Τη θέση τους για το φλέγον θέμα της συνεπιμέλειας των παιδιών μετά από διαζύγιο, καταθέτουν 57 γυναίκες – πανεπιστημιακοί. Στο κείμενο που υπογράφουν αναφέρερουν:
Ως πανεπιστημιακοί και επιστήμονες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό που διδάσκουμε, και ερευνούμε στον ευρύτερο χώρο της ψυχολογίας, των νευροεπιστημών, της ιατρικής, της βιολογίας, της κοινωνιολογίας, των παιδαγωγικών, αλλά και των σπουδών φύλου επιθυμούμε να συμμετέχουμε στον δημόσιο διάλογο που έχει ανοίξει σχετικά με το θέμα της συνεπιμέλειας των παιδιών μετά από το διαζύγιο ή τη διακοπή συμβίωσης των γονέων τους.
Με εξαίρεση τις περιπτώσεις που ένας από τους δύο γονείς είναι αποδεδειγμένα βίαιος, κακοποιητικός ή αμελής, η συνεπιμέλεια και ο ίσος χρόνος των παιδιών με τους δύο γονείς είναι μια συνθήκη από την οποία κερδίζουν όλοι. Τα οφέλη της συνεπιμέλειας για τα παιδιά και τους πατέρες έχουν ήδη παρουσιαστεί στο δημόσιο διάλογο εκτεταμένα.
Επιγραμματικά, τα παιδιά που μεγαλώνουν σε καθεστώς συνεπιμέλειας εμφανίζουν (α) χαμηλότερα επίπεδα κατάθλιψης, άγχους και γενικότερα ψυχικής δυσφορίας, (β) χαμηλότερη επιθετικότητα και λιγότερα προβλήματα συμπεριφοράς, μειωμένη χρήση αλκοόλ και ουσιών, (γ) καλύτερη σχολική επίδοση και καλύτερη γνωστική ανάπτυξη, (δ) καλύτερη σωματική υγεία, (ε) χαμηλότερα ποσοστά καπνίσματος και (στ) καλύτερες σχέσεις με πατέρες, μητέρες, γιαγιάδες και παππούδες.
Σκοπός μας στη συγκεκριμένη παρέμβαση είναι να παραθέσουμε τα επιστημονικά ευρήματα που καταδεικνύουν ότι η συνεπιμέλεια υποστηρίζει και όλα αυτά για τα οποία πάλεψε το κίνημα του φεμινισμού εδώ και πολλές δεκαετίες: την αυτενέργεια, την ελευθερία και την ισοτιμία των γυναικών.
Οι λόγοι, λοιπόν, για τους οποίους η συνεπιμέλεια είναι η προτιμότερη επιλογή για τις μητέρες παιδιών όλων των ηλικιών είναι οι εξής (βιβλιογραφία που υποστηρίζει τις παρακάτω θέσεις βρίσκεται στον σύνδεσμο: shorturl.at/bM178):
- Η αποφυγή του κινδύνου εμφάνισης ψυχικής και επαγγελματικής εξουθένωσης λόγω έλλειψης ελεύθερου χρόνου. Το σύνδρομο της εξουθένωσης αποτελεί μια κατάσταση στρες και υπερκόπωσης με σημαντικές σωματικές και ψυχολογικές επιπτώσεις. Κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό για τις γυναίκες που δεν δύνανται να διαθέσουν τον ανάλογο χρόνο.
- Η δυνατότητα διεκδίκησης υψηλότερων θέσεων εργασίας, οικονομικών απολαβών, κοινωνικής και επαγγελματικής καταξίωσης και άρα αυτονομίας και αυτενέργειας.
- Η δημιουργία νέων φιλικών, ερωτικών και συντροφικών σχέσεων, για τις οποίες απαιτείται χρόνος και ενέργεια. Είναι γνωστό ότι η ευημερία των γονέων συνδέεται με την ευημερία των παιδιών τους.
- Η προαγωγή της σχέσης πατέρα-παιδιού, η οποία μπορεί να συνεισφέρει στην ανατροφή υγιών, ικανών και χαρούμενων παιδιών. Επίσης, η αποφυγή του συνδρόμου της γονικής αποξένωσης, το οποίο μπορεί να προκαλέσει τραυματικές εμπειρίες στο παιδί που μπορεί να το επηρεάζουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Η ευημερία του παιδιού είναι σίγουρα μέσα στις επιδιώξεις κάθε μητέραςm
- Η μείωση των διενέξεων και της αντιδικίας, εφόσον οι δύο γονείς αναγκάζονται να συνεργαστούν πριν και μετά τον χωρισμό τους με στόχο την ευημερία των παιδιών τους. Όταν αυτό δεν είναι εφικτό, χάρη στην προαγωγή της συνεπιμέλειας προτρέπονται οι γονείς, αντί να προσφεύγουν στα δικαστήρια, να προσφεύγουν στους ειδικούς: διαμεσολαβητές, επιστήμονες ψυχικής υγείας κ.τ.λ. Με τη βοήθεια των ειδικών, η συνεργασία στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι εφικτή.
- Η μείωση του στίγματος εξαιτίας του διαζυγίου και της διεκδίκησης της επιμέλειας από τον έναν από τους δύο γονείς. Συχνά σε δίκες για την επιμέλεια, ο ένας από τους δύο γονείς καλείται να αποδείξει την αθωότητά του και την καταλληλότητά του ως γονέας, κατόπιν κατηγοριών από τον άλλο γονέα. Μερικές φορές, ανεξαρτήτως φύλου, αυτές οι κατηγορίες είναι βάσιμες, άλλες φορές όμως είναι συκοφαντικές.
Συμπερασματικά, με βάση τα επιστημονικά ευρήματα η συνεπιμέλεια είναι προς το συμφέρον τόσο των παιδιών, όσο και των δύο γονέων. Η ανατροφή μιας νέας γενιάς παιδιών που πιστεύουν στην ισότητα των δύο φύλων μέσα από το παράδειγμα της συνεργασίας των δύο γονέων και της συνεπιμέλειας θα έπρεπε να είναι ο κύριος στόχος του φεμινιστικού κινήματος της εποχής μας. Αυτό θα έπρεπε να προασπίζονται και οι μητέρες των παιδιών.
Υπογραφές (αλφαβητικά)
Ιωάννα Ανδρεάδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Φαρμακολογίας, Φαρμακευτική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Φαίη Αντωνίου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Παιδαγωγικό Τμήμα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Γεωργία Βαλσαμή, Καθηγήτρια, Τμήμα Φαρμακευτικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Αργυρώ Βατάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια του Τμήματος Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου
Αλεξία Barrable, Λέκτορας, Σχολή Κοινωνικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Dundee, Σκωτία, Ηνωμένο Βασίλειο
Βικτωρία Βιβιλάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Μαιευτικής, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
Στυλιανή Βλάχου, Επίκουρη Καθηγήτρια Βιοψυχολογίας, Σχολή Ψυχολογίας, Dublin City University, Δουβλίνο, Ιρλανδία
Αγγελική Γαζή, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού, Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Ευαγγελία Γαλανάκη, Καθηγήτρια Αναπτυξιακής Ψυχολογίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Σχολή Επιστημών της Αγωγής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ελεάννα Γαλανάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια, Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Αποστολία (Λία) Γαλάνη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Διδακτικής της Γεωγραφίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Σχολή Επιστημών της Αγωγής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ευγενία Γεωργάκα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τομέας Κοινωνικής και Κλινικής Ψυχολογίας, Τμήμα Ψυχολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Ηρώ Γεωργούση, Ερευνήτρια Α’ , Ινστιτούτο Βιοεπιστημών και Εφαρμογών, Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος»
Μαριρένα Γρηγορίου, Καθηγήτρια, Τμήμα Μοριακής Βιολογίας & Γενετικής, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Χριστίνα Δάλλα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Φαρμακολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Νευροεπιστήμονας, Ethics Expert, Directorate General for Research and Innovation, European Commission
Μαρία Δασκολιά, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Παιδαγωγικό Τμήμα Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Φιλοσοφική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Κατερίνα Δερμών, Καθηγήτρια Φυσιολογίας. Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Πατρών
Παναγιώτα Δημητροπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας, Τμήμα Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Κλεοπάτρα Διακογιώργη, Επίκουρη Καθηγήτρια, ΤΕΠΕΚΕ, Πανεπιστήμιο Πατρών
Κυριακή Θερμού, Καθηγήτρια Φαρμακολογίας, Ιατρική Σχολή Πανεπιστήμιο Κρήτης, Νευροεπιστήμονας
Ρέα Κακάμπουρα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Σχολή Επιστημών της Αγωγής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Γεωργία (Τζίνα) Καλογήρου, Καθηγήτρια, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Σχολή Επιστημών της Αγωγής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Δόμνα Καραγωγέως, Καθηγήτρια Μοριακής Βιολογίας-Αναπτυξιακής Νευροβιολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Ευθυμία Κιτράκη, Καθηγήτρια Βιολογίας, Τμήμα Οδοντιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Σοφία Κουκούλη, Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνικής Πολιτικής, Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο
Ελένη Λυπουρλή, Λέκτορας, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Ευγενία Μαγουλά, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Άννα Μαντόγλου, Καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Ελβίρα Μασούρα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Ρεβέκκα Μάτσα, Διευθύντρια Ερευνών, Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ, Νευροεπιστήμονας
Ευαγγελία Μαυρικάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Ελένη Μότσιου, Επίκουρη Καθηγήτρια, ΠΤΠΕ, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Μαρία Παναγιωτακοπούλου, Ομότιμη Καθηγήτρια Βιολογίας-Νευροβιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ελένη Α. Παπαδάκη, Καθηγήτρια Αιματολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Μαριέττα Παπαδάτου-Παστού, Επίκουρη Καθηγήτρια Νευροψυχολογίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Ντόνα Παπαστυλιανού, Καθηγήτρια Κοινωνικής Ψυχολογίας, Τμήμα Ψυχολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Μυρτάνη Πιερή, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Επιστημών Ζωής και Υγείας, Πανεπιστημίου Λευκωσίας
Χριστίνα Πιπέρη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Βιοχημείας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Φωτεινή Πολυχρόνη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Ψυχολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Κορνηλία Πουλοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νευροφυσιολογίας και Νευροβιολογίας, Αιγινήτειο Νοσοκομείο, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πέπη Ρηγοπούλου, Ομότιμη Καθηγήτρια τέχνης-ψυχανάλυσης και Πολιτισμού του τμήματος του ΕΚΠΑ επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης
Χρυσάνθη Σαρδέλη, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Αναπλ. Καθηγήτρια Φαρμακολογίας-Κλινικής Φαρμακολογίας, Τμήμα Ιατρικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, ΑΠΘ & Εργαστήριο Μελέτης Ιατρικού Δικαίου και Βιοηθικής, Νομική Σχολή, ΑΠΘ, Ethics Expert, Directorate General for Research and Innovation, European Commission
Ελένη Σαλαβού, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Κυριακή Σιδηροπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Βιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Νευροεπιστήμονας
Μαριάννα Σιδηροπούλου, Ψυχολόγος- ψυχαναλύτρια, υποψήφια διδάκτωρ School of Business and Informatics, Department of Organisational Psychology, Birkbeck, University of London, Ηνωμένο Βασίλειο
Άντρια Σιήμη, Λέκτορας, Τμήμα Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Κύπρου
Ειρήνη Σκαλιόρα, Καθηγήτρια Γνωσιακής Επιστήμης, Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης ΕΚΠΑ, και Συνεργαζόμενη Ερευνήτρια, Εργαστήριο Νευροφυσιολογίας και Συμπεριφοράς, Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ)
Αλεξάνδρα Σολδάτου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδιατρικής, Β´ Παιδιατρική Κλινική, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Λουκία Ταξιτάρη, Μεταδιδακτορική ερευνήτρια, Institute of Computational Linguistics, Centro Nazionale delle Ricerche, Pisa, Ιταλία
Ελίζαμπεθ Τζόνσον, Καθηγήτρια Ανατομίας, Νευροεπιστήμονας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Κοσμήτορας, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου
Ειρήνη Τοπαλίδου, Aνώτερη ερευνήτρια (Senior scientist), Τμήμα Βιοχημείας, Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, Σιάτλ, Η.Π.Α.
Άννα Κ. Τουλουμάκου, Πανεπιστημιακή Υπότροφος, Τμήμα Ψυχολογίας Πάντειο Πανεπιστήμιο, Επ. Συνεργάτιδα Κέντρο SKOPE, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης
Γιώτα Τουλούμη, Καθηγήτρια Βιοστατιστικής και Επιδημιολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Μαριαλένα Τριβέλλα, Ερευνήτρια, Τμήμα Καρδιαγγειακής Ιατρικής, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Ηνωμένο Βασίλειο
Αναστασία Τσαμπαρλή, Καθηγήτρια Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Μαργαρίτα Χρυσάνθου, Δρ. Βιολογίας- Νευροβιολογίας, ΕΔΙΠ, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ξένια Χρυσοχόου, Καθηγήτρια Κοινωνικής και Πολιτικής Ψυχολογίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο
