Με την έναρξη του νέου εγκλεισμού, όλοι κατανοούν ότι τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Είναι φανερό σε κάθε εκδήλωση. Επιδημιολογικά είμαστε πολύ χειρότερα σε σχέση με την άνοιξη κι όμως, όλοι λίγο πολύ συμπεριφέρονται αλλιώς.
Τα μποτιλιαρίσματα και η κίνηση στην Αθήνα, το Παρίσι, το Λονδίνο και αλλού πριν τον νέο αποκλεισμό έφτασε σε επίπεδα εορταστικά, οι μετακινήσεις ακόμη και με το απαγορευτικό και δίχως διαθέσεις παρανομίας είναι περισσότερες, η νέα κανονικότητα του εγκλεισμού θα είναι άλλη.
Η γενική αίσθηση είναι ότι κανείς δεν ξέρει τι του ξημερώνει. Κι όμως, σε βαθμό βεβαιότητας, όλοι γνωρίζουν ότι οι πληγές που ανοίγουν και μαζί οι παλαιότερες, είναι βαθιές.
Ακόμη και αν ως δια μαγείας σήμερα το πρωί εμφανιζόταν ένα εμβόλιο που θα εξαφάνιζε την covid, τα βήματα έως ότου αποκατασταθεί μία ισορροπία είναι τόσα πολλά και σύνθετα, που οι οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές αναπροσαρμογές στην νέα πραγματικότητα πρέπει να τρέξουν με ταχύτητες αστραπιαίες για να αποτραπούν κατακλυσμιαίες παρενέργειες.
Έλεγαν διάφοροι αναλυτές κατά τη διάρκεια και προς το τέλος του προηγούμενου πανδημικού κύματος, ότι η αποκατάσταση των ζημιών μετά την πανδημία θα είναι μία διαδικασία παρόμοια με εκείνη της ανόρθωσης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σήμερα όλοι καταλαβαίνουνε ότι θα είναι η διαδικασία αυτή ακόμη πιο δύσκολη. Πόσο μάλλον αν κατανοήσει κάποιος ότι υπάρχει μία παράμετρος διαβρωτική: Κανείς αυτή τη στιγμή δεν έχει το παραμικρό δεδομένο, ούτε ένα ίχνος στον ορίζοντα, ούτε μία μεταβλητή σταθερή, στην οποία να βασιστεί.
Όλα αυτά σημαίνουν ότι υπερεθνικοί οργανισμοί και συμμαχίες οφείλουν να αναδιαρθρωθούν, να αναπροσαρμοστούν και να κινηθούν προληπτικά για την επόμενη περίοδο. Όχι με το σκεπτικό της αποκατάστασης ζημιών, αλλά με την προοπτική της διαμόρφωσης ενός νέου πλαισίου.
Η οικονομία δεν καταστρέφεται απλώς, αλλάζει ριζικά, έχει ήδη αλλάξει. Οι πολιτικοί συσχετισμοί, σε κάθε χώρα και υπερεθνικά επηρεάζονται πλέον από διαφορετικά πλέγματα ισχύος και επιδιώξεις, όχι μόνο λόγω της πανδημίας.
Είναι η πρώτη φορά στην μεταπολεμική Ιστορία, που κάτι έχει πλήξει τον πλανήτη ολοκληρωτικά, δίχως διακρίσεις, δίχως παραλλαγές και δίχως ορατό ορίζοντα εξόδου. Δεν σημαίνει αυτό ότι θα έλθει ως δια μαγείας η «επί γης ειρήνη». Μπορεί και να σημαίνει το ακριβώς αντίθετο.
Απλώς, εκείνοι που πρέπει, όπου κι αν βρίσκονται, οφείλουν να κατανοήσουν ότι όλα έχουν ήδη αλλάξει και δεν έχουν πολύ χρόνο για να δράσουν.
