Το ένα σοκ διαδέχεται πλέον το άλλο στην Εκκλησία της Ελλάδος σε ό,τι αφορά την πανδημία: μετά τον θάνατο του μητροπολίτη Λαγκαδά Ιωάννη, την περασμένη Κυριακή, από Covid-19, προχθές μεταφέρθηκε στη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας του νοσοκομείου Ευαγγελισμός ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, καθώς διαγνώστηκε θετικός στον κορωνοϊό.
Στο ιατρικό ανακοινωθέν χθες το πρωί για την εξέλιξη της υγείας του Αρχιεπισκόπου κ.κ. Ιερωνύμου αναφέρεται: «Η κατάσταση της υγείας του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου κ.κ. Ιερωνύμου παραμένει σταθερή» αναφέρει η ανακοίνωση του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός».
«Έχουν πραγματοποιηθεί όλες οι απαιτούμενες εξετάσεις και ακολουθείται η ενδεδειγμένη φαρμακευτική αγωγή, σύμφωνα με τις υποδείξεις των θεραπόντων ιατρών. Χθες η καθηγήτρια πνευμονολογίας και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εντατικής Θεραπείας, Αναστασία Κοτανίδου μίλησε για την κατάσταση της υγείας του Αρχιεπισκόπου.
«Η οξυγόνωσή του είναι πλήρως ελεγχόμενη, για αυτό το λόγο μπήκε και στη μονάδα αυξημένης φροντίδας, υπό στενή παρακολούθηση».
Όπως εξήγησε οι λόγοι της νοσηλείας του οφείλονται στο προχωρημένο της ηλικίας του, και στα χρόνια προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζει.
Οπως είναι πρόδηλο, η Ιεραρχία συγκλονίζεται από τις συνέπειες της πρωτόγνωρης υγειονομικής κρίσης, ενώ πολλοί μητροπολίτες που είχαν έρθει σε επαφή με επιβεβαιωμένα κρούσματα ανησυχούν για την επόμενη μέρα.
Με κορωνοϊό έχουν διαγνωστεί επίσης οι μητροπολίτες Καλαβρύτων Ιερώνυμος, Ιερισσού Θεόκλητος, Κίτρους Γεώργιος αλλά και πρόσωπο που συμμετέχει στις εργασίες της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου. Ασθενεί επίσης και ο επίσκοπος Ωλένης Αθανάσιος, που όμως δεν είναι μέλος της Ιεράς Συνόδου. Ολα τα κρούσματα στην Εκκλησία εντοπίστηκαν από τα τέλη Οκτωβρίου και μετά, όταν δηλαδή άρχισε να εξαπλώνεται ραγδαία σε όλη τη χώρα η πανδημία και να εκδηλώνεται το δεύτερο κύμα της.
Πως «τρύπωσε» ο ιός
Δύο συγκεκριμένες εστίες μόλυνσης όμως φαίνεται ότι έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην εξάπλωση του ιού στον χώρο της Εκκλησίας. Η πρώτη είναι η πανηγυρική δοξολογία για τη γιορτή του Αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη στις 26 Οκτωβρίου, με τη συμμετοχή πολλών μητροπολιτών και ιερέων, και η δεύτερη οι συνεδριάσεις της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου στις 4, 5 και 6 Νοεμβρίου στην Αθήνα, στη Μονή Πετράκη, με τη συμμετοχή 13 ιεραρχών αλλά και μικρού αριθμού κληρικών.
Εχει μεγάλη σημασία δε ότι αυτά τα δύο γεγονότα διεξήχθησαν λίγες μέρες πριν από το γενικό lockdown. Υπήρχε τότε αύξηση κρουσμάτων, αλλά ακόμη επικρατούσε χαλαρότητα, όπως παντού. Μάλιστα, στη δοξολογία του Αγίου Δημητρίου ήταν οφθαλμοφανές ότι τα μέτρα προστασίας μητροπολιτών και ιερέων δεν ήταν αυτά που έπρεπε. Οι τηλεοπτικές κάμερες είχαν δείξει, για παράδειγμα, την άφιξη μητροπολιτών και γύρω τους να συνωστίζονται άλλοι ιεράρχες και ιερείς για να τους υποδεχτούν χωρίς να φορούν μάσκα. Στον εορτασμό του Αγίου Δημητρίου είχαν συμμετάσχει τόσο ο μητροπολίτης Λαγκαδά – που απεβίωσε – αλλά και ο μητροπολίτης Ιερισσού.
Η δεύτερη γνωστή εστία μόλυνσης στην Εκκλησία είναι οι συνεδριάσεις της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου στη Μονή Πετράκη, στην Αθήνα. Στις 11 του μηνός έγινε γνωστό ότι άτομο που συμμετείχε στις συνεδριάσεις διαγνώστηκε με κορωνοϊό. Και όπως ήταν επόμενο στην Ιεραρχία σήμανε συναγερμός. Το ποιος νόσησε δεν ανακοινώθηκε. Και εν τω μεταξύ οι 12 ιεράρχες που συμμετείχαν στις συνεδριάσεις αλλά και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος υπεβλήθησαν σε rapid και μοριακά tests χωρίς να εντοπιστεί κάποιο νέο κρούσμα ανάμεσά τους.
Πότε νόσησε ο Αρχιεπίσκοπο
Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος βρέθηκε θετικός στον κοροναϊό στην προγραμματισμένη μοριακή εξέταση στην οποία υποβλήθηκε το βράδυ της Δευτέρας 16/11. Μέχρι την Τετάρτη παρουσίαζε ήπια συμπτώματα και ήταν σε καλή κατάσταση και γι’ αυτό παρέμενε στην Αρχιεπισκοπή, αλλά τελικά εισήχθη στον Ευαγγελισμό χθες το πρωί έπειτα από τις υποδείξεις των γιατρών και σε συνεννόηση με τον Σωτήρη Τσιόδρα. Οπως ανακοίνωσε μάλιστα η Αρχιεπισκοπή, ο Ιερώνυμος «είχε διαγνωσθεί αρνητικός τόσο στις ταχείες εξετάσεις όσο και στις μοριακές εξετάσεις στις οποίες υποβλήθηκε και μετά το πέρας των εργασιών της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου και πριν από τη συνάντησή του με τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη» το περασμένο Σάββατο. Στενοί του συνεργάτες εκτιμούν ότι το πιθανότερο είναι ο Αρχιεπίσκοπος να αρρώστησε στην Αρχιεπισκοπή το Σαββατοκύριακο, δηλαδή μετά τη συνάντηση με τον Πρωθυπουργό.
Με τον Αρχιεπίσκοπο, o oποίος προχθές το βράδυ ανέβασε πυρετό, επικοινώνησαν οι Αλέξης Τσίπρας και Δημήτρης Κουτσούμπας, ενώ μηνύματα απέστειλαν ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος.
«Ιερό» ταμπού τα κρούσματα
Πάντως ερωτηματικά και προβληματισμό προκαλεί ο τρόπος που διαχειρίζεται η Εκκλησία όχι τόσο το θέμα των μέτρων προστασίας – τα οποία παροτρύνει τους πιστούς να τα τηρούν ευλαβικά -, αλλά την ύπαρξη κρουσμάτων στους κόλπους της. Πληροφορίες αναφέρουν ότι κάποιοι εκ των μητροπολιτών που νόσησαν δίσταζαν να ανακοινώσουν ότι έχουν βγει θετικοί. Αλλοι πιέστηκαν για να το κάνουν ή δεν το ανακοίνωσαν καθόλου και η είδηση έγινε γνωστή με άλλο τρόπο. Κι όλα αυτά ενώ ο κορωνοϊός εξαπλώνεται παντού, σε όλη την Ελλάδα, και εκδηλώνεται χωρίς εξαιρέσεις και διακρίσεις.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του πρώην μητροπολίτη Καλαβρύτων Αμβρόσιου, ο οποίος, μολονότι νόσησε από κορωνοϊό και νοσηλεύτηκε στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Ρίου, αποφάσισε να φύγει από το νοσοκομείο οικειοθελώς με υπογραφή του.
Τι θα γίνει με τις εκκλησίες
Στο μεταξύ, το θέμα της λειτουργίας των εκκλησιών τα Χριστούγεννα είναι από τα βασικά θέματα που προβληματίζει αυτές τις μέρες την Ιεραρχία. Ακριβώς αυτό το ζήτημα μάλιστα βρέθηκε στο επίκεντρο του τετ α τετ που είχαν στην Αρχιεπισκοπή ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Στην Εκκλησία υπάρχουν πάντα οι «σκληροί» που θέλουν οπωσδήποτε ανοιχτές εκκλησίες τα Χριστούγεννα, ανεξαρτήτως κρουσμάτων και θυμάτων από την πανδημία. Πάντως το μήνυμα που έστειλαν από κοινού Αρχιεπίσκοπος και Πρωθυπουργός κατά τη συνάντησή τους ήταν ότι είναι στο χέρι μας – από την τήρηση των μέτρων δηλαδή – να έχουμε ανοιχτές εκκλησίες τα Χριστούγεννα. Και το έκαναν αυτό σε ένα κομβικό σημείο της πανδημίας.
Στην κυβέρνηση ουσιαστικά εξετάζουν δύο σενάρια. Το πρώτο: αν υπάρχει σημαντική μείωση των κρουσμάτων σ’ έναν μήνα από τώρα, εξετάζεται η πιθανότητα να λειτουργήσουν οι ναοί, με πολύ αυστηρά περιοριστικά μέτρα όμως για την είσοδο πιστών. Αν ωστόσο τα κρούσματα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα, οι ναοί θα λειτουργήσουν κεκλεισμένων των θυρών για τους πιστούς, όπως το Πάσχα, ή μπορεί να πάμε και σε ακόμη πιο αυστηρό μοντέλο, όπως στο πρώτο lockdown. Δεν αποκλείεται εξάλλου να υπάρξει μια κοινή ευρωπαϊκή γραμμή για τις θρησκευτικές συναθροίσεις.