάλλοντας διαφορετικά στοιχεία κάθε φορά, είχε καταθέσει αίτηση για βοήθεια σε έξι διαφορετικά κρατίδια της Γερμανίας (Βαυαρία, Βάδη-Βυρτεμβέργη, Ζάαρ, Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, Έσση, Βερολίνο). Συνολικά ζητούσε ούτε λίγο ούτε πολύ δυόμισι εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων είχαν ήδη εκταμιευθεί σχεδόν 68.000. Μόνο στη Βαυαρία είχε καταθέσει 23 διαφορετικές αιτήσεις, ζητώντας κρατικές ενισχύσεις ύψους 1,1 εκ. ευρώ.
Στις αιτήσεις του, που κατατέθηκαν ανάμεσα στα τέλη Μαρτίου και στα τέλη Απριλίου του 2020, ο 31χρονος παρουσίαζε άλλοτε εικονικά και άλλοτε πραγματικά στοιχεία από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται κυρίως στον τομέα της επεξεργασίας τροφίμων ή της γαστρονομίας. Σύμφωνα με την εισαγγελία, στόχος του ήταν να συγκεντρώσει τα χρήματα σε τραπεζικό λογαριασμό στο Ταμιευτήριο του Ντόρτμουντ και από εκεί να τα διοχετεύσει στο εξωτερικό μέσω κρυπτονομισμάτων. Το «κόλπο» λειτούργησε για τα πρώτα εμβάσματα, συνολικού ύψους 36.000 ευρώ. Ωστόσο στη συνέχεια ο επιτήδειος, ο οποίος το τελευταίο χρονικό διάστημα διέμενε στο Λονδίνο, εντοπίστηκε από τις αρχές. Τη Δευτέρα άρχισε η δίκη του στο πρωτοδικείο του Μονάχου.
Χιλιάδες ύποπτα περιστατικά
Όπως επισημαίνει εκπρόσωπος της Γερμανικής Εγκληματολογικής Υπηρεσίας (BKA) δεν πρόκειται για μεμονωμένη περίπτωση, καθώς «πολλοί εγκληματίες επιχειρούν να εκμεταλλευθούν τη δύσκολη συγκυρία για να οικειοποιηθούν παρανόμως δημόσιο πλούτο». Το υπουργείο Οικονομίας δεν διαθέτει επαρκή στοιχεία και παραπέμπει στις αρμόδιες αρχές των ομόσπονδων κρατιδίων. Μόνο στη Βαυαρία, όπου έχουν εκταμιευθεί συνολικά 5,5 εκατομμύρια ευρώ, η εγκληματολογική υπηρεσία κάνει λόγο για 1.400 ύποπτες περιπτώσεις. Η εισαγγελία του Μονάχου εξετάζει αυτή τη στιγμή 145 περιστατικά.
Οι τράπεζες ειδοποιούν τις αρχές
Όπως επισημαίνει το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (DPA) στις περισσότερες περιπτώσεις οι αρχές κινητοποιούνται μετά από ειδοποίηση των τραπεζών, οι οποίες με βάση την ισχύουσα νομοθεσία είναι υποχρεωμένες να ειδοποιούν τις αρχές για ύποπτες συναλλαγές, εφόσον συντρέχει εύλογη υποψία για ξέπλυμα χρήματος ή παρεμφερή αδικήματα. Ο Βαυαρός υπουργός Δικαιοσύνης Γκέοργκ Άιζενραϊχ προειδοποιεί ότι «η απόπειρα εξαπάτησης των αρχών για την καταβολή κρατικών ενισχύσεων λόγω πανδημίας δεν συμφέρει και τιμωρείται αυστηρά, με υψηλά πρόστιμα και ποινή φυλάκισης έως πέντε ετών».
Εκπρόσωπος του ομοσπονδιακού υπουργείου Οικονομικών δηλώνει πάντως ότι οι επιτήδειοι δεν μπορούν να ξεγελάσουν τόσο εύκολα τις αρχές, όσο πιθανώς συνέβαινε στην αρχή της πανδημίας. Και αυτό γιατί η αποκαλούμενη «μεταβατική βοήθεια» για τη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων προϋποθέτει πλέον την κατάθεση των απαραίτητων δικαιολογητικών από ένα τρίτο πρόσωπο με γνώση της σχετικής νομοθεσίας, για παράδειγμα έναν δικηγόρο, φοροτεχνικό ή οικονομικό ελεγκτή. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, εκτιμά ο εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών «αποφεύγεται συνήθως η κατάχρηση». Φαίνεται ότι ο ενδιάμεσος τρίτος λειτουργεί ως φίλτρο, που αποτρέπει τις πιο ακραίες περιπτώσεις.
Γιάννης Παπαδημητρίου (DPA, Spiegel Online)