Τη νέα εποχή στις εργασιακές σχέσεις, με την ευρεία καθιέρωση της τηλεργασίας, επιχειρεί να ρυθμίσει το υπουργείο Εργασίας… τρέχοντας ωστόσο πίσω από τις εξελίξεις, καθώς από σήμερα ισχύει – για δεύτερη φορά το τελευταίο εξάμηνο – η υποχρεωτική απασχόληση με τηλεργασία για το 40% των εργαζομένων σε επιχειρήσεις και υπηρεσίες που εδρεύουν στην Αττική.
Οι εργοδότες θα πρέπει εντός 24 ωρών να δηλώσουν στο πληροφοριακό σύστημα Εργάνη και συγκεκριμένα στο έντυπο ειδικού σκοπού τον αριθμό των εργαζόμενων οι οποίοι θα εργασθούν εξ αποστάσεως, υλοποιώντας το μέτρο της υποχρεωτικής τηλεργασίας στον ιδιωτικό τομέα.
Το ποσοστό του 40% θα υπολογίζεται επί του αριθμού των υπαλλήλων που είναι εφικτό να εργαστούν με τηλεργασία και όχι επί του συνόλου του προσωπικού.
Η εκρηκτική άνοδος της εξ αποστάσεως απασχόλησης την περίοδο της υγειονομικής κρίσης, οδήγησε τη κυβέρνηση στην εσπευσμένη υιοθέτηση κανόνων για την προστασία και ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων που θα ισχύουν κατά την παροχή, αυτής της μορφής, εργασία. Ήδη το υπουργείο Εργασίας έχει επεξεργαστεί τις βασικές διατάξεις των κανόνων που θα ισχύουν σε περιπτώσεις τηλεργασίας, υιοθετώντας σε μεγάλο βαθμό το περιεχόμενο συμφωνίας πλαίσιο μεταξύ εργοδοτών και ΓΣΕΕ που έχει ενσωματωθεί στην Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας της περιόδου 2006 – 2007.
Ανατροπές στην αγορά εργασίας
Οι διατάξεις αυτές πρόκειται να συμπεριληφθούν σε επερχόμενο νομοσχέδιο του υπουργείου για τις αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις (υπερωρίες κλπ) και θα ισχύσουν άμεσα, δημιουργώντας έτσι «για πρώτη φορά ένα θεσμικό και νομικό πλαίσιο για την τηλεργασία».
Ενδεικτικά των ανατροπών που έχουν επέλθει στην αγορά εργασίας, καθιστώντας επιβεβλημένη την υιοθέτηση κανόνων, είναι τα επίσημα ευρωπαϊκά στοιχεία τα οποία δείχνουν την άνοδο της εξ αποστάσεως εργασίας την περίοδο της πανδημίας.
Προ κορωνοϊού το ποσοστό των Ελλήνων που εργάζονταν ήταν της τάξης του 4,7%, και στην Ευρωπαϊκή Ένωση έφθανε το 7,1%. Με το ξέσπασμα της πανδημίας το ποσοστό αυτό εκτινάχθηκε στο 37% στην Ευρώπη (περίπου το ένα τρίτο των εργαζόμενων που προηγουμένως απασχολούνταν στην έδρα της επιχείρησης), ενώ στη χώρα μας το αντίστοιχο ποσοστό έφθασε στο 26%.
Στο κυβερνητικό σχέδιο ρύθμισης της τηλεργασίας περιλαμβάνεται ο πλήρης σεβασμός των εργασιακών σχέσεων και η κάλυψη από τον εργοδότη του κόστους εξοπλισμού για τους εργαζόμενους με καθεστώς τηλεργασίας. Η εξ αποστάσεως εργασία θα συμφωνείται και θα μπορεί να παρέχεται κατά πλήρη, μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση, όπως επίσης αυτοτελώς ή ακόμη και σε συνδυασμό µε απασχόληση στις εγκαταστάσεις του εργοδότη. Η επιχείρηση θα υποχρεούται να καλύπτει το κόστος του εξοπλισμού και τη συντήρησή του.
Τις βασικές αρχές που θα καθορίζουν το νέο καθεστώς, ανακοίνωσε το υπουργείο υπογραμμίζοντας ότι θα στηρίζεται στον πλήρη σεβασμό των εργασιακών σχέσεων. Την τήρηση του ωραρίου από τον εργοδότη. Τον σεβασμό της ιδιωτικής ζωής του τηλεργαζομένου. Την κάλυψη του κόστους εξοπλισμού από εργοδότη. Την απαγόρευση της χρήσης κάμερας. Το σύστημα ελέγχου τηλεργασίας που θα είναι σύμφωνο με την νομοθεσία περί προσωπικών δεδομένων. Και την υποχρεωτική δήλωση του εργαζομένου και του ωραρίου τηλεργασίας στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ.
Στα «σκαριά» τμήμα Ελέγχου Τηλεργασίας
Ταυτοχρόνως, το υπουργείο προχωρεί στην ίδρυση αυτοτελούς τμήματος Ελέγχου Τηλεργασίας στο Σώµα Επιθεώρησης Εργασίας το οποίο θα είναι αρμόδιο για την διενέργεια ελέγχων ώστε να διαπιστώνεται η τήρηση ή όχι των όρων της συμφωνίας για τηλεργασία και των μέτρων για την ασφάλεια και υγεία του τηλεργαζόμενου.
Ιδιαίτερη σημασία έχει το περιεχόμενο της συμφωνίας ΓΣΕΕ – εργοδοτών που προέβλεπε τον ορισμό της τηλεργασίας τον οικειοθελή χαρακτήρα της για εργαζομένους και εργοδότες.
Την παροχή ασφαλιστικών δικλίδων ώστε η άρνηση ενός εργαζόμενου να αποδεχθεί την τηλεργασία δεν αποτελεί από μόνη της αιτία διακοπής της εργασιακής σχέσης ούτε τη μεταβολή των όρων και συνθηκών απασχόλησης αυτού του εργαζόμενου.
Την πρόβλεψη ότι οι συνθήκες εργασίας των τηλεργαζομένων είναι ίδιες και με ίδια δικαιώματα με εργαζόμενους στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης. Η εξασφάλιση και προστασία των προσωπικών δεδομένων που χρησιμοποιούνται και γίνονται αντικείμενο επεξεργασίας από τον τηλεργαζόμενο για επαγγελματικούς λόγους. Ο σεβασμός της ιδιωτικής του ζωής.
Ρυθμίζονται επίσης θέματα που αφορούν την οργάνωση της εργασίας και του χρόνου απασχόλησης μέσα στο πλαίσιο της ισχύουσας νομοθεσίας, των συλλογικών συμβάσεων και των κανονισμών των επιχειρήσεων.
Ο όγκος εργασίας και τα κριτήρια απόδοσης για τον τηλεργαζόμενο είναι αντίστοιχα προς εκείνα συγκρίσιμων εργαζομένων που εργάζονται μέσα στις εγκαταστάσεις του εργοδότη.
Προσέλευση και αποχώρηση σε τρεις βάρδιες
Σύμφωνα με εγκύκλιο που εξέδωσαν οι υπηρεσίες του δημοσίου, οι υπάλληλοι θα προσέρχονται και θα αποχωρούν σε τρεις βάρδιες: 7.00 – 15.00, 8.00 – 16.00 και 9.00 – 17.00. Κι αυτό έτσι ώστε να επιτυγχάνεται αποσυμφόρηση στις δημόσιες υπηρεσίες, αλλά και στα μέσα μαζικής μεταφοράς κατά τις ώρες προσέλευσης και αποχώρησης των εργαζομένων.
Σε περιπτώσεις που οι υπάλληλοι προσέρχονται στην Υπηρεσία είτε με ιδιωτικής χρήσεως μέσο μεταφοράς είτε με τα πόδια, εξυπακούεται ότι δύνανται να διατηρήσουν το ωράριο προσέλευσης και αποχώρησης που έχουν δηλώσει σύμφωνα με τις πάγιες κείμενες διατάξεις.
Στους χώρους εργασίας, δημόσιους και ιδιωτικούς, επιβάλλεται η χρήση μη ιατρικής μάσκας προστασίας. Από την υποχρέωση του προηγούμενου εδαφίου εξαιρούνται όσοι εργάζονται σε ατομικό χώρο, χωρίς την παρουσία οποιουδήποτε άλλου προσώπου. Σε περίπτωση παράβασης επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο εκατόν πενήντα (150) ευρώ.
Η εξυπηρέτηση του κοινού στις δημόσιες υπηρεσίες γίνεται μόνο σε επείγουσες περιπτώσεις, κατόπιν προηγούμενου ραντεβού και δύναται να πραγματοποιείται μέχρι τις 16:00 για όσες υπηρεσίες λήγει μέχρι τις 15:00 σύμφωνα με τις γενικώς ισχύουσες διατάξεις.
Τέλος, οι υπάλληλοι των υπηρεσιών του Δημοσίου που εδρεύουν στην Περιφέρεια Αττικής δύνανται να παρέχουν εξ αποστάσεως εργασία, αποκλειστικά εφόσον αυτό είναι εφικτό λόγω της φύσης των ασκούμενων καθηκόντων, σε ποσοστό έως 40% επί του συνόλου των πραγματικά υπηρετούντων και προσερχόμενων υπαλλήλων σε κάθε φορέα.
