Σε διαφορετικούς χρόνους (το δίμηνο Μαρτίου – Απριλίου) σχεδιάζεται να καταβληθούν οι αυξήσεις και τα αναδρομικά σε εφαρμογή του νέου ασφαλιστικού νόμου, ο οποίος προβλέπει αύξηση των ποσοστών αναπλήρωσης για όσους συνταξιούχους έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης. Επίσης σε δύο δόσεις θα καταβληθούν τα αναδρομικά των κληρονόμων, ενώ τον Απρίλιο σχεδιάζεται να δοθούν οι αυξήσεις και τα αναδρομικά στους συνταξιούχους που εργάζονται.
Η καταβολή των ποσών αυτών προς τους δικαιούχους θα γίνει με σημαντική καθυστέρηση λόγω των σοβαρών επιπτώσεων της πανδημίας στη λειτουργία του ΕΦΚΑ και αφού προηγηθεί ο επανυπολογισμός των συντάξεων.
Βάσει του νέου προγραμματισμού του υπ. Εργασίας (ο οποίος ανάλογα με τις εξελίξεις της πανδημίας μπορεί πάλι να αλλάξει), οι αυξήσεις του νόμου Βρούτση για όσους έχουν 30 συντάξιμα έτη και άνω και βγήκαν στη σύνταξη μετά τις 13/5/2016 θα καταβληθούν στο τέλος Φεβρουαρίου, δηλαδή με τις συντάξεις Μαρτίου. Θα ακολουθήσουν τον επόμενο μήνα οι αυξήσεις στους παλιούς συνταξιούχους (πριν από τον Μάιο του 2016) και στη συνέχεια θα καταβληθούν σε όλους τους δικαιούχους τα αναδρομικά, με ισχύ από τον Οκτώβριο του 2019. Ολοι οι δικαιούχοι, δηλαδή περίπου 190.000 παλαιοί και νέοι συνταξιούχοι, θα λάβουν τα αναδρομικά 17-18 μηνών τον Απρίλιο.
Ηδη κονδύλι ύψους 200 εκατ. ευρώ έχει εγγράψει ο προϋπολογισμός του κλάδου κύριας σύνταξης του e-ΕΦΚΑ για το 2021. Προβλέπονται 100 εκατ. ευρώ για αναδρομικά για συνταξιούχους του Δημοσίου και επιπλέον 100 εκατ. ευρώ για αναδρομικά για συνταξιούχους τέως φορέων κοινωνικής ασφάλισης (π.χ. ΙΚΑ, ΟΑΕΕ).
Ως γνωστόν, οι αυξήσεις και τα αναδρομικά (από τον Οκτώβριο του 2019) προέρχονται από τον νέο ασφαλιστικό νόμο με τον οποίο διετάχθη, κατόπιν απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, η αντικατάσταση των ποσοστών αναπλήρωσης που προέβλεπε ο νόμος Κατρούγκαλου για τον υπολογισμό συντάξεων από τα 30 έτη ασφάλισης και πάνω. Ο νόμος Βρούτση προβλέπει αύξηση στις κύριες συντάξεις και αφορά τόσο τις παλιές όσο και τις νέες. Αυτό οδηγεί σε ονομαστικές – πραγματικές αυξήσεις κυρίως στις νέες κύριες συντάξεις (όσων έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης), δηλαδή σε εκείνες τις οποίες αιτήθηκαν οι συνταξιούχοι μετά τη 12η Μαΐου 2016. Επίσης, οδηγεί σε λογιστική αύξηση παλιές συντάξεις, πριν από τον Μάιο του 2016 (πάντα για όσους έχουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης), αλλά όχι σε ονομαστική.
Υψηλές συντάξεις
Κι αυτό γιατί οι καταβαλλόμενες αυτές παλιές συντάξεις παραμένουν σε υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με τις επανυπολογισθείσες με βάση τον νόμο Βρούτση. Ωστόσο, μέσω του επανυπολογισμού και των παλιών συντάξεων (πριν από τον Μάιο του 2016), μειώνεται η αρνητική προσωπική διαφορά τους και έτσι θα αποσβεσθεί γρηγορότερα, αφότου από το 2023 ξεπαγώσουν οι αυξήσεις σε όλες τις συντάξεις. Δηλαδή για να φανεί η αύξηση στην τσέπη των παλαιών συνταξιούχων θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη από το ποσό της προσωπικής διαφοράς. Για παράδειγμα, αν ένας παλαιός πριν από τον Μάιο του 2016 συνταξιούχος έχει προσωπική διαφορά 80 ευρώ και η σύνταξη πάρει αύξηση 150 ευρώ, τότε το καθαρό ποσό που θα πάει στην τσέπη θα είναι 70 ευρώ γιατί τα άλλα 80 ευρώ θα ισοφαρίσουν την προσωπική διαφορά. Αν όμως η αύξηση είναι 70 ευρώ, τότε θα έχει μείωση της προσωπικής διαφοράς από τα 80 ευρώ στα 10 ευρώ, που είναι και αυτό κέρδος, διότι τα 70 ευρώ γίνονται σύνταξη ενώ πριν είχαν βγει εκτός της σύνταξης. Η αύξηση στην τσέπη για τους παλαιούς θα δοθεί σε 5 ετήσιες δόσεις. Μέσα στο 2021 θα πληρωθούν η δόση του 2020 και του 2021.
Οσον αφορά τα αναδρομικά των κληρονόμων, μέσα στις πρώτες 15-20 μέρες του Ιανουαρίου θα γίνει μια εμβόλιμη πληρωμή. Η δεύτερη πληρωμή θα γίνει στις αρχές Μαρτίου. Σημειώνεται ότι στο πρώτο στάδιο, το οποίο ολοκληρώθηκε τη Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2020, οι δικαιούχοι κληρονόμοι κλήθηκαν να υποβάλουν ηλεκτρονικά την αίτηση/υπεύθυνη δήλωση με όλα τα αναγκαία στοιχεία, χωρίς να είναι υποχρεωτική η επισύναψη των προβλεπόμενων πιστοποιητικών. Εφόσον αυτά είναι διαθέσιμα, τα επισυνάπτουν ταυτόχρονα στην αίτησή τους. Σε άλλη περίπτωση μπορούν, μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2021, να επανέλθουν στην υπηρεσία και να τα επισυνάψουν στην αίτηση/υπεύθυνη δήλωση.
Τέλος, αυξήσεις και αναδρομικά θα καταβληθούν για συνταξιούχους που έχουν και απασχόληση, καθώς η σχετική διάταξη για τους εργαζόμενους συνταξιούχους που δίνει αύξηση στο 70% αντί 40% της σύνταξης καθυστέρησε σημαντικά να εφαρμοστεί και θα ισχύσει πλέον αρχές του 2021 (έως τον Απρίλιο) με αναδρομικά αυξήσεων από 28/2/2020.