Ημέρα ιστορικής ευθύνης των δικαστών είναι η 7η Οκτωβρίου 2020, ημέρα που θα ανακοινωθεί η ετυμηγορία του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Αθηνών για την υπόθεση της Χρυσής Αυγής.
Οι δικαστές, μετά από πεντέμισι χρόνια διαδικασίας, με την απόφασή τους καλούνται να τιμωρήσουν όλους εκείνους που θα κρίνουν ενόχους για τις εγκληματικές πράξεις που περιλαμβάνονται στο βαρύ κατηγορητήριο. Ανθρωποκτονία σε βάρος του Παύλου Φύσσα – που αναμφισβήτητα είναι η εμβληματική υπόθεση -, απόπειρα ανθρωποκτονίας σε βάρος αιγύπτιων αλιεργατών και απόπειρα ανθρωποκτονίας σε βάρος μελών του ΠΑΜΕ.
Το δικαστήριο με την ετυμηγορία του επί της ενοχής ή μη των κατηγορουμένων για εγκληματική οργάνωση καλείται να δώσει τη δική του απάντηση υπό το βάρος του θεσμικού του ρόλου και των συνταγματικών εγγυήσεων που το περιβάλλουν, στο κομβικό ερώτημα, με αντίκτυπο νομικό, κοινωνικό και πολιτικό, αν η Χρυσή Αυγή λειτουργούσε ως εγκληματική οργάνωση. Το διακύβευμα της πολυαναμενόμενης απόφασης, που θα αφήσει ανεξίτηλο ιστορικό αποτύπωμα, αφορά ένα πολιτικό κόμμα που επί τρεις εκλογικές διαδικασίες είχε θέση στο ελληνικό κοινοβούλιο και εκπροσώπηση στο Ευρωπαϊκό, το οποίο δικάζεται ως εγκληματική οργάνωση.
Και μπορεί εκ των πραγμάτων, όπως σε κάθε ποινική δίκη, η τιμωρία του εγκλήματος και η απόδοση δικαιοσύνης να αφορά πρωτίστως τα θύματα του μίσους και της βίας, αλλά εν προκειμένω το «διά ταύτα» της δίκης αφορά κάθε μέλος της κοινωνίας. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου ότι πλήθος φορέων, ενώσεων, προσώπων, αναμένεται να δώσουν το δικό τους βροντερό «παρών» έξω από το Εφετείο της Αθήνας, με κεντρικό σύνθημα «Δεν είναι Αθώοι».
Υπό δρακόντεια μέτρα
Τα μέτρα ασφαλείας είναι στην κυριολεξία δρακόντεια, καθώς εκτός του πλήθους κόσμου, θα πρέπει να ληφθούν επιπλέον μέτρα λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.
Σήμερα στις 11 το πρωί λοιπόν, όπως έχει ανακοινωθεί, η πρόεδρος του δικαστηρίου Μαρία Λεπενιώτη θα ανέβει στη έδρα και θα απαγγείλει την απόφαση του δικαστηρίου επί της ενοχής ή μη των 65 κατηγορουμένων. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο χρόνος που θα απαιτηθεί μέχρι να ανακοινωθούν οι ποινές του δικαστηρίου και η ενδεχόμενη απόφαση επί της αναστολής βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με τον αριθμό των κατηγορουμένων που θα κριθούν ένοχοι.
Κεκλεισμένων των θυρών
Σε όλη τη διάρκεια της πολύχρονης διαδικασίας οι περισσότεροι κατηγορούμενοι επέλεξαν να απουσιάζουν από το εδώλιο, με τους περισσότερους εξ αυτών να εμφανίζονται μόνο την ημέρα της απολογίας τους, προκειμένου να υπερασπιστούν εαυτούς και να απαντήσουν στις ερωτήσεις του δικαστηρίου.
Τα μέλη της σύνθεσης του δικαστηρίου τον τελευταίο μήνα διασκέπτονται κεκλεισμένων των θυρών και υπό άκρα μυστικότητα για να εκδώσουν την κρίσιμη απόφασή τους, γνωρίζοντας καλά και οι ίδιοι τόσο τη βαρύτητα του ρόλου τους όσο και τον αντίκτυπο της ετυμηγορίας τους, εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων.
Μάρτυρες και ντοκουμέντα
Κατά τη διάρκεια των 453 συνεδριάσεων που μεσολάβησαν από το πρωί της 20ής Απριλίου 2015 που άνοιξε η «αυλαία» της δίκης για την υπόθεση της Χρυσής Αυγής εξετάστηκαν περίπου 150 μάρτυρες κατηγορίας και 70 υπεράσπισης, ενώ το ψηφιοποιημένο υλικό (βίντεο, καταγεγραμμένες συνομιλίες, φωτογραφίες και άλλα) ξεπερνά τα δύο terrabyte. Πρόκειται για έγγραφα που αποκτήθηκαν στο στάδιο της κύριας ανάκρισης, την οποία διενήργησαν η σημερινή αρεοπαγίτης Ιωάννα Κλάπα και η συνάδελφός της Μαρία Δημητροπούλου, η οποία μόλις τον περασμένο Ιούνιο αποχώρησε από το δικαστικό σώμα, λόγω συμπληρώσεως ορίου ηλικίας. Ψηφιακά πειστήρια, ηχητικά, οπτικά βίντεο, φωτογραφίες που βρεθήκαν και κατασχέθηκαν στα ηλεκτρονικά αρχεία των κατηγορουμένων, τα οποία είχαν φυλαχθεί πολύ προτού η δολοφονία του Παύλου Φύσσα σηματοδοτήσει την αρχή του τέλους για τη μεγάλη δικαστική έρευνα, που οδήγησε στο εδώλιο σύσσωμη την πρώην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος της Χρυσής Αυγής.
Σύμφωνα με την πρόταση που διατύπωσε στις 18 Δεκεμβρίου 2019 η εισαγγελέας της έδρας Αδαμαντία Οικονόμου δεν υφίσταται εγκληματική οργάνωση και όλες οι ενέργειες που αποδίδονται σε οργανωμένη δράση συμμετεχόντων με διακριτούς ρόλους είναι «μεμονωμένα περιστατικά» μελών και μη του κόμματος για διάφορους λόγους.
Ωστόσο, η πρόταση αυτή, που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και αιτιάσεις σε νομικό επίπεδο, σε καμία περίπτωση δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα για τα μέλη του δικαστηρίου, τα οποία έχουν τον κυρίαρχο και αποκλειστικό λόγο στον επίλογο της πρωτοβάθμιας δίκης.
