Ξεκάθαρη ένδειξη της αλλαγής στάσης της αμερικανικής κυβέρνησης απέναντι στην Τουρκία, αλλά και σαφές μήνυμα προς τον Ερντογάν ότι πρέπει να σταματήσει την επιθετική πολιτική του στην Ανατολική μεσόγειο αποτελεί η επικείμενη επίσημη επίσκεψη του Μάικ Πομπέο στην Ελλάδα, στις 27 και 28 Σεπτεμβρίου.
Καταρχήν ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών πρόκειται να επισκεφτεί μόνο την Ελλάδα, και όχι την Τουρκία, όπως είθισται να συμβαίνει για λόγους τήρησης της ισορροπίας μεταξύ των δύο χωρών. Επίσης, ακόμα και η γλωσσική διατύπωση που επέλεξε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την ανακοίνωση της επίσκεψης αποκαλύπτει τις αποστάσεις που έχει πάρει η κυβέρνηση Τραμπ έναντι του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν το τελευταίο διάστημα.
«Στην Ελλάδα, ο υπουργός Πομπέο θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη και τον υπουργό Εξωτερικών Δένδια για να ανανεώσουν την κοινή μας δέσμευση για την προώθηση της ασφάλειας, της ειρήνης και της ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο και για να γιορτάσουν την ισχυρότερη σχέση που έχει υπάρξει μεταξύ των ΗΠΑ και της Ελλάδας εδώ και δεκαετίες», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση.
Βαθιά ανησυχία
Τις αποστάσεις που έχουν πάρει οι ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας το τελευταίο διάστημα επιβεβαίωσε και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Στίβεν Μπίγκαν σε ομιλία που πραγματοποίησε στο Αμερικανοτουρκικό Συνέδριο (American-Turkish Conference).
Ο αμερικανός αναπληρωτής υπουργός εξέφρασε τη βαθιά ανησυχία της Ουάσιγκτον για την αύξηση των εντάσεων στην περιοχή και έστειλε σαφές μήνυμα στην Άγκυρα να σταματήσει τις προκλητικές θαλάσσιες επιχειρήσεις και τα μέτρα που αυξάνουν τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Η σύγκρουση μεταξύ των συμμάχων μας στο ΝΑΤΟ, της Τουρκίας και της Ελλάδας, ωφελεί μόνο τους κοινούς μας αντιπάλους που επιδιώκουν να σπείρουν τη διχόνοια και να υπονομεύσουν τη διατλαντική ενότητα. Προτρέπουμε την Τουρκία να σταματήσει τις προκλητικές θαλάσσιες επιχειρήσεις και τα μέτρα που αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή», τόνισε ο Στ. Μπίγκαν και στη συνέχεια καλωσόρισε τις ενέργειες της Άγκυρας προς την κατεύθυνση της αποκλιμάκωσης.
Ο αμερικανός αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών τόνισε πως οι ΗΠΑ ελπίζουν να δουν συνεχείς διμερείς συνομιλίες μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας για την περαιτέρω μείωση των εντάσεων και ενθαρρύνουν τις δύο χώρες να συνεχίσουν να εργάζονται μέσω του ΝΑΤΟ για μια τεχνική συμφωνία που θα αφορά μέτρα για την αποφυγή εμπλοκής.
Τέλος, διατύπωσε την πάγια θέση των ΗΠΑ που θέλει όλες τις χώρες της περιοχής να επιλύουν τις διαφωνίες τους με διπλωματικά και ειρηνικά μέσα.
Συναντήσεις με Μητσοτάκη και Δένδια
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θα ταξιδέψει στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Αγία Εδρα και την Κροατία από τις 27 Σεπτεμβρίου έως τις 2 Οκτωβρίου.
«Στην Ελλάδα, ο υπουργός Πομπέο θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη και τον υπουργό Εξωτερικών Δένδια για να ανανεώσουν την κοινή μας δέσμευση για την προώθηση της ασφάλειας, της ειρήνης και της ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο και για να γιορτάσουν την ισχυρότερη σχέση που έχει υπάρξει μεταξύ των ΗΠΑ και της Ελλάδας εδώ και δεκαετίες», αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Στη Θεσσαλονίκη, ο Μάικ Πομπέο θα υπογράψει διμερή συμφωνία για την επιστήμη και την τεχνολογία.
Επιπλέον, θα συμμετάσχει με ηγέτες του επιχειρηματικού κλάδου της ενέργειας σε συζήτηση που θα υπογραμμίσει τη σημασία της ενεργειακής διαφοροποίησης και των έργων υποδομής που πραγματοποιούνται στην Ελλάδα.
Στη Σούδα
Μετά τη Θεσσαλονίκη, ο αμερικανός υπουργός θα μεταβεί στην Κρήτη, όπου θα επισκεφθεί τη Ναυτική Βάση της Σούδας για να υπογραμμίσει την ισχυρή εταιρική σχέση ασφάλειας των ΗΠΑ με την Ελλάδα.
Νωρίτερα, ο κ. Πομπέο είχε υποδεχτεί στο γραφείο του στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ελπιδοφόρο, ο οποίος του εξέφρασε τις ανησυχίες της ελληνοαμερικανικής κοινότητας.
Ο Αρχιεπίσκοπος εστίασε στην επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και στην ανάγκη προστασίας των θρησκευτικών μειονοτήτων και του Οικουμενικού Πατριαρχείο υπό το πρίσμα της απόφασης για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί.
Washington Post: Ο Ερντογάν έχει ξεπεράσει τα όρια στην Ανατ. Μεσόγειο
Ενδεικτικό των παραπάνω εκτιμήσεων είναι το χθεσινό άρθρο της Washington Post στο οποίο αναφέρεται ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «έχει ξεπεράσει τα όρια στο παιχνίδι ισχύος στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, προσβάλλοντας ακόμα και τον πάλαι ποτέ υποστηρικτή του, πρόεδρο Τραμπ».
Με αφορμή την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας η έγκυρη αμερικανική εφημερίδα αναφέρει:
«Η κρίση που προηγήθηκε οδήγησε τις δύο χώρες στα πρόθυρα της ένοπλης σύρραξης καθώς ο Ερντογάν επιδιώκει την περιφερειακή ηγεμονία, κάτι που ανησυχεί τις μεγαλύτερες δυνάμεις. Η επίσκεψη Πομπέο στην Κύπρο, η μερική άρση του εμπάργκο όπλων προς αυτή και η δήλωσή του ότι «παραμένουμε έντονα ανήσυχοι για τις εξελισσόμενες επιχειρήσεις έρευνας φυσικών πόρων της Τουρκίας, στην Ανατολική Μεσόγειο» καταδεικνύουν την ανησυχία των ΗΠΑ».
Η Washington Post κάνει αναφορά και στο ενδεχόμενο παραπομπής στην Χάγη λέγοντας: «Η παραπομπή είτε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, είτε σε ανεξάρτητη διαιτησία θα μπορούσε να ξεκινήσει την επίλυση του θαλάσσιου ζητήματος, χωρίς παραχωρήσεις τις οποίες ούτε ο Erdogan, ούτε ο Μητσοτάκης μπορούν να αντέξουν πολιτικά. Αλλά πρώτα, οι δύο πλευρές, πρέπει να συμφωνήσουν «στους όρους αναφοράς» που εξειδικεύουν το ζήτημα το οποίο ετοιμάζονται να υποβάλλουν για διαιτησία. Η κάθε πλευρά, πρόσφατα, έχει προσπαθήσει να ενισχύσει τη διαπραγματευτική της θέση κάνοντας συμφωνίες με κυβερνήσεις κατά μήκος της ακτής της Ανατολικής Μεσογείου, η Τουρκία με την Λιβύη και η Ελλάδα με την Αίγυπτο».
Στο άρθρο της η εφημερίδα αναφέρεται και στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη τον οποίο χαρακτηρίζει « μία ελκυστική πολιτική προσωπικότητα στην Ελλάδα η οποία μία δεκαετία πριν βυθιζόταν στο τέλμα του χρέους και την πολιτική διαίρεση».
