Οι επιπτώσεις της πολύμηνης υγειονομικής κρίσης αποτυπώνεται στα στοιχεία για τις οφειλές σε εφορία και ασφαλιστικές εισφορές οι οποίες κατέγραψαν σημαντική αύξηση το τελευταίο τρίμηνο και η πρόκληση στο δημοσιονομικό μέτωπο το 2021 είναι να αποκατασταθεί η ανάκτηση των κρατικών εσόδων τα οποία στο 9μηνο είχαν υστέρηση 6 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με την έκθεση τρίτου τριμήνου του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή που δημοσιεύθηκε την Τρίτη το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο στο τέλος του τρίτου τριμήνου του 2020 διαμορφώθηκε στα 106,2 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 1,3 δις ευρώ σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2019. Παράλληλα, το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο παρουσιάζει αύξηση κατά 1 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο του 2020. Η αύξηση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι εντός του τρίτου τριμήνου οι εκροές από το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο, δηλαδή οι εισπράξεις και διαγραφές ληξιπρόθεσμων οφειλών (1,3 δισ. ευρώ), ήταν λιγότερες από τις εισροές, δηλαδή τη δημιουργία νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών (2,1 δισ. ευρώ).
Αναφορικά με τον συνολικό αριθμό των οφειλετών, στο τέλος του τρίτου τριμήνου του τρέχοντος έτους παρατηρείται σημαντική μείωση κατά 483.436 πρόσωπα (φυσικά και νομικά) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται στους 3.867.892 οφειλέτες. Η συγκεκριμένη μεταβολή ερμηνεύεται εν μέρει από τον μεγάλο αριθμό των χρεών σε αναστολή είσπραξης στο πλαίσιο των μέτρων αντιμετώπισης των επιπτώσεων του COVID-19. Το μεγαλύτερο μέρος της μείωσης του πλήθους των οφειλετών εντοπίζεται στην κατηγορία που αφορά σε χρέη μικρότερα από 50 ευρώ (μείωση κατά 249.882 οφειλέτες).
Ωστόσο, το πλήθος των οφειλετών με χρέη μικρότερα από 1 ευρώ σημειώνει αύξηση σε ετήσια βάση κατά 75.401 πρόσωπα, με τον συνολικό αριθμό των οφειλετών να διαμορφώνεται σε 333.324. Στις κατηγορίες οφειλής μέχρι τα 20.000 ευρώ η πτώση του αριθμού των οφειλετών σε ετήσια βάση συνοδεύεται από μείωση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου.
Ενδεικτικά, στο εύρος οφειλής μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ ο αριθμός των οφειλετών μειώθηκε κατά 84.250 πρόσωπα, ενώ παράλληλα σημειώθηκε μείωση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου κατά 146,6 εκατ. ευρώ. Αντίθετα, στις κατηγορίες οφειλής άνω των 20.000 ευρώ σημειώνεται αύξηση τόσο στο πλήθος των οφειλετών, όσο και στο ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο. Επισημαίνεται ότι η αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπολοίπου κατά 33,8 εκατ. ευρώ που παρατηρείται στο εύρος οφειλής μεταξύ 10.000 και 100.000 ευρώ προέρχεται από τους οφειλέτες με χρέη μεταξύ 20.000 και 100.000 ευρώ, καθώς σε αυτό το εύρος οφειλής το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 61,8 εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα προστέθηκαν 1.107 πρόσωπα.
Ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις ασφαλισμένων
Αναφορικά με τα χρέη στα ταμεία, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών στο τέλος του τρίτου τριμήνου του 2020 διαμορφώθηκε στα 37,4 δις ευρώ , δηλαδή παρουσίασε αύξηση κατά 392,7 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Η αύξηση αυτή προέρχεται από την αύξηση των πρόσθετων τελών (κατά 395,8 εκατ. ευρώ), καθώς οι κύριες οφειλές σημείωσαν μείωση κατά 3,1 εκατ. ευρώ. Η αύξηση των συνολικών οφειλών οφείλεται στις νέες εντάξεις οφειλετών (60.478 οφειλέτες με συνολικές οφειλές ύψους 313,9 εκατ. ευρώ), καθώς και στη δημιουργία νέων οφειλών και στην αύξηση των πρόσθετων τελών για τους οφειλέτες που είναι ήδη ενταγμένοι στο ΚΕΑΟ.
Από την άλλη μεριά στο τρίτο τρίμηνο του 2020 παρατηρήθηκε αύξηση των εισπράξεων κατά 55,3 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, παρά τα μέτρα αντιμετώπισης των επιπτώσεων του COVID-19 (όπως είναι η παράταση της προθεσμίας καταβολής των δόσεων ρύθμισης για συγκεκριμένες κατηγορίες οφειλετών) που επιδρούν αρνητικά στις συνολικές εισπράξεις. Επιπλέον συνεχίστηκαν οι διαγραφές οφειλών μη μισθωτών βάσει του επανυπολογισμού που προβλέπει ο ν.4611/2019, όπως και οι διαγραφές, μειώσεις, συμψηφισμοί οφειλών και εκπτώσεις προσαυξήσεων λόγω ρυθμίσεων.