Με φόντο την αλλαγή σκυτάλης στο Λευκό Οίκο μετά την ήττα του Ντόναλντ Τραμπ και τη νίκη του Τζο Μπάιντεν, ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου πήρε την πρωτοβουλία και τηλεφώνησε σήμερα το μεσημέρι στον Έλληνα ομόλογό του Νίκο Δένδια προκειμένου να ανιχνεύσει το έδαφος για τη διενέργεια των διερευνητικών επαφών τις οποίες με δική της ευθύνη η Τουρκία έχει παγώσει επιλέγοντας τις προκλήσεις με το Oruc Reis.
Δεν είναι δυνατή καμία συνάντηση
Με το Oruc Reis στην ελληνική υφαλοκρηπίδα δεν είναι δυνατή καμία συνάντηση ήταν το μήνυμα-απάντηση του κ. Δένδια στην πρόταση του κ. Τσαβούσογλου, να προγραμματίσουν μια συνάντηση οι δύο υπουργοί Εξωτερικών.
«Σε τηλεφωνική μου επικοινωνία με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου συζητήσαμε σχετικά με τις συνθήκες που θα επέτρεπαν μια συνάντηση των δύο υπουργών στο κοντινό μέλλον» περιορίστηκε να γράψει στο twitter ο Νίκος Δένδιας.
Από την πλευρά του, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών επισημαίνει πως στη συνομιλία τους οι δύο υπουργοί εξέτασαν πώς θα διεξαχθούν οι επόμενες συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών για το Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο, δηλαδή σε επίπεδο διερευνητικών αλλά και σε στρατιωτικό και πολιτικό.
«Όσο οι παράνομες τουρκικές δραστηριότητες συνεχίζονται σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο δεν υπάρχει δυνατότητα έναρξης εποικοδομητικού διαλόγου» ξεκαθαρίζει σε συνέντευξή του στο Πρώτο Θέμα ο Νίκος Δένδιας.
Σε τηλεφωνική μου επικοινωνία με τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, @MevlutCavusoglu, συζητήσαμε σχετικά με τις συνθήκες που θα μας επέτρεπαν μια συνάντηση στο προσεχές διάστημα.
— Nikos Dendias (@NikosDendias) November 8, 2020
Αμηχανία λόγω …Λευκού Οίκου
Σημειώνεται πως η Άγκυρα το τελευταίο διάστημα συνεχίζει να ακολουθεί τη στρατηγική την προκλήσεων, με τη Navtex στη βάση της οποίας το Oruc Reis πραγματοποιεί παράνομες έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας να λήγει στις 14 Νοεμβρίου, ενώ με βάση το σχεδιασμό της Άγκυρας μέχρι τις 30 Νοεμβρίου προβλέπεται να διαρκέσει αυτή η φάση των παράνομων τουκρικών ερευνών.
Η κίνηση πάντως του Μεβλούτ Τσαβούσογλου ερμηνεύεται και ως μια προσπάθεια της Τουρκίας αφενός να ξεπεράσει την αμηχανία -στην οποία εκτιμούν πολλοί ότι βρίσκεται λόγω της ήττας Τραμπ- και αφετέρου να προβάλλει και ένα δεύτερο πρόσωπο πιο διαλλακτικό ενόψει και της Συνόδου Κορυφής του Δεκεμβρίου καθώς αυτός ο μήνας θεωρείται ορόσημο υπό την έννοια ότι εκεί θα κριθεί οριστικά το αν η ΕΕ τελικά θα αποφασίσει να πάει σε μια λογική κυρώσεων και θα εγκαταλείψει τη λογική του κατευνασμού.
Επιμένει στο εμπάργκο όπλων
Μάλιστα δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο Νίκος Δένδιας ξεκινώντας έναν μαραθώνιο αυτόν τον μήνα ξεκίνησε από το Βερολίνο τις προηγούμενες μέρες και έθεσε μετ’ επιτάσεως το θέμα του εμπάργκο όπλων αφήνοντας αιχμές για την πώληση γερμανικών όπλων.
Μάλιστα αυτό που αξίζει να σημειωθεί ότι Έλληνας υπουργός Εξωτερικών επιμένει στο εμπάργκο όπλων προς την Τουρκία και το διεμήνυσε κατά την παραμονή του στη Γερμανική πρωτεύουσα, στέλνοντας και μήνυμα ενόψει της Συνόδου Κορυφής του Δεκεμβρίου ενώ δεν παρέλειψε να θέσει το ζήτημα μετ’ επιτάσεως και σε συνέντεύξη του στη Welt.
«»Δυστυχώς, η ήπια προσέγγιση της Γερμανίας έναντι της Τουρκίας απέτυχε», λέει ο κ. Δένδιας. «Δεν με ευχαριστεί να χρησιμοποιώ αυτή τη λέξη όταν πρόκειται για τη Γερμανία, αλλά δυστυχώς η πολιτική του Βερολίνου έναντι της Άγκυρας μπορεί να περιγραφεί ως Appeasement». Οι Γερμανοί επεχείρησαν να κατευνάσουν τους Τούρκους και αυτό δεν πέτυχε. Αυτό το δείχνει ξεκάθαρα ο απόπλους του Oruc Reis.
«Γι’ αυτό και προτείναμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να καταστήσει σαφές στην Τουρκία ότι οι παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου θα έχουν συνέπειες. Δηλαδή κυρώσεις σε βάρος της τουρκικής οικονομίας».
Η Ελλάδα απειλείται από τα γερμανικά όπλα της Τουρκίας
«Η Ελλάδα απειλείται από τα γερμανικά όπλα στα χέρια της Τουρκίας», δηλώνει ο Υπουργός Εξωτερικών. Η Γερμανία κατασκευάζει πολύ καλά όπλα. Τα υποβρύχια τύπου 214 συγκαταλέγονται στα καλύτερα επιθετικά υποβρύχια στον κόσμο. «Το γνωρίζουμε πολύ καλά, καθώς και εμείς διαθέτουμε τέσσερα τέτοια υποβρύχια», λέει ο κ. Δένδιας.
«Αυτά τα υποβρύχια μας δίνουν στρατηγικό πλεονέκτημα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο. Αλλά η Άγκυρα έχει παραγγείλει επίσης έξι από αυτά τα υποβρύχια. Εάν η Γερμανία τα παραδώσει, η Τουρκία θα έχει και πάλι προβάδισμα έναντι ημών».
Γι’ αυτό και ζητά από την Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση: «Η Γερμανία θα πρέπει να σταματήσει την παράδοση αυτών των υποβρυχίων στην Τουρκία». Θα μπορούσε ίσως κανείς να ρωτήσει, γιατί η Ελλάδα άξιζε αυτό το πλεονέκτημα περισσότερο απ’ ό,τι η Τουρκία. Αυτό μπορεί ο Δένδιας να το εξηγήσει:
«Επειδή δεν είμαστε οι επιτιθέμενοι εδώ. Δεν απειλούμε με πόλεμο. Δεν θέλουμε τίποτα από την Τουρκία. Και είμαστε κράτος-μέλος της ΕΕ.
Γι’ αυτό και λέμε στους Γερμανούς φίλους μας: Μην δώσετε στην Τουρκία κάτι, με το οποίο θα είναι σε θέση να αποσταθεροποιήσει ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο. Κάτι με το οποίο θα μπορεί να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στην ΕΕ και τη Γερμανία». Η Τουρκία θα πρέπει να πάρει αυτά τα όπλα μόνο εάν αρχίσει και πάλι να συμμορφώνεται με το Διεθνές Δίκαιο. Εάν όμως η Άγκυρα συνεχίσει τις προκλήσεις της, θα χρειαστεί και ένα ολοκληρωμένο εμπάργκο όπλων».
Επέστρεψα ικανοποιημένος από τη Γερμανία γιατί τα επιχειρήματα που ανέπτυξα στους συνομιλητές μου έγιναν δεκτά με κατανόηση και δημιούργησαν έντονο προβληματισμό. Ορισμένοι, μάλιστα, εκφράστηκαν ανοιχτά υπέρ της επιβολής άμεσου εμπάργκο όπλων κατά της Τουρκίας. #protothema
— Nikos Dendias (@NikosDendias) November 8, 2020
Δεν είναι δυτικόστροφος εταίρος η Τουρκία
Από εκεί και πέρα στα διπλωματικά όπλα που χρησιμοποιεί η ελληνική διπλωματία είναι πως η Ελλάδα παραμένει μέρος του δυτικού κόσμου σε αντίθεση με την Τουρκία. Είναι χαρακτηριστικά τα όσα λέει ο Νίκος Δένδιας:
«Έχουμε ξεκινήσει μια εκστρατεία απομυθοποίησης της Τουρκίας ως ενός δυτικόστροφου εταίρου. Προβάλλουμε σε όλους την εικόνα της πραγματικής σημερινής Τουρκίας. Μιας χώρας με νεο-οθωμανικές διαθέσεις και που παράλληλα υποστηρίζει ακραίες ισλαμιστικές οργανώσεις».
Έχουμε ξεκινήσει μια εκστρατεία απομυθοποίησης της Τουρκίας ως ενός δυτικόστροφου εταίρου. Προβάλλουμε σε όλους την εικόνα της πραγματικής σημερινής Τουρκίας. Μιας χώρας με νεο-οθωμανικές διαθέσεις και που παράλληλα υποστηρίζει ακραίες ισλαμιστικές οργανώσεις. #protothema
— Nikos Dendias (@NikosDendias) November 8, 2020
Αυξάνεται ο κίνδυνος θερμού επεισοδίου μέχρι να φύγει από το Λευκό Οίκο ο Τραμπ
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο μπορούν να εξηγηθούν τα ανοίγματα Τσαβούσογλου προς τον κ. Δένδια στο φόντο ενδεχομένων ανακαταταξέων που μπορεί να επιφέρει το αποτέλεσμα των εκλογών στις ΗΠΑ όσο και ενόψει της Συνόδου της ΕΕ το Δεκέμβριο.
Αναλυτές που παρακολουθούν τις εξελίξεις θεωρούν ότι αυτή αποτελεί την πιο επικίνδυνη περίοδο στα ελληνοτουρκικά, με τον κίνδυνο θερμού επεισοδίου να αυξάνεται μέχρι τουλάχιστον να εγκατασταθεί και επίσημα ο νέος πρόεδρος στο Λευκό Οίκο.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Άγγελο Συρίγο, θα ακολουθήσει ένα τρίμηνο στο οποίο «ο Ερντογάν πιθανόν να κάνει βήματα μέσα στην γεωπολιτική μας σκακιέρα, να κρατήσει κάποιες θέσεις, ούτως ώστε όταν έρθει ο Μπάιντεν που θα είναι θεωρητικός απέναντί του σε πολλά πράγματα, ο Ερντογάν να έχει προχωρήσει τις θέσεις του».
Ο κ. Κουμουτσάκος εκτιμά δε, πως ο Ερντογάν μπορεί να επιχειρήσει να διαμορφώσει μια κρίσιμη μάζα εξελίξεων τέτοιων ώστε η νέα διοίκηση Μπάιντεν να βρεθεί μπροστά σε διαμορφωμένες καταστάσεις. «Αυτό το τρίμηνο που μένει μέχρι την ανάληψη των καθηκόντων του νέου προέδρου απαιτείται μεγαλύτερη εγρήγορση από πλευράς Αθήνας και Λευκωσίας διότι είναι ένα τρίμηνο που ξέρει ο Ερντογάν ότι είναι ευκαιρία διαμόρφωσης τετελεσμένων που δημιουργεί μια δέσμευση στην νέα αμερικανική διοίκηση».