Δυστυχώς, η δεύτερη φάση της πανδημικής κρίσης φανέρωσε ότι τα περισσότερα από όσα νομίζαμε την άνοιξη δεν ισχύουν. Κυρίως δε, στο κοινωνικοπολιτικό πεδίο.
Έχει διαπιστωθεί και στο πρόσφατο παρελθόν ότι υπό την πίεση των φρικιαστικών σκηνών της Ιταλίας και της Ισπανίας, η απόφαση για ολικό κλείσιμο της οικονομικής και λοιπής δραστηριότητας, ήταν εύκολη. Ο φόβος κυριάρχησε και σκέπασε τα πάντα. Ακύρωσε πολιτικές απόπειρες υπονόμευσης, επέβαλλε άλλη σκέψη και δράση σε όλους.
Στο διάστημα που ακολούθησε, αποδείχθηκε ότι οι ελπίδες για μία αλλαγή αντίληψης και συμπεριφοράς ήταν αβάσιμες – όχι μόνο στη χώρα μας, παγκοσμίως.
Αποδείχθηκε, αντιθέτως, ότι πολλές από τις προβληματικές αντιλήψεις και συμπεριφορές, επανήλθαν με υποτροπή. Και αυτό είναι παγκόσμιο φαινόμενο, όμως εδώ έχουμε κάποιες ιδιαιτερότητες.
Η συζήτηση που γίνεται τις τελευταίες εβδομάδες και ενώ είναι ορατό ότι οι ισορροπίες στο υγειονομικό πεδίο είναι πλέον εξαιρετικά λεπτές, είναι ενδεικτική.
Ακούς από την μία πλευρά αρμοδίους, πολιτικούς και υγειονομικούς να δίνουν έμφαση στην ατομική ευθύνη. Και ακούς από την άλλη τους εξυπνακισμούς της αντιπολίτευσης και άλλων, ότι αυτό σημαίνει πως η κυβέρνηση αποποιείται τις ευθύνες της και τις φορτώνει στους πολίτες. Στο ίδιο πλαίσιο, ένα από τα αντεπιχειρήματα της ατομικής ευθύνης είναι συχνά «γιατί δεν έχει γεμίσει η χώρα με ΜΕΘ;». Δηλαδή, όταν ο ένας επιχειρεί να πει και να πείσει ότι πρέπει να αρρωστήσουν όσο το δυνατόν λιγότεροι, ο άλλος σου λέει ότι πρέπει να φτιάχνεις ΜΕΘ για να φιλοξενούν όσο το δυνατόν περισσότερους (και) όσους δεν γνωρίζουν τι σημαίνει ατομική ευθύνη.
Υπό αυτό το πρίσμα, διεξάγεται τις τελευταίες ημέρες η άλλη σχιζοφρενική συζήτηση για το Πολυτεχνείο. Ενώ έχει επιβληθεί το μέτρο του περιορισμού της κυκλοφορίας, κάποιοι επιμένουν να κάνουν πορεία. Και όταν βάσει των νομικών διατάξεων και του ίδιου του Συντάγματος απαγορεύονται οι συναθροίσεις, διαδηλώσεις, πορείες κλπ., κάποιοι καταγγέλλουν χουντικής έμπνευσης μεθοδεύσεις.
Είναι δυστυχώς μάταιο να ελπίζει κανείς ότι όλες αυτές οι ελαφρόμυαλες και επικίνδυνες στάσεις και συμπεριφορές, θα εκλείψουν. Πουθενά δεν εξέλιπαν έτσι εύκολα και σχεδόν παντού υπάρχει εύφορο έδαφος για να ανθίσουν.
Σήμερα είναι εξόφθαλμο ότι κάποιοι προσπαθούν να φτιάξουν ένα νέο κίνημα «αγανακτισμένων», με σπίθα τις αντιδράσεις στα μέτρα. Παραδόξως όμως σε αυτά δεν αντιδρούν οι επαγγελματίες που πλήττονται, σε όποια κατηγορία και αν ανήκουν. Αντιδρούν κάποιοι επαγγελματίες καφενόβιοι της πολιτικής και άλλα αντιδραστικά στοιχεία, τα οποία σε τελική ανάλυση δεν πλήττονται ούτε κατ’ ελάχιστον – ούτε από την πανδημία, ούτε από τα μέτρα.
Αν κάτι αναδείχθηκε μέχρι στιγμής στο διάστημα αυτών των μηνών της πανδημίας, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, είναι η έλλειψη δημοκρατικής παιδείας ενός μεγάλου τμήματος των πολιτών.
Βλέπουν την απειλή και είτε την αρνούνται, είτε θέλουν κάποιο κράτος να επιβάλλει μέτρα. Μόνοι τους και όλοι μαζί συντονισμένοι, δεν μπορούν και δεν θέλουν να κάνουν τίποτε. Όταν το κράτος κάνει όσα αναμένουν, τότε αντιδρούν. Μία «κολοκυθιά» επικίνδυνη, υπονομευτική και θανάσιμη.
Υπάρχει μία πιθανότητα κάποιοι να συνετιστούν. Δυστυχώς όμως, φαίνεται ότι αυτό θα συμβεί αφού θα έχουν πεθάνει πολύ περισσότεροι από ό,τι θα ήταν ανεκτό.
