Το ένα μετά το άλλο στην Ευρώπη, τα ακροδεξιά λαϊκιστικά κόμματα χάνουν δυνάμεις. Περισσότερο εντυπωσιακή – όσο πουθενά αλλού – υπήρξε η πτώση των ακροδεξιών στη Γερμανία όπου η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) έχει μπει σε τροχιά εμφυλίου πολέμου μεταξύ μετριοπαθών και σκληροπυρηνικών στην ανελέητη μάχη για την εξουσία.
Τα ποσοστά του κόμματος σε πανγερμανικό επίπεδο έχουν πέσει στο 9% από το 13% που είχε καταγράψει το AfD στις τελευταίες εθνικές εκλογές το 2017 οπότε και είχε αναδειχτεί δεύτερο μεγαλύτερο αντιπολιτευόμενο κόμμα στην Bundestag με εκπροσώπηση και στα 16 τοπικά κοινοβούλια.
Το μεταναστευτικό – γενεσιουργός αιτία της ακροδεξιάς στροφής πριν από μερικά χρόνια- πλέον δεν αποτελεί πρώτο λόγο ανησυχίας των ψηφοφόρων. Όχι πάντως στον βαθμό που ήταν το 2015, χρονιά που οι μετανάστες και πρόσφυγες από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική κατέφθαναν κατά χιλιάδες στις ακτές της Ευρώπης ζητώντας άσυλο. Η Γερμανία υποδέχτηκε περισσότερο από ένα εκατομμύριο μετανάστες.
Εκείνη την εποχή οι εύκολες ερμηνείες για τους «εισβολείς», η ξενοφοβία και ο εθνικισμός βρήκαν πρόσφορο έδαφος σε όλη τη Γηραιά Ήπειρο. Ακροδεξιές θεωρίες αναζήτησαν ταύτιση στην κάλπη και το κατάφεραν. Σήμερα η πανδημία του κορωνοϊού βάζει φρένο στις κυβερνητικές επιδιώξεις των λαϊκιστών.
«Όταν τα πράγματα σοβαρεύουν, ο κόσμος ψηφίζει κόμματα που μπορεί να εμπιστευτεί»
Η απραξία ή ακόμη και η παντελής απουσία τους στη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, αποξένωσε τους ψηφοφόρους κι ενίσχυσε κυβερνητικά κόμματα: «Όταν τα πράγματα σοβαρεύουν ο κόσμος ψηφίζει κόμματα που μπορεί να εμπιστευτεί, κόμματα που θα τους βγάλουν από την κρίση. Γι’αυτό τον λόγο οι Χριστιανοδημοκράτες στη Γερμανία βρίσκονται στο 35%», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Άρμιν Λάσετ, ηγέτης του CDU στη Βόρεια Ρηνανία- Βεστφαλία στους Financial Times.
Στην Ιταλία η ακροδεξιά Λίγκα του Ματέο Σαλβίνι μπορεί να παραμένει το πιο δημοφιλές κόμμα, όμως η αλλοτινή ασταμάτητη ορμή του έχει επιβραδυνθεί. Οι καθημερινές ιερεμιάδες κατά των παράνομων μεταναστών και της πολιτικής ηγεσίας που ανεβάζει ο Σαλβίνι στους προσωπικούς του λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ηχούν παράταιρες σε μια χώρα που έχει πληγωθεί βαθιά από τον Covid-19.
Ο κορωνοϊός ήταν επιταχυντής εξελίξεων σε μια ούτως ή άλλως φθίνουσα πορεία που κατέγραφαν οι ακροδεξιοί όλο το τελευταίο διάστημα. Παρ΄όλα αυτά, θα ήταν πρόωρο να πούμε ότι έχει έρθει το τέλος τους. Για παράδειγμα, στη Γαλλία δημοσκοπήσεις θέλουν την Μαρίν Λεπέν, ηγέτιδα του ακροδεξιού κόμματος Εθνική Συσπείρωση να είναι εκείνη η αντίπαλος του Εμανουέλ Μακρόν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών το 2022, καθώς επωφελείται από την πλήρη αποδιοργάνωση των πολιτικών αντιπάλων του Γάλλου προέδρου τόσο εκ δεξιών όσο κι εξ αριστερών του.
Αλλά και στην Ισπανία το ακροδεξιό Vox εξακολουθεί να είναι παίκτης-κλειδί στην πολιτική σκηνή λιγότερο από ένα χρόνο αφότου καθιερώθηκε ως τρίτη κύρια δύναμη στο κοινοβούλιο με ένα 15% των ψήφων.
