Μεγαλύτερη ευελιξία στην κατανομή του χρόνου εργασίας, αύξηση των επιτρεπόμενων ωρών υπερωρίας στη βιομηχανία, ευελιξία και στις επιλογές του τρόπου «επιστροφής» της επιπλέον απασχόλησης, αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο και στον τρόπο ψηφοφορίας για την εκλογή των συνδικαλιστικών εκπροσώπων και καθιέρωση της ηλεκτρονικής κάρτας εργασίας περιλαμβάνει το πακέτο μέτρων που επεξεργάζεται η κυβέρνηση, με το οποίο προτίθεται να «ανοίξει» – και πάλι – θέμα αλλαγών στις εργασιακές σχέσεις.
Τις επερχόμενες αλλαγές προανήγγειλε ο πρωθυπουργός κ. Κ. Μητσοτάκης από τη Θεσσαλονίκη, ο οποίος διευκρίνισε ότι η επιπλέον ευελιξία στην κατανομή του χρόνου εργασίας θα συνδυάζεται με την έγκριση – σύμφωνη γνώμη – των εργαζομένων, ενώ υπογράμμισε ότι «σε καμία περίπτωση δεν θα σημάνει την κατάργηση του οκταώρου».
Διαβούλευση
Πριν την υιοθέτηση των νέων μέτρων θα προηγηθεί ευρεία διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, ενώ ο Πρωθυπουργός επισήμανε ότι θα υπάρξει επαρκής χρόνος διαβούλευσης και κοινοβουλευτικής συζήτησης και υπογράμμισε την ανάγκη βελτίωσης προσαρμογής στα σύγχρονα δεδομένα του εμβληματικού συνδικαλιστικού νόμου 1264/1982, ώστε να ανταποκρίνεται στη σύγχρονη πραγματικότητα.
Οι αλλαγές στα εργασιακά βασίζονται – σε μεγάλο βαθμό – στις προτάσεις της Επιτροπής Πισσαρίδη και προβλέπουν ευελιξία στη χρήση των υπερωριών, το ψηφιακό ωράριο, τη θέσπιση ηλεκτρονικής κάρτας εργασίας, ηλεκτρονική ψηφοφορία των συνδικαλιστών για τη λήψη αποφάσεων κ.λπ.
Το ανώτατο όριο υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων σε βιομηχανικές, βιοτεχνικές επιχειρήσεις, έχει καθοριστεί στις 48 ώρες ανά 6μηνο. Στους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας, το ανώτατο όριο υπερωριακής απασχόλησης είναι έως δύο ώρες ημερησίως και έως 120 ώρες το έτος. Στις εισηγήσεις προτείνεται να ευθυγραμμιστεί το πλαφόν στη βιομηχανία με τους υπόλοιπους κλάδους, ώστε το ανώτατο όριο να είναι 120 ώρες ανά έτος σε όλους.
Οι προτάσεις
Ταυτοχρόνως, υπάρχουν προτάσεις να θεσμοθετηθεί η δυνατότητα συμφωνίας εργοδότη και εργαζόμενου – σε επίπεδο επιχείρησης – ώστε η «επιστροφή» της υπέρβασης του συμβατικού χρόνου απασχόλησης μιας ημέρας να γίνεται με αντίστοιχη μείωση ωραρίου σε άλλη εργάσιμη ημέρα, με ρεπό ή πρόσθετη άδεια. Και οι ώρες υπερεργασίας θα μπορούν να καλύπτονται με αντίστοιχο «συμψηφισμό» τους.
Σήμερα, η δυνατότητα συμψηφισμού του χρόνου εργασίας είναι επιτρεπτή μόνο εντός της ίδιας εβδομάδας και εφόσον αφορά μέχρι πέντε ώρες υπερεργασίας. Οι εργοδότες ζητούν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα συμψηφισμού ώστε να προκύπτει μεγαλύτερη ευελιξία.
Σύμφωνα με τις εισηγήσεις που βρίσκονται στο τραπέζι ο χρόνος εργασίας θα μπορεί να διευθετηθεί μεταξύ 35 και 45 ωρών εβδομαδιαίως κατόπιν συμφωνίας, αρκεί ο μέσος όρος που προκύπτει να είναι οι 40 ώρες.
«Ψηφιακό ωράριο»
Στο πακέτο των κυβερνητικών προτάσεων υπάρχει και το «ψηφιακό ωράριο». Οι εργοδότες θα δηλώνουν τα σχήματα ωραρίου ή τροποποίησης ωραρίου με ψηφιακές επιλογές, επιδεχόμενες αυτόματη επεξεργασία και διασταύρωση σε πραγματικό χρόνο. Στόχος είναι να γίνεται αυτοματοποιημένα ο έλεγχος από τους επιθεωρητές του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας.
Ταυτόχρονα, αναμένεται να εφαρμοστεί η ηλεκτρονική κάρτα του εργαζομένου που θα είναι συνδεδεμένη με το σύστημα «Εργάνη ΙΙ» σε πραγματικό χρόνο. Στόχος είναι να καταγράφεται η ώρα εισόδου και εξόδου των εργαζομένων και τα στοιχεία να διασταυρώνονται με ηλεκτρονικό τρόπο. Η χρήση της ηλεκτρονικής κάρτας αναμένεται να ξεκινήσει πιλοτικά σε μεγάλες επιχειρήσεις όπως σε τράπεζες και σε σουπερμάρκετ, ενώ σταδιακά θα εφαρμοστεί στο σύνολο της ιδιωτικής οικονομίας. Στο ίδιο νομοσχέδιο αναμένεται να ενσωματωθεί και το νέο πλαίσιο για την τηλεργασία.
Ηλεκτρονική ψηφοφορία για απεργία
Αλλαγές θα επέλθουν και στον συνδικαλιστικό νόμο 1264/82, με αιχμή τη διάταξη για καθιέρωση ηλεκτρονικής ψηφοφορίας στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων για τη διεξαγωγή απεργίας. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η δημιουργία ηλεκτρονικού συνδικαλιστικού μητρώου.
Σήμερα απαιτείται αυτοπρόσωπη παρουσία στις ψηφοφορίες. Ωστόσο με τη θεσμοθέτηση ηλεκτρονικής και εξ αποστάσεως ψηφοφορίας που εισηγείται το υπουργείο Εργασίας, τα μέλη των συνδικαλιστικών οργανώσεων θα έχουν τη δυνατότητα να ψηφίζουν ηλεκτρονικά για την ανάδειξη εκπροσώπων στα συνδικαλιστικά τους όργανα και για τη λήψη αποφάσεων όπως είναι η προκήρυξη απεργίας.
Πάντως δεν αναμένεται να αλλάξει διάταξη που ψηφίστηκε το 2018 και προβλέπει την παρουσία στη γενική συνέλευση του 50%+1 των οικονομικά ενεργών μελών μιας πρωτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης προκειμένου να ληφθεί έγκυρη απόφαση για την πραγματοποίηση απεργίας.
