Όταν επρόκειτο να ληφθεί από τον Πρωθυπουργό η απόφαση για επιβολή οριζόντιου lockdown, η ατμόσφαιρα που επικρατούσε εκείνη την ημέρα στο Μέγαρο Μαξίμου ήταν βαριά. Επρόκειτο, βλέπετε, για δεύτερη φορά να ξανακλειδώσει ολόκληρη η χώρα. Όπως μου είπαν οι στενοί συνεργάτες του Πρωθυπουργού, ο Κυριάκος Μητσοτάκης πήρε αμέσως την απόφαση. Τους είπε μάλιστα πως δεν θέλει να γίνει η Ελλάδα Ιταλία. Oτι δεν θέλει να φθάσει σε κατάσταση τέτοια, ώστε να επιλέγουμε ποιοι ασθενείς θα νοσηλευθούν στις ΜΕΘ και ποιοι να μείνουν έξω. Ποιοι θα έχουν δηλαδή πιθανότητες να ζήσουν και ποιοι θα πεθάνουν. Τον ανησυχούσε η επιθετική αύξηση των κρουσμάτων και κυρίως ο αυξημένος αριθμός των διασωληνωμένων στις ΜΕΘ.
***
Γιατί τρεις εβδομάδες;
Γιατί όμως επέλεξε μόνον τρεις εβδομάδες να διαρκέσει η καραντίνα; Κατά τους συνεργάτες του, ο Νοέμβριος θεωρείται ένα μήνας ήπιος οικονομικά, με ήπιες οικονομικές δραστηριότητες, αφού όλοι περιμένουν τον Δεκέμβριο. Αλλά, όπως ειπώθηκε εκείνη την ημέρα στο Μαξίμου, δεν σημαίνει ότι την 1η Δεκεμβρίου θα γυρίσουμε σε εποχές καλοκαιριού. Η άρση του lockdown θα γίνεται σταδιακά και με μέτρο ή καθόλου, εάν τα κρούσματα εξακολουθήσουν να είναι επιθετικά.
Πώς έμειναν ανοικτά τα δημοτικά και τα νηπιαγωγεία
Το να εισηγηθείς για δεύτερη φορά lockdown δεν ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση για την επιτροπή των Λοιμωξιολόγων. Στη συνεδρίαση της περασμένης Πέμπτης υπό την πίεση των επιθετικών κρουσμάτων που όλο αυξάνονται και με τον κίνδυνο να πιεστεί ακόμα περισσότερο το Σύστημα Υγείας, ετέθη αμέσως σε ψηφοφορία το εάν θα πρέπει να προτείνουν ή όχι lockdown. Η απόφαση ελήφθη αμέσως, ομόφωνα χωρίς καμία ένσταση, χωρίς καμία αντίρρηση. Δεν συνέβη όμως το ίδιο με την πρόταση για τα σχολεία…
***
Υπήρξαν δύο προτάσεις, η μία να κλείσουν όλα τα σχολεία και η άλλη να κλείσουν μόνον τα Λύκεια και τα Γυμνάσια και να παραμείνουν ανοικτά σε όλη τη διάρκεια της καραντίνας τα Δημοτικά και τα νηπιαγωγεία. Και οι δύο προτάσεις είχαν υποστηρικτές και προς ενίσχυσή τους παρουσιάστηκαν όλα τα επιχειρήματα καθαρά με επιστημονικά κριτήρια. Μάλιστα υπήρχε ομόφωνη κριτική στην εργασία ενός αμερικανικού επιστημονικού φορέα που έλεγε ότι τα σχολεία είναι χώρος μετάδοσης του ιού. Αλλά η εργασία αυτή είχε συμπεριλάβει στους μαθητές και νεαρούς ηλικίας 19 ετών. Τι είδους παιδιά είναι οι 19άρηδες; Το θέμα ετέθη σε ψηφοφορία. Δεκαέξι ψήφισαν υπέρ του να μείνουν ανοικτά τα Δημοτικά σχολεία, τα νηπιαγωγεία και οι παιδικοί σταθμοί, αλλά και τα ειδικά σχολεία και δέκα κατά, να κλείσουν δηλαδή όλα. Έτσι έμειναν τα δημοτικά ανοικτά.
***
Η Ελλάδα και οι άλλες χώρες στον αστερισμό των lockdowns
Υπάρχουν δύο ερωτήματα που περιμένουν απάντηση: Πρώτον: Άργησε ή όχι η Ελλάδα να επιβάλει το lockdown; Κατά τον καθηγητή στο LSE Ηλία Μόσιαλο η Ελλάδα όχι μόνον δεν άργησε αλλά επέβαλε εγκαίρως το lockdown έχοντας μάλιστα λιγότερα κρούσματα από άλλες χώρες. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πλήρη ή μερικά lockdowns σε αρκετές χώρες της Ευρώπης: Στην Πολωνία, στη Γερμανία και στο Βέλγιο από τις 2 Νοεμβρίου, στη Γαλλία από 30 Οκτωβρίου, στην Ουαλία από 23 Οκτωβρίου, στην Τσεχία από 22 Οκτωβρίου, η Αυστρία και η Ελλάδα αρχίζουν το lockdown από 7 Νοεμβρίου, η Αγγλία από 5 Νοεμβρίου. Η Δανία που έως τώρα δεν είχε επιβάλει υποχρεωτική τη μάσκα στους εσωτερικούς χώρους, την επιβάλλει από σήμερα, το ίδιο και η Ουγγαρία.
***
Η Ελλάδα με τους λιγότερους θανάτους
Εδώ θέλω να σημειώσω και τούτα τα οποία αλίευσα από έκθεση του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας: Η Ελλάδα είχε το μικρότερο ποσοστό θανάτων εξαιτίας Covid από όλες τις άλλες χώρες. Συγκεκριμένα καταγράφει 60 θανάτους ανά ένα εκατ. κατοίκους. Η μοναδική χώρα που καταγράφει λιγότερους θανάτους είναι η Σλοβενία, με 48 θανάτους. Οι υπόλοιπες χώρες έχουν διψήφια, τριψήφια, ακόμα και τετραψήφια ποσοστά. Είναι στοιχεία που μπορεί να τα δει ο κάθε ένας στο site του ΠΟΥ και δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από κανέναν.
***
Κι αν υπάρξουν μπλόκα στα διόδια την Κυριακή;
Ακόμα δεν μπορούν να κατανοήσουν στην κυβέρνηση, αλλά και σε μερίδα της αντιπολίτευσης αυτό το κύμα φυγής από την Αθήνα που έμοιαζε με τη μεγάλη έξοδο του Πάσχα, της Καθαρής Δευτέρας, του Αγίου Πνεύματος, του Δεκαπενταύγουστου και των Χριστουγέννων. Αυτή η έξοδος δεν δικαιολογείται, λένε στην κυβέρνηση. Και αν την Κυριακή εκεί στα διόδια (στις πύλες δηλαδή εισόδου της Αθήνας) υπάρξει μπλόκο της Αστυνομίας και απαγορεύσει την είσοδο λόγω μέτρων για την καραντίνα; Τι θα συμβεί; Και αν επιβάλει μάλιστα πρόστιμο σε όσους επιστρέφουν, είτε δικαιολογηθούν είτε όχι ότι επιστρέφουν στον τόπο κατοικίας τους;
***
Διπλασιάζονται τα πρόστιμα
Διευκρινίσεις και αυστηρές συστάσεις για τις μετακινήσεις κατά τη διάρκεια του lockdown έδωσε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς, ο οποίος τόνισε πως τα πρόστιμα για τις παραβάσεις έχουν διπλασιαστεί. Συγκεκριμένα, στα 300 ευρώ, αντί για 150 ευρώ, θα ανέρχεται από το Σάββατο, το πρόστιμο για τις άσκοπες μετακινήσεις των πολιτών εν μέσω του lockdown.
***
Η μηχανή του Χαρδαλιά
Τα μποτιλιαρίσματα και στην Αθήνα ήταν ασφυκτικά την Παρασκευή. Οι δρόμοι, την παραμονή της επιβολής του lockdown ήταν γεμάτοι από αυτοκίνητα, η κίνηση στα διόδια μεγάλη, οι ουρές έξω από τα καταστήματα εκνευριστικές (και αδικαιολόγητες). Ακόμα και τον Νίκο Χαρδαλιά ταλαιπώρησαν τα μποτιλιαρίσματα στην Αθήνα. Μου λένε ότι από το Μαξίμου που βρέθηκε το πρωί, έως το υπουργείο του, εκεί στα ολυμπιακά ακίνητα στο Μαρούσι, έκανε μία ώρα. Το απόγευμα όταν επρόκειτο να πάει για την καθιερωμένη συνέντευξη στο υπουργείο Υγείας δεν το ρίσκαρε να πάει με αυτοκίνητο. Καβάλησε μια μηχανή και έφτασε στην ώρα του.
***
Πού πήγαν οι δωρεές του πρώτου κύματος
Μόλις εμφανίστηκε η πανδημία και άρχισε (στο πρώτο κύμα) η πίεση προς το Εθνικό Σύστημα Υγείας άρχισαν αμέσως οι δωρεές για τη στήριξή του. Ήταν συγκινητική η προσφορά ιδιωτών, ιδρυμάτων, εφοπλιστών και της Βουλής των Ελλήνων στην ενίσχυση του ΕΣΥ. Ανέλαβαν να δημιουργήσουν νέες ΜΕΘ και ΜΑΦ, προσέφεραν αναπνευστήρες, μόνιτορς, μάσκες, στολές και άλλα αναλώσιμα. Περίπου 90 εκατομμύρια ευρώ συγκεντρώθηκαν από δωρεές στο πρώτο κύμα της πανδημίας. Έτσι, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που για πρώτη φορά παρουσιάζονται, σας πληροφορώ ότι με τις δωρεές έχουν δημιουργηθεί, ή βρίσκονται υπό παράδοση 245 νέες σύγχρονες ΜΕΘ και ΜΑΦ που θα σώσουν ζωές. Οπως μου λένε από την κυβέρνηση αναμένεται και άλλες δωρεές τώρα με το δεύτερο lockdown.
***
Ο Στουρνάρας και το lockdown
Ο κεντρικός τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας υπολόγιζε ότι από τα μέσα Σεπτεμβρίου ίσως να περιορίζονταν τα κρούσματα και να άρχιζαν στη Φρανκφούρτη οι δια ζώσης συνεδριάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Μία Σύνοδος Κορυφής που έγινε δια ζώσης τον Σεπτέμβριο αναζωπύρωσε αυτό το σενάριο, πλην όμως ήρθε το δεύτερο (και σφοδρότερο) κύμα της πανδημίας και δεν πραγματοποιήθηκε κανένα ταξίδι. Την Παρασκευή βρισκόταν στο γραφείο του στην Τράπεζα της Ελλάδος σε τηλεδιάσκεψη με το ΔΣ της ΕΚΤ. Σε ένα διάλειμμα τον ρώτησα τι τον ανησύχησε περισσότερο με το νέο lockdown και μου είπε ότι:
***
Η πανδημία δείχνει ότι συνεχίζει να εξαπλώνεται σε όλη την Ευρώπη (η Ελλάδα, αν και εδώ υπάρχει έξαρση, συνεχίζει να έχει τις καλύτερες σχετικά επιδόσεις) και είναι ο κύριος παράγων αβεβαιότητας για την οικονομία. Αποδεικνύεται ότι μόνο το εμβόλιο μπορεί να θέσει ένα γρήγορο περιορισμό στην εξάπλωση της πανδημίας χωρίς lockdown. Και όσο δεν υπάρχει ακόμα εμβόλιο, το lockdown είναι δυστυχώς (για την οικονομία και την κοινωνία) η μόνη λύση που σταματά την εξάπλωση της πανδημίας. Υπάρχει και ένα θετικό στοιχείο στην όλη υπόθεση: Η Ευρώπη και ιδιαίτερα η Ευρωζώνη αρχίζει να αποδέχεται την ανάγκη της κοινής δράσης στην οικονομική πολιτική.
***
Οι μόνοι επισκέπτες της Ακρόπολης θα είναι οι Ιταλοί
Και οι Ιταλοί τεχνικοί στις μετακινήσεις τους από και προς την Ακρόπολη θα χρειάζονται, τώρα με την καραντίνα, να ειδοποιούν με SMS. Αν με ρωτάτε γιατί υπάρχουν ακόμα τόσοι πολλοί Ιταλοί στην Ακρόπολη (και θα παραμείνουν σε όλη τη διάρκεια της καραντίνας), σας πληροφορώ ότι βρίσκονται εκεί για τον ανελκυστήρα πλαγιάς. Τον έχουν συναρμολογήσει και άρχισαν μάλιστα της δοκιμές και θα είναι έτοιμος προς λειτουργία εντός Νοεμβρίου ή στις αρχές Δεκεμβρίου. Δεν ξέρω εάν θα υπάρχουν τουρίστες αλλά το ασανσέρ θα ανεβοκατεβαίνει προσφέροντας πρόσβαση στον Ιερό βράχο σε ΑΜΕΑ. Αμέσως μετά αρχίζουν τα έργα αποκατάστασης του παλιού της Ακρόπολης.
***
Πώς αναχαιτίζεις ένα… drone;
Τον χαβά τους οι Τούρκοι. Ούτε η πανδημία, ούτε η επιθετική αύξηση των κρουσμάτων, ούτε οι σεισμοί, ούτε η αναζωπύρωση της ισλαμικής τρομοκρατίας, ούτε η διεθνής κατακραυγή για τον εποικισμό της Αμμοχώστου στάθηκαν ικανά να σταματήσουν τις προκλήσεις τους. Είναι απίστευτο αυτό που συμβαίνει. Ενώ όλες οι χώρες παίρνουν μέτρα για να ανακόψουν τη διασπορά του ιού, οι Τούρκοι κάνουν νέες επιθετικές κινήσεις. Για παράδειγμα το Oruc Reis εξακολουθεί να βρίσκεται ανοιχτά της Ρόδου – Καρπάθου εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, ο Ερντογάν ετοιμάζεται στις 15 Νοεμβρίου να κάνει πικνίκ στην κατεχόμενη Αμμόχωστο και τώρα τελευταίως άρχισαν να εμφανίζουν στο Αιγαίο, σε αεροδιαδρόμους μάλιστα που χρησιμοποιούν τα πολιτικά αεροσκάφη και μη επανδρωμένα στρατιωτικά αεροσκάφη (UAS).
***
Νέες προκλήσεις. Εκδίδουν ΝΟΤΑΜ για πτήσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών σε περιοχές του Αιγαίου στο διάστημα από 2 Νοεμβρίου έως και 5 Δεκεμβρίου. «Εισβάλλουν» έτσι στο Αιγαίο, χωρίς να υποβάλλουν (ως όφειλαν) σχέδια πτήσεως, αλλά δεν προχωρούν πέραν των δέκα μιλίων. Αυτό όμως δεν έχει σημασία αφού πραγματοποιούν με τα drones παραβάσεις των κανόνων εναέριας κυκλοφορίας εντός του FIR Αθηνών αναγκάζοντας τα μαχητικά της Πολεμικής Αεροπορίας να τα αναχαιτίζουν. Η αναχαίτιση γίνεται όπως γίνεται και με τους άλλους εναέριους εισβολείς, μόνον που οι Τούρκοι όταν διαπιστώνουν ότι έρχονται τα ελληνικά Μιράζ και τα F-16 καταπάνω στα drones για να τα αναχαιτίσουν, τα αποσύρουν από το FIR Αθηνών πάραυτα…
***
Απόστρατοι πέταξαν με μαχητικά
Την Παρασκευή, μια μέρα πριν από το γενικό lockdown παρατηρήθηκε μεγάλη κινητικότητα στην αεροπορική βάση της Τανάγρας. Παρά τις χαμηλές θερμοκρασίες, τον ισχυρό άνεμο και παρά τις χαμηλές θέσεις νεφών πραγματοποιήθηκαν πτήσεις μαχητικών αεροσκαφών Mirage και F-16 για να τιμηθεί ο Προστάτης της Πολεμικής Αεροπορίας Αρχάγγελος Μιχαήλ. Πέταξαν στο Αιγαίο τόσο απόστρατοι αξιωματικοί της Πολεμικής Αεροπορίας, όσο και δημοσιογράφοι, ενώ είχαν προγραμματιστεί και πτήσεις με ελικοφόρα εκπαιδευτικά αεροσκάφη μαθητών και μαθητριών.
***
«Φάρμακο» και το βιβλίο
Γνωρίζετε ότι η Σύμπραξη των Εκδοτών μέσω επιστολής της στον Πρωθυπουργό, απηύθυνε έκκληση στην κυβέρνηση, να παραμείνουν ανοιχτά τα βιβλιοπωλεία στη διάρκεια της εφαρμογής των μέτρων για τον έλεγχο της πανδημίας; Και το επιχείρημά της: το ίδιο ακριβώς συμβαίνει στην Ιταλία και το Βέλγιο. Εξάλλου, στη συντριπτική τους πλειονότητα, τα βιβλιοπωλεία δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι μικρά καταστήματα, στα οποία μπορούν εύκολα να τηρηθούν οι κανόνες ασφαλείας. Επομένως το περίφημο SMS για τη μετάβαση στα φαρμακεία μπορεί – γιατί όχι; – να περιλαμβάνει και τα βιβλιοπωλεία. Υπάρχει άλλωστε καλύτερη παρέα από το βιβλίο σε μια κατάσταση κατ’ οίκον περιορισμού;
