Για την απειλή πολέμου στη Μεσόγειο, τις προκλήσεις της κυβέρνησης του Ταγίπ Ερντογάν και τον κίνδυνο που διατρέχει η Ελλάδα από τα γερμανικά όπλα μιλάει ο Νίκος Δένδιας σε δημοσιεύματα της Welt am Sonntag με τίτλο «Πρέπει να προστατεύσουμε την ΕΕ».
Απέτυχε η λογική του κατευνασμού
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών τονίζει ότι όπως δείχνει και ο απόπλους του Oruc Reis, απέτυχε η ήπια στάση της Γερμανίας και η λογική του κατευνασμού έναντι της Τουρκίας.
Αναλυτικότερα το άρθρο της Welt am Sonntag έχει ως εξής:
Τι χρειάζεται για να γίνει κανείς Υπουργός Εξωτερικών; Ο Νίκος Δένδιας έχει σπουδάσει σε πανεπιστήμια στην Αθήνα και το Λονδίνο, ήταν αξιωματικός στο Πεζικό και έχει το δικαίωμα να δικηγορεί στο Ανώτατο Δικαστήριο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Μεταξύ άλλων, έχει σπουδάσει Δίκαιο της Θάλασσας. Γελά λίγο, όταν τον ρωτά κανείς γι’ αυτό. «Ποτέ δεν πίστευα ότι θα χρειαζόμουν κάποτε αυτά που διδάχθηκα», λέει. «Πραγματικά, όμως, πολλά από τα προβλήματά μας με την Τουρκία έχουν να κάνουν με την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών».
Θα μπορούσε κανείς μάλιστα να πει ότι οι θαλάσσιες ζώνες έχουν καταστεί υπαρξιακό ζήτημα για τους Ευρωπαίους. Διότι, ενώ η προσοχή του κόσμου έχει απορροφηθεί από τον κοροναϊό και τις εκλογές στις ΗΠΑ, στο άκρο της Ευρώπης κλιμακώνεται και πάλι μια σύγκρουση, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε εχθροπραξίες μεταξύ μονάδων κρατών της ΕΕ και της Τουρκίας, μέλους στο ΝΑΤΟ.
Κίνδυνος σύγκρουσης
Επειδή οι Έλληνες και οι Τούρκοι δεν μπορούν να συμφωνήσουν για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών τους, υπάρχει ο κίνδυνος σύγκρουσης για μια ανακάλυψη, η οποία κανονικά θα μπορούσε να φέρει σταθερότητα και ευημερία: Το φυσικό αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία ετοιμάζεται να πραγματοποιήσει γεωτρήσεις σε ύδατα, τα οποία η Ελλάδα και η Κύπρος συνυπολογίζουν στις ΑΟΖ τους. Και η Τουρκία έχει δικαίωμα στους ορυκτούς πόρους, επιχειρηματολογεί η τουρκική κυβέρνηση.
Σε αντάλλαγμα για την οπλική βοήθεια της Τουρκίας στον εμφύλιο πόλεμο, η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας στη Λιβύη κατοχύρωσε με μία συμφωνία στην Άγκυρα θαλάσσιες ζώνες, στις οποίες εγείρει αξιώσεις και η Ελλάδα. Εξοργισμένη η Αθήνα συνήψε εν συνεχεία μία συμφωνία με την Αίγυπτο, η οποία με τη σειρά της ενίσχυσε τις ελληνικές αξιώσεις. Τα πολεμικά πλοία των δύο χωρών πλέουν επικίνδυνα κοντά το ένα στο άλλο στη Μεσόγειο.
Η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ το Σεπτέμβριο απείλησε την Τουρκία με κυρώσεις. Παρόλα αυτά, απειλείται τώρα ακόμα μια κλιμάκωση. Γιατί η Άγκυρα έδωσε εντολή να αποπλεύσει και πάλι το ερευνητικό πλοίο «Oruc Reis».
Παραβιάζει το διεθνές δίκαιο
«Η Τουρκία παραβιάζει και πάλι το Διεθνές Δίκαιο, καθώς το Oruç Reis προετοιμάζει την πραγματοποίηση γεωτρήσεων σε μια περιοχή, η οποία δεν έχει επιδικασθεί στην Τουρκία από καμία διεθνή συμφωνία», δηλώνει ο Δένδιας. «Φυσικά και οι Τούρκοι έχουν δικαιώματα, ακριβώς όπως και εμείς», λέει ο Δένδιας. «Όμως λέμε ότι το ακριβές πεδίο εφαρμογής αυτών των δικαιωμάτων θα πρέπει να καθοριστεί βάσει του Διεθνούς Δικαίου». Το καλύτερο θα ήταν να αποφασίσει επ’ αυτού το Διεθνές Δικαστήριο. «Εάν κατόπιν η Τουρκία θελήσει να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς πόρους στις επιδικασθείσες θαλάσσιες ζώνες, θα είναι ελεύθερη να το κάνει».
Αλλά επειδή η Τουρκία δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, αρνείται να εφαρμόσουν οι δικαστές στη Χάγης το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. «Αντ’ αυτού, η Άγκυρα επιχειρεί να λύσει το πρόβλημα με τη βία». Και απέναντι σε αυτό, θα πρέπει τώρα η Ευρώπη να ενεργήσει επιτέλους με συνέπεια. Αυτή η έκκληση απευθύνεται κυρίως στη Γερμανία, η οποία ασκεί επί του παρόντος την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και επεχείρησε να μεσολαβήσει στην Άγκυρα.
Συνέπειες
«Δυστυχώς, η ήπια προσέγγιση της Γερμανίας έναντι της Τουρκίας απέτυχε», λέει ο Δένδιας. «Δεν με ευχαριστεί να χρησιμοποιώ αυτή τη λέξη όταν πρόκειται για τη Γερμανία, αλλά δυστυχώς η πολιτική του Βερολίνου έναντι της Άγκυρας μπορεί να περιγραφεί ως «Appeasement»». Οι Γερμανοί επεχείρησαν να κατευνάσουν τους Τούρκους και αυτό δεν πέτυχε. Αυτό το δείχνει ξεκάθαρα ο απόπλους του «Oruc Reis».
«Γι’ αυτό και προτείναμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να καταστήσει σαφές στην Τουρκία ότι οι παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου θα έχουν συνέπειες. Δηλαδή κυρώσεις σε βάρος της τουρκικής οικονομίας».
Να σταματήσει η παράδοση των υποβρυχίων
Αλλά ο Δένδιας έχει και ένα συγκεκριμένο αίτημα προς το Βερολίνο.
«Η Ελλάδα απειλείται από τα γερμανικά όπλα στα χέρια της Τουρκίας», δηλώνει ο Υπουργός Εξωτερικών. Η Γερμανία κατασκευάζει πολύ καλά όπλα. Τα υποβρύχια τύπου 214 συγκαταλέγονται στα καλύτερα επιθετικά υποβρύχια στον κόσμο. «Το γνωρίζουμε πολύ καλά, καθώς και εμείς διαθέτουμε τέσσερα τέτοια υποβρύχια», λέει ο Δένδιας. «Αυτά τα υποβρύχια μας δίνουν στρατηγικό πλεονέκτημα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο. Αλλά η Άγκυρα έχει παραγγείλει επίσης έξι από αυτά τα υποβρύχια. Εάν η Γερμανία τα παραδώσει, η Τουρκία θα έχει και πάλι προβάδισμα έναντι ημών».
Γι’ αυτό και ζητά από την Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση: «Η Γερμανία θα πρέπει να σταματήσει την παράδοση αυτών των υποβρυχίων στην Τουρκία». Θα μπορούσε ίσως κανείς να ρωτήσει, γιατί η Ελλάδα άξιζε αυτό το πλεονέκτημα περισσότερο απ’ ό,τι η Τουρκία. Αυτό μπορεί ο Δένδιας να το εξηγήσει: «Επειδή δεν είμαστε οι επιτιθέμενοι εδώ. Δεν απειλούμε με πόλεμο. Δεν θέλουμε τίποτα από την Τουρκία. Και είμαστε κράτος-μέλος της ΕΕ.
Γι’ αυτό και λέμε στους Γερμανούς φίλους μας: Μην δώσετε στην Τουρκία κάτι, με το οποίο θα είναι σε θέση να αποσταθεροποιήσει ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο. Κάτι με το οποίο θα μπορεί να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στην ΕΕ και τη Γερμανία». Η Τουρκία θα πρέπει να πάρει αυτά τα όπλα μόνο εάν αρχίσει και πάλι να συμμορφώνεται με το Διεθνές Δίκαιο. Εάν όμως η Άγκυρα συνεχίσει τις προκλήσεις της, θα χρειαστεί και ένα ολοκληρωμένο εμπάργκο όπλων.
Χρησιμοποιεί ως όπλο τη μετανάστευση
«Δεν έχουμε τίποτα εναντίον της Τουρκίας», ξεκαθαρίζει ο Δένδιας. Έλληνες και Τούρκοι μοιάζουν σε τόσα πολλά. «Μας αρέσει ακόμα και το ίδιο είδος φαγητού. Θα μας άρεσε πολύ να ζούμε ως γείτονες μιας σύγχρονης, οικονομικά επιτυχημένης, κοσμοπολίτικης Τουρκίας. Αλλά όχι στο πλευρό ενός ριζοσπαστικού-ισλαμικού κράτους, που θέλει να ανατρέψει όλη την περιοχή». Είναι γνωστό (σ.σ. λέει ο ΥΠΕΞ) ότι η κυβέρνηση Erdogan προωθεί την υπερσυντηρητική Μουσουλμανική Αδελφότητα στη Μέση Ανατολή. Στην Ευρώπη προσπαθεί να εισαγάγει μια ισλαμική παιδεία, η οποία είναι σαφώς πιο κοντά στο φονταμενταλιστικό Ισλάμ.
«Ίσως ένα μέρος των Γερμανών πολιτικών ασυνείδητα φοβάται ότι η κυβέρνηση Erdogan μπορεί να χρησιμοποιήσει ως όπλο τη μετανάστευση», σκέπτεται ο ΥΠΕΞ. Ο Erdogan το επιχείρησε αυτό τον Μάρτιο του 2020, όταν ώθησε πολλούς μετανάστες προς τα ελληνικά σύνορα. «Αλλά αυτή η προσπάθεια απέτυχε, γιατί όχι μόνον η Ελλάδα προστάτεψε καλά τα σύνορα, αλλά και πολλά άλλα κράτη της ΕΕ απέστειλαν δυνάμεις».
Είναι και θέμα ψυχολογίας
Και γενικά (σ.σ. λέει ο Υπουργός) η Ελλάδα χρειάζεται περισσότερους ανθρώπους από την ΕΕ, για την προστασία των συνόρων της. Άλλωστε, σε καμιά σχεδόν χώρα της ΕΕ δεν φτάνουν τόσοι πολλοί μετανάστες. «Είναι και θέμα ψυχολογίας», λέει ο Δένδιας. «Ακόμα και μια μικρή ομάδα μόνο από κάθε ευρωπαϊκή χώρα να βρίσκεται στα σύνορά μας, αυτό θα δείχνει στον καθένα με σαφήνεια ότι δεν πρόκειται μόνο για τα σύνορα της Ελλάδας, αλλά για τα σύνορα της ΕΕ. Κι αυτό θα είναι κι ένα φόβητρο για εκείνους που θέλουν να μας εκβιάσουν».
Η χώρα του (σ.σ. λέει ο Υπουργός) χρειάζεται επίσης περισσότερα χρήματα για την αντιμετώπιση της μετανάστευσης, αλλά κυρίως χρειάζεται όλη η Ευρώπη μια νέα μεταναστευτική πολιτική. «Αυτό σημαίνει μια κοινή διαδικασία για το άσυλο, κατανομή των βαρών και μια διαδικασία με την οποία οι οικονομικοί μετανάστες θα επιστρέφονται γρήγορα στις χώρες προέλευσης». Όποιος χρειάζεται προστασία, θα μπορεί να μείνει. Αντιθέτως, θα πρέπει να επιστρέφονται στην πατρίδα τους οι οικονομικοί μετανάστες – «με σεβασμό στην αξιοπρέπειά τους, αλλά με συνέπεια και ταχύτητα».
Η Ελλάδα παραμένει δυτικό κράτος
Ορισμένοι παρατηρητές ρωτούν ήδη αν η Νοτιοανατολική Ευρώπη ούτως ή άλλως δεν ξεφεύγει ήδη από τη Δύση. Εκεί, εκτός από την Τουρκία, δραστηριοποιούνται έντονα και η Κίνα και η Ρωσία. Και στην Ελλάδα επίσης. Με τη Ρωσία πρέπει να συνεργαστούμε, απαντά ο Δένδιας. Ωστόσο η Ελλάδα παραμένει δυτικό κράτος κι αυτό το κατέστησε σαφές στους Ρώσους. Και όσον αφορά την Κίνα – με την είσοδό της στο λιμάνι του Πειραιά η Λαϊκή Δημοκρατία είναι εκ των πραγμάτων πλέον παρούσα στην Ελλάδα. Αυτό δεν το επιδιώξαμε, λέει ο ΥΠΕΞ.
«Κατά τη διάρκεια της ευρω-κρίσης η ΕΕ μας ανάγκασε να ιδιωτικοποιήσουμε το λιμάνι και οι Κινέζοι ήταν οι μόνοι που ήταν πρόθυμοι τότε να ρισκάρουν τα χρήματά τους με αυτή την επένδυση». Τώρα πρέπει να ευχαριστεί κανείς τους Κινέζους που εκσυγχρόνισαν τον Πειραιά και τον κατέστησαν το μεγαλύτερο λιμάνι της Μεσογείου.
Γεωπολιτική δραστηριοποίηση της Ευρώπης
Ο Δένδιας λέει ότι ανησυχεί για την απόσυρση των ΗΠΑ από την περιοχή. Η Αμερική (σ.σ. λέει) είναι σημαντικός εταίρος και σημαντικός παράγοντας σταθερότητας στην περιοχή του. «Στην πραγματικότητα, θα χρειαζόμασταν περισσότερη αμερικανική παρουσία. Και περισσότερη ευρωπαϊκή παρουσία». Η Ursula von der Leyen (σ.σ. επισημαίνει ο ΥΠΕΞ) ανέλαβε καθήκοντα λέγοντας ότι η Επιτροπή της θα είναι μια γεωπολιτική Επιτροπή.
«Αν όμως η Ευρώπη θέλει να είναι γεωπολιτικός παίκτης, θα πρέπει να είναι και δραστήρια. Και τότε θα πρέπει να δραστηριοποιηθεί». Αλλά, αν για παράδειγμα η Τουρκία παραβιάζει τα χωρικά ύδατα της Κύπρου, η ΕΕ δεν κάνει τίποτα (σ.σ. επισημαίνει ο Υπουργός). «Η παρουσία και μόνο ευρωπαϊκών πολεμικών πλοίων θα έδειχνε ξεκάθαρα ότι: Είμαστε εδώ». Δεν θα χρειαζόταν καν να χρησιμοποιήσουν αυτά τα πλοία τα όπλα τους, λέει ο Δένδιας. «Η ΕΕ αποτελεί ένα εξαιρετικό εγχείρημα της ανθρωπότητας, το οποίο ίσως χρειάζεται ακόμα αιώνες να εξελιχθεί. Πρέπει να το προστατέψουμε. Και μάλιστα όχι μόνο με κανόνες από τις Βρυξέλλες».
Για τη γνωριμία με το Μπάιντεν
Επιπλέον στον ιστότοπο της εφημερίδας (στην έντυπη έκδοση δεν υπάρχει) προστίθεται και η επόμενη παράγραφος για τη γνωριμία του Νίκου Δένδια με το νεοεκλεγέντα πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.
Για το μέλλον της Αμερικής, αντίθετα, λίγο φαίνεται να ανησυχεί. Πάντως όχι λόγω του μελλοντικού Προέδρου των ΗΠΑ Joe Biden. «Τον γνώρισα το 2009», λέει ο Δένδιας. Τότε ήταν Υπουργός Δικαιοσύνης. Οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για απελευθέρωση της βίζας βρίσκονταν σε αδιέξοδο. Ζήτησε λοιπόν ραντεβού από τον Biden.
«Ήμουν βέβαια απλά ο Υπουργός Δικαιοσύνης μιας μάλλον μικρής χώρας και αυτός ήταν ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ», διηγείται ο Δένδιας. «Αλλά με δέχτηκε σχεδόν αμέσως. Συζητήσαμε για δέκα λεπτά, κατάλαβε το αίτημά μας και σε ένα μήνα είχαμε αποτελέσματα. Η συμφωνία υπεγράφη. Ένας έξυπνος και πολύ αποτελεσματικός άνθρωπος»
