Η ανακοίνωση του αριθμού των «κρουσμάτων» ανά ημέρα φαίνεται να είναι αδρός δείκτης της πορείας της πανδημίας γιατί περιλαμβάνει δύο διαφορετικά συστατικά, μαζί αυτούς που νοσούν με αυτούς που βρέθηκαν θετικοί σε διαδικασίες ιχνηλάτησης ή ελέγχων σε διάφορα σημεία της χώρας. Οι έλεγχοι είναι κατευθυνόμενοι το τελευταίο διάστημα, κυρίως σε εργαζομένους εργοστασίων και σε οίκους ευγηρίας, οπότε είναι φυσικό εκεί να βρίσκονται και πολλές μολύνσεις. Επίσης το άθροισμα των «κρουσμάτων» στη χώρα μας από την έναρξη της πανδημίας, δηλαδή εδώ και εννέα μήνες, δεν προσφέρει καμία επιπρόσθετη πληροφορία γιατί αθροίζονται δεδομένα που προήλθαν από διαφορετικό αριθμό τεστ ημερησίως. Τέλος, στον ημερήσιο αριθμό των νοσηλευομένων που δεν ανακοινώνεται, συμπεριλαμβάνονται και πολλοί εξετασθέντες με θετικό τεστ, χωρίς ένδειξη εισαγωγής, αλλά με ανάγκη απομόνωσης για προληπτικούς λόγους. Στην περιφέρεια Θεσσαλίας χρησιμοποιήθηκε στην πρωτοβάθμια φροντίδα μια δομή παρακολούθησης για ασθενείς με θετικό τεστ που προέρχονταν από κοινότητα ατόμων με συγχρωτισμό με εξαιρετική επιτυχία. Το νοσοκομείο αναφοράς δεν επιβαρύνθηκε με ήπια περιστατικά και η φροντίδα επικεντρώθηκε στους βαρέως πάσχοντες.
Ακόμα και με χαλαρά κριτήρια ερευνητικής μεθοδολογίας φαίνεται ότι το περισσότερο αξιόπιστο δεδομένο πορείας αλλά και βαρύτητας της πανδημίας είναι τελικά οι διασωληνωμένοι ασθενείς. Πολύ πρόσφατα στον Τύπο φιλοξενήθηκαν δηλώσεις για τη διαχείριση ασθενών στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Ευαγγελισμού. Νοσηλεύονται δηλαδή εκεί κάποιοι ασθενείς με βαριά νόσο και διασωληνώνονται εάν επιδεινωθούν. Η ίδια επιτυχημένη στρατηγική αντιμετώπισης προκύπτει και από τις δηλώσεις του καθηγητή Δημήτρη Γεωργόπουλου στην Κρήτη με τίτλο «Πώς σώσαμε ασθενείς με κορωνοϊό στην Εντατική, χωρίς διασωλήνωση». Στις ίδιες δηλώσεις περιγράφεται η δυσκολία να βρεθεί ο σωστός χρόνος διασωλήνωσης και η μεγάλη θνητότητα που έχουν οι ασθενείς όταν διασωληνώνονται. Η εμπειρία των εννέα μηνών της πανδημίας και από διεθνείς δημοσιεύσεις έδειξε ότι η χρήση μη επεμβατικού αερισμού σε αυτούς τους ασθενείς ακόμα και εκτός Μονάδων Εντατικής Θεραπείας βοήθησε ουσιαστικά τους ασθενείς με αναπνευστική ανεπάρκεια. Η χρήση υψηλής ροής οξυγόνου (high-glow nasal cannula) βοηθάει στην αποφυγή της διασωλήνωσης και δεν αυξάνει τη θνητότητα όταν τελικά οι ασθενείς διασωληνωθούν με κάποια καθυστέρηση.
Η βέλτιστη επομένως αντιμετώπιση απαιτεί εκτός από κλίνες σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, κατάλληλο εξοπλισμό, αρκετό και κυρίως εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό. Πρέπει να ενισχυθούν άμεσα οι Πνευμονολογικές κλινικές, ιδιαίτερα στα νοσοκομεία αναφοράς να αναπτύξουν Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας για να μπορούν με ασφάλεια οι έμπειροι πνευμονολόγοι ή εντατικολόγοι που διαθέτει η χώρα μας να υποστηρίξουν τους ασθενείς τους.
Σίγουρα στη χώρα μας η αύξηση των διασωληνωμένων που παρατηρήθηκε μετά το καλοκαίρι αποτελεί την ασφαλέστερη ένδειξη της πορείας της πανδημίας. Το «σκληρό δεδομένο» του αριθμού των διασωληνωμένων προέρχεται από τους ασθενείς με σοβαρή νόσο. Στη χώρα μας και ιδιαίτερα στα νοσοκομεία αναφοράς αναπτύσσονται εξαιρετικές πρωτοβουλίες, που συμβάλλουν στην επιτυχία της χώρας μας που καταγράφει περιορισμένο αριθμό θανάτων.
*Ο κ. Κωνσταντίνος Ι. Γουργουλιάνης είναι καθηγητής Πνευμονολογίας, διευθυντής της Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
