Κλέβω τη σκέψη από τον ποιητή και την προσαρμόζω στις ανάγκες του τρέχοντος αυτού κειμένου. Με το αντικλείδι της διάκρισης βοηθό, ας προσπαθήσουμε να εισχωρήσουμε στον κόσμο της πραγματικότητάς μας.
«Με το αντικλείδι ενός χαμόγελου επιχειρείς παραβίαση στο απόρρητο της θλίψης» μας λέει. Ας αφήσουμε τη θλίψη στη διάθεση του ποιητή και ας επιχειρήσουμε με ματιά αισιοδοξίας να ανοίξουμε τις πόρτες του κλειστού κόσμου μας, που συχνά γεννά θλίψη. Αν ο κοινός μας βίος έχει δυσνόητες και σκοτεινές πλευρές, δεν μπορεί και δεν πρέπει αυτές να μένουν αφώτιστες, κρυφές και «απόρρητες».
Οι οδυνηρές μέρες που διανύουμε αναδεύουν το βάθος των πραγμάτων και το φέρνουν μπροστά μας αλύπητα, άμορφο και συγκεχυμένο. Δίπλα στην αγωνία και στον φόβο, η σύγχυση για το παρόν και το μέλλον της κοινής μας μοίρας έχει εγκατασταθεί ως μόνιμη συνοδός βιωμάτων και γεγονότων.
Η ανάγκη της διάκρισης. Σήμερα όσο ποτέ. Η διάκριση είναι το μόνο κλειδί για την αποκρυπτογράφηση, την κατανόηση και την αποδοχή της πραγματικότητας του καθημερινού, που συγκροτεί τον κόσμο μας.
Διάκριση. Η αξιολόγηση του σημαντικού από το ασήμαντο. Ο διαχωρισμός, η ταξινόμηση, η ιεράρχηση των δεδομένων πραγμάτων και των εφικτών αγαθών και λύσεων. Η διάκριση είναι η προϋπόθεση της επιλογής. Είναι η συνείδηση της επιλογής. Η επίγνωση του πραγματικού που προκύπτει γίνεται ταυτόχρονα επίγνωση των δυνατοτήτων και των προϋποθέσεων για μια επόμενη νοητή ατομική και συλλογική πορεία.
Η οδός της διάκρισης, ως άρνηση της αοριστίας και ως απόκρουση της γοητείας του γενικού, είναι το αντίθετο της πλάνης. Η διάκριση μας φέρνει πιο κοντά στον υπαρκτό κόσμο και στον πραγματικό εαυτό μας. Διαλύοντας το γενικό, φωτίζει το συγκεκριμένο. Και ζυγίζεται έτσι πιο εύκολα και κατανοητά το εφικτό, διακρίνεται πιο εύκολα από το ανέφικτο και το καθένα τοποθετείται στη θέση του. Απελευθερωμένοι από τη σύγχυση, βλέπουμε πιο καθαρά, ανοίγοντας τα κλειστά δωμάτια στο φως.
Επιθυμίες. Προσδοκίες. Αγαθά. Συνθήκες. Στιγμές. Σκοποί. Μέσα. Σημασίες. Νοήματα. Χρόνος. Η ικανότητα της διάκρισης, ως ατομικό πνευματικό άθλημα και ως συλλογικό επίτευγμα, μας προστατεύει από αυτό το χαοτικό σύμπαν, που με σκοτεινό και υπόγειο τρόπο δίνει κατεύθυνση στα πράγματα και ορίζει το περιεχόμενο της πορείας τους.
Αν ως τώρα η ελληνική κοινωνία είχε ανάγκη από μια συνάντηση με την ανάγκη της διάκρισης, τώρα η διάκριση είναι η προϋπόθεση της επιβίωσής της. Από την πιο «πεζή» έννοια μέχρι το πιο βαθύ νόημά της. Διαφορετικά «θα ξαναπέφτουμε πάντα στα ίδια λάθη».
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
