Η «δύση» της πολιτικής κυριαρχίας του Ντόναλντ Τραμπ αφήνει βαριά τραυματισμένη την αμερικανική δημοκρατία και θολό το status της χώρας. Η εισβολή των οπαδών του εν ενεργεία Προέδρου των ΗΠΑ στο Καπιτώλιο θύμισε εικόνες υπανάπτυκτων, κοινωνικά και πολιτικά, χωρών.
Τα ερωτήματα για τα γεγονότα της 6ης Ιανουαρίου παραμένουν πολλά. Ποια ήταν η επίδραση του Τραμπ; Ποιος είναι ο βαθμός ποιότητας της αμερικανικής δημοκρατίας; Ποιες θα είναι οι προκλήσεις της προεδρίας Μπάιντεν; Παράλληλα, ανακύπτουν και θεωρητικά ζητήματα, όπως η διαφορά λαϊκισμού και δημαγωγίας με φόντο το αμερικανικό παράδειγμα.
«Το Βήμα» επικοινώνησε με τον καθηγητή Συγκριτικής Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι, Τάκη Παππά (συγγραφέα του πολύ καλού βιβλίου «Λαϊκισμός και Κρίση στην Ελλάδα», εκδόσεις Ίκαρος), για τη μέρα που πολλοί χαρακτήρισαν «νέα 11η Σεπτεμβρίου». Σύμφωνα με τον κ. Παππά, τα γεγονότα στο Καπιτώλιο θα μπορούσαν να είχαν συμβεί σε οποιαδήποτε δημοκρατική χώρα. «Η αμερικανική δημοκρατία δεν είναι τέλεια όπως συχνά λέγεται» σημειώνει, χαρακτηρίζοντας την προβληματική. «Οι μαύροι δεν είχαν δικαίωμα ψήφου έως το 1965. Είναι σαθρό το εποικοδόμημα της».
Λαϊκιστής ηγέτης
Σχολιάζοντας το ύφος της διακυβέρνησης Τραμπ, μιλά για ασέβεια του Προέδρου προς τους θεσμούς, τη δικαιοσύνη και τον Τύπο. «Οι άνθρωποί του μπήκαν στο Καπιτώλιο για να προστατέψουν τον Πρόεδρό τους. Αυτό είναι το αποτέλεσμα μιας τετραετίας τραμπισμού, που άλωσε την ουσία της φιλελεύθερης δημοκρατίας»εξηγεί.
Όπως προσθέτει ο κ. Παππάς, ο Τραμπ είναι καθαρά λαϊκιστής ηγέτης: «Όλοι οι λαϊκιστές είναι δημαγωγοί, αλλά όλοι οι δημαγωγοί δεν είναι λαϊκιστές. Ο Τραμπ είναι ένας κατεξοχήν λαϊκιστής ηγέτης. Ένας ανελεύθερος ηγέτης, που διχάζει την κοινωνία και παραβιάζει το κράτος δικαίου». Προσθέτει δε ότι ο λαϊκισμός είναι παραφθορά της δημοκρατίας. «Δεν είναι δικτατορία. Ο κόσμος ψηφίζει. Είναι τύπος δημοκρατίας που παραβιάζει τους θεσμούς. Μία λαϊκιστική κυβέρνηση μπορεί να πέσει αλλά δύσκολα».
Οι αποτυχίες Τραμπ και η Προεδρία Μπάιντεν
Για τον κ. Παππά, καθοριστικές αποτυχίες του Τραμπ είναι η αποτυχία αλλαγής του εκλογικού αποτελέσματος, το γεγονός ότι εγκαταλείφθηκε από τους συμμάχους του και ότι πλέον δεν έχει λογαριασμό στο Twitter. «Έχει 84 εκατομμύρια ακολούθους, διοικούσε μέσω Τwitter. Τώρα είναι εντελώς απομονωμένος. Πώς θα επικοινωνήσει με τον κόσμο; Όχι μόνο θα φύγει, αλλά χωρίς Twitter δεν θα είναι ξανά υποψήφιος» σημειώνει.
Εκτιμά, επομένως, ότι η προεδρία Μπάιντεν θα είναι αδύνατη, καθώς θα αντιμετωπίσει τεράστια προβλήματα, όπως η επανίδρυση ή η αποκατάσταση πολύ σημαντικών θεσμών. «Η Γερουσία είναι μοιρασμένη 50-50, ενώ λόγω διορισμών, το Συνταγματικό Δικαστήριο είναι συντηρητικό» λέει, υπογραμμίζοντας ότι ερώτημα αποτελεί και η κατάσταση της υγείας του Μπάιντεν.
Υπάρχει σχέση με τους έλληνες Αγανακτισμένους;
Τέλος, ο καθηγητής του πανεπιστημίου του Ελσίνκι αναλύει διαφορές και ομοιότητες μεταξύ του κινήματος των Αγανακτισμένων στην Ελλάδα την περίοδο των Μνημονίων και όσων εισέβαλαν στο Καπιτώλιο.
«Και στις δύο περιπτώσεις υπάρχει όχλος που καταφέρεται εναντίον των θεσμών, στήνονται κρεμάλες. Στις διαφορές, συγκαταλέγεται, ότι τα εν Ελλάδι γεγονότα έγιναν πριν από τις εκλογές και ότι οι Αγανακτισμένοι κατευθύνονταν από διάφορoυς. Στις ΗΠΑ», καταλήγει, «ένα όχλος θέλησε να διώξει τη νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση, ενώ ο μόνος υποκινητής είναι ο εν ενεργεία πρόεδρος των ΗΠΑ».
