Βλέποντας την Ευρώπη να βυθίζεται στο lockdown και τον χρόνο να παγώνει στην Αμερική μέχρι να εκλεγεί ο επόμενος πρόεδρος, η Ελλάδα αξιοποιεί τον πολιτικό χρόνο εγκαινιάζοντας μία ευρύτερη εκστρατεία ενημέρωσης των εταίρων που έχει διπλό στόχο. Αφενός τη διαμόρφωση μίας κοινής αντίληψης για την τουρκική προκλητικότητα και την αντιμετώπισή της από την ΕΕ και αφετέρου την ενεργοποίηση των μηχανισμών εκείνων για την ανάσχεση της πώλησης όπλων και δη υποβρυχίων προς την Τουρκία.
Το ταξίδι του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στο Βερολίνο είχε αυτή τη στόχευση την ώρα που η Τουρκία δεν έχει ανακαλέσει από την ελληνική υφαλοκρηπίδα το Oruc Reis και από την Κυπριακή ΑΟΖ το Barbaros που παρέτεινε την παραμονή του με νέα Navtex.
Ομως ενώ η Αθήνα βρίσκεται σε αθόρυβη ετοιμότητα παρακολουθώντας κάθε κίνηση στο Αιγαίο, για να αποτρέψει μία δυνητική κίνηση αιφνιδιασμού από την Τουρκία, που θα ενθαρρυνθεί από ενδεχόμενη αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο, λιγότερο αθόρυβα κινείται στον στρατιωτικό τομέα θωρακίζοντας στρατηγικά σημεία αποτροπής όπως η Γαύδος. Στόχος των επιτελών είναι οι Ενοπλες Δυνάμεις να έχουν πλέον ισχυρή παρουσία σε όλα τα νευραλγικά και στρατηγικά σημεία της επικράτειας. Η δημιουργία του στρατιωτικού φυλακίου στη Γαύδο, δίπλα από τον φάρο του νησιού, στα δυτικά, φανερώνει την πρόθεση του «Πενταγώνου» να αυξηθεί κι άλλο η επιχειρησιακή δυνατότητα του Στρατού στη Νότια και Ανατολική Μεσόγειο, και μάλιστα σε μια περίοδο που οι εξελίξεις είναι πυκνές και η τουρκική προκλητικότητα κλιμακώνεται. Και είναι πρόδηλο ότι επιδιώκεται η αποτελεσματικότερη επιτήρηση της ευρύτερης περιοχής.
Διπλωματικός ιστός
Ο διπλωματικός ιστός που υφαίνει η ελληνική διπλωματία ενδυναμώνεται παράλληλα και από τις κινήσεις της Λευκωσίας με χαρακτηριστικό παράδειγμα την κίνηση του Νίκου Χριστοδουλίδη που προτείνει τη θέσπιση Περιφερειακού Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Αθήνα δείχνει να μη συμμερίζεται τους άσφαιρους λεονταρισμούς του τούρκου υπουργού Αμυνας, Χουλουσί Ακάρ, περί διαλόγων… επί παντός επιστητού και περί ουτοπικής τουρκικής ναυκρατίας στο Αιγαίο και επικεντρώνει τη στόχευση της στο να κλείσει τις διόδους οπλικού εφοδιασμού της Τουρκίας, κινούμενη επιδέξια στο ολισθηρό τερέν που αναδύεται από την επιδείνωση των σχέσεων του συστήματος Ερντογάν με την διοίκηση Μακρόν.
«Η Τουρκία αποτελεί απειλή για το σύνολο των ευρωπαϊκών κρατών»
Η επίσκεψη του Νίκου Δένδια στο Βερολίνο, κρίθηκε επιτυχημένη, έστω κι αν δεν συναντήθηκε με τον ομόλογό του Χάικο Μάας που τέθηκε σε καραντίνα. Η ελληνική κυβέρνηση επισήμανε ότι ο υπουργός Εξωτερικών δεν παρουσίασε την πρόκληση που αντιμετωπίζουμε ως απλά μια ελληνο-τουρκική διαφορά για την οποία ζητάμε τη στήριξη της Γερμανίας. Αντιθέτως, έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι η Τουρκία αποτελεί μια άμεση απειλή για το σύνολο των Ευρωπαϊκών κρατών, καθώς η Τουρκία αποσταθεροποιεί τις χώρες της περιοχής και προσπαθεί να θέσει υπό τον έλεγχό της δύο μεταναστευτικές οδούς (Τουρκία και Λιβύη).
Ως εκ τούτου έχει τη δυνατότητα να εκβιάζει την Ευρώπη. Επίσης, στηρίζει ανοιχτά ακραίες ισλαμικές οργανώσεις και προωθεί τον θρησκευτικό φανατισμό και διχασμό. Ο κ. Δένδιας υπογράμμισε ότι ο διάλογος μεταξύ των Ευρωπαίων για το μέλλον των σχέσεων με την Τουρκία, αλλά και οι διμερείς σχέσεις Ευρωπαϊκών κρατών με την Τουρκία, θα πρέπει να τεθεί σε αυτό το ευρύτερο πλαίσιο.
Η τελευταία έξαρση και πάλι των τουρκικών προκλήσεων, τόσο έναντι της Ελλάδας όσο και έναντι της Κύπρου, καθιστά ακόμα πιο επιτακτικό το ελληνικό αίτημα για επιβολή εμπάργκου όπλων στο πλαίσιο της επιβολής των γενικότερων κυρώσεων.
Δεν είναι δυνατόν να παίρνει γερμανικά υποβρύχια
«Δεν είναι δυνατόν τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εξοπλίζουν -και μάλιστα να εξοπλίζουν με σημαντικά επιθετικά όπλα, όπως τα γερμανικά υποβρύχια Τ. 214- μία χώρα, όπως η Τουρκία, που απειλεί κράτη-μέλη της ΕΕ, όπως η Κύπρος και η Ελλάδα, αλλά και γενικά, απειλεί τη σταθερότητα στην περιοχή» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Δένδιας μετά το τέλος των επαφών που είχε μεταξύ άλλων με τον Γερμανό πρόεδρο Σταϊνμάιερ και τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, νυν πρόεδρο της ομοσπονδιακής Βουλής.
Ο Νίκος Δένδιας, αναφερόμενος σε αυτό το γύρο του διπλωματικού μαραθωνίου που ξεκίνησε από το Βερολίνο για «μια προσπάθεια να καταλήξουμε σε μία σαφή κοινή ευρωπαϊκή αντίληψη για τις προκλήσεις στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Μια προσπάθεια για να δούμε όλοι τα πράγματα με τον ίδιο καθαρό τρόπο».
Τρία ξεχωριστά στοιχεία
Ο Ν. Δένδιας, σε μήνυμά του στο Thessaloniki Summit 2020 που διοργανώνει ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ), τόνισε πως αυτό το μοτίβο συμπεριφοράς από την πλευρά της Τουρκίας «δεν είναι νέο» αλλά έχει τρία ξεχωριστά στοιχεία που είναι καινούργια και ιδιαίτερα ανησυχητικά, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε.
«Πρώτον, παρατηρούμε ότι η Τουρκία χρησιμοποιεί ένα ευρύ φάσμα εργαλείων για την επίτευξη των στόχων της», ανέφερε ο υπουργός, φέρνοντας ως παραδείγματα την «απειλή χρήσης βίας, συγκεκαλυμμένα ή σε πολλές περιπτώσεις, απροκάλυπτα, τις απόπειρες παράνομων ερευνών για αποθέματα φυσικού αερίου σε περιοχές που εμπίπτουν στην ελληνική υφαλοκρηπίδα», την εργαλειοποίηση του προσφυγικού- μεταναστευτικού, αλλά και τη χρήση «ψευδών ειδήσεων και προπαγάνδας για να αμαυρώσει την εικόνα της Ελλάδας».
«Δεύτερον», προσέθεσε ο κ. Δένδιας, «βλέπουμε ένα μακροπρόθεσμο μοτίβο στην τουρκική συμπεριφορά. Δεν πρόκειται για μια κρίση που διαρκεί λίγες μέρες και ακολουθείται από μια γρήγορη αποκλιμάκωση. Παρατηρούμε για περισσότερο από ένα χρόνο τώρα, μια συνεχή και αυξανόμενη προσπάθεια δοκιμής της ανθεκτικότητας της Ελλάδας. Και, δυστυχώς, η πρόβλεψή μας είναι ότι αυτή η κατάσταση δεν είναι πιθανό να αλλάξει δραματικά στο μέλλον.
Τρίτον, η Τουρκία δεν προκαλεί απλώς την Ελλάδα. Παραμένοντας προσκολλημένη στις νεο-οθωμανικές της φιλοδοξίες και χρησιμοποιώντας τακτικές του 19ου αιώνα, αποσταθεροποιεί την ευρύτερη περιοχή. Εμπλέκεται ανοιχτά στρατιωτικά στην Κύπρο, τη Λιβύη και τη Συρία, καθώς και στο Βόρειο Ιράκ. Είναι παρούσα στον Καύκασο κι έχοντας μετατραπεί σε «ταξιδιωτικό γραφείο τζιχαντιστών», αποτελεί άμεση απειλή για την Ευρώπη και τις χώρες της Μεσογείου».
Τα δύο μέτωπα σε Ελλάδα και Κύπρο
Οπως είπαμε, αυτή τη στιγμή η Τουρκία έχει ανοιχτά και ενεργά και τα δύο αυτά μέτωπα, αφενός με το Oruc Reis στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, αφετέρου με τη νέα παράνομη Navtex και τις έρευνες του Barbaros στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Προς αυτή την κατεύθυνση άλλωστε η Τουρκία παραμένει αταλάντευτη στη στρατηγική της «γαλάζιας πατρίδας» και δια του Χουλουσί Ακάρ εξαπέλυσε χτες απειλές πολέμου, ζητώντας διάλογο εφ’ όλης της ύλης με την Ελλάδα συμπεριλαμβανομένων της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου αλλά και της αμφισβήτησης του δικαιώματος της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια.
Ειρήνη μόνο με διαμοιρασμό των ενεργειακών πόρων της Μεσογείου είναι το μήνυμα που στέλνει η Άγκυρα, την ίδια στιγμή που όπως κατήγγειλε η Κυπριακή Δημοκρατία, η Τουρκία συνεχίζει να συμπεριφέρεται ως κατά συρροή παραβάτης του Διεθνούς Δικαίου, με αφορμή τις νέες έρευνες του Barbaros στην Κυπριακή ΑΟΖ, εξέλιξη η οποία δυναμιτίζει περαιτέρω τη δυνατότητα συνομιλιών για το Κυπριακό, την ώρα μάλιστα που καταγράφεται διάσταση απόψεων στην πρώτη συνάντηση που είχαν ο Νίκος Αναστασιάδης και ο Ερσίν Τατάρ.
Ο Περιφερειακός Οργανισμός
Την ανάγκη δημιουργίας ενός περιφερειακού οργανισμού για την ασφάλεια και τη συνεργασία στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, σε μήνυμά του στο Thessaloniki Summit 2020, που διοργανώνει -ψηφιακά φέτος λόγω πανδημίας- ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ) σε συνεργασία με το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.
Σαφές μήνυμα
Σημείωσε ακόμη πως ο μακροπρόθεσμος στόχος της δημιουργίας μιας τέτοιας περιφερειακής οργάνωσης «δεν θα γεμίσει μόνο ένα κενό που βλέπουμε στην περιοχή, αλλά θα στείλει επίσης ένα σαφές μήνυμα υπέρ της πολυμέρειας σε μια εποχή που η προστιθέμενη αξία της δέχεται επίθεση», αλλά επίσης «θα στείλει ένα σαφές μήνυμα σε χώρες της περιοχής, ότι ενεργούν ως καταστροφείς για τη σταθερότητα και τη συνεργασία ότι ο μόνος βιώσιμος και ωφέλιμος δρόμος δεν είναι αυτός της διπλωματίας των κανονιοφόρων, αλλά του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου, των σχέσεων καλής γειτονίας, του σεβασμού της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας των γειτόνων».
Ολο και πιο κοντά στην καρέκλα του Λευκού Οίκου βρίσκεται ο Τζο Μπάιντεν αφού φαίνεται ότι επικρατεί, έστω και με μικρή διαφορά από τον Ντόναλντ Τραμπ, σε κρίσιμες πολιτείες, με τον τωρινό πρόεδρο των ΗΠΑ να προσφεύγει στη δικαιοσύνη προκειμένου να μπλοκάρει την εκλογική διαδικασία.
«Πολύ προσεκτικοί»
Μιλώντας στο MEGA ο Γιώργος Φίλης, επίκουρος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, σημείωσε ότι «αυτήν τη στιγμή υπάρχει τεράστια πόλωση. Ολη η προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ δημιούργησε ακραία συναισθήματα. Αν σταματήσει σύντομα η αστάθεια δε θα υπάρξουν περαιτέρω προβλήματα».
Ο κ. Φίλης εκτίμησε ότι τελικά οι ΗΠΑ θα καταφέρουν να αντεπεξέλθουν σε όποια εμπόδια βρεθούν από εδώ και πέρα, και αναφερόμενος σε πιθανή αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο, επισήμανε ότι ο τούρκος πρόεδρος θα προσπαθήσει να φέρει προ τετελεσμένου τη νέα αμερικανική ηγεσία.
«Επικίνδυνη περίοδος»
«Είναι πολύ επικίνδυνη η επόμενη περίοδος αν και εφόσον έχουμε αλλαγή στη διοίκηση στον Λευκό Οίκο. Θα πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί» τόνισε.
