Τι μπορεί να αναμένει κανείς στο πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό πεδίο, όσο συνεχίζεται η επέλαση της πανδημίας;
Η ρεαλιστική προσέγγιση οδηγεί στην διαπίστωση ότι οι προσδοκίες δεν μπορούν να είναι πολλές και μεγάλες.
Η σκέψη μοιραία δημιουργείται, καθώς σε αυτήν την συγκυρία και με αόρατη τη διέξοδο, ξεκινά πάλι μία συζήτηση για μεταρρυθμίσεις, οικονομική αναδιοργάνωση και αλλαγές στο παραγωγικό μοντέλο της χώρας.
Κατά τους ειδικούς και σύμφωνα με στελέχη που συμμετείχαν στην περιβόητη Επιτροπή Πισσαρίδη, πολλές από τις αλλαγές που προτείνονται στη σχετική έκθεση, έχουν χαρακτήρα επείγοντος. Αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, στο ασφαλιστικό, στην δημόσια διοίκηση, στην εκπαίδευση και σε ένα πλέγμα τομέων και δραστηριοτήτων. Στόχος είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, η αύξηση της παραγωγικότητας και σε τελική ανάλυση, η αναμόρφωση του προβληματικού οικονομικού προτύπου των τελευταίων δεκαετιών.
Η τρέχουσα κρίση έχει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και το κυριότερο από αυτά, ως γνωστόν, είναι ότι αφορά όλους. Ωστόσο, όταν και όποτε τελειώσει, τα σημεία αφετηρίας στην πορεία προς την ανοικοδόμηση δεν θα είναι τα ίδια για όλους.
Η Ελλάδα υστερεί σε πολλά πεδία και τα βήματα που απαιτούνται είναι κολοσσιαία, αν θέλει να βρεθεί σε κάποιο ικανοποιητικό σημείο όταν θα ξεκινά η ανάκαμψη.
Μπορούν υπό τις παρούσες συνθήκες να γίνουν μεταρρυθμιστικά άλματα και αναδιαρθρώσεις;
Είναι ένα μεγάλο ερώτημα και οι απαντήσεις δεν είναι προφανείς. Οι περισσότερες από αυτές δε, είναι αρνητικές.
Σε αυτές τις συνθήκες, η διάθεση μίας κυβέρνησης να προχωρήσει σε ρήξεις και ανατροπές, μοιραία και δυστυχώς, περιορίζεται πολύ περισσότερο από ό,τι ούτως ή άλλως θα συνέβαινε.
Αρκεί κανείς να φανταστεί τι θα γινόταν αν, για παράδειγμα, αύριο ξεκινούσε μία συζήτηση για το ασφαλιστικό ή για αλλαγές στο δημόσιο. Κρίνοντας από το τι συμβαίνει με αφορμή μία βόλτα του Πρωθυπουργού στην Πάρνηθα ή το εξοχικό του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, μπορεί κανείς να σχηματίσει την εικόνα, με φόντο μία αντιπαράθεση για παρεμβάσεις στο σύστημα ασφάλισης ή στις εργασιακές σχέσεις.
Η παράταση της πανδημίας και πάντως της αβεβαιότητας εντός του 2021, έχει εκ προοιμίου διαβρωτική επίδραση.
Αν τα σενάρια για την αρχή του τέλους της κρίσης στο πρώτο εξάμηνο επιβεβαιωθούν, μπορεί κανείς να ελπίζει ότι το χαμένο έδαφος θα καλυφθεί με ταχύτητα.
Αν η σημερινή παράλυση παραταθεί, η πραγματικότητα των επομένων μηνών και ετών θα είναι πολύ διαφορετική από αυτήν που φανταζόμαστε και η επόμενη ημέρα πολύ πιο δύσκολη. Και το 2029 να μην μας βρει στο σημείο που θα επιθυμούσε ο κ. Πισσαρίδης, αλλά σε ένα άλλο που θα θυμίζει το 2009…