Για μία ακόμη φορά το κοσμικό κράτος υπερασπίζεται τις αξίες του. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους το απόγευμα της Κυριακής στο Παρίσι και άλλες μεγάλες πόλεις της Γαλλίας, για να τιμήσουν τη μνήμη του καθηγητή Σαμυέλ Πατί, ο οποίος έγινε στόχος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και έπεσε θύμα στυγερής δολοφονίας, γιατί στα πλαίσια του μαθήματος τόλμησε να δείξει σκίτσα του Μωάμεθ στους μαθητές του.
Στην Place de la République ακούστηκε ένα δυνατό χειροκρότημα προς τιμήν του Σαμυέλ Πατί. Χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην καρδιά της γαλλικής πρωτεύουσας, φορώντας προστατευτικές μάσκες.
Μεταξύ αυτών και η Μυριέλ. «Ήρθα εδώ για να τιμήσω τον συνάδελφο που δολοφονήθηκε με τόσο βάρβαρο τρόπο», λέει. Κρατάει ένα μαύρο πλακάτ με το σύνθημα «Je suis enseignante», που σημαίνει «Είμαι δασκάλα». Παραλλαγή του συνθήματος είναι και το «Je suis prof» («Είμαι καθηγητής»). Όλα αυτά θυμίζουν το «Je suis Charlie», σύνθημα που ακουγόταν παντού στη Γαλλία το 2015, μετά την τρομοκρατική επίθεση ισλαμιστών στα γραφεία της σατιρικής επιθεώρησης Charlie Hebdo. Και σε εκείνη την περίπτωση οι δολοφόνοι χτύπησαν γιατί θεώρησαν προσβλητική τη δημοσίευση σκίτσων που απεικονίζουν τον Μωάμεθ.
«Υπερασπίζουμε την ελευθερία της γνώμης»
«Είμαστε εδώ για να υπερασπίσουμε την ελευθερία της γνώμης και της διδασκαλίας», λέει η Μυριέλ. «Αλλά και την ελευθερία των μαθητών να εκφράζουν τη γνώμη τους…» Η ίδια δεν γνώριζε τον Σαμυέλ Πατί. Αλλά της φαίνεται αδιανόητο, όπως λέει, να αποκεφαλίζεται ένας εκπαιδευτικός μόνο και μόνο γιατί έκανε τη δουλειά του. Και η δουλειά του είναι να συνεισφέρει, στο μέτρο του δυνατού, ώστε οι μαθητές του να γίνουν υπεύθυνοι πολίτες. Η ίδια η Μυριέλ δεν διδάσκει σε γυμνάσιο, αλλά σε δημοτικό σχολείο. Αλλά όπως λέει «στο δημοτικό μπαίνουν οι βάσεις. Τα παιδιά μαθαίνουν τι σημαίνει η σημαία της Γαλλίας, της Ευρώπης. Τι σημαίνει ο σεβασμός απέναντι στον άλλον…»
Οι Γάλλοι υπερασπίζονται τις αξίες της République, του κοσμικού κράτους. Αξίες που ποδοπάτησε βάναυσα ο φερόμενος ως δράστης, ένας 18χρονος Τσετσένος, μεγαλωμένος στη Γαλλία, που έπεσε νεκρός από πυρά αστυνομικών μετά από καταδίωξη. Πολλοί από τους διαδηλωτές κρατούν την επίμαχη έκδοση του Charlie Hebdo με τα σκίτσα του Μωάμεθ. Θέλουν να δείξουν ότι δεν φοβούνται. Ένας νεαρός, ο Βαλεντίν, κραδαίνει ένα πλακάτ με ολόκληρη σειρά σκίτσων. «Γελοιογραφίες για τον προφήτη, αλλά και για τον Πάπα και άλλους θρησκευτικούς ηγέτες», λέει. «Αυτό είναι το Charlie Hebdo, διακωμωδεί το ίδιο όλες τις θρησκείες. Κι όμως, το 2015 κάποιοι πέθαναν για τις γελοιογραφίες του Μωάμεθ. Τώρα τις έδειξε ένας δάσκαλος και αποκεφαλίστηκε. Είναι σημαντικό να υψώσουμε αυτές τις γελοιογραφίες εδώ, στο κέντρο του Παρισιού…»
Κυβερνητική στήριξη στους διαδηλωτές
Στις κινητοποιήσεις έδωσαν το «παρών» στελέχη της κυβέρνησης, αλλά και βουλευτές της αντιπολίτευσης. «Δεν θα μας φοβίσουν, δεν θα μας διχάσουν», διαμηνύει ο πρωθυπουργός Ζαν Καστέξ μέσω Twitter. Για τον νεαρό Βαλεντίν, η «Πλατεία» δίνει το δικό της μήνυμα: «Η πλατεία είναι γεμάτη. Χριστιανοί, μουσουλμάνοι, άθεοι είναι εδώ. Μπορεί να μη συμφωνούμε σε όλα, αλλά όλοι μας θέλουμε να δώσουμε ένα κοινό μήνυμα…»
Στο μεταξύ η γαλλική αστυνομία συνεχίζει τις έρευνες και εστιάζει στον πατέρα μίας δεκατριάχρονης μαθήτριας του Σαμυέλ Πατί, που λέγεται ότι είχε στοχοποιήσει το θύμα, ανεβάζοντας σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποσπάσματα από το μάθημά του. Μέχρι στιγμής έχουν συλληφθεί έντεκα ύποπτοι, οι οποίοι ανακρίνονται.
Σαμπίνε Βακς (ARD)
Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου