Τις 11 πρωτοβουλίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης παρουσίασε σήμερα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης κατά την ομιλία του στο συνέδριο του Economist. Ο υπουργός εξέφρασε την αισιοδοξία -βάσει και της ωριμότητας των προτάσεων που έχουν κατατεθεί αλλά και των συζητήσεων με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή- ότι τελικά θα επιτευχθεί η έγκριση ενός σημαντικού ποσού πόρων χρηματοδότησης από το Ταμείο, καθώς και από το νέο ΕΣΠΑ.
Καθώς η πράσινη, βιώσιμη ανάπτυξη βρίσκεται στον πυρήνα της ευρωπαϊκής πολιτικής – με το ένα τρίτο των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης να αφορά σε πράσινες δράσεις – ο κ. Χατζηδάκης διαμήνυσε ότι η χώρα είναι σε θέση να μετατρέψει αυτή την ιστορική κρίση σε ιστορική ευκαιρία. Οι 11 πρωτοβουλίες, έχουν όλες αναπτυξιακό παρονομαστή με περιβαλλοντικό πρόσημο και είναι οι ακόλουθες:
1. Απολιγνιτοποίηση. Κλείσιμο όλων των εν λειτουργία λιγνιτικών μονάδων έως το 2023 και πλήρη απολιγνιτοποίηση έως το 2028. Η οικονομικά και κοινωνικά Δίκαιη Μετάβαση των δύο ενεργειακών περιοχών της χώρας (Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη) θα προχωρήσει με ένα χρηματοδοτικό πακέτο 5 δισ. ευρώ. Από αυτό, ένα ποσό περί τα 300 εκατομμύρια στόχος είναι να προέλθει από το Ταμείο Ανάκαμψης με σκοπό την αποκατάσταση εδαφών στις λιγνιτικές περιοχές, ώστε να προστατευθεί το περιβάλλον και να μπορέσει να στηριχθεί το νέο παραγωγικό μοντέλο.
2. Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Το ΥΠΕΝ έχει γίνει αποδέκτης επενδυτικών προτάσεων για δανειοδοτήσεις της τάξης των 10 δισεκ. ευρώ από το σχετικό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης. Ένα σημαντικό ποσοστό αφορά σε ιδιωτικές επενδύσεις έργων ΑΠΕ. Το ενδιαφέρον εστιάζεται σε ιδιαίτερα καινοτόμες τεχνολογίες, όπως υβριδικές μονάδες και μονάδες αποθήκευσης ενέργειας, για τις οποίες ετοιμάζεται και το απαραίτητο ρυθμιστικό πλαίσιο.
3. Εκσυγχρονισμός του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Επιδίωξη η άντληση 600 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Τα βασικά έργα που περιλαμβάνει το πρόγραμμά είναι η ηλεκτρική Διασύνδεση Κρήτης – Αττικής (ΚΡΗΤΗ ΙΙ), για την οποία έχουν υπογραφεί οι συμβάσεις και προχωρούν οι διαδικασίες, η Δ’ Φάση της Διασύνδεσης των Κυκλάδων και η επέκταση του δικτύου στην Πελοπόννησο.
4. Ηλεκτροκίνηση. Για την ενίσχυση των σχετικών υποδομών και τη στήριξη της καινοτομίας έχει υποβληθεί αίτημα για 400 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Στόχος είναι 1 στα 3 νέα αυτοκίνητα το 2030 να είναι ηλεκτρικά, ενώ ιδιαίτερα ενθαρρυντική είναι η συμμετοχή 252 Δήμων στην πρόσκληση του Πράσινου Ταμείου για την εκπόνηση Σχεδίων Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΦΗΟ).
5. Ενεργειακή Αναβάθμιση. Για το πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» το υπουργείο έχει ζητήσει το μεγαλύτερο ποσό από το Ταμείο Ανάκαμψης που ανέρχεται στα 3 δισεκ. ευρώ.
6. Έξυπνοι μετρητές. Για το εμβληματικό πρόγραμμα αντικατάστασης των παλιών ρολογιών της ΔΕΗ από τον ΔΕΔΔΗΕ, το υπουργείο έχει αιτηθεί δάνειο ύψους 850 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
7. Εκπόνηση Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ) και Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΠΣ). Έχει κατατεθεί αίτημα 350 εκατ. ευρώ. Στόχος η ολοκλήρωση το πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας. Σήμερα στις 1.138 δημοτικές ενότητες της χώρας μόλις το 20% διαθέτει πολεοδομικό σχεδιασμό, ο οποίες στις μισές περιπτώσεις θεωρείται παρωχημένος καθώς έχει παρέλθει δεκαετία από την εκπόνησή του. Με αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης το Υπουργείο θα προχωρήσει στην ολοκλήρωση του σχεδιασμού.
8. Ολοκληρωμένο πρόγραμμα αστικών αναπλάσεων. Το υπουργείο έχει αιτηθεί 360 εκατ. ευρώ για ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα αστικών αναπλάσεων. Οι σχετικές δράσεις περιλαμβάνουν το Πρόγραμμα «Διατηρώ» με το οποίο θα προχωρήσει η αναβάθμιση και ανάδειξη κτιρίων που έχουν κριθεί διατηρητέα (εκ των οποίων πολλά είναι σήμερα εγκαταλειμμένα και ετοιμόρροπα, επικίνδυνα για τη δημόσια ασφάλεια), αλλά και σημαντικές αναπλάσεις σε αστικούς χώρους.
9. Διαχείριση αποβλήτων. Το Υπουργείο διεκδικεί περί τα 660 εκατομμυρίων, στα οποία θα έρθουν να προστεθούν περίπου 500 εκατομμύρια ιδιωτικών επενδύσεων, για την κατασκευή σύγχρονων μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων και ανακύκλωσης σε όλη τη χώρα.
10. Προστασία και ανάδειξη της βιοποικιλότητας. Το Υπουργείο αιτείται 160 εκατ. ευρώ για την προστασία και ανάδειξη της βιοποικιλότητας με τις σχετικές δράσεις να περιλαμβάνουν την αναβάθμιση των υποδομών και της φύλαξης των προστατευόμενων περιοχών. Παράλληλα, δρομολογείται σύστημα πιστοποίησης προϊόντων που παράγονται σε προστατευόμενες περιοχές υπό την ομπρέλα ενός κοινού brand, με σκοπό την υποστήριξη βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων.
11. Εθνικό Σχέδιο Αναδασώσεων. Για την υλοποίησή του το Υπουργείο έχει αιτηθεί 310 εκατ. Ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, ενώ θα αντληθούν και πρόσθετοι πόροι από το ΕΣΠΑ. Το Εθνικό Σχέδιο Αναδασώσεων είναι ένα 10ετές πρόγραμμα που στοχεύει στην αναδάσωση 500.000 στρεμμάτων. Σε 13 ηπειρωτικές και νησιωτικές περιοχές της χώρας σχεδιάζεται να εγκατασταθούν περίπου 30 εκατομμύρια δέντρα, τα οποία στόχος είναι να καλλιεργηθούν εξ ολοκλήρου σε ελληνικά φυτώρια.