Η απομάκρυνση του ενεργειακού μείγματος της χώρας από τον λιγνίτη, όπως δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία του ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) προχωρά πιο γρήγορα από το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί στο πλαίσιο του μεγάλου project της απολιγνιτοποίησης. Την περασμένη Δευτέρα 14 Σεπτεμβρίου οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) κάλυψαν το 51 % της συνολικής ενεργειακής ζήτησης, ενώ εάν στην ενέργεια που προήλθε από αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα προστεθεί και εκείνη που παρήγαγαν τα μεγάλα υδροηλεκτρικά τότε η «πράσινη» ενέργεια κάλυψε το 57% της ζήτησης.
Ειδικότερα, από τις 135,8 GWh (γιγαβατώρες) που καταναλώθηκαν οι 68,7 GWh ήταν πράσινες. Μάλιστα, πρωταγωνίστρια ήταν η αιολική ενέργεια, καθώς από το σύνολο της ενέργειας που καταναλώθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου το 40% προήλθε από τον άνεμο και το 11% από τον ήλιο (φωτοβολταϊκά).
Η στήριξη των επενδύσεων ΑΠΕ βρίσκεται πρώτη στην ατζέντα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Η αποτίμηση του υφιστάμενου πλαισίου των διαγωνιστικών διαδικασιών για τα έργα ΑΠΕ (η ισχύς του οποίου εκπνέει στο τέλος του έτους) καθώς και η χάραξη της διάδοχης κατάστασης αποτέλεσε αντικείμενο ευρείας σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Παρασκευή υπό την προεδρία του υπουργού κ. Κωστή Χατζηδάκη και της Γενικής Γραμματέως Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών κυρίας Αλεξάνδρας Σδούκου.
«Πριν από 10-15 έπρεπε να δοθούν ισχυρά κίνητρα στις ΑΠΕ για να τις γνωρίσουν οι επενδυτές και να τοποθετηθούν σε αυτόν τον τομέα. Από τότε τα πράγματα άλλαξαν πολύ και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Οι ΑΠΕ είναι βασικός μοχλός της παραγωγής ενέργειας και θα γίνουν ακόμα περισσότερο. Μια θετική προσαρμογή για τον χώρο έχει γίνει το τελευταίο διάστημα με την απλοποίηση των αδειοδοτήσεων. Θα προχωρήσουμε και σε δεύτερο «κύμα» απλοποίησης σε συνεργασία με την αγορά. Υπάρχει μια πλημμυρίδα αιτήσεων για αδειοδότηση έργων ΑΠΕ. Εάν υλοποιηθούν όλα, θα έχουμε ΑΠΕ που θα καλύπτουν στο πολλαπλάσιο τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας», ανέφερε ο υπουργός.
Γι΄ αυτόν τον λόγο, σύμφωνα με τον κ. Χατζηδάκη, οι ΑΠΕ θα πρέπει να πάψουν να είναι ρυθμισμένη αγορά και μέσω του Target Model (το ευρωπαϊκό Μοντέλο Στόχο) να περάσουν σε ένα καθεστώς ελεύθερου ανταγωνισμού. «Μας ενδιαφέρει να στηρίξουμε τους παραγωγούς, αλλά μας ενδιαφέρουν ασφαλώς και οι τιμές που πληρώνει η βιομηχανία και ο μέσος καταναλωτής. Δεν είναι ανεκτό η Ελλάδα να έχει την υψηλότερη χονδρεμπορική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ. Θεωρώ ντροπή το ότι είμαστε οι τελευταίοι που δεν έχουμε εφαρμόσει το Target Model. Θα προχωρήσουμε παράλληλα σε μια περαιτέρω διευκόλυνση της αδειοδότησης αίροντας τα όποια γραφειοκρατικά εμπόδια, αλλά και σε έναν εξορθολογισμό της αγοράς. Διαγωνισμοί θα υπάρχουν μεταβατικά, στη συνέχεια όμως θα περάσουμε πλήρως στις προβλέψεις του Target Model. Αυτό σημαίνει μακροπρόθεσμες συμβάσεις μεταξύ προμηθευτών και καταναλωτών (PPA) και ότι συμβαίνει στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπου βιομηχανία και καταναλωτές έχουν χαμηλότερες τιμές και οι παραγωγοί έχουν κέρδη. Αυτή είναι η πολιτική κατεύθυνση», επεσήμανε ο υπουργος.
Από την πλευρά της η κυρία Σδούκου κάνοντας αποτίμηση του υφιστάμενου διαγωνιστικού πλαισίου για τις ΑΠΕ, ανέφερε ότι στην περίοδο 2018-2020 «κλείδωσαν» τιμές αιολικοί και φωτοβολταϊκοί σταθμοί συνολικής ισχύος 2,7 GW, ενώ παρατηρήθηκε και σημαντική υποχώρηση των τιμών, «ακολουθώντας βέβαια και την ευρύτερη τάση απομείωσης του κόστους παραγωγής».
Όπως υπογράμμισε, βασικός άξονας του νέου σχεδίου (που θα πρέπει να ετοιμαστεί άμεσα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και να σταλεί στην Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της ΕΕ ώστε να εγκριθεί πριν την 1η Ιανουαρίου 2021 και να μην υπάρχει θεσμικό κενό) είναι να διασφαλίζεται χαμηλότερο κόστος ενέργειας, επ’ ωφελεία του τελικού καταναλωτή. «Αυτό δεν μπορεί να γίνει από τη μια μέρα στην άλλη και είναι απαραίτητη μια μεταβατική περίοδος που θα επιτρέψει στον κλάδο των ΑΠΕ να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα που θα δημιουργήσει το Target Model, ώστε η μετάβαση στο νέο περιβάλλον λειτουργίας να γίνει ομαλά και να μην ανακόψει την ισχυρή δυναμική του τομέα», υπογράμμισε η κυρία Σδούκου.
Στη σύσκεψη συμμετείχαν ο επικεφαλής της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας κ. Θανάσης Δαγούμας, ο διευθύνων σύμβουλος του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας κ. Γιώργος Ιωάννου, ο διευθύνων σύμβουλος του Διαχειριστή ΑΠΕ και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ) κ. Γιάννης Γιαρέντης καθώς και εκπρόσωποι των θεσμικών φορέων του κλάδου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
