Αν και η «καυτή πατάτα» των 160.000 εκκρεμών αιτήσεων κύριας συνταξιοδότησης βρίσκεται στα χέρια του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Γιάννη Βρούτση, ο οποίος διαβεβαιώνει το Μέγαρο Μαξίμου ότι το έχει «υπό έλεγχο και θα επιλυθεί ως τον Δεκέμβριο του 2021», η κυβέρνηση αναζητεί λύσεις σε άλλα – πολλαπλά – επίπεδα καθώς λαμβάνει μηνύματα ότι οι καθυστερήσεις στις συντάξεις προκαλούν γκρίνια και παρατεινόμενες θα φέρουν απροσμέτρητο πολιτικό κόστος. Οπως πληροφορούμαστε, έχει επιστρατευθεί ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης προκειμένου να βοηθήσει την ΗΔΙΚΑ, αλλά κυρίως τον ΕΦΚΑ, ώστε να καταστεί ταχεία και αξιόπιστη απονομή και καταβολή των συντάξεων. Το πρόβλημα ωστόσο παραμένει και δεν μπορεί να απαντηθεί όσο καθυστερεί η ολοκληρωμένη ψηφιοποίηση του ασφαλιστικού συστήματος. Αυτή είναι και η μεγαλύτερη και σοβαρότερη πρόκληση που αντιμετωπίζει το αρμόδιο υπουργείο. Ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Πάνος Τσακλόγου, παρότι το διαχειριστικό ζήτημα του ΕΦΚΑ δεν είναι στην αρμοδιότητά του, μαθαίνουμε ότι υιοθετεί και εισηγείται τη λύση της επένδυσης σε ανθρώπους, δηλαδή των προσλήψεων. Οπως έχει μεταφέρει αρμοδίως, το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί αν γίνουν προσλήψεις «experts» και μερικών εκατοντάδων νέων – π.χ. φοιτητών – εξοικειωμένων με τους υπολογιστές και ικανών να περάσουν τα εκατομμύρια χειρόγραφα αρχεία και ατομικούς φακέλους ασφαλισμένων σε ηλεκτρονικά αρχεία.
Ο ίδιος έχει επισημάνει ότι η εκκρεμότητα βραδείας απονομής συντάξεων πλήττει κυρίως όσους είχαν παράλληλη ή διαδοχική ασφάλιση σε διαφορετικά Ταμεία. Το πρόβλημα εντοπίζεται με ένταση στους εμπόρους και στους επαγγελματίες, όπου οι καθυστερήσεις φτάνουν και τα τρία χρόνια. Το ζήτημα «μπερδεύτηκε» ακόμη περισσότερο με τον νόμο Κατρούγκαλου, καθώς οι εισφορές από όλα τα Ταμεία πρέπει να συγκεντρωθούν σε μία και μόνη ατομική μερίδα. Πώς θα γίνει αυτό με τους ατομικούς φακέλους και τη γραφειοκρατία; Ετσι ταυτόχρονα προβάλλει και η αναγκαιότητα κωδικοποίησης της ασφαλιστικής νομοθεσίας, χωρίς την οποία δεν θα βρεθούν οι διεκδικούμενες λύσεις. Στην παρούσα φάση, ωστόσο, προέχει η ψηφιοποίηση για τον κ. Τσακλόγλου, παρότι έχει μπροστά του και τον πολιτικό γολγοθά θεσμοθέτησης του νέου επικουρικού ταμείου που αφορά τους νεότερους εργαζομένους.
Κίνητρα για επενδύσεις στην απολιγνιτοποίηση
Μέσα στη δυστυχία των ημερών του κορωνοϊού εξελίσσονται ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες για την επόμενη μέρα, για το διεκδικούμενο και προσδοκώμενο μετα-πανδημικό άλμα ανάκαμψης και ανάπτυξης. Μια από αυτές σχετίζεται με το πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, που θα προικοδοτηθεί με ευρωπαϊκούς πόρους ύψους 5 δισ. ευρώ, οι οποίοι μέσω της μόχλευσης με τις τράπεζες και τους ιδιώτες επιχειρηματίες μπορούν να ανέλθουν στα 9 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες μας, η κυβέρνηση προσπαθεί να διαμορφώσει έναν μηχανισμό ισχυρών κινήτρων για μεγάλες επενδύσεις, με επιδοτήσεις που μπορεί να φτάνουν μέχρι και το 60% της επένδυσης. Για τον σκοπό αυτόν γίνονται διαπραγματεύσεις με την DG COM, την ευρωπαϊκή αρχή που εποπτεύει τις κρατικές ενισχύσεις και τις παραβιάσεις των συνθηκών του ανταγωνισμού. Η ιδέα είναι να παρακαμφθούν, λόγω των ειδικών συνθηκών της πανδημίας, αλλά και της μεγάλης στροφής προς πολιτικές μετάβασης στην πράσινη οικονομία, οι όποιες ευρωπαϊκές ενστάσεις και αιτιάσεις για κρατικές ενισχύσεις και έτσι να διαμορφωθεί το κατάλληλο περιβάλλον για την υποδοχή μεγάλων επενδυτικών πρότζεκτ στην Ελλάδα. Οι εμπλεκόμενοι ελπίζουν να έχουν σύντομα καλά νέα και γι’ αυτό προετοιμάζουν το έδαφος. Συνεργάζονται με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο για τα ζητήματα χρήσεων γης στις προαναφερθείσες περιοχές και συστήνουν θυγατρική εταιρεία της Εγνατίας Οδού, η οποία θα αναλάβει την ταχεία διεκπεραίωση όλων των γραφειοκρατικών εμποδίων.
Αρκεί βεβαίως να κινηθούν αναλόγως και οι επιχειρηματίες και οι επενδύσεις να είναι πραγματικές, να έχουν βάθος και περιεχόμενο. Κοινώς, να μην είναι «πέτσινες» σαν εκείνες της Limpra του εφοπλιστή Λογοθέτη, που δανείστηκε τα πάντα από την Πειραιώς και δεν επέστρεψε παρά ελάχιστα, παρότι μοσχοπούλησε όσα απέκτησε με δανεικά και αγύριστα, εκθέτοντας την τράπεζα, τον Μιχάλη Σάλλα και όλους τους εμπλεκομένους, διαμορφώνοντας το περιβάλλον για ένα από τα μεγαλύτερα – αλλά αποσιωπημένα – οικονομικά σκάνδαλα των τελευταίων ετών. Και μια και το έφερε η κουβέντα, η Παγκρήτια Τράπεζα κινείται τελευταίως. Διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας ανέλαβε ο Αντώνης Βαρθολομαίος, άλλοτε διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ, και η θέση του προέδρου ανατέθηκε στον κ. Μίμη Δημόπουλο, παλαιό στέλεχος της Εθνικής Τράπεζας.
Και από τις περιφερειακές τράπεζες ας περάσουμε στις συστημικές. Κατά τις πληροφορίες μας, η Alpha Bank ολοκληρώνει, εκτός απροόπτου, εντός του Δεκεμβρίου την πώληση του προγράμματος τιτλοποίησης «Galaxy» στην Davidson Kempner, που περιλαμβάνει μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 10,8 δισ. ευρώ, και τη μεταβίβαση του 80% της διαχειρίστριας CEPAL που είχε συγκροτήσει η τράπεζα για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Αν ευοδωθεί η συναλλαγή, το ποσοστό των κόκκινων δανείων της Alpha θα υποχωρήσει στο 13,1%. Το απόγευμα της περασμένης Παρασκευής το διοικητικό συμβούλιο της Εθνικής Τράπεζας ενέκρινε τις διαδικασίες τιτλοποίησης χαρτοφυλακίου μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών και επιχειρηματικών δανείων, ύψους 6,2 δισ. ευρώ, χρησιμοποιώντας τις εγγυήσεις του «Ηρακλή», του κυβερνητικού σχεδίου δηλαδή αντιμετώπισης του προβλήματος των κόκκινων δανείων. Ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής κ. Π. Μυλωνάς εκτιμά ότι μετά την κίνηση αυτήν το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα υποχωρήσει στο 15% και υπολογίζει ότι στο τέλος του 2021 θα κατέλθει σε μονοψήφια ποσοστά, μεταξύ 7% και 8%.
Μπορεί ωστόσο οι τράπεζες να επιλέγουν τις τιτλοποιήσεις ως μέθοδο επίλυσης των προβλημάτων τους, αλλά οι νέοι διαχειριστές, απρόσωποι και εν πολλοίς άσχετοι με την ελληνική οικονομική πραγματικότητα, δεν τηρούν την καλύτερη στάση και συμπεριφορά. Η πίεση προς τις δοκιμαζόμενες και από την υγειονομική κρίση επιχειρήσεις τείνει να γίνει ασφυκτική. Οι απαιτήσεις τους πολλαπλασιάζονται, τα μέτρα που εφαρμόζουν θυμίζουν εισπρακτικές και η υποτιθέμενη βοήθεια που υπόσχονταν μάλλον ήταν λόγια του αέρα. Δεν ξέρουμε πόσο γνωρίζουν οι οικονομικές αρχές τις πρακτικές που εφαρμόζουν και αν προτίθενται να κάνουν κάτι. Τα σήματα που φτάνουν στις εφημερίδες, ιδιαιτέρως από τις μικρές επιχειρήσεις, παραπέμπουν σε λεηλασία παρά σε οτιδήποτε άλλο. Ας μην επαναπαύονται λοιπόν τραπεζίτες, υπουργοί, γραμματείς και φαρισαίοι..
Βρετανικές κυρώσεις
Μπορεί το Brexit να έχει απορροφήσει, κατ’ άλλους καθηλώσει, το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά το Λονδίνο δεν παραμελεί ποτέ την Κύπρο και την περιοχή μας. Το Φόρεϊν Οφις εξέδωσε πριν από λίγες ημέρες ανακοίνωση με τίτλο «Κυρώσεις του Ηνωμένου Βασιλείου σε σχέση με μη εξουσιοδοτημένες δραστηριότητες γεώτρησης» σχετικά με την Ανατολική Μεσόγειο. Ο ομώνυμος κανονισμός, ο οποίος θα αφορά κυρώσεις για την περίοδο μετά το πέρας της μεταβατικής περιόδου παραμονής της χώρας στην ΕΕ, που λήγει τα μεσάνυχτα της 31ης Δεκεμβρίου 2020, υπογραμμίζει κάτι πολύ ενδιαφέρον. Πέραν των κυρώσεων για μη εξουσιοδοτημένες δραστηριότητες εντός της κυπριακής ΑΟΖ, τονίζει ότι οι κυρώσεις αφορούν και «δραστηριότητες που ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο ή να παρεμποδίσουν μια συμφωνία οριοθέτησης». Πότε συμβαίνει αυτό; Οπως σημειώνεται, «σε περιπτώσεις που η ΑΟΖ ή η υφαλοκρηπίδα δεν έχει οριοθετηθεί σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας με ένα κράτος που έχει αντικείμενες ακτές». Πηγές με νομική εμβρίθεια μου έλεγαν ότι οι Βρετανοί, παραδοσιακώς φιλικά διακείμενοι προς την Τουρκία, προχωρούν ακόμη και πέραν των Συμπερασμάτων του πρόσφατου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τασσόμενοι κατά μονομερών ενεργειών που παρεμποδίζουν θαλάσσιες οριοθετήσεις. Δεν νομίζω να χρειάζεστε διευκρινίσεις για το ποια είναι η χώρα εκείνη που κατά κόρον προβαίνει σε μονομερείς κινήσεις τόσο έναντι της Κύπρου όσο και έναντι της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο…
Δύσκολες ημέρες για έναν άνθρωπο της επιστήμης και της πολιτικής. Ο πρώην βουλευτής Λεωνίδας Γρηγοράκος (φωτογραφία), γιατρός, καθηγητής Εντατικής Θεραπείας – Πνευμονολογίας που φρόντιζε ασθενείς που έπασχαν από COVID-19, βρίσκεται σήμερα σε καταστολή στη ΜΕΘ του Νοσοκομείου Σωτηρία, με κορωνοϊό. Δοκιμάζεται. Οι γιατροί λένε ότι η κατάστασή του είναι σταθερή και ότι δεν ανέβασε πυρετό. Οσοι τον γνωρίζουν λένε πως είναι μαχητής. Ξέρει άλλωστε να δίνει τη μάχη με δύναμη και με κουράγιο. Τα μηνύματα συμπαράστασης χιλιάδες. Η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ Φώφη Γεννηματά ήταν η πρώτη που τηλεφώνησε στο νοσοκομείο για να μάθει τα περί της υγείας του. Το ίδιο και πρώην συνάδελφοί του στη Βουλή, καθώς και ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας. Και βεβαίως πολλοί συντοπίτες του από τη Λακωνία. Είναι ένας γιατρός, έλεγαν, που στάθηκε αφιλοκερδώς δίπλα σε καθέναν που είχε ανάγκη. Θα βγει και πάλι νικητής, με τις ευχές όλων μας.
