Όταν η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ ανακοίνωσε τον τελευταίο γύρο περιορισμών της δημόσιας ζωής, αναφέρθηκε στα μπαρ, τα εστιατόρια, τα θέατρα, τους συναυλιακούς χώρους και τα γυμναστήρια, ως εγκαταστάσεις που θα αντιμετωπίσουν το «λουκέτο». Όμως από τη λίστα που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη έλειπαν τα σχολεία και οι παιδικοί σταθμοί – που ανήκαν στους πρώτους χώρους που έκλεισαν στο πρώτο πανδημικό κύμα.
Στη Γαλλία, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε την Τετάρτη ότι και τα σχολεία της χώρας του θα εξαιρεθούν από τους εκτεταμένους πανεθνικούς περιορισμούς που ισχύουν από την Παρασκευή. Η Ιρλανδία επίσης επέτρεψε στα σχολεία να παραμείνουν ανοιχτά, παρά το γεγονός ότι λίγες ημέρες πριν επέβαλε πανεθνικό lockdown.
Οι αποφάσεις τους δεν έχουν γίνει αποδεκτές από όλους, όμως οι νομοθέτες λαμβάνουν επιπλέον μέτρα για τον περιορισμό του κινδύνου στα σχολεία, αναφέρουν οι Times της Νέας Υόρκης. Μεταξύ άλλων, οι μάσκες είναι υποχρεωτικές για καθηγητές και μαθητές, οι τάξεις αερίζονται τακτικά ενώ οι μαθητές βγαίνουν εκ περιτροπής στο προαύλιο στα διαλείμματα. όπως αναφέρουν, εφαρμόζουν τα διδάγματα που έμαθαν με το δύσκολο τρόπο από την πολύμηνη μάχη με την πανδημία, και προετοιμάζονται να αλλάξουν κατεύθυνση αν τα πράγματα πάρουν αρνητική τροπή.
Γιατί κρατούν ανοιχτά τα σχολεία;
Ο Μάικλ Μάρτιν, ο Ιρλανδός πρωθυπουργός, δήλωσε ότι αν και η χώρα του δεν μπορεί να αποφύγει πλέον τους περιορισμούς, παρά το συντριπτικό πλήγμα στην οικονομία, είναι ζωτικό τα σχολεία να παραμείνουν ανοιχτά.
«Δεν μπορούμε και δεν πρόκειται να επιτρέψουμε το μέλλον των παιδιών και των νέων να πέσει θύμα της ασθένειας», τόνισε ο Μάρτιν σε εθνικό διάγγελμά του. «Έχουν ανάγκη από εκπαίδευση».
Σε όλο τον κόσμο, αυξάνεται η αγωνία ότι η πανδημία θα επιφέρει μακροπρόθεσμο πλήγμα στην ακαδημαϊκή και συναισθηματική ανάπτυξη μιας ολόκληρης γενιάς παιδιών.
Στην αρχή του μήνα, το γερμανικό συνέδριο υπουργών πολιτισμού, που είναι αρμόδιοι για το συντονισμό της εκπαιδευτικής πολιτικής, έδωσε έμφαση στο δικαίωμα των παιδιών στην εκπαίδευση. Όπως τόνισαν, αυτό εξασκείται καλύτερα όταν βρίσκονται εντός των σχολικών τάξεων, μαζί με τους συμμαθητές τους. «Αυτό πρέπει να έχει την ύψιστη προτεραιότητα κατά τη λήψη όλων των αποφάσεων για τα περιοριστικά μέτρα που θα πρέπει να λάβουμε», δήλωσε ο υπουργός.
Η Μέρκελ ανέφερε και άλλο ένα λόγο για τον οποίο είναι σημαντική η διατήρηση της πρόσβασης στην εκπαίδευση. Η Γερμανίδα καγκελάριος έκανε λόγο για «δραματικές κοινωνικές επιπτώσεις» από το κλείσιμο σχολείων και παιδικών σταθμών κατά τη διάρκεια του lockdown τον Μάρτιο και τον Απρίλιο.
«Για να το θέσουμε ξεκάθαρα: Οι βίαιες επιθέσεις εναντίον γυναικών και παιδιών αυξήθηκαν δραματικά», τόνισε η Μέρκελ, δικαιολογώντας την απόφαση της κυβέρνησής της να διακόψει τις αθλητικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις και να κλείσει τα εστιατόρια αντί για τα σχολεία. «Είναι ανάγκη να έχουμε στο μυαλό μας τις κοινωνικές επιπτώσεις όταν εμπλεκόμαστε σε τέτοια ζητήματα».
Όταν τα παιδιά μένουν στο σπίτι, οι γονείς – και ιδιαίτερα οι μητέρες – δεν είναι σε θέση να αφιερωθούν στη δουλειά τους.
Τι λένε οι ειδικοί;
Οι ειδικοί σε θέματα υγείας τονίζουν ότι πλέον έχουμε πολύ περισσότερες γνώσεις σε σχέση με την άνοιξη: Με επαρκή μέτρα προστασίας, η μετάδοση του ιού στα σχολεία είναι σχετικά περιορισμένη, ιδιαιτέρως μεταξύ των μικρότερων παιδιών. Τα παιδιά που κολλούν τον ιό τείνουν να εμφανίζουν ήπια συμπτώματα. Και μέτρα όπως η χρήση μάσκας, η τήρηση αποστάσεων και η εξασφάλιση της καλής κυκλοφορίας του αέρα είναι πιο αποτελεσματικά από ό,τι υπέθεταν αρχικά οι επιστήμονες.
Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι τα ανοιχτά σχολεία δεν εγκυμονούν κινδύνους. Αν και μέχρι στιγμής δεν έχουν αναδειχθεί σε εστίες μετάδοσης στη δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ, δεν ισχύει το ίδιο και για το Ισραήλ. Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι σε αυτή την περίπτωση δεν τηρούνταν κανόνες τήρησης αποστάσεων στα σχολεία, ενώ είχε αρθεί η υποχρεωτική χρήση μάσκας.
Μαθητές και προσωπικό εξακολουθούν να κινδυνεύουν να κολλήσουν και να εξαπλώσουν τον ιό, ιδιαιτέρως σε μέλη της οικογένειάς τους. Δεν υπάρχουν τέλειες απαντήσεις, οπότε οι αποφάσεις λαμβάνονται μετά από αξιολόγηση των εκατέρωθεν κινδύνων.
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Πρόληψη και τον Έλεγχο Νοσημάτων (ECDC) διαπίστωσε ότι τα παιδιά αποτελούν λιγότερο από το 5% των συνολικών κρουσμάτων κοροναϊού που έχουν καταγραφεί στα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ και στη Βρετανία, σε μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο. Η υπηρεσία ανακάλυψε επίσης ότι το κλείσιμο των σχολείων «δεν φαίνεται να προσφέρει σημαντική επιπλέον προστασία στην υγεία των παιδιών».
Ποια είναι η άποψη παιδιών και γονιών;
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που ανησυχούν από τα ανοιχτά σχολεία, όμως στην Ευρώπη δεν έχουν προβληθεί σημαντικές αντιστάσεις σε αυτά, ούτε από γονείς ούτε από εκπαιδευτικούς. Γενικώς, η παρακολούθηση είναι υποχρεωτική και δεν υπάρχει δυνατότητα απομακρυσμένης παρακολούθησης.
Αν και πολλοί γονείς αισθάνονται ανακούφιση που τα παιδιά τους επέστρεψαν στις τάξεις, επιτρέποντάς τους να εργαστούν χωρίς ταυτόχρονα να ασχολούνται με την τηλεκπαίδευσή τους, άλλοι φοβούνται ότι τα παιδιά τους εκτίθενται σε αχρείαστους κινδύνους.
Οι εκπαιδευτικοί στη Γαλλία φοβούνται ότι η υποχρεωτική χρήση μάσκας από παιδιά δημοτικού δεν αρκεί για να εξασφαλίσει ότι όλοι θα παραμείνουν υγιείς. Στη Γερμανία, πολλοί δάσκαλοι φοβούνται ότι δεν πρόκειται όλα τα σχολεία να ακολουθήσουν τις οδηγίες της κυβέρνησης. Ανησυχούν ότι η πολιτική επιθυμία για παραμονή των παιδιών στις τάξεις θα επικρατήσει ακόμη και σε περιοχές όπου οι υγειονομικές αρχές συστήνουν τη μετάβαση στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση εξαιτίας του υπερβολικά υψηλού ρυθμού μετάδοσης.
«Λέμε ναι, κρατήστε τα σχολεία ανοιχτά και συνεχίστε να τηρείτε τους κανόνες περιορισμού των λοιμώξεων», τονίζει στους Times ο Χάινζ-Πέτερ Μάιντινγκερ, πρόεδρος της Γερμανικής Ένωσης Εκπαιδευτικών. «Όμως μην κρατήσετε ανοιχτά τα σχολεία με κάθε κόστος».