Το αποτύπωμα της πανδημίας στην οικονομία που έχει επιστρέψει μέσα σε λίγους μήνες στις χειρότερες ημέρες των μνημονίων, με το ΑΕΠ να βυθίζεται εφέτος κάτω από τα 170 δισ. ευρώ, φέρει ο προϋπολογισμός του 2021 που πρόκειται να κατατεθεί το επόμενο δεκαήμερο στη Βουλή.
Ο νέος προϋπολογισμός κυριολεκτικά κινείται «σε τεντωμένο σκοινί», όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης, καθώς και η χώρα μας αντιμετωπίζει «πρωτοφανή» μεγέθη ύφεσης άνω του 10%, τεράστιες δημοσιονομικές ανάγκες για τη στήριξη του ΕΣΥ και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, συνδυασμός γεγονότων που επιστρέφουν τα δημόσια οικονομικά στη ζώνη των ελλειμμάτων και προκαλούν την εκτίναξη του δημόσιου χρέους άνω του 200%.
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της ζημιάς που προκαλεί η εξελισσόμενη, δυστυχώς, πανδημία και τα δύο lockdown της οικονομίας, ας σημειωθεί ότι το ΑΕΠ κατρακυλά εφέτος στα 168 δισ. ευρώ (όπως αποκάλυψε «Το Βήμα» την περασμένη Κυριακή), ενώ το 2015 με τη βαθιά κρίση που οδήγησε στις εκλογές και στο τρίτο μνημόνιο (του ΣΥΡΙΖΑ) ήταν 176,4 δισ. ευρώ. Εκτοτε και μέχρι το 2019 το εθνικό εισόδημα αυξήθηκε σταδιακά, αλλά όλα χάθηκαν λόγω κορωνοϊού.
Για την ιστορία, αναφέρουμε ότι το υψηλότερο ΑΕΠ που έχει επιτύχει η χώρα ήταν 241,9 δισ. ευρώ το 2008, μια χρονιά δηλαδή πριν από την έναρξη της διαδικασίας χρεοκοπίας της χώρας και της δεκαετίας των μνημονίων.
Ελπίδα το εμβόλιο
Δυστυχώς εφέτος το οικονομικό επιτελείο αναγκάστηκε να υιοθετήσει το δυσμενέστερο σενάριο (από αυτά που προβλέπονταν στο προσχέδιο που έχει παρουσιάσει προ μηνός) με προβλέψεις για ύφεση πάνω από 10,5% εφέτος και ανάκαμψη το 2021 (γύρω στο 5%) καθώς η αβεβαιότητα ειδικά για τον τουρισμό παραμένει τεράστια.
Μοναδική ελπίδα είναι το εμβόλιο, το οποίο θα αλλάξει απότομα και προς το καλύτερο την ψυχολογία και την πορεία της πραγματικής οικονομίας, όπως άλλωστε προεξοφλούν ήδη οι αγορές. Αυτό, βέβαια, θα συμβεί όταν ξεκινήσει ο μαζικός εμβολιασμός του πληθυσμού.
Δυσμενέστερες έναντι του προσχεδίου είναι και οι προβλέψεις για την πορεία του ελλείμματος και της εξέλιξης του δημόσιου χρέους. Το οικονομικό επιτελείο υιοθετεί την εκτίμηση του ΔΝΤ για έλλειμμα άνω του 5% του ΑΕΠ εφέτος και ελαφρά μείωση το 2021 που οδηγεί το χρέος στο 201% του ΑΕΠ.
Οι δείκτες επιδεινώνονται καθώς η κρίση οδηγεί την οικονομία σε μια περίοδο αποπληθωρισμού. Οπως ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, τον Οκτώβριο ο δείκτης τιμών καταναλωτή μειώθηκε κατά 1,8% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Οκτωβρίου 2019, φαινόμενο που εκδηλώθηκε στην ελληνική οικονομία από το πρώτο lockdown
Οι προβλέψεις
Προς το παρόν, στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμού για το 2021 περιλαμβάνονται προβλέψεις για:
l Επέκταση μέτρων στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων και για το επόμενο έτος. Στην κορυφή του καταλόγου βρίσκεται η επιστρεπτέα προκαταβολή, ακολουθούν οι αποζημιώσεις αναστολής εργασίας και η κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων, αυξημένα κονδύλια για επιδόματα ανεργίας και εγγυήσεις δανεισμού των επιχειρήσεων μέσω των ευρωπαϊκών ταμείων και «εργαλείων» που έχουν αναπτυχθεί από τις Βρυξέλλες για την αντιμετώπιση της κρίσης.
l Κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης (της δεύτερης φορολογίας) στα εισοδήματα των μισθωτών όπως έχει δεσμευτεί η κυβέρνηση.
l Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων και εργοδοτών.
Εδώ εξαντλούνται τα ουσιαστικά μέτρα στήριξης των εισοδημάτων των νοικοκυριών που έχουν συρρικνωθεί κατά 4 δισ. ευρώ από το διάστημα της πρώτης καραντίνας μέχρι σήμερα που βρισκόμαστε στην αρχή του δεύτερου lockdown χωρίς να γνωρίζουμε πότε θα τελειώσει.
