Οι προειδοποιήσεις των επιστημόνων για εκείνα που έρχονται ανασύρουν εφιαλτικές εικόνες, όπως εκείνες που διαδραματίστηκαν πριν από λίγους μήνες στα νοσοκομεία της Ιταλίας που παρέπεμπαν σε εμπόλεμη ζώνη. Γιατροί και νοσηλευτές του ΕΣΥ προετοιμάζονται αγωνιωδώς για το χειρότερο σενάριο με όσα μέσα διαθέτουν, την ώρα που η κυβέρνηση σε συνεργασία με το επιστημονικό προσωπικό της χώρας επιχειρεί να αναχαιτίσει με περιοριστικά μέτρα τον εχθρό.

Ξυπνά μνήμες Ιταλίας το ντόμινο κρουσμάτων

Ωστόσο, παρότι οι μάχες είναι δυναμικές και παράλληλες, το αποτέλεσμα παραμένει αβέβαιο, καθώς εντείνονται οι επιστημονικές «κραυγές» ότι η αναστροφή της αυξητικής επιδημιολογικής τάσης θα μετατραπεί σε μάταιη προσπάθεια εάν χαθεί πολύτιμος χρόνος.

Οι φωνές αυτές θορύβησαν το Μέγαρο Μαξίμου προχωρώντας την περασμένη Παρασκευή σε νέα αυστηροποίηση και ενώ είχαν μεσολαβήσει λιγότερα από τρία 24ωρα από τις ανακοινώσεις του Νίκου Χαρδαλιά για περιορισμούς στην Αττική στην αρχή της ίδιας εβδομάδας.

Σε πρώτη φάση, η κυβέρνηση άναψε το πράσινο φως για επιστροφή σε δοκιμασμένες λύσεις, όπως είναι το αριθμητικό πλαφόν στις συναθροίσεις, το «κλείδωμα» του πολιτισμού – εκτός από τα θέατρα – και η τηλεργασία στον δημόσιο αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, με το βλέμμα πάντα στραμμένο στην προστασία των ευαίσθητων ομάδων.

Για τον σκοπό αυτόν δρομολογείται να ενεργοποιηθεί σε δεύτερο χρόνο – και εφόσον κριθεί αναγκαίο – ακόμη και ειδικό ωράριο εξυπηρέτησης των ηλικιωμένων σε καταστήματα πρώτης γραμμής, όπως είναι τα σουπερμάρκετ ή ακόμη και η αποστολή sms για τη δικαιολόγηση της εξόδου τους.

 

Μειώνονται και πάλι τα χειρουργεία

Την ίδια όμως ώρα, επιδημιολόγοι και λοιμωξιολόγοι καταστρώνουν σχέδιο εφαρμογής ενός «μίνι  lockdown» στην Αττική, διάρκειας περίπου δύο εβδομάδων, επιχειρώντας να κλείσουν ερμητικά την πόρτα στον νέο κορωνοϊό, εφόσον παρατηρηθεί ότι συνεχίζει να κατακτά τα… εδάφη της πρωτεύουσας. Κάτι που, ωστόσο, η κυβέρνηση δεν το βλέπει στο άμεσο μέλλον και προσπαθεί να εξαντλήσει όλα τα μέτρα ώστε να είναι η έσχατη λύση, αφού ακόμη και ένα βραχύ lockdown θα βάλει την οικονομία σε νέες περιπέτειες.

Σε κάθε περίπτωση, το ζητούμενο είναι η επιδημιολογική κρίση να μη μετατραπεί σε κρίση των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, που αποτελεί και το πλέον κρίσιμο μέτωπο. Οι υγειονομικοί από την πλευρά τους δηλώνουν ανήσυχοι για έναν επιπλέον λόγο: τα ασφυκτικά δεδομένα προμηνύουν ότι τα χειρουργεία και τα εξωτερικά ιατρεία θα «παγώσουν» εκ νέου για να μην… πέσουν τα νοσοκομεία στον πόλεμο, με αποτέλεσμα άλλα περιστατικά να παραγκωνίζονται.

Οι μαρτυρίες γιατρών τον περασμένο Μάιο – όταν η χώρα και συνεπακόλουθα το ΕΣΥ έβγαινε σταδιακά από τις συνθήκες καραντίνας – ότι κατέφταναν παραμελημένα περιστατικά που λόγω της καθυστέρησης είχαν εξελιχθεί σε βαριά, είχαν προκαλέσει έντονο προβληματισμό.

«Δεν μπορεί το μεγαλύτερο νοσοκομείο της χώρας να μετατραπεί σε νοσοκομείο μίας νόσου. Αυτό θα έπρεπε να έχει γίνει αντιληπτό κατά την πρώτη φάση της επιδημίας. Ηδη από την περασμένη Δευτέρα τα χειρουργεία έχουν μειωθεί στο 50%, με στόχο την αποσυμφόρηση των μονάδων εντατικής θεραπείας» δηλώνει στο «Βήμα» o καρδιολόγος και πρόεδρος των Εργαζομένων του «Ευαγγελισμού» Ηλίας Σιώρας.

Ο ίδιος εκτιμά ότι «χάθηκε πολύτιμος χρόνος ως προς την προετοιμασία των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας και τις προσλήψεις απαραίτητου προσωπικού. Σύμφωνα με τις κυβερνητικές εξαγγελίες 4.000 νοσηλευτές θα μονιμοποιηθούν, όμως τα κενά σε ιατρικό, νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό ξεπερνούν τις 30.000».

Την περασμένη Πέμπτη στο ίδιο νοσοκομείο πραγματοποιήθηκε συνέλευση των ειδικευόμενων γιατρών. Εκείνη την ημέρα το νοσοκομείο μετρούσε 24 διασωληνωμένους στη ΜΕΘ-Covid και επιπλέον 70 ασθενείς σε απλές κλίνες. Ο λόγος όμως της συγκέντρωσης των νεαρών γιατρών ήταν τα «εντέλλεσθε» που λαμβάνουν για τη στελέχωση των κορωνο-κλινικών, που σημειωτέον ανοίγουν στο έδαφος της κατάργησης μονάδων για άλλες νόσους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Μοιραία, οι άλλες κλινικές υποστελεχώνονται, με τους ειδικευομένους που απομένουν σε αυτές να εξαναγκάζονται να εκτελούν έως και 10 εφημερίες τον μήνα.

 

Το «ντόμινο» στο Αττικόν

Οι νοσοκομειακοί γιατροί μέσω των εκπροσώπων τους (Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας) ζητούν από την ηγεσία του υπουργείου Υγείας να εισακουστούν οι προτάσεις τους, «προτού είναι αργά», όπως επισημαίνουν.

Οπως αναλύει στο «Βήμα» ο γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας και νευροχειρουργός στο Γενικό Κρατικό Νικαίας, Παναγιώτης Παπανικολάου, την κρίσιμη αυτή περίοδο δεν υπάρχει περιθώριο για στείρες αντιπαραθέσεις, αντιθέτως ζητούμενο παραμένει η προάσπιση της δημόσιας υγείας με έμφαση στην ενίσχυση των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας.

«Είχαμε καταθέσει από τον περασμένο Μάρτιο συγκεκριμένες προτάσεις. Εάν δεν ληφθούν υπόψη, τότε αντιμετωπίζουμε έναν επιπρόσθετο κίνδυνο – να μετατραπούν τα νοσοκομεία σε εστίες ενδονοσοκομειακής διασποράς. Είναι υψίστης σημασίας το προσωπικό του ΕΣΥ να υποβάλλεται σε μοριακό έλεγχο μία με δύο φορές τον μήνα – αντί της σύστασης που είχε κοινοποιηθεί για έλεγχο μετά τη θερινή άδεια – και εξίσου αναγκαίο είναι να τηρείται η καραντίνα, όταν υπάρχει υποψία κρούσματος».

Το πρόσφατο παράδειγμα στο νοσοκομείο «Αττικόν» αποκαλύπτει, σύμφωνα με τον κ. Παπανικολάου, ότι το υπάρχον προσωπικό είναι αριθμητικά δυσανάλογο λόγω (και) των αυξημένων αναγκών. Ειδικότερα, στις αρχές του μήνα μία νοσηλεύτρια και ένας ασθενής διαγνώστηκαν θετικοί στον νέο κορωνοϊό, όμως ελλείψει εφεδρειών οι εργαζόμενοι καταγγέλλουν ότι δεν τηρήθηκε το πρωτόκολλο. Ετσι, οι υπόλοιποι νοσηλευτές, παρότι χαρακτηρίζονταν «στενές επαφές», παρέμειναν στο πόστο τους, έως ότου να βγουν τα αποτελέσματα των τεστ, με συνέπεια να δημιουργηθεί «ντόμινο» κρουσμάτων.

Είναι σημαντικό δε να σημειωθεί ότι σε διάστημα μόλις 40 ημερών έχουν εντοπιστεί συνολικά 180 εργαζόμενοι στο ΕΣΥ θετικοί στον ιό.

Κρίσιμο το επόμενο 7ήμερο

Σε μια προσπάθεια να αποσυμπιεστούν τα νοσοκομεία που έχουν επιφορτιστεί με τα περιστατικά του κορωνοϊού, η πρόεδρος της Ενωσης Ιατρών Αθήνας – Πειραιά Ματίνα Παγώνη σημειώνει ότι υπάρχει σχέδιο να συνδράμουν τρία ακόμη μεγάλα νοσοκομεία της Αττικής, και συγκεκριμένα το «Γ. Γεννηματάς», το «Λαϊκό» και το «Ιπποκράτειο».

Κλίνες όμως για ήπια περιστατικά Covid αρχίζουν να διαθέτουν σταδιακά όλα τα δημόσια νοσοκομεία. Υπενθυμίζεται ότι στην πρώτη φάση της επιδημίας είχαν «δεσμευτεί» στο ΕΣΥ περί τις 2.500 κλίνες για ασθενείς με λοίμωξη Covid-19.

Εν τω μεταξύ και όπως σημείωναν στο «Βήμα» επιδημιολόγοι, καθοριστικό ρόλο θα παίξει η άμεση μεταφορά μεταναστών που νοσούν ήπια σε ξενοδοχεία καραντίνας, οι οποίοι σημειωτέον αποτελούν το 50% των νοσηλευομένων στον «Ευαγγελισμό» και στο «Σωτηρία». Και προσθέτουν ότι η απόφαση αυτή ελήφθη καθώς κατά κανόνα οι συνθήκες διαβίωσης της ευαίσθητης αυτής ομάδας ευνοούν το φαινόμενο της υπερμετάδοσης.

Πάντως, η κυρία Παγώνη δεν κρύβει την ανησυχία της, καθώς η εξέλιξη της επιδημίας στη χώρα μας στηρίζεται σε μία λεπτή κλωστή – δηλαδή, στην αυστηρή τήρηση των μέτρων. Και σημειώνει ότι οι εφτά επόμενες ημέρες είναι κρίσιμες, καθώς εάν δεν καταγραφεί σε σημαντικούς δείκτες (όπως είναι ο αριθμός νέων κρουσμάτων, διασωληνώσεων και νοσηλειών) που «καθρεφτίζουν» τη δυναμική του SARS-CoV-2, τότε η επιβολή πιο ασφυκτικών μέτρων είναι επιβεβλημένη.

«Θα έπρεπε οι δάσκαλοι και οι καθηγητές να έχουν υποβληθεί στο σύνολό τους σε μοριακό έλεγχο, επειδή γύρισαν από τις διακοπές τους. Ακόμη πιο δύσκολο είναι όμως να προβλέψουμε πώς ο νέος κορωνοϊός θα συνυπάρξει με τον ιό της γρίπης. Είναι πολύ σημαντικό ο πληθυσμός να εμβολιαστεί για να μην έχουμε τουλάχιστον να αντιμετωπίσουμε παράλληλες δυσκολίες» καταλήγει η κυρία Παγώνη.

Δίχτυ προστασίας για την ανάσχεση της διασποράς στην Αττική

Από την περασμένη Κυριακή έως και την Παρασκευή σωρεύτηκαν στην Αττική 969 νέα κρούσματα, με αποτέλεσμα από αύριο οι κάτοικοι της πρωτεύουσας να εισέρχονται σε μια διαφορετική καθημερινότητα, καθώς επιβάλλονται περιορισμοί στην κοινωνική και εργασιακή ζωή τους.

Ειδικότερα, σε λιγότερο από 24 ώρες και έως τις 4 Οκτωβρίου θα ισχύσει ο περιορισμός εννέα ατόμων σε συναθροίσεις σε ανοιχτούς και κλειστούς χώρους, ενώ αναστέλλονται οι συναυλίες αλλά και οι προβολές σε χειμερινούς κινηματογράφους.

Παράλληλα, επιβάλλεται όριο 20 ατόμων σε κοινωνικές εκδηλώσεις (βαφτίσια, γάμοι, κηδείες) με τους ειδικούς απευθύνουν ισχυρή σύσταση-έκκληση στους ηλικιωμένους και σε ευάλωτες ομάδες τις επόμενες 14 μέρες να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους (ειδικά εάν χρησιμοποιούν μέσα μαζικής μεταφοράς) και να αποφεύγουν την επαφή με άτομα εκτός του οικογενειακού τους κύκλου.

Τηλεργασία σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα

Εν τω μεταξύ, καθώς συνεχίζεται ο συγχρωτισμός σε λεωφορεία και μετρό, και δεδομένης της αδυναμίας εναλλακτικών παρεμβάσεων στον συγκεκριμένο τομέα, το 40% των δημοσίων και των ιδιωτικών υπαλλήλων καλείται να μετατρέψει εκ νέου το σπίτι σε… γραφείο.

Για τον ίδιο λόγο ορίζεται κλιμακωτό ωράριο στο Δημόσιο: προσέλευση σε τρία κύματα (στις 7, 8 και 9 το πρωί) και αποχώρηση σε 4 κύματα (εντός διώρου από τη λήξη εργασίας). Αντίστοιχα, η προσέλευση και η αποχώρηση των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα θα πρέπει να γίνονται αντίστοιχα, δηλαδή σε τέσσερα κύματα (εντός διώρου από την έναρξη και τη λήξη του ωραρίου εργασίας).

Εν τω μεταξύ, αίσθηση προκαλεί η σκιαγράφηση του «προφίλ» των θετικών κρουσμάτων στην Αττική, με τον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας Νίκο Χαρδαλιά να σημειώνει ότι το 29,07% των κρουσμάτων αφορά ιδιωτικούς υπαλλήλους. Υπό το δεδομένο αυτό, κάλεσε τους εργοδότες να συμμορφωθούν, τηρώντας τα υπάρχοντα μέτρα και πρωτόκολλα, προσθέτοντας με νόημα ότι «το κλείσιμο των επιχειρήσεων είναι χειρότερο».

Σαρωτικοί έλεγχοι και rapid tests

Δεν παρέλειψε μάλιστα να προειδοποιήσει ότι θα γίνουν σαρωτικοί έλεγχοι σε χώρους εργασίας και θα υπάρξουν κυρώσεις σε εργοδότες και εργαζομένους που δεν τηρούν τα μέτρα. Προανήγγειλε όμως και τη διεξαγωγή rapid tests σε χώρους εργασίας και συναθροίσεων αλλά και σε κρίσιμους τομείς σε επιβαρυμένες περιοχές (π.χ. δημόσιες υπηρεσίες, σχολεία και νοσοκομεία).

«ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ» ΣΕ 10-15 ΗΜΕΡΕΣ

Σύμφωνα με τα ίδια επιδημιολογικά δεδομένα, το 13% των κρουσμάτων της Αττικής είναι συνταξιούχοι, ενώ ίδιο είναι και το ποσοστό που αφορά τους ανέργους. Σε κάθε περίπτωση και όπως διευκρίνισε ο επίκουρος καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Γκίκας Μαγιορκίνης, η αποτελεσματικότητα των νέων μέτρων σε επίπεδο νέων κρουσμάτων θα καταγραφεί σε 10-15 μέρες, ενώ για το αποτέλεσμα σε διασωληνωμένους απαιτούνται περισσότερες ημέρες (20-30).

Στην Αττική οι ειδικοί απευθύνουν ισχυρή σύσταση-έκκληση στους ηλικιωμένους και σε ευάλωτες ομάδες τις επόμενες 14 μέρες να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους

Η χαρτογράφηση των ΜΕΘ και ο σχεδιασμός για νέες κλίνες

Στα τέλη Αυγούστου οι ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 που είχαν εμφανίσει σοβαρές επιπλοκές με αποτέλεσμα να κριθεί αναγκαία η μηχανική υποστήριξή τους δεν ξεπερνούσαν τους 34. Ομως, σε διάστημα μόλις 17 ημερών ο αριθμός είχε διπλασιαστεί φθάνοντας τους 69 και την επομένη τους 71.

Η πληρότητα στις ΜΕΘ της Αττικής όπου το επιδημικό κύμα λαμβάνει σαρωτικές διαστάσεις, αφήνοντας πίσω του δεκάδες διασωληνωμένους και νεκρούς, είχε φθάσει στο 70,5% στα μέσα της περασμένης εβδομάδας

Το υπουργείο Υγείας παρακολουθώντας τις εξελίξεις έχει ήδη δρομολογήσει να αυξηθούν αυτή την εβδομάδα οι κλίνες ΜΕΘ-COVID από 75 σε 115, προσθέτοντας 40 κρεβάτια για την κάλυψη των αυξημένων αναγκών (12 στο «Σωτηρία», 12 στο «Ασκληπιείο», 6 στο «Αττικόν», 4 στα στρατιωτικά Νοσοκομεία της Αττικής και 6 στο νοσοκομείο Χαλκίδας).

Χαρτογραφώντας τις υγειονομικές δυνατότητες του Συστήματος Υγείας ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας έδωσε πρόσφατα αναλυτικά στοιχεία. Ειδικότερα, οι κλίνες ΜΕΘ στο σύνολο της επικράτειας ανέρχονται στις 931 σε δημόσια, ιδιωτικά και στρατιωτικά νοσοκομεία.

Από αυτές, 692 διατίθενται για ασθενείς με νοσήματα πλην COVID-19 και 239 διατίθενται αποκλειστικά για τη νοσηλεία ασθενών με COVID-19 (εκ των οποίων 91 κατακλεμμένες).

Αντιγραφή του μοντέλου Μαρτίου

Εν τω μεταξύ, στην οδό Αριστοτέλους ενημερώνονται σε καθημερινή βάση για τις πληρότητες, ξεδιπλώνοντας σταδιακά τις επόμενες φάσεις του σχεδιασμού για περαιτέρω αύξηση των κλινών ΜΕΘ για ασθενείς με COVID-19, όταν χρειάζεται.

Ακολουθώντας το μοντέλο του περασμένου Μαρτίου υπάρχει η δυνατότητα του διπλασιασμού των κλινών για τη νοσηλεία βαριών περιστατικών με λοίμωξη COVID-19 που χρειάζονται εντατική φροντίδα, έπειτα από τον αναγκαίο περιορισμό της λειτουργίας των νοσοκομείων του ΕΣΥ.

Και 236 νέες μόνιμες κλίνες από δωρεές

Επιπλέον, αξιοποιώντας τις εφεδρείες στον ιδιωτικό τομέα υπάρχει πάντα η δυνατότητα μεταφοράς ασθενών με λοιπά νοσήματα (πλην COVID) χωρίς καμία επιβάρυνση.

Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία δημιουργίας 236 νέων μόνιμων κλινών ΜΕΘ από τις μεγάλες δωρεές των τελευταίων μηνών. Συγκεκριμένα, 155 υπερσύγχρονες ΜΕΘ και 19 ΜΑΦ (Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας) από τη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος θα αρχίσουν να παραδίδονται στο ΕΣΥ πριν το τέλος του έτους. Επίσης, ολοκληρώνεται εντός του Οκτωβρίου η εμβληματική δωρεά της Βουλής των Ελλήνων για την κατασκευή 50 κλινών ΜΕΘ στο Νοσοκομείο «Σωτηρία» ενώ αναμένεται έως τα τέλη Οκτωβρίου και η παράδοση 8 ΜΕΘ και 4 ΜΑΦ (Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας) στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας από τη δωρεά του κ. Ευάγγελου Μαρινάκη, της κυρίας Αγγελικής Φράγκου και της ΙΟΝ Α.Ε.