«Η καταστροφή της Μόριας ήταν πολύχρονος στόχος, ομάδας νεαρών αλλοδαπών – κυρίως από το Αφγανιστάν και άλλες χώρες – αφού τη θεωρούσαν το κύριο εμπόδιο για την πορεία τους προς την Ευρώπη. Υπήρχε σειρά πληροφοριών ότι σε μερικές προγενέστερες εμπρηστικές επιθέσεις και σε άλλες εγκληματικές ενέργειες (σε μερικές από αυτές συμμετείχαν και φανατικοί ισλαμιστές που προέρχονταν από το μέτωπο της Συρίας) είχαν αλληλοενημέρωση και συντονισμό μέσω διαδικτυακών μηνυμάτων.
Μάλιστα υπήρχαν εισηγήσεις να περιορισθούν οι τρόποι επικοινωνίας τους στην περιοχή (δίκτυο 4G).
Η πανδημία προκάλεσε νέο κύκλο εντάσεων και δυσαρέσκειας που άρχισε να κορυφώνεται από τον περασμένο Μάιο, όταν στην υπόλοιπη χώρα υπήρχε άρση της καραντίνας. Ωστόσο στα ΚΥΤ, όπως αυτό της Μυτιλήνης, υπήρχαν περιορισμοί (έξοδος κάθε ημέρα μόνο του 10% των μεταναστών και σε δεύτερη φάση 150-200 κάθε ώρα, δημιουργία ζωνών ελέγχου). Κάτι που προκαλούσε παρεμβάσεις πολλών ΜΚΟ όπως και άλλων διεθνών οργανώσεων ότι ενώ δίνεται ελευθερία κινήσεων σε όλους τους έλληνες πολίτες, οι αλλοδαποί στη Μόρια έχουν δυσμενή μεταχείριση.
Κι αυτό πολλαπλασίαζε την αγανάκτηση αυτών που διέμεναν στο hotspot και κυρίως των «μοναχικών», χωρίς οικογένεια μεταναστών, που υπολογίζονται σε ποσοστό 20%-30%. Οταν λοιπόν υπήρξε απόφαση προ μερικών 24ώρων να εγκλεισθούν σε ειδικό χώρο απομόνωσης 35 φορείς της COVID-19, οι ομάδες αυτές διέβλεψαν την ευκαιρία της αναστάτωσης που προκλήθηκε. Προχώρησαν σε περιφερειακούς εμπρησμούς, εκμεταλλεύθηκαν τους ισχυρούς ανέμους εκείνο το βράδυ στο νησί και την πολυδιάσπαση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας λόγω δασικής πυρκαγιάς σε άλλο σημείο. Κι έτσι προκάλεσαν την «επιθυμητή» καταστροφή.
Υπάρχουν βίντεο που δείχνουν νεαρούς αλλοδαπούς να βάζουν φωτιά σε παραπήγματα που έμεναν και να φεύγουν έχοντας έτοιμες τις βαλίτσες τους. Στη Μυτιλήνη είναι ήδη κλιμάκια της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας και της ΕΥΠ που ερευνούν το σχέδιο των διαδοχικών εμπρησμών όπως και γιατί πολλοί μετανάστες φαίνεται να μην αιφνιδιάστηκαν από την πυρκαγιά που εκδηλώθηκε και φαίνονταν έτοιμοι έχοντας έτοιμα και τα υπάρχοντά τους».
Εμπρησμοί
Σε αυτή την επισήμανση προχώρησε μιλώντας προς «Το Βήμα» υψηλόβαθμο στέλεχος της λεωφόρου Κατεχάκη σχετικά με την καταστροφή του hotspot της Μόριας και των κινήσεων που υπήρχαν. Οι αρμόδιοι επισημαίνουν ότι κι άλλες έξι, τουλάχιστον, φορές είχαν σημειωθεί την τελευταία πενταετία μεγάλης έκτασης εμπρησμοί στο ΚΥΤ της Μόριας που είχαν προκαλέσει εκτεταμένες καταστροφές, ενώ συχνά ήταν τα επεισόδια εντός και εκτός του ΚΥΤ. Ενδεικτικό είναι ότι στον εν λόγω χώρο παραμονής μεταναστών την διετία 2016-2018, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., είχαν σημειωθεί εννέα ανθρωποκτονίες, οκτώ απαγωγές, πέντε βιασμοί, 162 σοβαροί τραυματισμοί, στη διάρκεια κυρίως συμπλοκών αλλά και 46 εμπρησμοί μικρής ή μεγαλύτερης έκτασης.
Συμμορίες
Επίσης, μέσα σε περίπου 20 μήνες έχουν συλληφθεί περισσότερα από 900-1.000 άτομα για διαφόρου τύπου αδικήματα. Με πολλές υπηρεσίες, κεντρικές και περιφερειακές της ΕΛ.ΑΣ. να διαπιστώσουν ότι χιλιάδες νεαροί αλλοδαποί (από το Αφγανιστάν, τη Συρία, την Αλγερία και το Ιράκ), με εμπειρίες πολέμου και άγριων σφαγών, από περιοχές με τεράστια φτώχεια και ανέχεια, αντιλαμβάνονταν ότι θα μείνουν στη Μόρια για μεγάλο χρονικό διάστημα και δημιουργούσαν συμμορίες που λυμαίνονταν το hotspot και τη γύρω περιοχή.
Αναζητούνται οι «χαμένοι» φορείς του κορωνοϊού
Οι κρατικοί λειτουργοί επιχειρούν να εντοπίσουν τους «χαμένους» φορείς του κορωνοϊού σε σημεία διανομής φαγητού (φέρεται σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες να έχουν εντοπισθεί 10-15 άτομα). Οσον αφορά την ολοσχερή καταστροφή των Υπηρεσιών Παροχής Ασύλου και των σχετικών φακέλων, στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. ανέφεραν ότι διατηρούνται σχετικά ηλεκτρονικά αρχεία των αιτημάτων στο σύστημα POL της ΕΛ.ΑΣ.
Εγκατάσταση σκηνών για τους πρόσφυγες
Ενας δρόμος τριών χιλιομέτρων έγινε καταυλισμός
Δεν είναι σαφές πότε θα μπορέσουν να στεγαστούν στις σκηνές που τοποθετούνται στο πεδίο βολής στο Καρά Τεπέ οι περίπου 12.000 αιτούντες άσυλο που βρίσκονται κυριολεκτικά στον δρόμο, στην ευρύτερη περιοχή της Μόριας.
Ενώ τις πρώτες ημέρες είχαν διασκορπιστεί όπου έβρισκαν – ακόμη και σε κοντινό νεκροταφείο ή σε πάρκινγκ σουπερμάρκετ –, από προχθές είναι συγκεντρωμένοι στον δρόμο που οδηγεί από τη Μόρια στο Καρά Τεπέ και στη Μυτιλήνη. Οπως περιέγραψαν στο «Βήμα» εργαζόμενοι σε διεθνείς οργανισμούς και ΜΚΟ, σε μήκος τριών χιλιομέτρων στις δυο πλευρές του δρόμου οι πρόσφυγες έχουν στήσει ό,τι βρήκαν – πανιά στηριγμένα σε καλάμια για σκιά, ένα κομμάτι ύφασμα εν είδει κρεβατιού στην άσφαλτο – για να περάσουν τις δύσκολες ώρες ή μέρες μέχρι να βρεθεί κατάλυμα. «Ολος ο δρόμος είναι ένας καταυλισμός» μας είπαν χαρακτηριστικά.
Η Αστυνομία έχει αποκλείσει τελείως μεγάλη περιοχή προκειμένου να κόψει στους πρόσφυγες την πρόσβαση στην πόλη της Μυτιλήνης, αλλά και να αποτρέψει την απομάκρυνσή τους από την ευρύτερη περιοχή της Μόριας προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Νερό και φαγητό τους μοίρασε ο στρατός, αλλά δεν είναι βέβαιο αν επαρκεί. Οι λίγες δεκάδες θετικοί στον κορωνοϊό, των οποίων η άρνηση να μπουν σε απομόνωση πιστεύεται ότι πυροδότησε τις αντιδράσεις που οδήγησαν στην πυρκαγιά στη Μόρια, παρέμεναν εξαφανισμένοι μέχρι προχθές το βράδυ. Ο ΕΟΔΥ θα αναλάβει την εξέταση για κορωνοϊό και την καραντίνα όσων εντοπιστούν θετικοί στη «νέα Μόρια» στο Καρά Τεπέ.
Δυναμική αλληλεγγύης για τους ασυνόδευτους ανηλίκους
Η κυβέρνηση είναι ανένδοτη ως προς το ότι δεν πρόκειται να φύγει κανένας πρόσφυγας από τη Λέσβο για την ενδοχώρα ή, κυρίως, για την Ευρώπη. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, θα δινόταν το μήνυμα ότι όποιος κάψει τη δομή όπου φιλοξενείται θα επισπεύσει τη μετακίνησή του προς τον τελικό του προορισμό. Μόνη εξαίρεση οι 400 ασυνόδευτοι ανήλικοι της Μόριας – που μεταφέρθηκαν με τρεις πτήσεις προς τη Βόρεια Ελλάδα εντός 24 ωρών από το ξέσπασμα της πυρκαγιάς – και οι βαριά άρρωστοι. Οι ασυνόδευτοι ανήλικοι θα μετεγκατασταθούν σε ευρωπαϊκές χώρες.
«Υπάρχει μια δυναμική αλληλεγγύης στην Ευρώπη όσον αφορά τους ασυνόδευτους ανηλίκους» είπε στο «Βήμα» ο αναπληρωτής υπουργός Μετανάστευσης Γιώργος Κουμουτσάκος καθ’ οδόν προς το στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας για να παραλάβει την πρώτη βοήθεια (1,2 τόνους κουβέρτες, κουζινικά σκεύη και είδη προσωπικής υγιεινής) που έφτασε από την Ελβετία προχθές το απόγευμα. Ηδη έχει ξεκινήσει και ένα κομβόι από τη Γερμανία που θα φτάσει στην Ελλάδα οδικώς. Ο κ. Κουμουτσάκος, υπεύθυνος για τον συντονισμό της διεθνούς βοήθειας μετά την πυρκαγιά στη Μόρια, βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, την Επιτροπή και τους διεθνείς οργανισμούς.
