Για «κατήφορο της λίρας» και «καταστροφή της τουρκικής οικονομίας» κάνει λόγο το Spiegel Online.
Μεταξύ άλλων αναφέρει ότι το 2020 η τουρκική λίρα έχει υποχωρήσει απέναντι στο δολάριο περισσότερο από κάθε άλλο νόμισμα αναδυόμενης οικονομίας, με αποτέλεσμα τη φτωχοποίηση της μεσαίας τάξης στην Τουρκία. «Ο Ουφούκ Ολγκούν, δημοσιογράφος με εξειδίκευση στο οικονομικό ρεπορτάζ, βιώνει και ο ίδιος τη συνεχή υποβάθμιση» αναφέρει το Spiegel Online. «Λόγω της κρίσης αναγκάστηκε να μετακομίσει σε μικρότερο σπίτι, μαζί με τη σύντροφό του. Και οι δύο εργάζονται, αλλά μία επίσκεψη στο εστιατόριο φαίνεται ανέφικτη, εδώ και πολύ καιρό. ‘Είναι απίστευτο πόσα έχουμε χάσει σε αυτή τη χώρα τα προηγούμενα χρόνια’ λέει ο Ολγκρούν. ‘Βλέπεις ότι οι άνθρωποι δεν είναι ευτυχισμένοι, φτάνει να βγεις στον δρόμο και να κοιτάξεις στα πρόσωπά τους’. Ο ίδιος γεννήθηκε στο Ντιγιαρμπακίρ, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ανατολίας. Εκεί ζει η οικογένειά του. Όπως λέει ο Ολγκούν, στο Ντιγιαρμπακίρ υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν να φάνε…»
Το Spiegel Online υπενθυμίζει ότι στα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησής του ο Ταγίπ Ερντογάν φαινόταν να ασκεί συνετή οικονομική πολιτική, τριπλασιάζοντας το ΑΕΠ της Τουρκίας. Αλλά «εδώ και μερικά χρόνια η οικονομία ακολουθεί σχεδόν αντίθετη πορεία από την πολιτική: όσο διευρύνονται οι αρμοδιότητες του Ερντογάν, τόσο μειώνονται τα περιθώρια χειρισμών στην οικονομία. Πρόκειται για ένα δείγμα συμπεριφοράς που παρατηρείται και αλλού. Σε πολλές αναδυόμενες οικονομίες οι μεταρρυθμίσεις που προωθούν την οικονομία της αγοράς ευνοούν την άνοδο ‘ισχυρών ανδρών΄όπως ο Ερντογάν ή ο Βλάντιμιρ Πούτιν. Ωστόσο, αργά ή γρήγορα, η αυταρχική πολιτική που ακολουθούν εξασθενεί το οικονομικό επιτελείο στην κυβέρνησή τους. Ανεξάρτητοι μεταρρυθμιστές χάνουν τα περιθώρια επιρροής που διαθέτουν ή απομακρύνονται από τα αξιώματά τους».
«Verboten» για τους Γκρίζους Λύκους
Μετά τη Γαλλία, την απαγόρευση των Γκρίζων Λύκων εξετάζει πλέον και η Γερμανία. Όπως επισημαίνει η Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ), πολιτικοί από πέντε κόμματα της Γερμανίας δηλώνουν ότι στηρίζουν τη σχετική πρωβουλία μετά τις ανοιχτές απειλές που έχει εκτοξεύσει η οργάνωση εναντίον φιλήσυχων πολιτών από την Αρμενία, που διαμένουν μόνιμα στη Γερμανία. Σύμφωνα με την εφημερίδα της Φρανκφούρτης «οι Γκρίζοι Λύκοι είναι η δεξαμενή οπαδών του ακροδεξιού τουρκικού κόμματος MHP, το οποίο τα προηγούμενα χρόνια έχει διευρύνει την επιρροή του στο τουρκικό κράτος και στην τουρκική πολιτική. Μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου 2016 οι οπαδοί του ιερωμένου Φετουλάχ Γκιουλέν απομακρύνθηκαν από δημόσια αξιώματα. Σύμφωνα με τον Τσαν Ντουντάρ, πρώην αρχισυντάκτη της εφημερίδας Cumhuriyet που ζει εξόριστος στη Γερμανία, ‘τις θέσεις τους στις υπηρεσίες ασφαλείας, τη δικαιοσύνη και τη γραφειοκρατία έχουν πάρει σε μεγάλο βαθμό οι Γκρίζοι Λύκοι’.
Χωρίς το MHP ως κυβερνητικό εταίρο το AKP του Ερντογάν δεν θα διέθετε πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο. Στη Γερμανία η συνεργασία αυτή φαίνεται όταν οι Γκρίζοι Λύκοι υποστηρίζουν την πολιτική Ερντογάν και συνεργάζονται με την Ditib, παρακλάδι της τουρκικής Διεύθυνσης Θρησκευτικών Ζητημάτων (Diyanet) στη Γερμανία. Εδώ και μισό αιώνα, λέει ο Τσαν Ντουντάρ, οι Γκρίζοι Λύκοι βρίσκονται στην υπηρεσία του τουρκικού κράτους και αναλαμβάνουν τις ‘βρωμοδουλειές’ για λογαριασμό του».
Γιάννης Παπαδημηρίου