Λίγες μέρες μετά τις αμερικανικές εκλογές και την ίδια μέρα με την επίσκεψη του αιγύπτιου προέδρου στην Αθήνα, που σηματοδότησε την ενίσχυση της συνεργασίας των δύο χωρών, η Άγκυρα επιχείρησε να στήσει ξανά σκηνικό έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο, επιμένοντας στην εμπρηστική ρητορική και τις μονομερείς προκλητικές ενέργειες.
Επιδιώκοντας για άλλη μια φορά την επιβολή τετελεσμένων σε βάρος των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, και με στόχο να διευρύνει με τις μαξιμαλιστικές της αξιώσεις, τον ελληνοτουρκικό διάλογο (αν και όποτε αυτός ξεκινήσει), η τουρκική ηγεσία, συνέχισε τις ακραίες προκλήσεις στην ελληνική υφαλοκρηπίδα εκδίδοντας απανωτές Navtex και στέλνοντας πολεμικά αεροσκάφη σε υπερπτήσεις πάνω από νησιά για τα οποία απαιτεί την άμεση αποστρατιωτικοποίησή τους.
Ενδεικτικές των επιδιώξεων της Τουρκίας είναι οι δηλώσεις του εκπροσώπου του τουρκικού ΥΠΕΞ Χαμί Ακσόι, ο οποίος, αφού -διαστρέφοντας την πραγματικότητα, κατηγόρησε την χώρα μας ότι «εμπλέκεται σε στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον της Τουρκίας» πρόσθεσε αποκαλυπτικά ότι η Ελλάδα, «θα πρέπει να απαντήσει θετικά στην έκκλησή μας για άνευ όρων διάλογο».
Στο κλίμα της έντασης που άρχισε να δυναμιτίζεται ξανά στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, ήρθε να προστεθεί και η έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που δεν αναγνωρίζει ελληνικό εναέριο χώρο πέρα από τα 6 μίλια. Η έκθεση αυτή, που αιφνιδίασε την Αθήνα, και προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης προς την κυβέρνηση, σχολιάστηκε από κυβερνητικές πηγές, ως ουσιαστικά άτοπη.
Δυναμιτίζει την ένταση η Τουρκία – Οι navtex για το Oruc Reis
Οπως εκτιμάται, η κατάρρευση της λίρας στα χαμηλότερα επίπεδα όλων των εποχών έναντι του δολαρίου σε συνδυασμό με την εκλογή Μπάιντεν, που πάγωσε την Αγκυρα, αλλά και την αποφασιστικότητα του Μακρόν να συγκρουστεί μετωπικά με την Τουρκία, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλία για πάγωμα της τελωνειακή ένωσης με την ΕΕ, προκαλεί ασφυκτικό κλοιό στον Ερντογάν ο οποίος επιλέγει να δραπετεύσει, μεταφέροντας την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο.
Την Τετάρτη η Τουρκία εξέδωσε νέα Navtex για το Οruc Reis, με την οποία διαμηνύει πως το ερευνητικό της πλοίο, μαζί με τα συνοδευτικά του, θα περιπλανάται στην Ανατολική Μεσόγειο μέχρι τις 23 Νοεμβρίου.
Η νέα παράνομη τουρκική οδηγία αφορά περιοχή νότια του Καστελλόριζου, και έρχεται μετά τις Navtex για αποστρατιωτικοποίηση τεσσάρων ελληνικών νησιών. Λίγη ώρα αργότερα, η Αθήνα απάντησε με αντι-Navtex, στην οποία αναφέρει ότι η Navtex της Άγκυρας είναι παράνομη και αφορά σε «μη εγκεκριμένη δραστηριότητα» σε περιοχή «που επικαλύπτει την ελληνική υφαλοκρηπίδα».
Μάλιστα, η Αθήνα προχωρά και σε διάβημα διαμαρτυρίας προς την τουρκική πλευρά για την εν λόγω Navtex. Σε ανακοίνωσή του το Ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει:
Με νέα παράνομη NAVTEX, η Τουρκία ανακοινώνει τη συνέχιση των παράνομων σεισμικών ερευνών της, για την περίοδο 11-23 Νοεμβρίου, σε περιοχή που επικαλύπτει ελληνική υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο, παραβιάζοντας κατ’ εξακολούθηση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και υπονομεύοντας την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή.
Διατυμπανίζει δηλαδή ότι θα συνεχίσει να περιφρονεί τις συστάσεις της διεθνούς κοινότητας και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για αποφυγή τέτοιων παράνομων ενεργειών και συμμόρφωση της προς τη διεθνή νομιμότητα.
Με τη σειρά της η Άγκυρα, προχώρησε σε νέα αντι-Navtex, μέσω της οποίας τονίζει πως το Oruc Reis διεξάγει έρευνες μέσα σε τουρκική υφαλοκρηπίδα, για λογαριασμό της Τουρκίας.
Παράλληλα, η Άγκυρα προχώρησε και στην προκλητική τακτική των υπερπτήσεων στο Αιγαίο.
Συγκεκριμένα, το μεσημέρι της Τετάρτης ζεύγος τουρκικών αεροσκαφών F-16 πραγματοποίησε υπέρπτηση στις Οινούσσες στα 26.000 πόδια.
Διάλογο άνευ όρων ζήτησε ξανά ο Ακσόι – Εμπρηστική ρητορική
Σε νέα εμπρηστική ανακοίνωση αναφορικά με την παρουσία του Oruc Reis στην Ανατολική Μεσόγειο, προχώρησε η Άγκυρα, η οποία επιμένει πως το τουρκικό πλοίο διεξάγει έρευνες στην τουρκική υφαλοκρηπίδα.
Απαντώντας σε ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ, ο Χαμί Ακσόι, κατηγορεί την Αθήνα για «μαξιμαλιστικές θέσεις», οι οποίες είναι αντίθετες με το διεθνές δίκαιο και… «δεν έχουν καμία αξία για εμάς».
Η Αθήνα «επανέλαβε τις γνωστές αντιρρήσεις της για τη σεισμική ερευνητική δραστηριότητα που το πλοίο μας συνεχίζει να διεξάγει στην υφαλοκρηπίδα μας στην Ανατολική Μεσόγειο» αναφέρει η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ.
«Αυτές οι δηλώσεις βασίζονται στους μαξιμαλιστικούς ισχυρισμούς της Ελλάδας για τα θαλάσσια σύνορα, είναι αντίθετες προς το διεθνές δίκαιο και δεν έχουν καμία αξία για εμάς» συμπληρώνει και καταλήγει: «Αντί να εμπλέκεται σε στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον της Τουρκίας, θα πρέπει να απαντήσει θετικά στην έκκλησή μας για άνευ όρων διάλογο».
Προβληματισμός για την έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ
Σοβαρό προβληματισμό στο μεταξύ, προκαλεί στην Αθήνα η δημοσίευση της νομικής θέσης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το καθεστώς όχι μόνο του εναέριου χώρου αλλά και των χωρικών υδάτων της χώρας μας στο Αιγαίο, καθώς σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη συγκυρία δημιουργεί λανθασμένες εντυπώσεις περί μη ύπαρξης (συμφωνημένων) συνόρων στο Αιγαίο.
Σε μια αμφιλεγόμενη κίνηση, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ισχυρίζεται ότι είναι αδύνατον να συσταθεί λίστα με τις τουρκικές παραβιάσεις στον ελληνικό εναέριο χώρο, καθώς υπάρχει διαφορά απόψεων με την Ελλάδα για τα όριά του. Επαναλαμβάνει δε την αμερικανική θέση, που δεν αναγνωρίζει τον ελληνικό εναέριο χώρο των 10 ν.μ. αλλά μόνο τα 6 ν.μ. που αντανακλούν τα χωρικά ύδατα και κατά συνέπεια δεν θεωρεί ως παραβιάσεις εκείνες που συμβαίνουν στην περιοχή μεταξύ των 6 ν.μ. και των 10 ν.μ..
Καταλήγοντας, η έκθεση αναφέρει δε, ότι οι ΗΠΑ ενθαρρύνουν την Ελλάδα και την Τουρκία να επιλύσουν εκκρεμή διμερή θέματα θαλάσσιων συνόρων ειρηνικά και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Η Αθήνα έδωσε αναλυτική απάντηση στους ισχυρισμούς του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με διπλωματικές πηγές να επισημαίνουν μεταξύ άλλων ότι τα όρια των ελληνικών χωρικών υδάτων, όπως και τα θαλάσσια σύνορα μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας είναι ξεκάθαρα καθορισμένα εδώ και χρόνια στη βάση του συμβατικού και του εθιμικού διεθνούς δικαίου και δεν τυγχάνουν ουδεμίας αμφισβήτησης.
Υπογραμμίζουν εξάλλου, ότι «τα εξωτερικά σύνορα της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένων των χωρικών της υδάτων, τα οποία έχουν αποτυπωθεί επανειλημμένως, αποτελούν ταυτόχρονα και εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
