Το Μορφωτικό Ιδρυμα της Εθνικής Τράπεζας, γνωστό ως ΜΙΕΤ, έχει μακρά ιστορία και διακεκριμένη συμβολή στα γράμματα και στον πολιτισμό. Ιδρύθηκε το 1966 από τον τότε διοικητή της Εθνικής Τράπεζας Γεώργιο Μαύρο, αλλά ατύχησε στα χρόνια της δικτατορίας των συνταγματαρχών και επανεκκίνησε με την πτώση της το 1974. Οι εκδόσεις του, απόλυτα επιμελημένες, θεωρούνται ξεχωριστές, για να μην πούμε μοναδικές από τους φίλους της ανάγνωσης. Στα χρόνια του Εμμανουήλ Κάσδαγλη το ίδρυμα κατοχυρώθηκε ως εστία γραμμάτων και τεχνών και οι εκδόσεις του βραβεύτηκαν ως συμπληρωματικές των πανεπιστημιακών. Η φήμη που το συνόδευε ήταν σπουδαία, αντίστοιχη των διανοητών που το υπηρέτησαν.
***
Ωστόσο, προϊόντος του χρόνου και με την έλευση της μεγάλης οικονομικής κρίσης διέλαθε της προσοχής των διοικήσεων και το μόνο που έφθασε να το συνδέει στις μέρες μας με την Εθνική Τράπεζα ήταν η επιχορήγηση των περίπου 2,5 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Μέχρι που την περασμένη εβδομάδα έσκασε η βόμβα. Τα μέλη του εννεαμελούς διοικητικού συμβουλίου, μεταξύ των οποίων οι κ.κ. Γιαννίτσης και Διαμαντούρος, άρχισαν να παραιτούνται ο ένας μετά τον άλλον, φέρνοντας το Ιδρυμα προ μοναδικού αδιεξόδου. Και αυτό γιατί εκ του καταστατικού δεν μπορούσαν να υπάρξουν αντικαταστάσεις. Εν τω μεταξύ, ουδείς εκ των παραιτηθέντων ήταν διατεθειμένος να μιλήσει για τις απρόσμενες εξελίξεις, αφήνοντας πίσω τους αχλή μυστηρίου. Ψάξαμε, ρωτήσαμε και εν τέλει διαπιστώσαμε ότι το τελευταίο διάστημα δεν υπήρχαν καν σχέσεις μεταξύ της Διοίκησης της Εθνικής και των υπευθύνων του Ιδρύματος. Και εντός αυτού επίσης οι διχογνωμίες ήταν διαρκείς, σχεδόν ανυπέρβλητες.
***
Στελέχη της Εθνικής Τράπεζας αποδίδουν την τρέχουσα κρίση στον επί 22 έτη διευθυντή του ΜΙΕΤ κ. Διονύση Καψάλη, ο οποίος, κατά την εκδοχή τους, δεν συνεργάζεται με τον «χορηγό» του ιδρύματος και αρνείται την απαιτούμενη αναδιάρθρωσή του, επικαλούμενος το καταστατικό και τους κανόνες λειτουργίας του. Ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας κ. Π. Μυλωνάς θεωρεί ότι το ίδρυμα πρέπει να ανασυγκροτηθεί, να αποκτήσει κι άλλες πηγές εσόδων, να προσαρμοστεί υποτυπωδώς στις τρέχουσες συνθήκες και βεβαίως να αναγεννηθεί.
***
Από την πλευρά του κ. Καψάλη η επέμβαση της Τράπεζας θίγει τον χαρακτήρα του ιδρύματος, οδηγεί σε ανεπίτρεπτες παρεμβάσεις επί των εκδόσεων αυτών καθεαυτών και γενικώς θεωρεί ότι δεν υπάρχει πεδίο συνεννόησης. Κάπως έτσι φθάσαμε στο παρόν αδιέξοδο. Κατά τα φαινόμενα, η λύση θα δοθεί μέσω των δικαστηρίων. Οπως πληροφορούμαστε, η Τράπεζα θα ζητήσει διορισμό προσωρινής διοίκησης προκειμένου να αρθεί το αδιέξοδο και να επανασυνδεθεί το Ιδρυμα μαζί της. Παραμένει άγνωστο πάντως γιατί παραιτήθηκαν τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και αν με τη στάση τους θέλησαν να στηρίξουν τη μία ή την άλλη πλευρά ή απλώς να αποστασιοποιηθούν και από τα δύο μέρη. Οπως και να έχει, το ΜΙΕΤ επιβάλλεται να μακροημερεύσει και να αναγεννηθεί… Το οφείλει στην Ιστορία του.
***
Αρρυθμίες και αστοχίες
Τα όσα διαδραματίστηκαν στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου την περασμένη Τρίτη δεν ήταν απλά. Φανέρωσαν στους πάντες τις θρυλούμενες εδώ και καιρό κυβερνητικές αρρυθμίες και αστοχίες. Ο Πρωθυπουργός βλέποντας να αναπτύσσονται και εντός του ανώτερου κυβερνητικού οργάνου προσωπικές στρατηγικές αναγκάστηκε να επέμβει δυναμικά και να επαναφέρει στην τάξη ουκ ολίγους υπουργούς. Τα έβαλε ο κ. Μητσοτάκης με την υπουργό Παιδείας που έσπευσε να αποποιηθεί των όποιων ευθυνών για το φιάσκο της μάσκας στα σχολεία, με τον υπουργό Οικονομικών επειδή αναζητούσε άλλο τόπο, εκτός της στενής εκλογικής του περιφέρειας, για το κέντρο μεταναστών, προβάλλοντας την ιστορικότητα των Θερμοπυλών και με αρκετούς άλλους, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν είναι πολιτικά και ηθικά αποδεκτό, οποιοσδήποτε υπουργός να μετακυλίει ευθύνες σε άλλους υπουργούς ή να αποφεύγει να στηρίζει επιλογές της κυβέρνησης ή να αναγνωρίζει αστοχίες επικαλούμενος αναρμοδιότητα». Απευθυνόμενος ειδικά στον υπουργό Οικονομικών, σχεδόν τον επιτίμησε προτρέποντάς τον «να συμπεριφέρεσαι σαν υπουργός και όχι σαν βουλευτής Φθιώτιδας».
***
Οπως ήταν φυσικό κι επόμενο, δημοσιοποιούμενες οι πρωθυπουργικές αναφορές προκάλεσαν αναστάτωση και μετέφεραν φήμες για επικείμενο ανασχηματισμό. Ωστόσο διασκεδάστηκαν στη συνέχεια και το ενδεχόμενο ενός νέου ανασχηματισμού διαψεύστηκε. Οι θιγόμενοι πάντως υπουργοί έκτοτε κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα. Και δικαίως, αφού οι τρέχουσες υγειονομικές, οικονομικές και πολιτικοκοινωνικές συνθήκες δεν επιτρέπουν ανάπτυξη προσωπικών στρατηγικών. «Ολοι αυτή την ώρα είμαστε αφοσιωμένοι στην εθνική αποστολή αντιμετώπισης της πολυσήμαντης κρίσης, δεν υπάρχει χώρος για οτιδήποτε άλλο» φέρεται να διεμήνυσε κατ’ ιδίαν σε κυβερνητικά στελέχη στενός συνεργάτης του Πρωθυπουργού, ώστε να μην υπάρξει καμία παρανόηση…
***
Το κόμμα το βιολί του…
Παρά ταύτα, ωστόσο, οι κομματικο-συνδικαλιστικές δυνάμεις αντιστέκονται. Τα ήθη της μεταπολίτευσης επιμένουν και πιέζουν συστηματικά την κυβέρνηση. Ιδιαιτέρως δοκιμάζονται από τις παλαιοκομματικές δυνάμεις οι τεχνοκράτες που διορίστηκαν σε καίριες θέσεις από τον Πρωθυπουργό. Ηδη μετρά απώλειες το Μέγαρο Μαξίμου. Ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Γεράσιμος Θωμάς επανέκαμψε με την πρώτη ευκαιρία στις Βρυξέλλες, μην αντέχοντας τις υπουργικές τρικλοποδιές. Ο γενικός γραμματέας Ιδιωτικών Επενδύσεων Ν. Ματζούφας αντικαταστάθηκε πάραυτα και ακόμη περιμένει τη νέα τοποθέτηση που του είχαν υποσχεθεί. Πληροφορίες αναφέρουν ότι επίκεινται και άλλες αποχωρήσεις τεχνοκρατών λόγω «δυσαρμονίας» με τους προϊσταμένους τους. Προφανώς οι υπουργοί δεν θέλουν «ξένους» στα πόδια τους…
***
Επίσης, όπως πληροφορούμαστε, αφόρητες πιέσεις αντιμετωπίζει από τοπικούς πολιτικούς παράγοντες της Δυτικής Μακεδονίας και ο συντονιστής του έργου της απολιγνιτοποίησης Κ. Μουσουρούλης. Περιφερειάρχες, δήμαρχοι, βουλευτές και λοιποί παράγοντες του κόμματος απαιτούν έργα και χρήματα με γνώμονα προφανώς τις δικές τους προτεραιότητες, και όχι αυτή καθεαυτή την αναγέννηση και ανασυγκρότηση της περιοχής. Προφανώς δεν έχουν αντιληφθεί ότι το κρίσιμο αυτό έργο δεν μπορεί παρά να γίνει με όρους και προϋποθέσεις και βεβαίως με τη συμμετοχή ιδιωτών, οι οποίοι οφείλουν να συνεισφέρουν και βεβαίως να εξασφαλίσουν τους απαιτούμενους χρηματοδοτικούς πόρους.
Εκτιμάται δε ότι η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη, προϊόντος του χρόνου, θα πιέζεται ολοένα και περισσότερο από τις συγγενείς προς αυτήν δυνάμεις. Κοινώς η μεταρρυθμιστική ατζέντα θα δοκιμαστεί και αυτή. Είναι αυτή ίσως μία από τις σημαντικότερες επόμενες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει ο Πρωθυπουργός. Η αλήθεια είναι ότι βλέπει τα σημάδια και ίσως γι’ αυτό αντέδρασε όπως αντέδρασε στην τελευταία συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου…
***
Στην Ιταλία η Πρόεδρος
Μετά την πρώτη της επίσημη επίσκεψη στην Κύπρο, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας κυρία Κατερίνα Σακελλαροπούλου θα πραγματοποιήσει στο διήμερο 9 και 10 Οκτωβρίου ταξίδι στη γειτονική Ιταλία, προσκεκλημένη του Προέδρου της χώρας κ. Σέρτζιο Ματαρέλα. Κατά σύμπτωση, ο κ. Ματαρέλα είναι κι αυτός πρώην δικαστής. Κατά την παραμονή της στη Ρώμη η Πρόεδρος θα έχει την ευκαιρία να συναντηθεί και με τον ιταλό πρωθυπουργό κ. Μάριο Κόντε.
***
Επένδυση 1 δισ. δολ.από τη Microsoft
Μέσα στον ορυμαγδό της κρίσης, μια επένδυση της Microsoft στην Ελλάδα έρχεται να γλυκάνει την ατμόσφαιρα. Επειτα από εντατικές, σε καθεστώς άκρας μυστικότητας, διαπραγματεύσεις του Πρωθυπουργού και των οικονομικών επιτελών του Μεγάρου Μαξίμου, ο αμερικανικός πολυεθνικός τεχνολογικός γίγαντας επείσθη να επενδύσει στη χώρα μας. Οι ανακοινώσεις αναμένεται να γίνουν με κάθε επισημότητα.
***
Ορισμένοι υπουργοί και υφυπουργοί αρέσκονται να… λούζονται στα φώτα της δημοσιότητας που προσφέρουν τα μέσα ενημέρωσης – αλλά την ίδια στιγμή η παραγωγή έργου αναζητείται. Κάποιοι άλλοι έχουν επιλέξει τον ρόλο του αφανή εργάτη, ίσως επειδή δεν έχουν κάτι να αποδείξουν. Ο υφυπουργός Εξωτερικών με αρμοδιότητα την οικονομική διπλωματία και εξωστρέφεια Κώστας Φραγκογιάννης (φωτογραφία) ανήκει στη δεύτερη κατηγορία. Είναι σαφές σε όλους ότι μιλάει λίγο και μόνο όταν έχει κάτι να πει, ενώ στο παρασκήνιο κινείται αποτελεσματικά, και αυτό έχει καταγραφεί στο Μέγαρο Μαξίμου. Στο πλαίσιο των επαφών στη Βόρεια Ελλάδα λόγω της επίσκεψης του Μάικ Πομπέο, ο κ. Φραγκογιάννης είχε κομβικό ρόλο στις συναντήσεις, έχοντας αναπτύξει καλή χημεία με την αμερικανική πλευρά. Προσεχώς – περί τα μέσα Οκτωβρίου – μαθαίνω θα μεταβεί στη Βόρεια Μακεδονία όπου και θα επιδιώξει την περαιτέρω σύσφιγξη των σχέσεων με τη γειτονική χώρα που ακόμη προκαλεί αναταράξεις σε διαφόρους εντός ΝΔ. Πρόσφατα επίσης κλήθηκε να συντονίσει την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στον Λίβανο μετά την πολύνεκρη έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού και όλα κύλησαν ομαλώς. Ο «αφανής τεχνοκράτης» φαίνεται να κερδίζει το στοίχημα.
