Οι δισεκατομμυριούχοι που πλούτισαν ακόμη περισσότερο στη διάρκεια της πανδημίας θα έπρεπε να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να παρέχουν βοήθεια έκτακτης ανάγκης στους αριθμούς-ρεκόρ που έχουν έρθει αντιμέτωποι με την πείνα, υποστήριξε ο επικεφαλής αμερικανικής φιλανθρωπικής οργάνωσης που υποστηρίζει το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης.
Η πανδημία και η συνεπακόλουθη οικονομική κρίση έχουν οδηγήσει σε απότομη αύξηση των ανθρώπων που κινδυνεύουν με ακραία πείνα σε όλο τον κόσμο. Το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Σίτισης (WFP), η υπηρεσία του ΟΗΕ που προσφέρει βοήθεια έκτακτης ανάγκης και τιμήθηκε φέτος με το Νόμπελ Ειρήνης, χρειάστηκε να υποστηρίξει 138 εκατ. ανθρώπους το 2020, σε σύγκριση με τους 100 εκατ. του 2019.
Οι αριθμοί αυτοί αναμένεται να αυξηθούν ακόμη περισσότερο φέτος, αφού έως και 235 εκατ. άνθρωποι «οδεύουν προς την ακραία πείνα», σύμφωνα με τον Μπάρον Σέγκαρ, πρόεδρο και CEO του World Food Program USA. «Χωρίς αμφιβολία, έχουμε μπροστά μας το μεγαλύτερο πρόγραμμα ανθρωπιστικής βοήθειας στην ιστορία».
Όμως τα κονδύλια που είναι διαθέσιμα στο WFP δεν αυξάνονται με τους ρυθμούς αύξησης των πεινασμένων, και ο Σέγκαρ εκτιμά ότι το έλλειμμα θα αγγίξει τα $5 δισ. εντός του 2021.
«Φανταστείτε να σηκωνόταν ένας άνθρωπος και να έλεγε ότι άκουσε το κάλεσμά μας και θα δωρίσει $5 δισ.», δήλωσε στον Guardian. «Προσπαθούμε να ξεκλειδώσουμε τον ιδιωτικό τομέα. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν περισσότεροι δισεκατομμυριούχοι στις ΗΠΑ από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στην ιστορία, και πολλοί από αυτούς τους δισεκατομμυριούχους τα κατάφεραν χάρη στον κοροναϊό».
Προειδοποίησε ότι παρά τη διανομή των εμβολίων, η πανδημία και οικονομικές κρίσεις δεν αναμένεται να λήξουν άμεσα. «Τα πράγματα πρόκειται να επιδεινωθούν», σημείωσε. «Η κρυστάλλινη σφαίρα μου δείχνει πολύ σκοτεινές εικόνες. Θα πεθάνουν περισσότεροι άνθρωποι, όχι λόγω του κοροναϊού, αλλά λόγω της οικονομικής κατάρρευσης που προκάλεσε ο κοροναϊός».
Σε ορισμένες χώρες, η πείνα και οι έμμεσες επιπτώσεις της πανδημίας έχουν επιφέρει μεγαλύτερη καταστροφή από τον ίδιο τον ιό. Ανάμεσά τους και το Αφγανιστάν, η Υεμένη και η Μπουρκίνα Φάσο. Για παράδειγμα, καθώς οι αναπτυγμένες οικονομίες σε όλο τον κόσμο έχουν δεχτεί σημαντικό οικονομικό πλήγμα, η διασπορά των φτωχότερων χωρών, που υπό φυσιολογικές συνθήκες στηρίζουν τις εθνικές τους οικονομίες μέσω εμβασμάτων, δεν έχουν πλέον αυτή τη δυνατότητα. Επιπροσθέτως, οι κυβερνήσεις που αντιμετωπίζουν ελλείμματα είναι δυσκολότερο να πειστούν να προσφέρουν οικονομική βοήθεια, ενώ οι άνθρωποι που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές έχουν αποκοπεί από τον υπόλοιπο κόσμο εξαιτίας των ταξιδιωτικών περιορισμών.
Και αυτά τα προβλήματα δεν έρχονται μόνα τους. Αλληλεπιδρούν με συρράξεις και φυσικές καταστροφές, όπως τα σμήνη ακρίδων στην ανατολική Αφρική, αλλά και με μακροχρόνια προβλήματα όπως οι επιδεινούμενες κλιματολογικές συνθήκες, που ωθούν τους ανθρώπους στην πείνα και την εξαθλίωση.
Οι προσπάθειες της περασμένης χρονιάς, με το WFP να βοηθά 97 εκατ. ανθρώπους μέσα σε μόλις εννιά μήνες, ήταν «υπέροχα νέα», τονίζει ο Σέγκαρ, όμως «απλώς ανέβαλαν την καταστροφή».
Ο Σέγκαρ εξηγεί στον Guardian ότι σκοπεύει να προβεί σε μια πρωτοφανή κίνηση: Θα ζητήσει από κάποιο συγκεκριμένο δισεκατομμυριούχο ή από έναν μικρό αριθμό πάμπλουτων δωρητών, να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων, καθώς πιστεύει ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος να καλυφθούν τα χρηματοδοτικά κενά. «Η πείνα είναι επιλύσιμη», υποστηρίζει. «Μπορεί να λυθεί με τη σημαντική υποστήριξη ενός δικτύου ατόμων με εξαιρετικά υψηλά εισοδήματα».
Ο Σέγκαρ αρνήθηκε να κατονομάσει συγκεκριμένους δισεκατομμυριούχους, όμως αρκετοί από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο είδαν τις περιουσίες τους να πολλαπλασιάζονται από τις επιπτώσεις του ιού και τα lockdown σε όλο τον κόσμο. Η Amazon επωφελήθηκε τρομερά από την απογείωση των ηλεκτρονικών αγορών, ενώ το Facebook και το Twitter είδαν την κίνησή τους να αυξάνεται ακόμη περισσότερο, από τη στιγμή που οι άνθρωποι μένουν στο σπίτι και περνούν περισσότερο χρόνο σε σύνδεση. Οι μετοχές της Tesla, της εταιρείας ηλεκτρικών αυτοκινήτων του Έλον Μασκ γνώρισαν αύξηση της αξίας τους, τη στιγμή που οι συμβατικές αυτοκινητοβιομηχανίες και οι πετρελαιοβιομηχανίες δέχονταν ισχυρό πλήγμα. Ο Μασκ πλέον έχει εκθρονίσει τον Τζεφ Μπέζος της Amazon, ως πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο.
Η εφημερίδα Financial Times πρόσφατα δημοσίευσε λίστα με 100 εταιρείες που πλούτισαν στη διάρκεια της πανδημίας. Ανάμεσά τους οι Apple, Microsoft, PayPal και Visa. Το χρηματιστήριο κατέγραψε νέα ύψη στο τέλος της περσινής χρονιάς, παρά την πανδημία, καθώς οι κυβερνήσεις διοχέτευαν χρήματα στη στήριξη της παγκόσμιας οικονομίας.
Αν και ορισμένοι δισεκατομμυριούχοι, όπως ο Μπιλ Γκέιτς της Microsoft και η Μακένζι Σκοτ, πρώην σύζυγος του Τζεφ Μπέζος, έχουν δεσμευτεί να διαθέσουν το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας τους στις φιλανθρωπίες, οι περισσότεροι δεν δείχνουν εξίσου πρόθυμοι να συνδέσουν την αύξηση του πλούτου τους με την πανδημία.
Αρκετές εταιρείες με τις οποίες ήρθε σε επαφή ο Guardian αρνήθηκαν να δηλώσουν αν οι δισεκατομμυριούχοι ιδρυτές τους θα ανταποκρίνονταν στην έκκληση του Σέγκαρ και παρέπεμψαν την εφημερίδα στις φιλανθρωπίες στις οποίες έχουν ήδη προβεί.
Η Google δήλωσε ότι παρείχε $800 εκατ. σε μικρές επιχειρήσεις, αλλά και $100 εκατ. για την ανακούφιση από τις επιπτώσεις του κοροναϊού, μέσω του φιλανθρωπικού της τμήματος, Google.org. Η Amazon αναφέρθηκε στη δωρεά $100 εκατ. του Τζεφ Μπέζος προς το Feeding America στη διάρκεια του 2020, αλλά και το πρόγραμμα Day One Fund που ίδρυσε το 2018, κόστους $2 δισ., που εστιάζει στην αστεγία και την προσχολική εκπαίδευση.
Οι ΗΠΑ παρέχουν μεγάλο μέρος των κεφαλαίων του WFP, ενώ δεν αποκλείεται ο νεοεκλεγείς Τζο Μπάιντεν να δώσει μεγαλύτερη έμφαση στα προγράμματα της υπηρεσίας. Η Βρετανία μείωσε δραματικά την διεθνή βοήθεια που προσφέρει στη διάρκεια του 2020, προκαλώντας επικρίσεις από τους ειδικούς της ανάπτυξης.
Πέρσι, ο εκτελεστικός διευθυντής του WFP, Ντέιβιντ Μπίσλι, προειδοποιούσε μιλώντας στον Guardian ότι θα έρθει «λιμός βιβλικών διαστάσεων» εξαιτίας των συρράξεων και των φυσικών καταστροφών, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις του κοροναϊού.
