Ο ρυθμός μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ στην Κύπρο για το 2020 προβλέπεται σε -6,5%, ως αποτέλεσμα της πανδημίας COVID-19, σημειώνει το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου της Κύπρου σε έκθεση με τις εκτιμήσεις του για τις οικονομικές εξελίξεις την εφετινή και την επόμενη χρονιά στη χώρα.
Το 2021 η οικονομική δραστηριότητα στην Κύπρο αναμένεται να ανακάμψει με τον ρυθμό μεγέθυνσης του πραγματικού ΑΕΠ να εκτιμάται σε 4,2%.
Η αρνητική πρόβλεψη για το 2020 ενσωματώνει τη διακοπή της ομαλής λειτουργίας της οικονομίας, λόγω των περιοριστικών μέτρων που λήφθηκαν την άνοιξη, η οποία αποτυπώνεται στους οικονομικούς δείκτες. Επίσης, οι προβλέψεις για το 2020 και 2021 αντανακλούν (μέσω προπορευόμενων δεικτών) την επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας στην Κύπρο και στο εξωτερικό.
Επίσης σε μικρότερο βαθμό αντανακλούν προκλήσεις για τη διαδικασία ανάκαμψης, που σχετίζονται με τα συνεχιζόμενα περιοριστικά μέτρα που λαμβάνει η κυβέρνηση της Λευκωσίας για να αντιμετωπίσει την παδημία ή και με νέα μέτρα που ενδεχομένως θα αναγκαστεί να λάβει.
Δεύτερο κύμα και κόκκινα δάνεια
Η συρρίκνωση στο πραγματικό ΑΕΠ που εκτιμάται για το 2020 είναι μικρότερη από την προηγούμενη πρόβλεψη του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών, τον Αύγουστο. Η προς τα πάνω αναθεώρηση προέρχεται από τη βελτίωση της εγχώριας δραστηριότητας και την καλυτέρευση του εξωτερικού περιβάλλοντος με την επαναδραστηριοποίηση των οικονομιών το τρίτο τρίμηνο του έτους.
Σημαντικότερο κίνδυνο για τις προοπτικές αποτελεί η επιδείνωση των επιδημιολογικών συνθηκών στην Κύπρο και στο εξωτερικό λόγω του δεύτερου κύματος της πανδημίας και η συνακόλουθη λήψη πρόσθετων, αυστηρότερων μέτρων.
«Ευπάθειες της κυπριακής οικονομίας λόγω της προηγούμενης κρίσης όπως τα υψηλά επίπεδα δημόσιου και ιδιωτικού χρέους και το μεγάλο απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων, την καθιστούν λιγότερο ανθεκτική στη νέα κρίση», σημειώνουν χαρακτηριστικά οι οικονομικοί αναλυτές.
Συνεπώς, τονίζουν, «επιπρόσθετες δημοσιονομικές πιέσεις που ενδεχομένως να προκύψουν από την τρέχουσα κρίση, μια πιθανή εκ νέου κλιμάκωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς και καθυστερήσεις στη διαδικασία των εκποιήσεων επίσης, αποτελούν κινδύνους για τις προοπτικές».
Θεσμικές αλλαγές και χρυσές βίζες
Περαιτέρω καθυστερήσεις στην εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων (σε ό,τι αφορά το δικαστικό σύστημα, τις δημόσιες υπηρεσίες ή την τοπική αυτοδιοίκηση, για παράδειγμα) ενδέχεται να υπονομεύσουν την αξιοπιστία, να περιορίσουν την πρόσβαση σε κονδύλια του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ και να επιβαρύνουν τις προοπτικές ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας.
Ο τερματισμός του προγράμματος πολιτογραφήσεων ενδεχομένως να επηρεάσει τις προοπτικές μέσω πιθανής μείωσης του όγκου κατασκευαστικών έργων.
Καλύτερες από τις προβλεπόμενες προοπτικές μπορούν να διαμορφωθούν από σταθερή βελτίωση των επιδημιολογικών συνθηκών στην Κύπρο και στο εξωτερικό και ταχύτερη από την αναμενόμενη ανάπτυξη και διάθεση ενός εμβολίου.
Ισχυρότερη ανάκαμψη της δραστηριότητας από αυτή που αντανακλάται στα διαθέσιμα στοιχεία μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερα από τα προβλεπόμενα αποτελέσματα. Επιπλέον, η επιτυχής απορρόφηση κονδυλίων της ΕΕ και η αξιοποίηση των διαθέσιμων εργαλείων της ΕΕ για μετριασμό των επιπτώσεων της πανδημίας αναμένεται να επηρεάσουν θετικά τις προοπτικές.
Ο πληθωρισμός, τέλος, το 2020 προβλέπεται αρνητικός. Οι τιμές αναμένεται να υποχωρήσουν κατά 0,7% έπειτα από την αναιμική αύξηση κατά 0,3% που είχαν σημειώσει το 2019. Για το 2021 ο πληθωρισμός προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 1,0% καθώς η ζήτηση αναμένεται να ανακάμψει.