Εκλεισαν 45 χρόνια από την ανάρρηση στον ισπανικό θρόνο του τότε νεαρού βασιλιά Χουάν Κάρλος, (ορκίστηκε στις 22/11/1975 και στέφθηκε στις 27 ) όπου, γενομένης συμφωνίας με τον φασίστα δικτάτορα Φρανθίσκο Φράνκο, είχε επιλεγεί από αυτόν ο Χουάν Κάρλος για να βασιλεύσει στην Ισπανία εν έτει 1975 ύστερα από το θάνατο του Ισπανού δικτάτορα που, όντως συνέβη , 2 μέρες πριν από την ορκωμοσία του Κάρλος.
Ηδη από το 1947 προτού ακόμα η Ισπανία εισέλθει στην «πραγματιστική» περίοδο της Ιστορίας της, όπου εγκατέλειψε την καθαρά φασιστική ιδεολογία, για ένα ψευδοφιλελεύθερο πρόγραμμα, ο Τζενεραλίσιμο Φράνκο είχε δηλώσει ότι μετά το θάνατό του θα απoκαθίστατο η μοναρχία στην Ισπανία.
Υπήρξε μια πολύ καλή επιλογή γιατί ο 31χρονος Κάρλος, όπως αποδείχθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 1981, επέδειξε δημοκρατικό πνεύμα, ήθος αλλά και σθένος, όταν ο φασίστας αντισυνταγματάρχης Τεχέρο αποπειράθηκε να διενεργήσει πραξικόπημα εισβάλλοντας στη Βουλή με μια στρατιωτική μονάδα 200 ανδρών και ρίχνοντας έναν πυροβολισμό στον αέρα που ανάγκασε τα μέλη του Κοινοβουλίου να κρυφτούν έμφοβοι κάτω από τα έδρανά τους .
Αλλά ο Χουάν Κάρλος με διάγγελμά του που μεταδόθηκε ζωντανά από την τηλεόραση έδωσε διαταγή στον Τεχέρο να επιστρέψει στην στρατώνα του, εντολή στην οποία αυτός υπάκουσε γιατί διαπίστωσε ότι η συντριπτική πλειονότητα του στρατεύματος παρέμενε πιστή στο βασιλιά της και το ζήτημα θεωρήθηκε λήξαν σε βαθμό που οι βουλευτές βγήκαν καθησυχασμένοι από τις κρυψώνες τους όπου είχαν παραμείνει όμηροι του Τεχέρο.
Ο λαός όμως ενθουσιάστηκε από το δημοκρατικό ήθος, το θάρρος και τη λεβεντιά του βασιλιά, ενώ η δημοτικότητά του πήρε την ανιούσα.
Ο Κάρλος δεν σταμάτησε εκεί αλλά νομιμοποίησε όλα τα κόμματα συμπεριλαμβανομένου του υπό τον Σαντιάγο Καρίγιο Κομουνιστικού Κόμματος Ισπανίας, παρά τις έντονες αντιρρήσεις των στρατιωτικών. Κατόπιν, απέλυσε τον φρανκικό πρωθυπουργό της χώρας και διόρισε τον κεντροδεξιό δικηγόρο Αντόλφο Σουάρεθ στη θέση του. Προκήρυξε ελεύθερες εκλογές για τις 15 Ιουνίου 1977 τις οποίες κέρδισε το υπό τον Αντόλφο Σουάρεθ, κεντροδεξιό κόμμα της Ενωσης Κέντρου με δεύτερους τους Σοσιαλιστές.
Για τον Ισπανικό λαό αυτό αποτέλεσε μια πολύ ευχάριστη έκπληξη γιατί ο Χουάν Κάρλος αρχικά είχε ορκισθεί στα ιερά ευαγγέλια πίστη στους νόμους του φρανκικού καθεστώτος και απαρέγκλιτη τήρηση των αρχών της φρανκικής moviementο nacional, του Εθνικού Κινήματος, μοναδικού νόμιμου κόμματος της δικτατορίας του Φράνκο. Αλλά από κάθε άποψη η στάση του βασιλιά συνιστούσε στροφή 180 μοιρών και εγγύηση για ένα δημοκρατικό μέλλον στην πολύπαθη Ισπανία.
Μέρες κρασιού και λουλουδιών για την Ισπανία και το βασιλιά της
Ο βασικός στόχος του Χουάν Κάρλος ήταν να αποδείξει σε όλη την Ευρώπη τον πλήρη εκδημοκρατισμό της Ισπανίας και εν πολλοίς το επέτυχε.
Εν πρώτoις έδωσε εντολή για το σχεδιασμό δημοκρατικού συντάγματος (constituciόn espaniola) το οποίο ετέθη σε ισχύ αφού επικυρώθηκε στις 6/12/ 1978, υπογράφηκε από τον Χουάν Κάρλος στις 27/12/1978 και τελικά εγκρίθηκε από το λαό μέσω δημοψηφίσματος.
Με το εν λόγω σύνταγμα κατοχυρώνεται η «μετάβαση» της Ισπανίας (transicion) από την φρανκική δικτατορία στην κοινοβουλευτική (βασιλευόμενη) δημοκρατία στην οποία ο βασιλιάς όμως δεν είχε δικαίωμα παρέμβασης σε θέματα εκτελεστικής εξουσίας.
Προχώρησε στη χορήγηση αμνηστίας στους αντιφασίστες αντιστασιακούς και συμφιλίωσε τον ισπανικό λαό που εισερχόταν σε μία περίοδο ομαλής λειτουργίας του πολιτεύματος. Αφησε, ωστόσο, ατιμώρητους τους συνεργάτες του Φράνκο που είχαν διαπράξει πολιτικά αδικήματα.
Επί βασιλείας Χουάν Κάρλος η Ισπανία γνώρισε μέρες ανάπτυξης, προκοπής και ευημερίας που την κατέταξαν τέταρτη ισχυρότερη χώρα της Δυτικής Ευρώπης. Ο Ίδιος μάλιστα έχαιρε μεγάλης δημοφιλίας και εκτίμησης από το λαό.
Τέλος, έβγαλε από την απομόνωση την Ισπανία ( έργο του Φράνκο) εντάσσοντάς την στο ΝΑΤΟ το1982 καθώς και στην τότε ΕΟΚ (μαζί με την Πορτογαλία) το 1986.
Η πτώση του άνακτα
Υπήρχαν ωστόσο φήμες για τον «άτακτο» βίο που διήγε ο Κάρλος άλλα οι δημοσιογράφοι έκαναν ό,τι ακριβώς και οι αμερικανοί συνάδελφοί τους έκαναν με τον Τζον Κένεντι: τηρούσαν σιγή ιχθύος και έκαναν τα στραβά μάτια γιατί τους φερόταν άψογα και τον συμπαθούσαν πολύ. Αλλά ο Χουάν Κάρλος δεν ήταν απλώς ένας γυναικάς (womanizer) , αποτελούσε εξαιρετική περίπτωση σεξομανούς ανδρός που για αυτό κυκλοφορούσαν φήμες ανάμεσα στο λαό ότι είχε συνουσιασθεί με τον απίστευτο αριθμό των 5 χιλιάδων γυναικών. Αργότερα ο μυθικός αυτός αριθμός μειώθηκε δραστικά στις 1500.
Ο λαός όμως τα παράβλεπε όλα, τον συγχωρούσε και- ως ένα βαθμό- τον θαύμαζε ως περίπτωση mucho βασιλέα, όπου τα βράδια φορούσε τα δερμάτινά του, καβαλούσε τη μηχανή του και πήγαινε για καινούργιες περιπέτειες. Λέγεται μάλιστα ότι στις κατακτήσεις συμπεριλαμβάνεται και η θρυλική πριγκίπισσα Νταϊάνα. .
Ομως η ελληνικής καταγωγής βασίλισσα Σοφία (πρώην πριγκίπισσα της Ελλάδας) , η οποία αγόγγυστα υφίστατο το μαρτυρικό κεράτωμα, από ένα σημείο και μετά (1976) προτίμησε να κοιμάται σε άλλη πτέρυγα του βασιλικού ανάκτορου, μακριά από το μουρντάρη σύζυγό της, υπομένοντας στωικά τις απιστίες του
Θα μπορούσε αυτή η ιστορία να συνεχισθεί ad infinitum με τον Χουάν Κάρλος να χάνεται στην πρόσθεση και την άθροιση των ερωμένων του, εάν δεν είχαν συμβεί ατυχή περιστατικά που καθόρισαν τη μοίρα του πάσχοντος από σεξουαλική ακράτεια εστεμμένου.
Οι ελέφαντες και οι «παλιές φλόγες»
Ενώ οι Ισπανία περνούσε από τα καβδιανά δίκρανα της οικονομικής κρίσης της, με ένα χρέος δυσβάστακτο και μια ανεργία να πλήττει το 50ο% των νέων, ο Χουάν Κάρλος αναχώρησε για ένα πολυδάπανο κυνήγι ελεφάντων στη Μποτσουάνα. Συνοδευόταν όμως από μια παλιά ερωμένη του, στην οποία είχε μεγάλη αδυναμία, την αισθησιακή κυρία Κορίνα Tσου Ζάιν Βιτγκεστάιν, επιχειρηματία με πολλές διασυνδέσεις με Σαουδάραβες.
Δημοσιεύτηκε φωτογραφία των δύο να ποζάρουν με έναν σκοτωμένο ελέφαντα μπροστά τους, ενώ ο Χουάν Κάρλος καμαρώνει για το θήραμά του. Αυτό δεν άρεσε καθόλου στον λαό της Ισπανίας που ζούσε μίζερες μέρες λιτότητας, φτώχειας και μεγάλης ανεργίας. Ο Κάρλος τελικά ζήτησε συγγνώμη από το λαό και υποσχέθηκε να μην επαναληφθεί ποτέ κάτι παρόμοιο. Σαν να μην έφτανε αυτό ο βασιλιάς έπεσε και έσπασε το ισχίο του οπότε μεταφέρθηκε κατεπειγόντως στην Ισπανία για να υποστεί χειρουργική επέμβαση
Η ζημιά στο κύρος του άνακτα είχε γίνει και σε αυτήν προστέθηκαν τα καμώματα των 2 γαμπρών του-ο ένας ναρκομανής, ο άλλος καταχραστής του δημόσιου πλούτου .Και να ήταν μόνον αυτά; Ο μονάρχης εμπλεκόταν σε μια σύναψη κοινοπραξίας για την κατασκευή υψηλής ταχύτητας σιδηροδρομικής γραμμής που συνέδεε Μέκκα και Μεδίνα, κόστους 6,7 δις ευρώ. Εδώ ο τέως βασιλιάς φέρεται λαβών «μικρό δώρο»…της τάξεως των 100 εκατομμυρίων δολαρίων, ποσό που κατατέθηκε σε εξωχώριο λογαριασμό εν έτει 2008.
Κάτω από το βάρος των κατηγοριών συνήλθε το ανώτατο ισπανικό δικαστήριο το 2020 να ασχοληθεί με τις καταγγελίες εις βάρος του βασιλιά περί σκανδάλων. Ο Χουάν Κάρλος φρονίμως ποιών, είχε ήδη παραιτηθεί από το θρόνο του υπέρ του γιου του Φελίπε από το 2014. Ο Φελίπε μόλις ανέλαβε το μοναρχικό του αξίωμα έκρινε σκόπιμο να τηρήσει αποστάσεις από τον πατέρα του. Του έκοψε το ετήσιο επίδομά του των 228 χιλιάδων δολαρίων και αποποιήθηκε τη βασιλική κληρονομιά του προσπαθώντας να απομακρύνει τη μοναρχία από τη βαριά σκιά του Χουάν Κάρλος.
Ερημος, βαρύς και μόνος
Η ρήση έχει ως εξής: «Απ’ τα ψηλά στα χαμηλά κι απ’ τα πολλά στα λίγα». Το δεύτερο σκέλος της σύμπλεξης όμως δεν φαίνεται να ισχύει. Διότι ο Κάρλος βεβαίως θα έχει φροντίσει να κάνει την μπάζα του με λογαριασμούς σε εξωχώριες τράπεζες, δεδομένου ότι τόσο μεγάλα ποσά πέρασαν από τα χέρια του.
Υπάρχει ωστόσο το πρόβλημα της απαξίωσής του που προβάλλει έντονα, ιδίως μετά την αυτοεξόριση του Κάρλος και την α λα Χουντίνι εξαφάνισή του.
Εκτός από το ισπανικό ανώτατο δικαστήριο διώκεται και από τα ελβετικά δικαστήρια. Εχει μάλιστα δηλώσει ο Κάρλος ότι θέτει εαυτόν ανά πάσα στιγμή στη διάθεση της δικαιοσύνης.
Ο πρώην βασιλιάς μιας μεγάλης χώρας κρύβεται ως κοινός απατεώνας, μακριά από το σπίτι του (το παλάτι του). Μακριά από τα εγγόνια του που θα μπορούσαν να του προσφέρουν λίγη στοργή και τρυφερότητα, τώρα που οι παλιοί του φίλοι και οι ερωμένες του τον αποφεύγουν συστηματικά(η πρώην ερωμένη του Κορίνα κατέθεσε εις βάρος του, ο δε Κάρλος της ζητάει να του επιστρέψει 65 χιλιάδες ευρώ που τις είχε χαρίσει ως «δώρο αγάπης»!).
Και όμως μέχρι πρότινος γινόταν ενθουσιωδώς δεκτός από το λαό της Κούβας, όπου απλοί άνθρωποι του φώναζαν: «Ζήτω ο βασιλιάς! Ζήτω η Ισπανία!
Αντίθετα, τώρα οι κλεισμένοι στα σπίτια τους Ισπανοί λόγω COVID -19, βγαίνουν στα μπαλκόνια τους ή, τις ταράτσες τους χτυπώντας κατσαρόλες και απαιτώντας από τον τέως βασιλιά τους να δώσει τα 100 εκατομμύρια που του χάρισε η Σαουδική Αραβία στο σύστημα υγείας που περνάει δύσκολες ημέρες. Θα το κάνει όμως ο επιλεκτικά γενναιόδωρος και κατά κανόνα τσιγκούνης Χουάν Κάρλος;
ΥΓ. Ο τέως Βασιλιάς της Ισπανίας έχει και κάποια σχέση με την Ελλάδα. όπου έλαβε χώρα «ο [φαντασμαγορικός]γάμος του αιώνα» εκείνου με την πριγκίπισσα Σοφία. Η μακαρίτισσα Φρειδερίκη γινόταν φορτική στον τότε πρωθυπουργό της Ελλάδας Κωνσταντίνο Καραμανλή να προικίσει πλουσιοπάροχα την κόρη της από το στέρημα του πάμπτωχου Ελληνικού λαού. Ο τελευταίος έφερε το θέμα στη Βουλή των Ελλήνων όπου υπερψηφίστηκε η προίκα με αποχή από την ψηφοφορία της Ενωσης Κέντρου και της ΕΔΑ. Το ερώτημα είναι πόσα πληρώσαμε; Ενας θεός ξέρει. Αναφέρονται μυθικά ποσά. H Υγιής αντίδραση ήρθε από τη νεολαία που φώναζε: «Προίκα στην Παιδεία και όχι στη Σοφία». Αλλά την προίκα την πήρε τελικά η Σοφία, ενώ η παιδεία ακόμα την περιμένει.
Ο κ. Θάνος Κακουριώτης είναι ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου.