Οι τελευταίες σελίδες της δικαστικής απόφασης για την εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής, απόφασης που χαρακτηρίστηκε «ιστορική» και «ορόσημο για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα», γράφονται αυτές τις μέρες στην ίδια δικαστική αίθουσα που το πρωί της 7ης Οκτωβρίου 2020 η πρόεδρος του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων της Αθήνας Μαρία Λεπενιώτη ανακοίνωσε την ετυμηγορία για την ενοχή 57 εκ των 68 κατηγορουμένων που κάθισαν στο εδώλιο.

Ο δρόμος από την ανακοίνωση επί της ενοχής των κατηγορουμένων μέχρι την κομβικής σημασίας απόφαση του δικαστηρίου που θα κρίνει πόσοι και ποιοι από τους κατηγορουμένους θα οδηγηθούν στη φυλακή μετά τη λήξη και της τελευταίας συνεδρίασής του έχει πολλούς «σταθμούς».

Περιμένοντας την ουσιαστική τιμωρία

Την ημέρα που η πρόεδρος του δικαστηρίου θα πει τη χαρακτηριστική φράση «λύεται η συνεδρίαση», η πρωτοβάθμια δίκη μόλις θα έχει περάσει στην ιστορία των ποινικών χρονικών της χώρας μας. Και οι τρεις τακτικοί δικαστές που ψήφισαν υπέρ της ενοχής των κατηγορουμένων – Μαρία Λεπενιώτη, πρόεδρος, Ανδρέας Ντόκος και Γεσθημανή Τσουλφόγλου, μέλη – θα έχουν σφραγίσει με την ετυμηγορία τους την εμβληματικότερη δίκη των τελευταίων δεκαετιών.

Μέχρι τότε όμως κατηγορούμενοι και πολιτική αγωγή, έστω κι αν δικονομικά σε αυτό το στάδιο της χορήγησης ή μη ανασταλτικού αποτελέσματος και της αναστολής της ποινής δεν έχουν λόγο, δίνουν, ο καθένας από τη δική του πλευρά, τη δική τους μάχη. Στόχος της υπεράσπισης και των κατηγορουμένων, πρώην βουλευτών της ηγετικής ομάδας της Χρυσής Αυγής, αρκετοί από τους οποίους στο… παρά ένα εμφανίστηκαν στο δικαστήριο για να υποστηρίξουν αυτοπροσώπως το αίτημά τους, είναι να πείσουν ότι οι καταδικασθέντες πληρούν όλες τις προϋποθέσεις του νόμου και δεν πρέπει να οδηγηθούν στη φυλακή.

Από την άλλη πλευρά, η πολιτική αγωγή έχει επισημάνει σε όλους τους τόνους ότι η απόφαση του δικαστηρίου, που έκρινε ότι η Χρυσή Αυγή δρούσε ως εγκληματική οργάνωση, υπό τον μανδύα του κοινοβουλευτικού κόμματος, κινδυνεύει να μείνει μετέωρη, αν οι επιβληθείσες ποινές για σειρά εγκληματικών πράξεων μείνουν μόνο στα χαρτιά. Και πως οι συγγενείς των θυμάτων περιμένουν την ουσιαστική τιμωρία των ενόχων για τους κατηγορούμενους εκείνους που παραβίασαν τον ποινικό νόμο, όπως το ίδιο το δικαστήριο αποφάνθηκε.

Η πυραμίδα των ποινών

Το δικαστήριο με βάση την απόφαση επί των ποινών που εξέδωσε δεν αντιμετώπισε με τον ίδιο τρόπο όλους τους κατηγορουμένους με μοναδικό κριτήριο την πράξη για την οποία κηρύχθηκαν ένοχοι. Υπήρχε μια κλιμάκωση στις ποινές, με βάση τον ρόλο και τη βαρύτητα της συμμετοχικής δράσης ενός εκάστου των κατηγορουμένων σε καθεμία από τις αξιόποινες πράξεις που περιλαμβάνονται στην ογκωδέστατη δικογραφία.

Αυτή ακριβώς η βαρύτητα του εγκλήματος και ο τρόπος που ο φυσικός αυτουργός της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα, Γιώργος Ρουπακιάς, μαχαίρωσε το θύμα του ήταν που οδήγησαν τους δικαστές στην απόφαση να μην του αναγνωρίσουν κανένα ελαφρυντικό. Και εν συνεχεία την ώρα της επιμέτρησης της ποινής να τον τιμωρήσουν με ισόβια και επιπλέον άλλα 14 χρόνια κάθειρξη για τη συμμετοχή του στην εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή, όπως και για την παράνομη οπλοφορία και οπλοχρησία.

Ενα «σκαλοπάτι» πιο κάτω στην «πυραμίδα» των ποινών βρίσκεται ο σκληρός πυρήνας της ηγετικής ομάδας της Χρυσής Αυγής, που κρίθηκαν ένοχοι για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης. Νίκος Μιχαλολιάκος, Ηλίας Κασιδιάρης, Γιάννης Λαγός, Χρήστος Παππάς, Ηλίας Παναγιώταρος και Γιώργος Γερμενής μετρούν ο καθένας 13 χρόνια κάθειρξη για το κακούργημα αυτό, ενώ 10ετή κάθειρξη επέβαλαν στον Αρτέμη Ματθαιόπουλο, ο οποίος επίσης κρίθηκε ένοχος για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης.

Διαβάθμιση ως προς την ποινική μεταχείριση

Στους υπόλοιπους πρώην βουλευτές της Χρυσής Αυγής, οι οποίοι κρίθηκαν ένοχοι μόνο για το αδίκημα της συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση, οι δικαστές επέβαλαν χαμηλότερες ποινές, που ξεκινούν από 5 χρόνια κάθειρξη και φτάνουν στα 7 χρόνια κάθειρξη, ανάλογα με το αν είχε προηγηθεί η αναγνώριση ή μη κάποιου ελαφρυντικού στο πρόσωπό τους.

Διαβάθμιση όμως ως προς την ποινική μεταχείριση υπήρξε και για τους αποκαλούμενους «πυρηνάρχες» Γιώργο Πατέλη και Αναστάσιο Πανταζή.

Με γνώμονα επίσης το ελαφρυντικό, που το ίδιο το δικαστήριο αναγνώρισε, ήταν και η τιμωρία που επέβαλε σε συνεργούς των επιθέσεων της εγκληματικής οργάνωσης, δηλαδή σε όσους κρίθηκαν ένοχοι για συμμετοχή στη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, την απόπειρα ανθρωποκτονίας σε βάρος των αιγύπτιων αλιεργατών και την επίθεση σε βάρος των συνδικαλιστών του ΠΑΜΕ.

Το αίτημα εξαίρεσης του Λαγού

Και ενώ μετά την ανακοίνωση των ποινών αναμενόταν να ξεκινήσει η «μάχη» των αναστολών από την υπεράσπιση των κατηγορουμένων, ο ευρωβουλευτής Γιάννης Λαγός επιχείρησε με μια παρελκυστική – όπως χαρακτηρίστηκε – μεθόδευση να καθυστερήσει τη διαδικασία καταθέτοντας αίτημα εξαίρεσης όλης της σύνθεσης του δικαστηρίου… εξαιρώντας τους εκπροσώπους της εισαγγελικής αρχής.

Ο καταδικασθείς ως διευθυντικό μέλος της εγκληματικής οργάνωσης προέβαλε τον ισχυρισμό πως ούτε λίγο ούτε πολύ η απόφαση του δικαστηρίου δεν ήταν αποτέλεσμα στέρεης δικανικής πεποίθησης που σχημάτισαν ύστερα από πεντέμισι χρόνια διαδικασίας, αλλά αποτέλεσμα των πολιτικών πιέσεων και του μηνύματος που έστειλε με τη βροντερή παρουσία του έξω από τη δικαστική αίθουσα το συγκεντρωμένο πλήθος την ημέρα έκδοσης της απόφασης.

«Δεν αναγνωρίζω τη διαδικασία»

Προσπερνώντας ότι οι δικαστές είχαν ήδη διαμορφώσει άποψη επί της ενοχής ή μη των 68 κατηγορουμένων, με βάση το σύνολο των αποδεικτικών στοιχείων, που βήμα-βήμα εξέτασαν διεξοδικά όλα αυτά τα χρόνια μέσα στη δικαστική αίθουσα, ακόμα και όταν τα φώτα της δημοσιότητας ήταν στραμμένα σε άλλα πεδία της επικαιρότητας.

Παρόλα αυτά χρειάστηκε μία ολόκληρη συνεδρίαση για να πέσει στο κενό το αίτημα του  Λαγού και να επανέλθει στην έδρα η σύνθεση του δικαστηρίου, που εκδίκασε την υπόθεση.

Ο ίδιος κατηγορούμενος εξάλλου και στην τελευταία συνεδρίαση, μέσω των συνηγόρων του, δήλωσε ότι δεν προτίθεται να ζητήσει τίποτα από το δικαστήριο ισχυριζόμενος ότι δεν αναγνωρίζει τη διαδικασία και ότι θα προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Η δήλωση του Λαγού, όπως τη διάβασε ο συνήγορός του στη δίκη, έχει ως εξής: «Το δικαστήριο ενήργησε μεροληπτικά εις βάρος μου, με καταδίκασε βάσει εντολών, δεν αναγνωρίζω τη διαδικασία και θα προσφύγω στα ευρωπαϊκά δικαστήρια για να αποδείξω τι έλαβε χώρα 5,5 χρόνια. Οφειλε η Δικαιοσύνη να αντιληφθεί όσα αντιλήφθηκαν εισαγγελείς και δικαστές. Ενώ όφειλε να είναι τυφλή, αποδείχθηκε ότι λειτουργούσε κατόπιν εντολών».

 

Παρακαλούν για να γλιτώσουν τη φυλακή

Εκτός από τον Λαγό, όλοι οι άλλοι κατηγορούμενοι που κρίθηκαν ένοχοι, είτε ως απλά μέλη της εγκληματικής οργάνωσης είτε ως ηγετική ομάδα είτε ως συνεργοί στις αξιόποινες πράξεις, επιστράτευσαν όλα τα νομικά όπλα που τους παρέχει ο νόμος για να ζητήσουν από τους δικαστές να τους αντιμετωπίσουν με επιείκεια και να μην τους στείλουν στη φυλακή.
Πολλοί εξ αυτών πρότειναν και εξετάστηκαν μία σειρά προσώπων από το οικογενειακό ή φιλικό τους περιβάλλον για να καταδείξουν ότι η φυλάκισή τους θα επιφέρει ανεπανόρθωτη βλάβη στους ίδιους και στις οικογένειές τους. Επιπλέον, επικαλέστηκαν το τεκμήριο της αθωότητάς τους καθώς και ότι η καταδίκη τους είναι σε πρώτο βαθμό και με δεδομένο ότι θα ασκήσουν έφεση εξέφρασαν την ελπίδα ότι μπορεί η Δικαιοσύνη να τους μεταχειριστεί διαφορετικά.
«Ολη αυτή η ιστορία κρίνεται επειδή σήκωσε το δεξί του χέρι, όχι γιατί έκανε κάτι άλλο» είπαν οι συνήγοροι του Νίκου Μιχαλολιάκου, ο οποίος επέλεξε να μην εμφανιστεί στο δικαστήριο.

Επαγγελματική δραστηριότητα…

Αυτοπροσώπως υποστήριξε το αίτημα για μη έκτιση της ποινής του ο Ηλίας Κασιδιάρης. «Ηρθα να υποβάλω το αίτημα αναστολής μέχρι την έφεση. Και για να διακηρύξω την αθωότητά μου» είπε ενώ επικαλέστηκε ότι θα υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη επειδή έχει ξεκινήσει και πάλι την επαγγελματική του δραστηριότητα… «Η μόνη δουλειά που ξέρει να κάνει είναι να φτιάχνει πεϊνιρλί και τυρόπιτες. Ηρθαν 13 άνθρωποι από την τοπική κοινωνία να σας μιλήσουν για αυτόν. Μεταξύ των μαρτύρων και ο Μητροπολίτης Αργολίδας» υποστήριξε για τον Στάθη Μπούκουρα η συνήγορός του.
Ο δράστης της δολοφονίας του Παύλου Φύσσα, Γιώργος Ρουπακιάς, δεν υπέβαλε σχετικό αίτημα λόγω της βαρύτητας του εγκλήματος που διέπραξε και αποτέλεσε την αρχή του τέλους για τη δικαστική έρευνα στην υπόθεση της Χρυσής Αυγής.

Οι τελευταίες κρίσιμες συνεδριάσεις

Οι τελευταίες συνεδριάσεις του δικαστηρίου είναι οι πλέον κρίσιμες, μετά την ανακοίνωση επί της ενοχής και των ποινών. Τη Δευτέρα το πρωί η εισαγγελέας της έδρας Αδαμαντία Οικονόμου θα λάβει τον λόγο προκειμένου να εισηγηθεί αν και ποιοι κατηγορούμενοι δικαιούνται χορήγηση αναστολής της ποινής τους. Ακολούθως η «σκυτάλη» θα περάσει και πάλι στους δικηγόρους των κατηγορουμένων, οι οποίοι θα δευτερολογήσουν σε μια ύστατη προσπάθεια να πείσουν τους δικαστές για την ευνοϊκότερη ποινική μεταχείριση των εντολέων τους.
Και αφού ακουστεί η υπεράσπιση, τότε οι δικαστές θα αποσυρθούν σε διάσκεψη και θα επανέλθουν, πιθανότατα την Τρίτη, για να ανακοινώσουν την απόφασή τους, από την οποία τελικά θα καθοριστεί ο τελικός αριθμός των κατηγορουμένων που δεν θα παραμείνουν ελεύθεροι, μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε δεύτερο βαθμό, αλλά θα πρέπει να υποβάλουν εαυτούς σε εκτέλεση της δικαστικής απόφασης και να οδηγηθούν σε κάποια φυλακή.