Λιγότερο από ένας χρόνος απομένει έως τις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 2021. Εν όψει αυτών κάποια νέα δεδομένα διαμορφώνονται, με δυνητική επίδραση τόσο στο υπόλοιπο της θητείας της Ανγκελα Μέρκελ όσο και στη διαδικασία επιλογής του υποψηφίου των Χριστιανοδημοκρατών για την καγκελαρία, αλλά και όλα όσα θα σημάνει η επικείμενη αλλαγή για την Ευρώπη.
Η πανδημία είχε και στη Γερμανία μία παραλυτική επίδραση στις πολιτικές διαδικασίες. Το συνέδριο της CDU για την εκλογή ηγεσίας και υποψήφιου καγκελαρίου έχει αναβληθεί για τις αρχές Δεκεμβρίου, αλλά πολλές είναι οι ενδείξεις ότι στο παρασκήνιο έχει υπάρξει κινητικότητα τις τελευταίες εβδομάδες.
Αθόρυβη «επιστροφή»
Σε αυτό το περιβάλλον, δημοσιεύματα στον γερμανικό Τύπο και πολιτικοί παράγοντες από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα εφιστούν την προσοχή σε ένα όνομα, το οποίο έως και προσφάτως θεωρούνταν αουτσάιντερ στην κούρσα διαδοχής της καγκελαρίου Μέρκελ. Είναι ο σημερινός πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, Αρμιν Λάσετ.
Στο διάστημα των προηγούμενων μηνών δεν συγκαταλεγόταν μεταξύ των προσώπων τα οποία συγκέντρωναν πολλές πιθανότητες, δεδομένης της δημοσκοπικής δυναμικής που είχε διαμορφώσει ο Χριστιανοκοινωνιστής πρωθυπουργός της Βαυαρίας, Μάρκους Ζέντερ. Στην αίσθηση αυτή συνέβαλε και η επέλαση της πανδημίας, καθώς στη Βαυαρία έγινε μία εξαιρετικά επιτυχής διαχείριση, ενώ στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία συνέβη το αντίθετο. Ο κ. Λάσετ χρεώθηκε την αποτυχία, κυρίως λόγω της χαλαρότητας των μέτρων, η οποία οδήγησε σε ταχεία διασπορά του ιού την προηγούμενη άνοιξη. Χαρακτηριστικό ήταν ότι δεν επιβλήθηκαν καν περιορισμοί στις καρναβαλικές εκδηλώσεις, ενώ το κρατίδιο μπήκε στη «μαύρη λίστα» και επιβλήθηκαν απαγορεύσεις εισόδου των κατοίκων του στη Βαυαρία και την Αυστρία. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η υποχώρηση της δημοτικότητας του κ. Λάσετ και η δημιουργία της εντύπωσης ότι χάνει έδαφος στη μάχη για το χρίσμα του υποψήφιου καγκελαρίου.
Συμμαχία με τον Σπαν
Παρά ταύτα, τους τελευταίους μήνες έχει σχηματιστεί η εντύπωση σε πολιτικούς παρατηρητές στη Γερμανία ότι ο 59χρονος Λάσετ δεν θα πρέπει να θεωρείται εκτός παιχνιδιού και ότι πιθανώς να είναι αυτός που θα κάνει την έκπληξη στη διαδικασία εξεύρεσης διαδόχου της καγκελαρίου. Σημαντική παράμετρος ως προς αυτά είναι η ιδιότυπη πολιτική συμμαχία του με τον δημοφιλή υπουργό Υγείας Γενς Σπαν, κάτι που πιθανολογείται ότι θα παίξει καθοριστικό ρόλο στο συνέδριο του κόμματος και στον σχηματισμό των αναγκαίων εσωκομματικών ομάδων επιρροής.
Υπό τις παρούσες συνθήκες και εν όψει των διεργασιών για την ηγεσία της CDU, πολιτικοί αναλυτές σημειώνουν ότι ο κ. Λάσετ έχει στο ενεργητικό του κάποιες σημαντικές επιτυχίες. Μεταξύ αυτών η εκλογική του νίκη τον Μάιο του 2017 στις εκλογές της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, ένα από τα παραδοσιακά προπύργια της SPD, λίγους μήνες πριν από τις εκλογές για την Μπούντεσταγκ. Η νίκη αυτή είχε θεωρηθεί εν πολλοίς προσωπική επιτυχία του και εκτιμήθηκε ότι συνέβαλε σημαντικά στη διατήρηση μιας δυναμικής της CDU, η οποία παρά τη σημαντική υποχώρηση των ποσοστών της, κέρδισε τις εκλογές με διαφορά 12 μονάδων από την SPD.
Το ήπιο προφίλ
Επιπλέον, ο κ. Λάσετ θεωρείται από κομματικά στελέχη ως ο πιθανότερος συνεχιστής της πολιτικής Μέρκελ. Είναι μετριοπαθής, έχει έφεση στις συναινετικές διαδικασίες και το ήπιο κεντροδεξιό προφίλ του θεωρείται κάτι σαν εχέγγυο, αφενός για την ενότητα της CDU, αφετέρου για τις συζητήσεις με τους δυνητικούς εταίρους ενός κυβερνητικού συνασπισμού – κατά πάσα πιθανότητα, τους Πράσινους.
Αξιοσημείωτο είναι ότι η υποψηφιότητα του κ. Λάσετ θεωρείται πιθανή και από κορυφαία στελέχη των άλλων κομμάτων, κυρίως λόγω της διαλλακτικότητάς του και της ικανότητάς του να χτίζει πολιτικές γέφυρες. Το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό θεωρείται σημαντικό, καθώς η Γερμανία εισέρχεται σε μία νέα πολιτική εποχή, που ορίζεται από την αποχώρηση της Ανγκελα Μέρκελ.
Ηδη, υπό μία έννοια, η χώρα βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο, ενώ εκτιμάται ότι και μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2021 θα απαιτηθούν κάποιοι μήνες διαπραγματεύσεων για τον σχηματισμό μιας νέας κυβέρνησης συνασπισμού. Σε αυτό το πεδίο, ένα πρόσωπο με χαρακτηριστικά παρεμφερή με εκείνα της σημερινής καγκελαρίου θεωρείται ότι θα έχει τελικά προβάδισμα έναντι όσων θεωρείται ότι έχουν περισσότερες «γωνίες» και εξάρσεις.
Στα υπέρ του το προφίλ του ένθερμου ευρωπαϊστή
Οι πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία δεν μπορεί παρά να έχουν επίδραση και στο ευρωπαϊκό πεδίο, εκεί όπου ο κ. Λάσετ ενδέχεται να αποδειχθεί ένα πρόσωπο με ιδιαίτερη σημασία. Είναι ένθερμος ευρωπαϊστής και χαρακτηριστικό είναι ότι ήδη προτού ξεσπάσει η πανδημία και ανατραπεί άρδην το δόγμα της περιοριστικής δημοσιονομικής πολιτικής, ο πρωθυπουργός της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας τασσόταν αναφανδόν υπέρ της αύξησης της γερμανικής συμμετοχής στον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Η θετική στάση του στο Προσφυγικό και το αίτημα για πιέσεις στην Τουρκία
Η κινητικότητα στη γερμανική πολιτική σκηνή παρακολουθείται με ιδιαίτερη προσοχή στην Αθήνα, για προφανείς λόγους και ενώ παραμένουν πολλά μέτωπα ανοιχτά, στα οποία η Γερμανία διαδραματίζει ρόλο ενεργό και ασκεί επιρροή. Εξ ου και κρίθηκε χρήσιμη η συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αρμιν Λάσετ, ο οποίος επισκέφθηκε την Αθήνα στις αρχές του προηγούμενου Αυγούστου.
Επισήμως, στο τραπέζι των συζητήσεων βρέθηκαν τα ενεργειακά ζητήματα και το Προσφυγικό, αμφότερα σημεία κοινού ενδιαφέροντος. Για την Ελλάδα οι λόγοι είναι προφανείς, δεδομένου ότι η Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία είναι το κρατίδιο με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση τουρκικών και τουρκογενών πληθυσμών αλλά και η καρδιά της γερμανικής βιομηχανίας. Η στάση του κ. Λάσετ στο Προσφυγικό υπήρξε πάντως ιδιαιτέρως υποστηρικτική για την Ελλάδα, καθώς ήδη από τον προηγούμενο Μάρτιο και εν μέσω της κρίσης στον Εβρο είχε ζητήσει ανοιχτά την αύξηση της ευρωπαϊκής πίεσης προς την Αγκυρα.
Υπό το πρίσμα αυτό, η συνάντηση αυτή αξιολογήθηκε ως ενδιαφέρουσα και εποικοδομητική και από τις δύο πλευρές. Για τον κ. Λάσετ, ήταν μία ευκαιρία τότε να επιδείξει μία εξωστρέφεια, καθώς προερχόταν από μία σοβαρή κρίση, εξαιτίας της πλημμελούς διαχείρισης της πανδημίας. Για τον κ. Μητσοτάκη ήταν μία επαφή με έναν δυνάμει υποψήφιο καγκελάριο.
