Εντονες αντιδράσεις σε χιλιάδες εργαζόμενους στα Ελληνικά Ταχυδρομεία αλλά και στα κόμματα της αντιπολίτευσης, προκαλεί ο επικείμενος μετασχηματισμός της εταιρείας που προωθείται με την κατάθεση τροπολογίας την Τρίτη.
Μία μέρα αφότου έγινε γνωστή η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου των ΕΛΤΑ κατά 100 εκατ. ευρώ, η εικόνα που έδωσε η κυβέρνηση για το νέο πρόσωπο της εταιρείας αφορά μεταξύ άλλων σε μοντέλο της ΔΕΗ για τους νεοπροσλαμβανόμενους, σχέδιο εθελουσίας εξόδου για 2.000 εργαζόμενους, και αλλαγές στην οργανωσιακό της διάταξη.
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης ενημέρωσε την Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων, λέγοντας πως η τροπολογία ήδη βρίσκεται στην Γενική Γραμματεία της κυβέρνησης, ολοκληρώνονται οι σχετικές εκθέσεις και θα κατατεθεί εντός της ημέρας και επισήμως στη Βουλή. Παράλληλα, προχώρησε σε ενημέρωση των κομμάτων για τις στοχεύσεις της τροπολογίας, ενώ «άτυπα» έδωσε στα κόμματα το κείμενο της τροπολογία προκειμένου να έχουν περισσότερο χρόνο για να τη μελετήσουν.
Πτώση στο τζίρο
Ο υπουργός υπογράμμισε την άμεση αναγκαιότητα της υλοποίησης ενός σχεδίου μετασχηματισμού και εκσυγχρονισμού των ΕΛΤΑ για να μπορέσει να διαδραματίσει τον ρόλο του ως καθολικού παρόχου και να ανταγωνιστεί την αγορά.
Επισήμανε πως «διεθνώς, υπάρχει πτώση στο τζίρο που έχει το γράμμα και αύξηση στο τζίρο που έχει το δέμα. Και αυτό έχει ωθήσει διεθνώς τη συζήτηση στο να πρέπει παντού να γίνει μετασχηματισμός των εκάστοτε Ταχυδρομείων. «Οι περισσότερες χώρες αυτό το έκαναν πριν από εμάς. Η Δανία είναι ένα παράδειγμα- θα σας έλεγα ότι το υφιστάμενο πλάνο του μετασχηματισμού που διαμόρφωσε το υπουργείο Οικονομικών, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η ΕΣΥΠ και τα ΕΛΤΑ είναι εμπνευσμένο από αυτή τη χώρα, αν και άλλες χώρες όπως η Ιρλανδία, η Νορβηγία το έχουν ακολουθήσει» σημείωσε ο κ. Πιερρακάκης.
Το έλλειμμα
Υπογράμμισε την αναγκαιότητα μετασχηματισμού και εξυγίανσης των ΕΛΤΑ, σημειώνοντας: «Πριν λίγους μήνες τα ΕΛΤΑ είχαν μηνιαίο έλλειμμα 7,2 εκατ. ευρώ το μήνα. Αυτή τη στιγμή έχει καταφέρει η διοίκησή τους να το έχει περιορίσει στα 4,7 εκατ. ευρώ το μήνα. Η μισθολογική δαπάνη ακόμη και σήμερα φτάνει το 67% συνολικά του οργανισμού, κάτι το οποίο εκ των πραγμάτων πρέπει να αλλάξει. Επίσης ο ψηφιακός μετασχηματισμός της εταιρείας δεν έχει προχωρήσει και αυτό δεν επιτρέπει στην εταιρεία -ιδιαίτερα στην αύξηση της κίνησης του κούριερ- να δημιουργήσει οικονομίες κλίμακας».
Ο κ. Πιερρακάκης ανέφερε πως μέχρι σήμερα «τα ΕΛΤΑ είχαν την υποχρέωση του κανόνα Χ+1 στο «γράμμα», δηλαδή το γράμμα πρέπει να φτάσει την επόμενη ημέρα στον παραλήπτη του», σημειώνοντας πως «η ευρωπαϊκή βέλτιστη πρακτική είναι στο Χ+5» και προσέθεσε: «Η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων έπειτα από διαβούλευση αποφάσισε από τη νέα χρονιά αυτό να γίνει Χ+3, πράγμα το οποίο εκ των πραγμάτων θα διευκολύνει ζητήματα που έχουν σχέση με την καθολική υπηρεσία και με το οργανωσιακό μοντέλο της εταιρείας». Επισήμανε παράλληλα πως «σημαντικός είναι και ο ψηφιακός εκσυγχρονισμός καθώς τα ΕΛΤΑ «τρέχουν» με Windows XP».
Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, περιέγραψε το συνολικό πλάνο της κυβερνητική πολιτικής λέγοντας ότι «ως «κορωνίδα έχει την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που γίνεται από το υπουργείο Οικονομικών, από την ΕΕΣΥΠ, και η οποία φτάνει τα 100 εκατ. ευρώ». Σημειώνοντας παράλληλα ότι και ο ιδιώτης μέτοχος, που είναι κατά 10% η Eurobank, μπορεί να συμμετάσχει σε αυτή την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Θέμα, όμως, όπως εξήγησε ο κ. Κ. Πιερρακάκης, που δεν συμπεριλαμβάνεται στο πλαίσιο αυτής της τροπολογίας που θα κατατεθεί.
Μοντέλο ΔΕΗ
Η τροπολογία, είπε, ουσιαστικά είναι ένα υποσύνολο του γενικότερου πλάνου και θα περιλαμβάνει: Την αποζημίωση των ΕΛΤΑ για την καθολική υπηρεσία από το 2013 και μετά, καθώς αυτό είναι ένα χρέος του ελληνικού Δημοσίου απέναντι στα ΕΛΤΑ. Θα έχει διατάξεις σε σχέση με την πολιτική των νέων προσλήψεων, που θα πρέπει να αναπτυχθεί πλέον από την εταιρεία. Το μοντέλο για τους νεοπροσλαμβανόμενους θα είναι συναφές με αυτό της ΔΕΗ. Εισάγεται νέα πολιτική προμηθειών, για να μπορεί η εταιρεία να είναι πιο ευέλικτη σε σχέση με την ευρύτερη αγορά. Προβλέπεται εξορθολογισμός του μισθολογικού κόστους. Στις διατάξεις της τροπολογίας θα υπάρχει και το σχέδιο εθελουσίας εξόδου, όπου με βάση τον προγραμματισμό αφορά 2.000 άτομα, από ένα μόνιμο προσωπικό γύρω στους 5.500. Ο στόχος, είπε ο υπουργός, είναι το πλάνο αυτό να έχει εκτελεστεί μέσα σε μία διετία και σε αυτή τη διετία η εταιρεία να έχει γυρίσει σε λειτουργική κερδοφορία, υπογραμμίζοντας: «Εφόσον ο Έλληνας φορολογούμενος θα συμμετάσχει σε αυτή τη διαδικασία, μέσω της αυξήσεως μετοχικού κεφαλαίου, η εταιρεία θα πρέπει να έχει όλα τα εργαλεία και τις δυνατότητες για να σταθεί σωστά στα πόδια της».
Αναφερόμενος στο «οργανωσιακό» μοντέλο των ΕΛΤΑ, ο υπουργός τόνισε ότι θα «ακουμπά» στην υποχρέωση του καθολικού παρόχου. Αυτό που θα αλλάξει σε μεγάλο βαθμό θα είναι «το λειτουργικό μοντέλο, καθώς υπάρχει η λεγόμενη λογική του shopping shop, δηλαδή να λειτουργούν ΕΛΤΑ και εντός μίας άλλης επιχείρησης».
Συνοψίζοντας τους στόχους του στρατηγικού σχεδίου της κυβέρνησης, ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνηση ανέφερε ότι είναι: Τα ΕΛΤΑ να συνεχίσουν να παρέχουν την καθολική υπηρεσία και να την παρέχουν παντού. Να υπάρξει ο μέγιστος δυνατός σεβασμός στα χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου. Να εξασφαλίζεται η κοινωνική του διάσταση. Θέλουμε, είπε, «τα χρήματα τα οποία θα βάλει ο Έλληνας φορολογούμενος στα ΕΛΤΑ μέσω του κράτους να μπορέσει να τα πάρει πίσω μέσω της λειτουργικής κερδοφορίας της επιχείρησης και της αύξησης της περιουσίας της εταιρείας με τη συμμετοχή στρατηγικού επενδυτή».
Έντονες ήταν οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης.
Ο ΣΥΡΙΖΑ
Ο τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ Μάριος Κάτσης ανέφερε πως «δεν μπορεί να συζητάμε εδώ μια τροπολογία που δεν έχει κατατεθεί και δεν ξέρουμε τι αναφέρει, χρειαζόμαστε το έγγραφο», διαφορετικά είπε «μιλάμε για εκθέσεις ιδεών και απόψεων». «Το Κοινοβούλιο δεν μπορεί να γίνεται λάστιχο… και να υποβαθμίζεται» τόνισε ενώ υποστήριξε ότι ο μεσοπρόθεσμος και μακροπρόθεσμος ορίζοντας της κυβέρνησης είναι η ιδιωτικοποίηση των ΕΛΤΑ «και μάλιστα να δοθεί το φιλέτο σε ιδιώτη». Το μέλλον των ΕΛΤΑ είπε «δεν είναι ούτε η απαξίωσή τους, ούτε η παράδοσή τους στα ιδιωτικά συμφέροντα» Ως «κόκκινες γραμμές» έθεσε τα ΕΛΤΑ να παραμείνουν υπό δημόσιο έλεγχο, να εξασφαλιστεί ότι ο ιδιώτης που θα έχει τη πλειοψηφία θα διατηρήσει τα καταστήματα των ΕΛΤΑ ακόμα στα πιο απομακρυσμένα χωριά της επικράτειας. «Δεν θα ανεχθούμε καταστρατήγηση των εργασιακών δικαιωμάτων και υιοθέτηση μοντέλου ΔΕΗ για τους νέους εργαζόμενους», είπε και ζήτησε να κατατεθεί η μελέτη- στόχος της εθελουσίας εξόδου που προγραμματίζεται ενώ προειδοποίησε ότι αυτό το σχέδιο «δεν θα το πάρουμε».
Το ΚΙΝΑΛ
Ο ειδικός αγορητής του ΚΙΝΑΛ Βασίλης Κεγκέλογλου, αφού καταλόγισε στην κυβέρνηση ότι επί ενάμιση χρόνο αδιαφόρησε για τα θέματα των ΕΛΤΑ, την κατηγόρησε ότι φέρνει το θέμα αιφνιδιαστικά με μια τροπολογία σε ένα άσχετο νομοσχέδιο, λέγοντας ότι «δεν είναι τυπικό το θέμα αλλά ουσίας, καθώς για ένα τόσο σοβαρό θέμα χρειαζόταν νομοσχέδιο που θα έμπαινε στην δημόσια διαβούλευση, συνεννοήσεις και κανονική νομοθέτηση στη Βουλή με ακρόαση φορέων, ως νομοσχέδιο». Σε κάθε περίπτωση, ζήτησε εάν η κυβέρνηση επιμείνει στην κατάθεση της τροπολογίας, αυτή να μην είναι με ένα άρθρο και τα άρθρα να τεθούν ξεχωριστά σε ψηφοφορία, «γιατί σε ορισμένα από όσα ακούσαμε συμφωνούμε και σε άλλα όχι, έτσι θα πρέπει να μπορούμε και να ψηφίσουμε ξεχωριστά την κάθε διάταξη».
Το ΚΚΕ
Η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ Μαρία Κομνηνάκα ζήτησε από τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής να μην καταθέσει καθόλου αυτή την τροπολογία. «Δεν μπορεί στη λήξη των συνεδριάσεων να έρχεται ο υπουργός να μας ενημερώσει, χωρίς να υπάρχει η τροπολογία, χωρίς να έχει υπάρξει καμία διαβούλευση, να μην έχουμε ακούσει τους εργαζόμενους» είπε και προσέθεσε: «Σταματήστε αυτή την αθλιότητα, δεν μπορεί να λειτουργήσει έτσι η Βουλή, δεν είναι δυνατόν την στιγμή που λόγω της πανδημίας ο κόσμος δεν μπορεί να διαμαρτυρηθεί και να αντιδράσει, εσείς να φέρνετε νομοθετήματα ορυμαγδού».
ΜέΡΑ 25
Έντονη διαφωνία για τον τρόπο νομοθέτησης και από τον ειδικό αγορητή της Ελληνικής Λύσης Κωνσταντίνο Χήτα ενώ και ο ειδικός αγορητής του ΜέΡΑ25 Γιώργος Λογιάδης σχολίασε πως αυτή η πρακτική ονομάζεται «κακονομία» και ανέφερε σκωπτικά πως «η κυβέρνηση προφανώς επιλέγει να καταθέτει την τροπολογία αυτή στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικού για την πάταξη του λαθρεμπορίου, καθώς φαίνεται θεωρεί τα ΕΛΤΑ παραεμπόριο»
Απάντηση Πιερρακάκη στην αντιπολίτευση
Ο υπουγός Ψηφιακής Διακυβέρνησης απαντώντας στις επικρίσεις της αντιπολίτευσης ανέφερε: «Δεν είναι η τροπολογία στο παρά ένα, τα ΕΛΤΑ είναι στο παρά ένα… Άλλες χώρες έκαναν τον μετασχηματισμό των ταχυδρομείων τους πριν πέντε, δέκα και δεκαπέντε χρόνια».
«Η τροπολογία αφορά την καταβολή της καθολικής υπηρεσίας 2013-2020, και από εκεί και πέρα υπάρχει μια σειρά ρυθμίσεων για την εθελούσια έξοδο, κάτι που είναι γενικά αποδεκτό από τον οργανισμό και τα στελέχη του, καθώς και τις διατάξεις για τη νέα πολιτική προμηθειών, και το τι θα γίνει με τους νέους εργαζόμενους. Αυτά θα μας βοηθήσουν να ανταπεξέλθουν τα ΕΛΤΑ στη μεγάλη επένδυση που κάνει ο φορολογούμενος για να μείνουν όρθια. Συμφωνούμε να μείνουν όρθια τα ΕΛΤΑ» είπε ο κ. Πιερρακάκης και υπενθύμισε απευθυνόμενος στον τομεάρχη του ΣΥΡΙΖΑ ότι «καταστήματα των ΕΛΤΑ έκλεισαν και επί προηγούμενης κυβέρνησης».
Τι είπε το Υπερταμείο
Για την έναρξη υλοποίησης μιας από τις σημαντικότερες προσπάθειες μετασχηματισμού των ΕΛΤΑ, μέσα από ένα μεγάλο σχέδιο που ξεδιπλώνεται σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, ώστε να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά και αποδοτικά για τους πολίτες και τους μετόχους, διατηρώντας τον κοινωνικό τους ρόλο, ως φορέας παροχής της καθολικής υπηρεσίας σε όλη την ελληνική επικράτεια, κάνει λόγο η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών & Περιουσίας (Υπερταμείο).
Σύμφωνα με το Υπερταμείο, βασικοί άξονες του σχεδίου μετασχηματισμού είναι ο εξορθολογισμός του κόστους, η υλοποίηση ενός μεγάλου σχεδίου εθελούσιας εξόδου εργαζομένων, η αλλαγή του μοντέλου εξυπηρέτησης της αλληλογραφίας, η αναδιάρθρωση του δικτύου, η διαμόρφωση νέας εμπορικής στρατηγικής, ο ψηφιακός μετασχηματισμός με την αναβάθμιση συστημάτων και υπηρεσιών και την αυτοματοποίηση των λειτουργιών στα κέντρα διαλογής, η γενικότερη βελτιστοποίηση των διαδικασιών και βέβαια η διαμόρφωση μιας νέας εταιρικής κουλτούρας.
Από τις παλιότερες εταιρείες στη χώρα
Διεθνώς, αναφέρεται, η ταχυδρομική αγορά έχει αλλάξει ραγδαία, με συρρίκνωση της αλληλογραφίας, κυρίως λόγω των τεχνολογικών αλλαγών, και την υποκατάστασης από την ηλεκτρονική αλληλογραφία. Στην Ευρώπη, ωστόσο, μετά και το κύμα απελευθέρωσης της ταχυδρομικής αγοράς, η πλειονότητα των Παρόχων Καθολικής Ταχυδρομικής Υπηρεσίας προχώρησαν με προγράμματα μετασχηματισμού, προκειμένου να αλλάξουν τα επιχειρησιακά και λειτουργικά τους μοντέλα και να μειώσουν αντίστοιχα τη βάση κόστους τους, ενώ ανέπτυξαν παράλληλα τις δραστηριότητες που εξυπηρετούν το ηλεκτρονικό εμπόριο και τα δέματα, καθώς και συμπληρωματικές υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας.
Σημειώνεται ότι τα ΕΛΤΑ είναι από τις παλαιότερες εταιρείες που λειτουργούν στη χώρα πάνω από 190 χρόνια, με 1.300 σημεία παρουσίας που εξυπηρετούν όλη την επικράτεια, συμπεριλαμβανομένων των απομακρυσμένων περιοχών και νησιών. Ο μετασχηματισμός τους αποτελεί τον πρώτο μετασχηματισμό τέτοιου μεγέθους δημόσιας επιχείρησης, σε έναν τομέα όπου οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη υλοποιήσει αντίστοιχα προγράμματα.
