Στις 19 Ιουνίου το in.gr έκανε μια σημαντική αποκάλυψη: έφερε στο φως το αίτημα της εταιρείας Oil One, συμφερόντων Μελισσανίδη, να τροποποιηθεί η περιβαλλοντική της αδειοδότηση και να της επιτραπεί σε «έκτακτες περιστάσεις» να ρίχνει με αγωγό απευθείας στη θάλασσα επεξεργασμένα πετρελαιοειδή απόβλητα.

Ειδικότερα αποκαλύφθηκε ότι τον Απρίλιο του 2020, η εταιρεία κατέθεσε αίτημα τροποποίησης της 61119/3662/Φ12/2018/23-07-2018 ΑΕΠΟ που ορίζει τους περιβαλλοντικούς όρους λειτουργίας, ζητώντας να της δοθεί η δυνατότητα σε «έκτακτες περιπτώσεις» τα επεξεργασμένα απόβλητα να μην τα διοχετεύει στο δίκτυο της ΕΥΔΑΠ, που σημαίνει ότι θα υποστούν και την επιπλέον επεξεργασία στην Ψυτάλλεια, αλλά με αγωγό να τα απορρίπτει στη θάλασσα. Και το έκανε αυτό επικαλούμενη υπουργική απόφαση του 1965 και νομαρχιακές του 1979  και 1981. Και όλα αυτά για μια εταιρεία που ακόμη και τα επεξεργασμένα απόβλητα που παροχετεύει στο δίκτυο της ΕΥΔΑΠ, για να περάσουν από την Ψυττάλεια, πρέπει να τηρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές.

Η δημοσιοποίηση του αιτήματος της Oil One προκάλεσε έντονες αντιδράσεις των κατοίκων και της δημοτικής αρχής, καθώς υπήρχε σοβαρός κίνδυνος να υπάρξει σοβαρή υποβάθμιση του θαλάσσιου περιβάλλοντος στο ευαίσθητο οικοσύστημα του Σαρωνικού, που είναι ούτως ή άλλως σοβαρά υποβαθμισμένο και χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια και περιορισμός της απόρριψης αποβλήτων στη θάλασσα για να βελτιωθεί κάπως η κατάσταση.

Επιπλέον, το αίτημα αυτό ήρθε σε μια στιγμή όπου οι κάτοικοι και η δημοτική αρχή ήταν σε ξεσηκωμό, με αφορμή τα επαναλαμβανόμενα κρούσματα δυσοσμίας στην περιοχή, όπως και τις μετρήσεις υψηλών τιμών καρκινογόνων ουσιών όπως το βενζόλιο και όπου έχουν υπάρξει έως και λιποθυμίες μαθητών από την έντονη δυσοσμία. Και αυτό γιατί μια σειρά από επιστημονικές μελέτες και εκτιμήσεις, του Αστεροσκοπείου, του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος και πιο πρόσφατα του ΑΠΘ, με σαφήνεια έδειξαν ότι πηγή των ρύπων είναι οι εγκαταστάσεις της Oil One στη Δραπετσώνα.

Παρά τις αντιδράσεις των κατοίκων και της δημοτικής αρχής και παρά τα σοβαρό κίνδυνο για το περιβάλλον από την επιστροφή στην απόρριψη επεξεργασμένων αποβλήτων στη Θάλασσα, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής στις 28/07  ενέκρινε το αίτημα της Oil One για την τροποποίηση της ΑΕΠΟ.

Μεγάλη και αρνητική εντύπωση προκάλεσε και η στάση του υπουργείου Ναυτιλίας που με έγγραφο που υπέγραφε ο Γενικός Γραμματέας Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής κ. Ευάγγελος Κυριαζόπουλος, προφανώς με σύμφωνη γνώμη του υπουργού κ. Γ. Πλακιωτάκη, γνωμοδοτούσε θετικά για την απόρριψη επεξεργασμένων αποβλήτων στη θάλασσα, παρότι θα περίμενε κανείς ένα υπουργείο με σημαντική ευθύνη για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος να είχε διαφορετική στάση.

Η προσφυγή του Δήμου Δραπετσώνας

Στις 26 Αυγούστου 2020 ο Δήμος Κερατσινίου-Δραπετσώνας ως είχε δικαίωμα εκ του νόμου προχώρησε σε μια ιδιαίτερα τεκμηριωμένη προσφυγή κατά της απόφασης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής.

Η προσφυγή αυτή με ιδιαίτερα αναλυτικό τρόπο τεκμηρίωνε τους περιβαλλοντικούς κινδύνους από την τροποποιημένη ΑΕΠΟ. Επιπλέον, η προσφυγή επεσήμανε ότι με βάση τα όσα περιλάμβανε η ΑΕΠΟ κακώς προχώρησε στην έγκριση η Αποκεντρωμένη Διοίκηση, γιατί λόγω της δυναμικότητας της Oil One (>20 τόνοι την ημέρα) η εγκατάσταση κατατάσσεται στην κατηγορία Α1 – υψηλού δυναμικού ρύπανσης – και άρα την αρμοδιότητα για την έγκριση της ΑΕΠΟ την έχει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Η απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που ακυρώνει την απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης

Στις 26 Οκτωβρίου το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με απόφαση που υπογράφει ο ίδιος ο αρμόδιος υπουργός Κώστας Χατζηδάκης, ακύρωσε την απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.

Η απόφαση του υπουργείου επικαλείται καταρχάς τον ίδιο τον περιβαλλοντικό κίνδυνο και ότι δεν προσδιορίζονται οι ακριβείς όροι των «έκτακτων περιπτώσεων». Αναφέρει χαρακτηριστικά:

« [η]παραπάνω τροποποίηση δύναται να επιφέρει ουσιώδη μεταβολή των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αδειοδοτούμενου έργου στο περιβάλλον, δεδομένου ότι δι’ αυτής προβλέπεται η δυνατότητα για διάθεση υγρών αποβλήτων, πέραν της αξιοποίησης του δικτύου της ΕΥΔΑΠ που προέβλεπε η τροποποιηθείσα ΑΕΠΟ, διά της απόρριψής τους απ’ ευθείας στη θάλασσα (Σαρωνικό κόλπο) χωρίς να τίθεται στην προσβαλλομένη απόφαση ανώτατο, κατ’ όγκο ή κατά βάρος, όριο των υγρών αποβλήτων που μπορούν να διατεθούν κατά τον τρόπο αυτό. Τούτο, επειδή δεν προσδιορίζονται τα ειδικότερα κριτήρια επέλευσης της έκτακτης περίπτωσης που θα δικαιολογεί την απ’ ευθείας απόρριψη υγρών αποβλήτων στη θάλασσα και δεν είναι εφικτός ούτε κατά προσέγγιση ο προσδιορισμός της συχνότητας και της έκτασης της περίπτωσης αυτής και, συνακόλουθα, του όγκου και του βάρους αυτών των υγρών αποβλήτων που θα διατεθούν κατ’ εφαρμογή της προσβαλλομένης τροποποίησης των περιβαλλοντικών όρων, ώστε να εκτιμηθεί η επίπτωση αυτών, μεμονωμένα και σωρευτικά, στο θαλάσσιο περιβάλλον.»

Επίσης, έκανε δεκτούς και άλλους λόγους της προσφυγής του Δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας που αφορούσαν τη διαδικασία, δηλαδή ότι δεν τηρήθηκε η διαδικασία που προβλέπεται για τις περιπτώσεις ουσιωδών τροποποιήσεων στις ισχύουσες ΑΕΠΟ.

Ωστόσο, έχει ενδιαφέρον ότι η απόφαση του υπουργείου για ακύρωση της απόφασης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής δεν προχώρησε σε εξέταση και του επόμενου λόγου ακυρότητας που αφορούσε ακριβώς ότι λόγω της δυναμικότητας της εγκατάστασης αυτή θα έπρεπε να αδειοδοτείται από το ίδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και όχι την Αποκεντρωμένη Διοίκηση.

Χρήστος Βρεττάκος: «Φρένο σε νέα αδειοδότηση της Oil One»

Με ανάρτησή του ο Χρήστος Βρεττάκος, Δήμαρχος Κερατσινίου-Δραπετσώνας σχολίασε ως θετική εξέλιξη την απόφαση, ενώ υπενθύμισε την ανάγκη τα πολιτικά κόμματα να στηρίξουν τη νομοθετική πρωτοβουλία του Δήμου για την άμεση μετεγκατάσταση των ρυπογόνων βιομηχανικών εγκαταστάσεων, πρωτοβουλία την οποία στηρίζει και το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής. Αναλυτικά η δήλωση του Χρήστου Βρεττάκου έχει ως εξής:

«Στα πλαίσια του αγώνα της πόλης για την άμεση μετεγκατάσταση των βιομηχανικών δραστηριοτήτων μέσα απ’ τον οικιστικό ιστό, η Δημοτική Αρχή είχε καταθέσει προσφυγή κατά της απόφασης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής που έδινε τη δυνατότητα στην OIL ONE να απορρίπτει υγρά απόβλητα κατευθείαν στην θάλασσα.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κύριος Χατζηδάκης έκανε δεκτή την προσφυγή του δήμου και ακύρωσε την απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής.

Αυτή η θετική απόφαση ενισχύει την προσπάθεια της Δημοτικής Αρχής για την απομάκρυνση των βιομηχανικών δραστηριοτήτων μέσα απ’ τα σπίτια μας.

Ζητάμε από τα πολιτικά κόμματα να αποδεχθούν και να στηρίξουν την νομοθετική πρωτοβουλία του δήμου που οδηγεί στην άμεση μετεγκατάσταση των βιομηχανικών δραστηριοτήτων.

Σε αυτή την θετική εξέλιξη εξαιρετικά σημαντική ήταν η συμβολή των νομικών του δήμου, κυρίου Καραπαναγιώτη Κωνσταντίνου και κυρίας Μυργιαλή Χρυσούλας.»