Χαλί φιλίας έστρωσε στην Ευρώπη για μία ακόμα φορά ο Ερντογάν όταν κατάλαβε πως το κλίμα στις Βρυξέλλες μυρίζει κυρώσεις κατά της Αγκυρας. Ακολουθώντας τη γνωστή παρελκυστική του πολιτική, διατυμπάνισε ότι το μέλλον της Τουρκίας είναι στους κόλπους της ευρωπαϊκής οικογένειας αλλά με το μισό Αιγαίο κόκκινο!
Χωρίς πλέον να υποχωρεί ούτε μισό βήμα από την στρατηγική των κλιμακούμενων προκλήσεων, η Τουρκία επιδιώκει να εμφανίζεται απέναντι στους ευρωπαίους συνομιλητές της ως η υπερδύναμη στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου διατρανώνοντας το κατ’αυτήν ειδικό γεωπολιτικό της βάρος που ενδυναμώνεται σύμφωνα με το νεοοθωμανικό της δόγμα από την οικειοποίηση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και την αμφισβήτηση της κυριαρχίας ελληνικών νησιών.
Ετσι τις τελευταίες ώρες και ενώ τα μηνύματα από την Ευρώπη και δη από τη Γαλλία που φθάνουν στην Αγκυρα προειδοποιούν για το τι της επιφυλάσσει η επερχόμενη Σύνοδος Κορυφής εφόσον δεν αλλάξει ριζικά στάση, όχι μόνο στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και στα στρατιωτικά μέτωπα που έχει εμπλακεί, το σύστημα Ερντογάν εκδίδει συνεχείς Navtex για το Oruc Reis, γκριζάρει το καθεστώς ελληνικών νησιών και διατείνεται πως είναι έτοιμος να στείλει γεωτρύπανο στην ελληνική επικράτεια.
Το θράσος δε που επιδεικνύει είναι τέτοιο που εκδίδει φιρμάνια διακηρύσσοντας ότι ο όρος ελληνική υφαλοκρηπίδα είναι επινόημα και πως σε κάθε περίπτωση δεν σχετίζεται με τον θαλάσσιο χώρο που κινείται το Oruv Reis. Το βράδυ του Σαββάτουμέσω του εκπροσώπου του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Χαμί Ακσόι, η Άγκυρα ξεκαθαρίζει πως η Ελλάδα με την εν λόγω ανακοίνωση(που καταρρίπτει την τουρκική Navtex) επαναλαμβάνει τους γνωστούς ισχυρισμούς και τις αντιρρήσεις περί της σεισμικής ερευνητικής δραστηριότητας του Oruc Reis «στην τουρκική υφαλοκρηπίδα».
«Αυτοί οι ισχυρισμοί και οι αντιρρήσεις έχουν απαντηθεί από το υπουργείο μας από τον περασμένο Ιούλιο. H Τουρκία θα συνεχίσει να προστατεύει αποφασιστικά τόσο τα δικά της δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο, όσο και αυτά των Τουρκοκυπρίων» συμπληρώνει η ανακοίνωση.
Στο Αιγαίο όμως…
Γεγονός είναι πως απέναντι σε αυτό το ενδεχόμενο, οι Ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις προετοιμάζονται για να δράσουν απέναντι σε οποιαδήποτε ακραίο σενάριο προχωρήσει η Τουρκία, όπως η αποστολή γεωτρύπανου.
Την ίδια όμως ώρα, η ελληνική διπλωματία ενισχύει τα κανάλια επικοινωνίας με το περιβάλλον του Τζο Μπάιντεν. Σε αυτό το πλαίσιο Μέγαρο Μαξίμου και υπουργείο Εξωτερικών αναζητούν και ένα προβάδισμα απέναντι στην Αγκυρα σε επίπεδο εντυπώσεων αλλά και ουσίας, με τις ενδείξεις, δεδομένων των προεκλογικών δηλώσεων Μπάιντεν να χαρακτηρίζονται θετικές.
Δημοσιογραφικές πηγές στην Ουάσιγκτον σημειώνουν ότι ένα από τα στοιχήματα για την Αθήνα και τη Λευκωσία είναι ο Τζο Μπάιντεν ως νέος ένοικος του Λευκού Οίκου να συνομιλήσει πρώτα με τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και μετά με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Κάτι για το οποίο ήδη γίνονται προσπάθειες, ενώ σημαντικό ρόλο θα παίξει και μία επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσιγκτον στην αρχή της θητείας του νέου προέδρου.
Πάντως, σαφές μήνυμα προς την Τουρκία έστειλε ο υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, μιλώντας, στην 66η ετήσια Σύνοδο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ΝΑΤΟ, που πραγματοποιήθηκε, το Σάββατο μέσω τηλεδιάσκεψης.
Επεσήμανε ότι από τον Αύγουστο, «οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις βρίσκονται σε ετοιμότητα προκειμένου να αντιμετωπίσουν μια πρωτοφανή πρόκληση που απειλεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας στην Ανατολική Μεσόγειο, όχι από τρίτη χώρα αλλά από κράτος – μέλος του ΝΑΤΟ, την Τουρκία».
«Η συμπεριφορά αυτή επιβεβαιώνει τη διάσταση μεταξύ των δηλώσεων και των ενεργειών εκ μέρους της γείτονος, πλήττοντας την αξιοπιστία της στη Συμμαχία, ενώ μαρτυρά και τις πραγματικές της προθέσεις. Δεν μπορεί να ζητεί διάλογο για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας ενώ επιχειρεί να προκαλέσει τετελεσμένα στην ίδια περιοχή» ανέφερε ο Ν. Παναγιωτόπουλος
Πως θα αντιδράσουν οι Ενοπλες Δυνάμεις
Η επιμονή της Αγκυρας στην προκλητική δραστηριότητα στα νότια του Καστελλορίζου με τη διαρκή ανανέωση των παράνομων Navtex έχει μπει στο μικροσκόπιο του ελληνικού Πενταγώνου, το οποίο ανάμεσα στα σενάρια περαιτέρω κλιμάκωσης εξετάζει αυτό της αποστολής γεωτρύπανου, αλλά και της έρευνας σε περιοχή του ελληνοαιγυπτιακού συμφώνου για την ΑΟΖ.
Οι Ελληνες επιτελείς εδώ και καιρό είχαν επισημάνει ότι «κλειδί» για τις εξελίξεις και τη στάση της Αγκυρας θα ήταν οι διερευνητικές συνομιλίες. Θεωρούσαν δηλαδή ότι αν ξεκινούσε και πάλι ο διάλογος Ελλάδας – Τουρκίας τότε υπήρχε σοβαρή πιθανότητα για άμεση αποκλιμάκωση. Αυτό το ενδεχόμενο, όμως, όπως όλα δείχνουν έχει πλέον απομακρυνθεί πάρα πολύ, κυρίως με ευθύνη της Τουρκίας που έχει τορπιλίσει την επανέναρξη των συνομιλιών με κάθε τρόπο. Το «Ορούτς Ρέις» συνεχίζει να πλέει στην περιοχή μεταξύ Ρόδου και Καστελλορίζου, εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας και δεν αποκλείεται μάλιστα η παράνομη Navtex που έχει ισχύ έως τις 23 Νοεμβρίου να ανανεωθεί αυτές τις μέρες.
Σχεδιασμός αντίδρασης
Υπό αυτά τα δεδομένα στο «Πεντάγωνο» υπάρχει προβληματισμός, αλλά και διαρκής σχεδιασμός αντίδρασης. Και γι’ αυτό πλέον αναλύονται και εξετάζονται σενάρια για τα επόμενα στάδια κλιμάκωσης, στα οποία είναι πιθανόν να προχωρήσει η Τουρκία. Ανάμεσα στα πολλά ενδεχόμενα για τα οποία ετοιμάζεται η στρατιωτική ηγεσία είναι η απόφαση της Αγκυρας να στείλει γεωτρύπανο σε περιοχή όπου η ίδια ισχυρίζεται ότι έχει κάνει έρευνες, όπως στα νότια του Καστελλορίζου. Σε μία τέτοια περίπτωση «δεν πρόκειται να μείνουμε με σταυρωμένα τα χέρια» έχουν επαναλάβει πολλές φορές με νόημα ανώτατοι επιτελείς φανερώνοντας ότι μία τέτοια τουρκική ενέργεια αποτελεί «κόκκινη γραμμή».
Επιπλέον, εξετάζεται πάντα και η πιθανότητα η Τουρκία να επιχειρήσει να προκαλέσει στέλνοντας ένα ερευνητικό σκάφος σε θαλάσσια περιοχή της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας για την ΑΟΖ. Η κατάσταση σ’ αυτή την περίπτωση περιπλέκεται καθώς πλέον η συμμαχίας Ελλάδας – Αιγύπτου έχει ενισχυθεί πάρα πολύ και θα δυναμώσει κι άλλο με την πραγματοποίηση της άσκησης «Μέδουσα» στις αρχές Δεκεμβρίου και με μία υπογραφή αμυντικής συμφωνίας το προσεχές διάστημα, σύμφωνα με πληροφορίες.
Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο, η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων κρίνει ότι παρά το lockdown και τα μέτρα που ισχύουν και στο Στράτευμα η επιχειρησιακή ετοιμότητα και των τριών Κλάδων πρέπει να βρίσκεται διαρκώς σε υψηλό επίπεδο με την πραγματοποίηση ασκήσεων.
Εκνευρισμός στη Γαλλία
Το επόμενο ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξετάσει το θέμα της Τουρκίας και ενδέχεται να την πιέσει «πολύ περισσότερο» λόγω της «απαράδεκτης» συμπεριφοράς της στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, είπε το Σάββατο ο υπουργός Εξωτερικού Εμπορίου της Γαλλίας Φρανκ Ριστέρ.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο France Inter, ο Ριστέρ κατήγγειλε τη στάση της Άγκυρας σχετικά με τις προτροπές για μποϊκοτάζ των γαλλικών προϊόντων σε ορισμένες μουσουλμανικές χώρες, με φόντο την αντιπαράθεση για τα σκίτσα του προφήτη Μωάμεθ.
«Η Τουρκία διαδραματίζει έναν καταδικαστέο ρόλο σε ό,τι αφορά την εργαλειοποίηση της ομιλίας του Προέδρου της Δημοκρατίας ή τις θέσεις της Γαλλίας, προκειμένου να βλάψει τη Γαλλία και να βλάψει τις αξίες που πρεσβεύει η Γαλλία», είπε ο Γάλλος υπουργός.
«Ευχόμαστε η Τουρκία να αλλάξει, ευχόμαστε αυτή η συμπεριφορά να αλλάξει, αυτή η επεκτατική συμπεριφορά στην ανατολική Μεσόγειο με αυτές τις έρευνες που πλήττουν την κυπριακή και ελληνική κυριαρχία».
Ο Ριστέρ κάλεσε επίσης την Τουρκία «να σταματήσει αυτή τη συμπεριφορά κυρίως στη Βόρεια Αφρική με τις διακινήσεις όπλων» και να «σταματήσει να εργαλειοποιεί το μεταναστευτικό ζήτημα σε σχέση με την Ευρώπη».
Το διπλό παιχνίδι του Ερντογάν
Τακτική «μια στο καρφί και μια στο πέταλο» από την Τουρκία καθώς την ώρα που ο Χουλουσί Ακάρ βλέπει «γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο και η Άγκυρα εκδίδει νέα Navtex για έρευνες του Oruc Reis ως τις 29 Νοεμβρίου στα 6,5 ναυτικά μίλια από το Καστελόριζο, ο Ταγίπ Ερντογάν δηλώνει ότι η γειτονική χώρα σχεδιάζει το μέλλον της μαζί με την Ευρώπη!
Ο Ταγίπ Ερντογάν μιλώντας σε μέλη του κυβερνώντος κόμματος της Τουρκίας υποστήριξε πως «τον εαυτό μας δεν τον βλέπουμε κάπου αλλού, αλλά μέσα στην Ευρώπη, το μέλλον μας το σχεδιάζουμε να το χτίσουμε μαζί με την Ευρώπη».
Επιπλέον ο Τούρκος πρόεδρος ανέφερε πως «από την Ε.Ε περιμένουμε να τηρήσει τους λόγους της. Προσδοκία μας από την Ευρώπη είναι να μην ασκεί πολιτική διακρίσεων και να μην εμπλακεί στην εχθρότητα εναντίον της χώρας μας».
Ουσιαστικά η τελευταία αποστροφή του Ταγίπ Ερντογάν αναφέρεται στη επικείμενη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ τον Δεκέμβριο όπου θα συζητηθεί το ζήτημα των ευρωτουρκικών σχέσεων ενώ τις τελευταίες μέρες το κλίμα δείχνει… κυρώσεις καθώς ακόμα και η Γερμανία δια της Άγκελα Μέρκελ και του Χάικο Μάας έχουν αναγκαστεί να παραδεχτούν ότι οι εξελίξεις δεν δικαίωσαν τις προσδοκίες τους από την Τουρκία.
Διάλογος και διπλωματία
Πάντως ο Ταγίπ Ερντογάν υποστήριξε πως «στην ανατολική Μεσόγειο επιχείρησαν να μας φυλακίσουν στις ακτές μας. Με τις συμφωνίες που κάναμε αλλά και τις γεωτρήσεις που ξεκινήσαμε , οδηγήσαμε σε αποτυχία κι αυτή τους την προσπάθεια», ενώ την ίδια ώρα ανέφερε πως «με κανέναν οργανισμό και με καμία χώρα δεν υπάρχει ζήτημα που να μην μπορούμε να μην επιλύσουμε τα προβλήματα μας με την πολιτική, τη διπλωματία και με το διάλογο».
Έτοιμος για …διερευνητικές
Στο πνεύμα των δηλώσεων Ερντογάν, ο Ιμπραήμ Καλίν δήλωνε νωρίτερα «έτοιμος» για διερευνητικές επαφές στους τούρκους αξιωματούχους, ενώ ο Χουλουσί Ακάρ κάνει λόγο για γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο.
Ο εκπρόσωπος του Ερντογάν δήλωσε ότι η ένταξη στην ΕΕ αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για την Άγκυρα και ότι οι ηγέτες του μπλοκ πρέπει να βλέπουν «στρατηγικά» τις σχέσεις Τουρκίας – ΕΕ.
«Οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει να αφήσουν στην άκρη όλες τις ιδεολογικές και πολιτικές προκαταλήψεις και να δουν τους δεσμούς Τουρκίας-ΕΕ μέσω μιας ‘’στρατηγικής νοοτροπίας’’» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ιμπραήμ Καλίν στους αξιωματούχους της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Ο Καλίν επισκέφθηκε τις Βρυξέλλες την Παρασκευή, πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 10-11 Δεκεμβρίου οπότε θα εξεταστούν μέτρα κατά της γείτονος. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του συναντήθηκε μεταξύ άλλων με την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Μεταξύ των θεμάτων συζήτησης ήταν οι σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ, η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, η Λιβύη, η Συρία και το Καραμπάχ.
Στρατηγική σημασία
Η στρατηγική σημασία των σχέσεων Τουρκίας-ΕΕ αυξάνεται, και υπάρχει ανάγκη για «νέα και συγκεκριμένα» βήματα για να φέρει έναν νέο δυναμισμό και να ενισχύσει τη συνεργασία και τις σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης, υποστήριξε ο Καλίν σύμφωνα με το πρακτορείο Ανατολή.
Ανέφερε επίσης την ανάγκη για νέες ιδέες για μια «δίκαιη και μόνιμη λύση του Κυπριακού» λέγοντας ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να ξεκινήσει διερευνητικές επαφές με την Ελλάδα, ενώ πρόσθεσε ότι η χώρα του «θα συνεχίσει την εποικοδομητική της προσέγγιση για την προστασία της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή».
Ο Καλίν είπε ότι το μπλοκ πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του σε περιφερειακά ζητήματα και ότι ο διάλογος και η συνεργασία για την επίλυση περιφερειακών θεμάτων είναι υπέρ όλων των πλευρών.
Ο τούρκος αξιωματούχος πρόσθεσε ότι οι διμερείς διαμάχες δεν πρέπει «να προκαλούν κόπωση και να θέτουν υπό ομηρία» τις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ, και «επανέλαβε τη σημασία της προώθησης θετικής ατζέντας στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας που έχουν αυξανόμενη στρατηγική σημασία».
Προκλητικός ο Ακάρ
Από την πλευρά του, ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ έθεσε θέμα «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο και ισχυρίστηκε πως υπάρχουν νησιά που η κυριαρχία τους δεν έχει δοθεί στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με τον ανταποκριτή του ΣΚΑΪ στην Κωνσταντινούπολη Μανώλη Κωστίδη, ο Ακάρ στην ομιλία του στην αεροδιαστημική βιομηχανία της Τουρκίας (ΤUSAS) αναφέρθηκε στις εργασίες του Oruc Reis και δήλωσε πως «κάνουμε ξεκάθαρες εργασίες , φανερές. Δεν κρύβουμε κάτι. Κάνουμε επιστημονικές και τεχνικές εργασίες. Τα πλοία μας συνεχίζουν τις εργασίες τους. Είναι ανήθικο να παρουσιάζουν αυτές τις εργασίες ως πρόκληση ή ως αύξηση της έντασης. Δεν έχει καμία σχέση με την ηθική. Παραβλέπουν τις κινήσεις και τις ενέργειες που κάνουν σε νησιά στα οποία με κανέναν τρόπο δεν έχει δοθεί η κυριαρχία τους στην Ελλάδα, και παρουσιάζουν ως πρόκληση τις τεχνικές και τις επιστημονικές εργασίες τις οποίες κάνουμε. Αυτό δεν αρμόζει στη σχέση καλής γειτονίας».
Ο Ακάρ αναφέρθηκε και στο Κυπριακό, και τόνισε πως «στην Κύπρο πρέπει να δουν και να αποδεχθούν την παρουσία των Τούρκων η οποία διαρκεί εδώ και πολλούς αιώνες. Πρέπει να τους δώσουν τα δικαιώματα τους. Στη ζήτημα της ισότητας και της κυριαρχίας πρέπει να αποδεχθούν της παρούσες συνθήκες».
Νέα Navtex έως τις 29 Νοεμβρίου
Η Τουρκία επιμένει στην τακτική των προκλήσεων καθώς ο σταθμός της Αττάλειας εξέδωσε νέα Navtex για έρευνες του Oruc Reis στην περιοχή Καστελλόριζου και Ρόδου η οποία έχει ισχύ από σήμερα 21 Νοεμβρίου έως τις 29 του μηνός.
Η προηγούμενη Νavtex έληγε στις 23 Νοεμβρίου αλλά οι Τούρκοι έσπευσαν να την εκδώσουν καινούρια – όπως είχαν κάνει και με δύο προηγούμενες – λίγο πριν τη λήξη της.
Όπως όλα δείχνουν η Τουρκία δεν δείχνει καμία διάθεση για διάλογο και για αποχώρηση του Oruc Reis από περιοχές ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Πιο συγκεκριμένα, το βόρειο άκρο της περιοχής που δεσμεύει η Τουρκία φτάνει σε απόσταση μόλις 6,5 ναυτικών μιλίων από το Καστελλόριζο. Δηλαδή το Oruc Reis θα φτάσει μία ανάσα από το ελληνικό νησί. Οι Τούρκοι είχαν κάνει το ίδιο με τη Νavtex που είχαν εκδώσει στις 11 Οκτωβρίου.
Είναι πρόδηλο ότι οι Τούρκοι προκαλούν και επιχειρούν και ψυχολογικό «πόλεμο» αφού στέλνουν το Οruc Reis λίγο πριν το όριο των ελληνικών χωρικών υδάτων (τα 6 ν.μ) αλλά σε σημείο που είναι ορατό από το ελληνικό νησί.
Με αντι-Navtex στην… αντι-Navtex της Αθήνας απαντά η Άγκυρα, η οποία ούτε λίγο, ούτε πολύ αναφέρει ξανά ότι το Oruc Reis διεξάγει έρευνες μέσα σε τουρκική υφαλοκρηπίδα, για λογαριασμό της Τουρκίας.
