Ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης ανακτά η οικονομία της Κίνας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που ανακοίνωσε τη Δευτέρα το Πεκίνο, το τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεβρίου 2020 το κινεζικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 4,9% συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίμηνο πέρυσι.
Το ποσοστό είναι ελαφρώς χαμηλότερο από αυτό που ανέμεναν οι ειδικοί (5,2%). Δείχνει όμως ότι η δεύτερη, μετά την αμερικανική, οικονομία του πλανήτη έχει ξεφύγει από το τέλμα της ύφεσης στην οποία τη βύθισε η πανδημία του κορωνοϊού. Διότι το πρώτο τρίμηνο του έτους η ύφεση ήταν 6,8% στην Κίνα.
Θα σκεφτόταν κανείς ότι η Κίνα είναι η πρώτη χώρα που «χτύπησε» ο κορωνοϊός (από εκεί ξεκίνησε η πανδημία εξάλλου), οπότε λογικό είναι να ξεπερνά πρώτη και την υγειονομική και την οικονομική κρίση που ακολούθησε. Δεν είναι σωστή η σκέψη. Διότι μπορεί ένα τρένο να μπαίνει πρώτο σε ένα τούνελ, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα βγει και πρώτο. Η έξοδός του εξαρτάται από την ταχύτητα που τρέχει. Και επίσης κρίσιμο εν προκειμένω είναι να μην… πισωγυρίσει το τρένο και ξαναμπεί στο τούνελ!
Η Δύση σε περιδίνηση
Αυτή η τελευταία περίπτωση (το πισωγύρισμα στο τούνελ της ύφεσης) είναι η περίπτωση των οικονομιών της Ευρώπης και των ΗΠΑ, που βρίσκονται αντιμέτωπες με το δεύτερο – και φονικότερο όπως αποδεικνύεται – δεύτερο κύμα της πανδημίας. Και ακόμα δεν έχουμε μπει στο χειμώνα που μοιραία ευνοεί τους συνωστισμούς και τους συγχρωτισμούς.
Σημειωτέον ότι και στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη και στην Ιαπωνία το ΔΝΤ και άλλοι διεθνείς οργανισμοί, όπως άλλωστε και οι εθνικές κυβερνήσεις, προβλέπουν ύφεση καθ’ όλη τη διάρκεια του 2020. Οι ελπίδες για ανάκαμψη και επιστροφή στην ανάπτυξη εναποτίθενται για το 2021.
Συγκεκριμένα, για τις ΗΠΑ αναμένεται ύφεση 3,5% εφέτος και ανάλογη ανάπτυξη το 2021. Για την EE η ίδια η Κομισιόν προβλεπει συρρίκνωση της οικονομίας κατά 8,3% εφέτος και ανάκαμψη 5,8% την επόμενη χρονιά. Παρατηρεί κανείς ότι προβλέπεται δυναμική την ανάκαμψη, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι θα τιθασευθεί η πανδημία – τζάμπα είναι οι προβλέψεις εξάλλου, με τέτοια αβεβαιότητα που κυριαρχεί ουδείς πρόκειται να ζητήσει από τους ειδικούς ευθύνες σε περίπτωση που πέσουν έξω.
Φωτεινή εξαίρεση
Στην περίπτωση της Κίνας σημαντικό είναι το γεγονός ότι, όπως φαίνεται για την ώρα τουλάχιστον, η χώρα έχει ξεπεράσει το κακό. Φαίνεται δηλαδή πως ελέγχεται η κατάσταση από υγειονομικής απόψεως και ότι έχει απομακρυνθεί ο κίνδυνος αναζωπύρωσης των κρουσμάτων. Έτσι, από το 3,2%, που είχε ανακάμψει το κινεζικό ΑΕΠ το δεύτερο τρίμηνο του έτους, ενισχύθηκε στις παρυφές του 5% το τρίτο τρίμηνο.
Επιπλέον, πρέπει να συνυπολογιστεί ότι οι καταγεγραμμένοι ρυθμοί ανάπτυξης επιτυγχάνονται σε μια πολύ αρνητική διεθνή συγκυρία, κατά την οποία η παγκόσμια οικονομία (και οι μεγαλύτεροι εμπορικοί εταίροι της Κίνας) είναι σε βαθιά ύφεση.
Και εκτός από τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εταίροι της Κίνας, η ίδια η χώρα βρίσκεται και στο στόχαστρο των ΗΠΑ έχοντας συρθεί από την Ουάσιγκτον σε έναν εξόχως αντιαναπτυξιακό εμπορικό πόλεμο.
Παρά ταύτα, το Σεπτέμβριο που πέρασε οι εξαγωγές της Κίνας σημείωσαν αύξηση 9,9% συγκριτικά με το Σεπτέμβριο του 2019, ενώ οι εισαγωγές της κατέγραψαν αύξηση 13,2%! Πρόκειται για μια εξέλιξη που οι ειδικοί ερμηνεύουν ως ιδιαίτερα θετική ένδειξη ότι ανακάμπτει σημαντικά η εσωτερική ζήτηση στην Κίνα. Και σε μια αγορά 1,3 εκατ. καταναλωτών εύκολα αντιλαβάνεται κάποιος ότι η ανάπτυξη μπορεί σε ένα μείζονα βαθμό να διατηρηθεί ως αυτοτροφοδοτούμενη.
Θα αντιτείνει κάποιος ότι την τελευταία 20ετία οι ετήσιοι ρυθμοί ανάπτυξης της κινεζικής οικονομίας ήταν πολλές φορές διψήφιοι – ο μέσος όρος από τις αρχές του 21ου αιώνα είναι περίπου 9%. Όμως τα λίγα τελευταία χρόνια οι ρυθμοί είχαν επιβραδυνθεί στο 6% – με επιθυμία και προσπάθεια του Πεκίνου εξάλλου, που είχε περιορίσει τις δημόσιες επενδύσεις φοβούμενο υπερθέρμανση της οικονομίας.
Ασφαλώς με τη βουτιά 6,8% που έκανε το ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο (για πρώτη φορά βρέθηκε σε αρνητικό έδαφος από το 1992 που καταγράφεται το στοιχείο της οικονομικής ανάπτυξης στην Κίνα), η πολιτική του Πεκίνου άλλαξε άρδην. Οι δημόσιες επενδύσεις εκτινάχθηκαν και πάλι δημιουργώντας θέσεις εργασίας, εισόδημα, παραγωγή και ανάπτυξη. Αυτή είναι η συνταγή την οποία επιχειρεί να εφαρμόσει και η Δύση. Αφού νικήσει, όμως, πρώτα τον ιό…