Τα μέτρα προστασίας ενάντια στον νέο κορωνοϊό όπως η χρήση μάσκας και η κοινωνική αποστασιοποίηση που έχουν επιβληθεί στις περισσότερες χώρες συμπεριλαμβανομένης της δικής μας, έχουν οδηγήσει και σε σημαντική μείωση της εμφάνισης άλλων νόσων όπως η γρίπη και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV).
Ωστόσο ερευνητές προειδοποιούν με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences» ότι η μείωση που παρατηρείται τώρα σε αυτές τις κοινές αναπνευστικές λοιμώξεις μπορεί να οδηγήσει σε έκρηξή τους αργότερα – ακόμη και ενόσω τα μέτρα θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε εφαρμογή – με εμφάνιση μελλοντικών επιδημιών όταν οι ιοί θα ξεκινήσουν να κυκλοφορούν ξανά.
Η θετική «παρενέργεια» με τις τεράστιες αρνητικές συνέπειες
«Μείωση του αριθμού κρουσμάτων αρκετών παθογόνων του αναπνευστικού έχει παρατηρηθεί πρόσφατα σε πολλά μέρη του κόσμου» ανέφερε η πρώτη συγγραφέας της μελέτης Ρέιτσελ Μπέικερ, ερευνήτρια του Περιβαλλοντικού Ινστιτούτου High Meadows στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον προσθέτοντας ωστόσο ότι «ενώ αυτή η μείωση μπορεί να ερμηνευθεί ως μια θετική ‘παρενέργεια’ της πρόληψης για την COVID-19, η πραγματικότητα είναι πολύ πιο πολύπλοκη. Τα αποτελέσματά μας μαρτυρούν ότι η ευπάθεια σε άλλες νόσους, όπως ο ιός RSV και η γρίπη, μπορεί να αυξηθεί, ακόμη και ενόσω τα μέτρα βρίσκονται σε εφαρμογή, οδηγώντας σε μεγάλες επιδημίες, όταν τα παθογόνα αυτά θα αρχίσουν να κυκλοφορούν ξανά».
Κύρια επίδραση στον ιό RSV
Η δρ Μπέικερ και οι συνεργάτες της ανακάλυψαν ότι τα μέτρα προστασίας που λαμβάνονται τώρα για τον νέο κορωνοϊό μπορεί να οδηγήσουν στο μέλλον κυρίως σε αύξηση των κρουσμάτων του ιού RSVπου αποτελεί κύρια αιτία λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος στα βρέφη – ίδια τάση εμφανίστηκε και σε ό,τι αφορούσε τη γρίπη αν και σε μικρότερο βαθμό.
Προκειμένου να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα επιδημιολογικό μοντέλο το οποίο βασίστηκε σε ιστορικά στοιχεία σχετικά με τον ιό RSV καθώς και σε παρατηρήσεις για την πρόσφατη μείωση των κρουσμάτων του ιού. Στόχος τους ήταν να εξετάσουν την πιθανή επίδραση των μέτρων που έχουν ληφθεί για την COVID-19 σε ό,τι αφορά μελλοντικά ξεσπάσματα του ιού στις ΗΠΑ και το Μεξικό.
Κορύφωση των κρουσμάτων τον χειμώνα του 2021-2022
Ανακάλυψαν ότι ακόμη και σύντομες περίοδοι επιβολής μέτρων προστασίας μπορούν να οδηγήσουν σε μεγάλες μελλοντικές επιδημίες του RSV. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, η κορύφωση των κρουσμάτων αναμένεται να εμφανιστεί σε πολλές περιοχές τον χειμώνα του 2021-2022. «Είναι πολύ σημαντικό να προετοιμαστούμε για αυτόν τον πιθανό μελλοντικό κίνδυνο ξεσπάσματος του ιού και να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή σε όλο το φάσμα των νόσων που μπορούν να επηρεαστούν από τα μέτρα που λαμβάνονται για τον νέο κορωνοϊό» τόνισε η δρ Μπέικερ.
Παρόμοιες οι προβλέψεις για τη γρίπη
Οι επιστήμονες διερεύνησαν την επίδραση της επιβολής μέτρων για την COVID-19 και σε ό,τι αφορά τις επιδημίες εποχικής γρίπης. Είδαν ότι τα αποτελέσματα ήταν σχετικώς παρόμοια με εκείνα που αφορούσαν τον ιό RSV. Σημείωσαν ωστόσο ότι η δυναμική της γρίπης είναι πολύ πιο δύσκολο να προβλεφθεί καθώς δεν γνωρίζουμε τα μελλοντικά στελέχη του ιού που θα κυκλοφορήσουν και ως εκ τούτου και την αποτελεσματικότητα των διαθέσιμων εμβολίων.
Επιδράσεις στη δυναμική και άλλων νόσων
«Η μείωση των κρουσμάτων γρίπης και RSV αυτή τη στιγμή καθώς και η πιθανή μελλοντική αύξηση του αριθμού τους την οποία προβλέπουμε είναι η μεγαλύτερη παγκόσμια επίδραση μέτρων προστασίας σε ένα εύρος ανθρώπινων νόσων που έχουμε δει ως σήμερα» ανέφερε από την πλευρά του ο Μπράιαν Γκρένφελ, καθηγητής Οικολογίας και Εξελικτικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου του Πρίνστον και συμπλήρωσε ότι «τα μέτρα προστασίας μπορεί να έχουν μακροπρόθεσμες επιδράσεις στη δυναμική και άλλων νόσων παρόμοιες με εκείνες που προβλέψαμε για τον RSV».
50 εκατομμύρια θύματα το 1918
Τι έγινε μετά την πανδημία του 1918
Σημειώνεται ότι παρόμοια επίδραση των μέτρων προστασίας είχε παρατηρηθεί και μετά την πανδημία γρίπης του 1918. Ιστορικά αρχεία από το Λονδίνο σχετικά με την ιλαρά έδειξαν αλλαγή από ετήσιους επιδημικούς κύκλους σε διετείς κύκλους μετά από περίοδο εφαρμογής μέτρων ελέγχου εξαιτίας της πανδημίας.
