Έκκληση προς όλους να σεβαστούν τα μέτρα τις επόμενες ημέρες και την περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, ούτως ώστε να μη βρεθεί η χώρα αντιμέτωπη με ένα τρίτο κύμα της πανδημίας και ν’ αποσυμφορηθεί σταδιακά το σύστημα υγείας, απηύθυνε κατά την τηλεοπτική του συνέντευξη στον Alpha ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Έχουμε ήδη αρχίσει και θέλουμε αυτό να επιταχυνθεί, ώστε να αισθανόμαστε άνετα ότι το λελογισμένο άνοιγμα δεν θα οδηγήσει σε τρίτο κύμα», τόνισε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι για να επιτευχθεί ανοσία ενός σημαντικού τμήματος του πληθυσμού με τον εμβολιασμό θ’ απαιτηθούν αρκετοί μήνες. Παράλληλα, ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι μπορεί ν’ αντιληφθεί πόσο δύσκολο είναι να βρίσκεται κάποιος περιορισμένος στο σπίτι του και πως οι πολίτες έχουν φυσιολογικά κουραστεί, ενώ για τους κλάδους που θα παραμείνουν κλειστοί επανέλαβε ότι η κυβέρνηση θα σταθεί δίπλα τους. Έδωσε έμφαση πάντως στη νυχτερινή διασκέδαση, τονίζοντας ότι το πιθανότερο είναι πως δεν θα λειτουργήσει έως ότου επιτευχθεί ο μαζικός εμβολιασμός του πληθυσμού, καθώς υπάρχει μεγάλο πρόβλημα διάδοσης του κορονοϊού.
Ο κ. Μητσοτάκης αναγνώρισε πάντως ότι τα κρούσματα δεν έπεσαν τόσο γρήγορα όσο περίμεναν κυβέρνηση και ειδικοί και γι’ αυτό το άνοιγμα των κοινωνικών και οικονομικών δραστηριοτήτων πηγαίνει πίσω. «Δυστυχώς, τα μέτρα δεν ακολουθήθηκαν με την ένταση και τη συνέπεια με την οποία έπρεπε ν’ ακολουθήσουμε όλοι. Και συμπεριλαμβάνω τον εαυτό μου», είπε χαρακτηριστικά, αναφερόμενος στο περιστατικό της Πάρνηθας. Όπως ανέφερε, ήταν λάθος του να φωτογραφηθεί χωρίς μάσκα, αλλά όχι ν’ αθληθεί με το ποδήλατό του, καθώς η άσκηση επιτρέπεται εντός των ορίων της περιφερειακής ενότητας. «Βάζω πρώτος τον πήχη των προσδοκιών πιο ψηλά και κάνω αυτοκριτική. Έχω κάνει την αυτοκριτική μου», σχολίασε, ωστόσο υπογράμμισε ότι ενοχλήθηκε που «μια στιγμή ανεμελιάς διογκώθηκε σε τέτοιο βαθμό».
Σε ερώτηση αν έχει κάνει την αυτοκριτική του και σχετικά με τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση, ο πρωθυπουργός υπενθύμισε πως έχει πει πως μπορεί να έκλεινε νωρίτερα τη Θεσσαλονίκη ή τη Βόρεια Ελλάδα, αλλά τότε δεν υπήρχε σχετική εισήγηση από τους ειδικούς. Τόνισε, μάλιστα, ότι αυτή τη στιγμή το πρόβλημα με τον ιό εστιάζεται όχι τόσο στις πόλεις, αλλά στα χωριά, όπου η αστυνόμευση είναι πιο χαλαρή και γι’ αυτό το λόγο συνέστησε στους πολίτες να περάσουν τα Χριστούγεννα αυστηρά με την οικογένειά τους ή έστω με μία ακόμα και σε καμία περίπτωση με περισσότερα από εννέα άτομα.
«Ψέματα ότι υπάρχει δεύτερο σύστημα καταγραφής κρουσμάτων»
Ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε, εξάλλου, ενοχλημένος από τη συζήτηση για «διπλά βιβλία» του ΕΟΔΥ και ξεκαθάρισε ότι το μητρώο καταγραφής κρουσμάτων που συμβουλεύονται οι ειδικοί και η κυβέρνηση είναι ένα. «Είναι ψέματα ότι υπάρχει δεύτερο σύστημα καταγραφής. Έχουμε πολύ καλά δεδομένα και με βάση αυτά έχουμε πάρει και παίρνουμε τις αποφάσεις μας», υπογράμμισε και πρόσθεσε: «Είναι λάθος να εστιάζουμε την αντιπαράθεση πάνω σ’ αυτή τη διάσταση. Αν δεν πιστεύουμε στα δεδομένα, δεν μπορούμε να καταλήξουμε στις σωστές αποφάσεις. Έχουμε κάνει το καλύτερο που θα μπορούσαμε να κάνουμε», είπε, καταλήγοντας πως ενδεχομένως εκ των υστέρων θα μπορούσαν με τη γνώση του χρόνου να γίνουν κάποια πράγματα διαφορετικά, όπως να είναι ο ίδιος πιο αυστηρός στο μήνυμά του τον Ιούλιο και την προειδοποίηση ότι η πανδημία θα επανέλθει.
Στο σημείο αυτό, μάλιστα, ο πρωθυπουργός επισήμανε ξανά πως δεν υπάρχει κάποια ένδειξη ότι ο τουρισμός σχετίζεται με την αύξηση των κρουσμάτων, φέρνοντας ως παράδειγμα αφενός το Ισραήλ που χτυπήθηκε από την πανδημία και το δεύτερο κύμα της, μολονότι δεν άνοιξε τα σύνορά του. Αφετέρου περιοχές όπως η Κέρκυρα ή η Κρήτη που είναι κατεξοχήν τουριστικές δεν χτυπήθηκαν από τον ιό, ενώ, αντίθετα, μη τουριστικές περιοχές όπως η Δράμα και η Πέλλα αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα. «Αν υπήρχε τέτοια συσχέτιση, θα τη βλέπαμε το Σεπτέμβριο και όχι στα τέλη Οκτωβρίου», κατέληξε, προσθέτοντας πως καμία άλλη χώρα δεν έκανε τόσα τεστ όσα η Ελλάδα στις πύλες εισόδου.
Για την κατάσταση στο ΕΣΥ, ο πρωθυπουργός επισήμανε πως αυτή τη στιγμή προέχει να κρατηθεί όρθιο και να δοθούν ανάσες στους γιατρούς και νοσηλευτές που δίνουν συγκλονιστικό αγώνα, όπως είπε χαρακτηριστικά. Υπενθύμισε ότι έχουν προσληφθεί 7.000 γιατροί και νοσηλευτές και αυξήθηκαν σε πάνω από 1.000 οι κλίνες ΜΕΘ, ενώ η συμβολή του ιδιωτικού τομέα υπήρξε όπου αυτό κρίθηκε απαραίτητο. Μάλιστα, τόνισε ότι η συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα είναι καλή κι όπου δεν τελεσφόρησε, τότε το κράτος προχώρησε σε επίταξη. «Υπάρχει ένα εθνικό σύστημα υγείας και οι δυνάμεις του ιδιωτικού τομέα συστρατεύονται σε μια τέτοια κατάσταση», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παραδέχθηκε πάντως ότι το πιο δύσκολο διάστημα ήταν αυτό προς τα τέλη Οκτωβρίου, με την εκθετική αύξηση των κρουσμάτων και γι’ αυτό αποφασίστηκε το καθολικό lockdown – έστω και με πιο χαλαρούς όρους σε σχέση με το Μάρτιο και Απρίλιο. «Θεωρώ ότι καλώς πήγαμε σε πιο δραστικά μέτρα», σχολίασε και υπενθύμισε ότι και άλλες ευρωπαϊκές χώρες επιχείρησαν τότε να συνυπάρξουν με τον ιό και να μην κλείσουν δραστηριότητες, αλλά τελικά καμία δεν μπόρεσε να τα καταφέρει.
«Θα κάνω πρώτος το εμβόλιο, μακάρι μαζί μου και οι άλλοι πολιτικοί αρχηγοί»
Αναφερόμενος στα εμβόλια, ο πρωθυπουργός τα χαρακτήρισε ως «την πιο δυνατή αχτίδα αισιοδοξίας σ’ αυτό τον πολύ σκοτεινό χειμώνα», ενώ μίλησε για «θαύμα της επιστήμης που έχουμε σε λίγους μήνες ασφαλή κι αποτελεσματικά εμβόλια». Εκτίμησε ότι στις 30 Δεκεμβρίου θα εγκριθεί το πρώτο εμβόλιο (Pfizer) από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό κι έτσι, εντός 48 ωρών, θα γίνει η διανομή του στην Ελλάδα και άμεσα θα ξεκινήσουν οι εμβολιασμοί, επαναλαμβάνοντας ότι θα είναι ο πρώτος που θα το κάνει μαζί με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας και «γιατί όχι μαζί με τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς».
Στο σημείο αυτό, υπογράμμισε ότι πρέπει να σταλεί ένα μήνυμα προς τους πολίτες ότι το εμβόλιο είναι ασφαλές και να ξεπεραστεί έτσι η καχυποψία ενός όχι ευκαταφρόνητου τμήματος της κοινωνίας. «Καταλαβαίνω σε ένα βαθμό την ανησυχία και το φόβο, αλλά τα εμβόλια είναι ασφαλή και κάνουν θαύματα», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης, επικαλούμενος το προσωπικό του παράδειγμα με την ασθένεια από την οποίο προσβλήθηκε η μητέρα του (πολυομυελίτιδα) και το εμβόλιο που από το 1977 την έχει πλέον εξαφανίσει. Στόχος είναι, όπως είπε, να εμβολιαστεί το 70% του ελληνικού και παγκόσμιου πληθυσμού, ώστε να υπάρξει ασφάλεια.
Εξέφρασε πάντως τη βεβαιότητά του ότι το κράτος θα είναι έτοιμο για το σχέδιο εμβολιασμού που θα ξεκινήσει από τον Ιανουάριο, παρότι πρόκειται για μια «πολύ σύνθετη άσκηση», ενώ υπενθύμισε ότι οι δύο δόσεις που απαιτούνται σημαίνουν πως δεν θα υπάρξει ανοσία ενός σημαντικού τμήματος του πληθυσμού νωρίτερα από το Φεβρουάριο. «Η αισιοδοξία λοιπόν δεν πρέπει να μας οδηγήσει και πάλι σε εφησυχασμό», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός, ο οποίος εκτίμησε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε καλύτερη θέση από άλλες χώρες όσον αφορά στη συνωμοσιολογία κατά του εμβολίου ή του ιού. «Υπάρχουν αυτοί που δικαιολογημένα μπορεί να φοβούνται και θα ήθελαν να το κάνουν άλλοι πρώτα το εμβόλιο. Αυτούς θα τους πείσουμε. Υπάρχουν και άλλοι, όμως. Κι έχουμε το νομικό πλαίσιο και τη βούληση να μην επιτρέψουμε τη διασπορά ψευδών ειδήσεων. Πιστεύω στη δύναμη της πειθούς και όχι στην επιβολή κυρώσεων», τόνισε χαρακτηριστικά κι επανέλαβε ότι η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε μια εκστρατεία ενημέρωσης, ζητώντας τη συνολική συστράτευση του πολιτικού κόσμου και της κοινωνίας.
«Αν τηρηθούν τα μέτρα, τα σχολεία θ’ ανοίξουν στις 7 Ιανουαρίου»
Για τα σχολεία, ο κ. Μητσοτάκης ανέφερε ότι ο προγραμματισμός αυτή τη στιγμή ορίζει την επιστροφή των παιδιών στις σχολικές αίθουσες στις 7 Ιανουαρίου, αρκεί, όπως επανέλαβε, να τηρηθούν τα μέτρα με θρησκευτική ευλάβεια για ν’ αποφευχθεί ένα πιθανό τρίτο κύμα της πανδημίας. «Θέλουμε να γυρίσουν τα παιδιά στην τάξη το συντομότερο δυνατόν», υπογράμμισε και ευχαρίστησε εκ νέου εκπαιδευτικούς και μαθητές για το «θαύμα» της τηλεκπαίδευσης, προσθέτοντας πως έγινε κάτι που δεν ήταν αυτονόητο και τα προβλήματα που αρχικά υπήρξαν διορθώθηκαν, ενώ στην Ελλάδα δεν φάνηκε ψηφιακό χάσμα. Τόνισε δε ότι η κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο σκύβουν πάνω από τις περιπτώσεις των παιδιών που δεν διαθέτουν την απαραίτητη τεχνολογική υποδομή.
«Η οικονομία αντέχει, το κράτος δίπλα σε πολίτες-επιχειρήσεις»
Σχολιάζοντας το αποτύπωμα της πανδημίας στην οικονομία, ο πρωθυπουργός είπε ότι η ζημιά θα είναι μεγάλη σε παγκόσμιο επίπεδο και η ύφεση στην Ελλάδα μεγάλη όπως σε όλη την Ευρώπη, με αποτέλεσμα να χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια το 2021 για την επιστροφή στην ανάπτυξη και για να καλυφθεί το κενό. Όμως, αρνήθηκε ότι υπήρξε στις αρχές του 2020 «ύφεση Μητσοτάκη», όπως εγκαλεί την κυβέρνηση η αντιπολίτευση και υποστήριξε ότι τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αποδεικνύουν την πραγματικότητα, όπως και ότι στις αρχές του έτους και σήμερα, εν μέσω πανδημίας, η ελληνική οικονομία έχει δυναμική που αναγνωρίζεται από τις αγορές και όσους ασκούν μια κάποια εποπτεία, ενώ η κυβέρνηση προχωρεί σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις, με αποτέλεσμα να υπάρχουν και σημαντικές επενδύσεις.
Τόνισε δε ότι το κράτος είναι δίπλα στους πολίτες, αναλαμβάνοντας το βάρος της μισθοδοσίας τους στον καιρό της πανδημίας, ενώ στηρίζει με ρευστότητα τις επιχειρήσεις όπως ποτέ άλλοτε, προκειμένου να κρατηθεί η παραγωγική οικονομία ζωντανή, αναφέροντας το χαρακτηριστικό παράδειγμα της επιστρεπτέας προκαταβολής ή το πρόγραμμα «Γέφυρα» για τα κόκκινα δάνεια. Ο κ. Μητσοτάκης αναγνώρισε πάντως ότι «μια ύφεση 9-10% δεν μπορεί να μην αφήσει πληγές», αλλά ξεκαθάρισε ότι οι επιχειρήσεις κρατήθηκαν ζωντανές με τα μέτρα της κυβέρνησης και θα έχουν τη δυνατότητα σταδιακά ν’ ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους απέναντι στην Πολιτεία μετά το άνοιγμα της οικονομίας. Και πρόσθεσε ότι η ταχύτητα αποπληρωμής θα αξιολογηθεί όταν πάρει μπροστά και πάλι η οικονομία.
«Τεράστια αναπτυξιακή ευκαιρία το Ταμείο Ανάκαμψης»
Ερωτηθείς για το Ταμείο Ανάκαμψης, ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για «τεράστια αναπτυξιακή ευκαιρία για την Ελλάδα» κι εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι θα επιλυθούν γρήγορα τα ζητήματα που καθυστερούν την εκταμίευση των πρώτων πόρων. Σημείωσε δε ότι η Ελλάδα έχει καταθέσει από τους πρώτους στην Κομισιόν το σχέδιό της για την αξιοποίηση αυτών των πόρων και ήδη το σχέδιο έχει λάβει θετικές κριτικές, ενώ έχουν γίνει και υποδείξεις – όπως είπε – σε άλλες χώρες πως το ελληνικό σχέδιο είναι εφαρμόσιμο και σύμφωνο με τις αρχές της ΕΕ. Διαβεβαίωσε, τέλος, ότι η κυβέρνηση θα κάνει ό,τι χρειαστεί για να έλθουν τα χρήματα με την ταχύτητα που απαιτείται και ν’ αξιοποιηθούν αντίστοιχα.
Ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε, επίσης, την έκθεση Πισσαρίδη «συνολικό εγχειρίδιο αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η χώρα», ξεκαθαρίζοντας πως συμφωνεί με πάρα πολλά, αλλά όχι με όλα τα συμπεράσματά της. Κατέστησε δε σαφές γι’ ακόμη μία φορά ότι πρόθεσή του είναι η κυβέρνηση να πατήσει γκάζι στις αλλαγές και τις μεταρρυθμίσεις.
«Η Τουρκία δεν αγκάλιασε τη θετική ατζέντα της ΕΕ»
Για τα ελληνοτουρκικά και την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής, ο πρωθυπουργός επανέλαβε ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας συνιστά απειλή για τη σταθερότητα και ασφάλεια της περιοχής της ΝΑ Μεσογείου, ενώ η κυβέρνηση έχει πετύχει το τελευταίο διάστημα να καταστήσει σαφές στους εταίρους με συστηματική διπλωματική δουλειά ότι η διαφορά δεν είναι ελληνοτουρκική, αλλά ευρωτουρκική. Ειδικά για τη Σύνοδο Κορυφής, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου έδωσε ξεκάθαρα δύο επιλογές στην Τουρκία: είτε ν’ αγκαλιάσει τη θετική ατζέντα είτε να υποστεί κυρώσεις. «Είναι ξεκάθαρο απ’ όλους ότι η Τουρκία δεν αγκάλιασε τη θετική ατζέντα», επισήμανε, προσθέτοντας πως ο ίδιος δεν μπορεί να προεξοφλήσει το αποτέλεσμα της προσεχούς Συνόδου, αλλά εξέφρασε την πεποίθησή του ότι η ΕΕ δεν θα διακινδυνεύσει το κύρος της. «Δεν αναφέρομαι στην αυτονόητη στήριξη στην Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά στην απόφαση που έχει πάρει, με ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα», κατέληξε.
Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο ελληνικού βέτο, ο πρωθυπουργός ανέφερε πως «όλα είναι στο τραπέζι», αλλά επισήμανε ότι μια τέτοια κίνηση γίνεται από χώρες που είναι μόνες τους και η Ελλάδα δεν είναι μία από αυτές, καθώς τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή έχει πολλούς συμμάχους και η συντριπτική πλειοψηφία των χωρών της ΕΕ – όπως είπε ο κ. Μητσοτάκης – συντάσσεται με την Ελλάδα. Πρόσθεσε ότι δεν είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας να συντηρεί την ένταση και γι’ αυτό έστειλε μήνυμα στην ‘Αγκυρα να επαναξιολογήσει τη σχέση της με την Ευρώπη και να εγκαταλείψει την επιχειρηματολογία που δεν ακούει κανείς πια, όπως είπε, ότι όλοι οι άλλοι έχουν άδικο και η Τουρκία δίκιο.
Ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε ότι η Ελλάδα είναι πάντοτε έτοιμη να συζητήσει με την Τουρκία τη μία και μόνη διαφορά της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών και της ΑΟΖ με μία βασική προϋπόθεση: ότι δεν θα υπάρχει ένταση στη θάλασσα και θα προηγηθεί μια περίοδος έμπρακτης αποκλιμάκωσης. Παρότι δεν την προσδιόρισε χρονικά, υπενθύμισε ότι η Τουρκία είχε τη δυνατότητα ν’ αποσύρει από τον Οκτώβριο το Oruc Reis, αλλά το έκανε μόλις 10 ημέρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής. Κατέληξε δε λέγοντας ότι εάν η διαφωνία για τις θαλάσσιες ζώνες δεν επιλυθεί, τότε ο δρόμος για την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης είναι ανοιχτός. Πάντως, αν και δεν επιβεβαίωσε ότι υπήρξε στιγμή που να φτάσαμε κοντά σε πόλεμο ή σε «θερμό επεισόδιο» με την Τουρκία, παραδέχθηκε πως υπήρξαν στιγμές πολύ μεγάλης έντασης στις οποίες «έπρεπε να είμαστε πολύ προσεκτικοί στους χειρισμούς μας», όπως είπε χαρακτηριστικά.
«Ο Αγιος Βασίλης θα φέρει μόνο εμβόλια»
Κλείνοντας, ο πρωθυπουργός παραδέχθηκε πως «το 2020 δεν εξελίχθηκε όπως θα το θέλαμε», αλλά τόνισε πως «ήταν μια χρονιά που μέσα στις δυσκολίες της, μας έκανε να επαναξιολογήσουμε αξίες και να καταλάβουμε πως έχουμε δυνάμεις που δεν φανταζόμαστε ότι διαθέταμε». Προέτρεψε έτσι να κρατήσουμε τα θετικά και τη συνειδητοποίηση πως «ποτέ στο παρελθόν η ευχή για υγεία δεν είχε μεγαλύτερη σημασία», ενώ επανέλαβε ότι όλοι θα περάσουμε διαφορετικά τα Χριστούγεννα, με τις οικογένειές μας ή και μία άλλη και πάντοτε έως 9 άτομα. «Έτσι θα περάσω κι εγώ. Με την οικογένειά μου. Δεν ξέρω αν θα είμαστε Χριστούγεννα ή Πρωτοχρονιά με το γιο μου, ο οποίος υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία στον Έβρο», ανέφερε χαρακτηριστικά και κατέληξε απευθύνοντας εκ νέου έκκληση για τήρηση των περιοριστικών μέτρων. «Μην αναγκαστούμε να κλείσουμε άρον-άρον επειδή δεν σεβόμαστε τους κανόνες», επισήμανε. Ερωτηθείς, τέλος, για το ενδεχόμενο ενός ανασχηματισμού το προσεχές διάστημα, ο κ. Μητσοτάκης απάντησε χαρακτηριστικά: «Ο ‘Αγιος Βασίλης έχει μόνο ένα πράγμα στο σάκο του: εμβόλια».
