Τέτοια εποχή, πριν από περίπου τέσσερα χρόνια, όσοι ασχολούνται σοβαρά με την κλιματική αλλαγή σοκαρίστηκαν. Ακριβώς τη στιγμή που η παγκόσμια κοινότητα έμοιαζε να ακολουθεί τα μέτρα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, οι ψηφοφόροι στις Ηνωμένες Πολιτείες εξέλεξαν έναν πρόεδρο που θα επιχειρούσε να αντιστρέψει όλα τα προηγούμενα κλιματικά επιτεύγματα της χώρας, προκαλώντας αμέτρητες ζημιές.
Πλέον, πλησιάζουμε στο τέλος αυτής της ζοφερής εποχής. Την τελευταία τετραετία, πολλοί ανά τον πλανήτη – εκτός της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ – συνέχισαν να σημειώνουν πρόοδο ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Κυβερνήσεις, μεγάλα θεσμικά όργανα και μεγάλες ή μικρές επιχειρήσεις αγνόησαν την οπισθοδρομική ρητορική του προέδρου και συνέχισαν να εργάζονται προς ένα βιώσιμο μέλλον.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση πρωτοστάτησε με την Πράσινη Συμφωνία (Green Deal) για μια ουδέτερη οικονομία έως το 2050. Ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ ανακοίνωσε σε ομιλία του στον ΟΗΕ παρόμοιο στόχο έως το 2060. Ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Γιοχισίντε Σούγκα δεσμεύτηκε επίσης για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, όπως και η κυβέρνηση της Νότιας Κορέας. Σε όλον τον πλανήτη η δράση για το κλίμα βρίσκεται στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας. Στις ΗΠΑ, ο εκλεγμένος πλέον πρόεδρος Τζο Μπάινεν προωθεί σχέδιο για «Επανάσταση στην Καθαρή Ενέργεια και την Περιβαλλοντική Δικαιοσύνη», το οποίο στοχεύει σε 100% καθαρή ενέργεια και μηδενικές εκπομπές έως το 2050.
Οι τρεις μεγαλύτερες βιομηχανικές δυνάμεις του πλανήτη, ΗΠΑ, ΕΕ και Κίνα, έχουν μια ιστορική ευκαιρία να συνεργαστούν με τρόπους αποτελεσματικούς και αμοιβαία επωφελείς. Οι στρατηγικές για τη μείωση των συνολικών εκπομπών θα επιταχύνουν την ανάκαμψη από την COVID-19 στο εγγύς μέλλον και θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη, μακροπρόθεσμα, μέσω μιας παγκόσμιας μετάβασης στην καθαρή ενέργεια.
Το επόμενο βήμα θα είναι να ξεκινήσουν οι προετοιμασίες για μια Σύνοδο Κορυφής μέσω της οποίας θα μπορούν να αντιμετωπιστούν τελικά πιο… ευαίσθητα θέματα. Εχει απομείνει λιγότερος από ένας χρόνος για τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα στη Γλασκώβη (COP26) και οι ηγέτες ΕΕ, ΗΠΑ και Κίνας πρέπει να αρχίσουν να προετοιμάζουν το έδαφος για ουσιαστική δράση.
Τεχνολογίες που μέχρι πρότινος θεωρούνταν περιθωριακές είναι πλέον «κλασικές» στο αναδυόμενο ενεργειακό σύστημα του 21ου αιώνα. Η δραματική μείωση του κόστους της παραγόμενης ενέργειας από φωτοβολταϊκά ή αιολικά πάρκα επέτρεψε σε νέες τεχνολογίες να αναπτυχθούν, ενώ την ίδια στιγμή συστήματα αποθήκευσης ενέργειας (συσσωρευτές) και ηλεκτρικά οχήματα αντιμετωπίζουν ταχεία ανάπτυξη. Οπως επίσης και άλλες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένων των πολύ αποδοτικών ηλιακών κυψελών, της γεωθερμικής ενέργειας μειωμένου κόστους, των πλωτών υπεράκτιων αιολικών πάρκων και του πράσινου υδρογόνου. Αυτές οι καινοτομίες θα προσθέσουν νέα ορμή στην επανάσταση της καθαρής ενέργειας.
Αν και η κατεύθυνση που παίρνει η παγκόσμια κοινότητα είναι σαφώς «καθαρή», αν δεν κινηθούμε τόσο γρήγορα όσο απαιτεί η κλιματική κρίση δεν θα έχει αποτέλεσμα. Ολοι έχουμε δει πρωτοσέλιδα για τις εξελίξεις στην Αρκτική και στην Ανταρκτική. Καθώς ο πλανήτης θερμαίνεται, λιώνουν ο πολικός πάγος και οι παγετώνες, ενώ η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει. Οι καταστροφικές πυρκαγιές σε ΗΠΑ και Αυστραλία τα τελευταία χρόνια είναι απλώς μια προεπισκόπηση του τι μας περιμένει. Η συχνότερη εμφάνιση πλημμυρών, ξηρασίας, τυφώνων και άλλων ακραίων σήμερα καιρικών συνθηκών θα γίνουν η νέα πραγματικότητα, εάν δεν ανατραπεί η σημερινή πορεία του κλίματος. Η ελπίδα βρίσκεται στην αποφασιστική και επίμονη συλλογική δράση για επιτάχυνση της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια για καθαρότερο περιβάλλον και ισχυρότερη οικονομία στο μέλλον.
*Ο κ. Jules Kortenhorst είναι διευθύνων σύμβουλος του Rocky Mountain Institute. Ο κ. Andreas Kuhlmann είναι διευθύνων σύμβουλος του Γερμανικού Οργανισμού Ενέργειας (DENA) και ιδρυτής της πρωτοβουλίας Start Up Energy Transition (The Project Syndicate)
