Το ζήτημα των κυρώσεων στην Τουρκία θα τεθεί επί τάπητος στη συνάντηση που θα έχει στις 12:45, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ,  ο οποίος βρίσκεται στην Αθήνα, ενόψει της προετοιμασίας για την Σύνοδο Κορυφής των ηγετών της ΕΕ στις 24 – 25 Σεπτεμβρίου.

Η ελληνική κυβέρνηση αποτιμά ως θετική κίνηση την επιστροφή του Oruc Reis, στο λιμάνι της Αττάλειας, έχει ξεκαθαρίσει ωστόσο πως περιμένει από την Άγκυρα την επιβεβαίωση σαφών προθέσεων για έμπρακτη αποκλιμάκωση, διαμηνύοντας σε όλους τους τόνους ότι είναι ο μόνος τρόπος για να υπάρξει στερεό έδαφος για διαπραγματεύσεις.

Σημειώνει δε, πως για να αποφύγει η γειτονική χώρα την επιβολή κυρώσεων στη Σύνοδο Κορυφής, οι κινήσεις της θα πρέπει να έχουν συνέχεια και συνέπεια.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις 5μμ το απόγευμα θα έχει συνάντηση και με τον Αιγύπτιο υπουργό Εξωτερικών Σάμεχ Σούκρι, με τον οποίο θα συναντηθεί νωρίτερα και ο Νίκος Δένδιας. Οι συνομιλίες θα εστιασθούν σε ζητήματα διμερούς και περιφερειακού ενδιαφέροντος με έμφαση στις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και τη Λιβύη.

Στο μεταξύ, σήμερα στις Βρυξέλλες, αναμένεται να γίνει, η συνάντηση σε στρατιωτικό επίπεδο μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας και ΝΑΤΟ για να συνεχιστεί η συζήτηση ως προς τις προτάσεις του γγ ΝΑΤΟ με τις ελληνικές παρατηρήσεις, αναφέρουν διπλωματικές πηγές.

Το ερευνητικό σκάφος Oruc Reis, μετά από ένα μήνα περιπλάνησης στην Ανατολική Μεσόγειο, αγκυροβόλησε την Κυριακή στην Αττάλεια. Ωστόσο τα τουρκικά πολεμικά πλοία παραμένουν στην ευρύτερη περιοχή και οι Τούρκοι ανώτατοι αξιωματούχοι επιμένουν στη γνωστή ρητορική τους. Μάλιστα η γειτονική χώρα εξέδωσε αντι- Navtex, ζητώντας αποστρατικοποίηση της Χίου.

Όλα σταθμίζονται

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας ερωτηθείς σχετικά με το αν η Ελλάδα θα ζητήσει να ληφθεί απόφαση για την επιβολή κυρώσεων από αυτή τη Σύνοδο της ΕΕ, απέφυγε να ανοίξει τα χαρτιά της κυβέρνησης.

«Προέχει να δούμε πως θα κινηθεί η Τουρκία» είπε χαρακτηριστικά τονίζοντας ότι είναι ένα θετικό βήμα η μη έκδοση νέας Navtex για το Oruc Reis ωστόσο πρόσθεσε ότι «δεν είμαστε αφελείς, θέλουμε να δούμε συνέπεια και συνέχεια» ώστε να φανεί αν υπάρχει έμπρακτη αποκλιμάκωση ή μία «κίνηση τακτικισμού» εκ μέρους της Τουρκίας ενόψει της συνόδου κορυφής της ΕΕ.

Σταθμίζονται όλα» είπε ο κ. Πέτσας συμπληρώνοντας: Περιμένετε να φτάσουμε ως τις 24-25 Σεπτεμβρίου και θα δείτε εκεί τι θα κάνουμε.

Υπενθυμίζεται ότι ο Σαρλ Μισέλ μετά την Αθήνα θα μεταβεί στη Λευκωσία όπου θα έχει συνάντηση με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη.

Ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού συμβουλίου, αναμένεται να θέσει εκ νέου στους Κυριάκο Μητσοτάκη και Νίκο Αναστασιάδη την πρόταση για σύγκληση Διεθνούς Διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο, με τη συμμετοχή της Τουρκίας.

Τόσο η ελληνική όσο και η κυπριακή πλευρά έχουν δηλώσει θετικές σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αλλά με προϋποθέσεις, όπως για παράδειγμα η απόσυρση των τουρκικών ερευνητικών και η αποδοχή της Τουρκίας να κάτσει στο ίδιο τραπέζι με την Κυπριακή Δημοκρατία. Από πλευράς Κύπρου ωστόσο, τονίζουν πως όσο τα τουρκικά ερευνητικά παραμένουν εντός κυπριακής ΑΟΖ, οι κυρώσεις δεν μπορεί να φύγουν από το τραπέζι.

Έμπρακτες αποδείξεις ζητά η Κομισιόν

«Δεν αλλάζει τίποτα από το βασικό μήνυμα το οποίο τέθηκε από τους υπουργούς Εξωτερικών όταν συναντήθηκαν ανεπίσημα στο Βερολίνο.

Η ΕΕ χρειάζεται να δει το τέλος των μονομερών ενεργειών στην Ανατολική Μεσόγειο, οι οποίες εκλαμβάνονται ως προκλήσεις από κάποια από τα κράτη-μέλη μας, εκλαμβάνονται ως ενόχληση στις σχέσεις μας» διεμήνυσε ο εκπρόσωπος Εξωτερικών της Κομισιόν Πήτερ Στάνο και πρόσθεσε:

Ακολουθεί συζήτηση για την Τουρκία μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών στο Συμβούλιο την επόμενη Δευτέρα και εν συνεχεία οι αρχηγοί των κρατών-μελών θα συζητήσουν επίσης το ζήτημα της Τουρκίας στη Σύνοδο Κορυφής.

Και αυτή θα είναι ευκαιρία για τα κράτη-μέλη να έχουν πλήρη συζήτηση όλων των πτυχών της σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας και να δούμε πώς θέλουμε να προχωρήσει υπό το πρίσμα των πρόσφατων και των επόμενων εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο».

Συνάντηση υπό ΝΑΤΟϊκή ομπρέλα

Στο μεταξύ, σήμερα στις Βρυξέλλες, αναμένεται να γίνει, η συνάντηση σε στρατιωτικό επίπεδο μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας και ΝΑΤΟ για να συνεχιστεί η συζήτηση ως προς τις προτάσεις του γγ ΝΑΤΟ με τις ελληνικές παρατηρήσεις, αναφέρουν διπλωματικές πηγές.

Η Ελλάδα έχει καταθέσει τα σχόλιά της και σύμφωνα με πληροφορίες, η γραμματεία του ΝΑΤΟ τα υιοθέτησε. Η χώρα μας ζητά, σεβασμό στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας και να μην υπάρξει ξανά παρόμοια κατάσταση. Σύμφωνα με διπλωματικές «πηγές», η Αθήνα έβαλε όρο να φύγουν τα τουρκικά πλοία από την ελληνική υφαλοκρηπίδα και τώρα πλέον μπορεί να συζητήσει.

Το ΝΑΤΟ πάντως ξεκαθάρισε ότι δεν θα εμπλακεί στην ουσία των ελληνοτουρκικών και το κείμενο Στόλτενμπεργκ κάνει λόγο για διμερείς και νατοϊκούς διαύλους επικοινωνίας για αποκλιμάκωση.

Επιμένει στις προκλήσεις η Άγκυρα

Το ερευνητικό σκάφος Oruc Reis, μετά από ένα μήνα περιπλάνησης στην Ανατολική Μεσόγειο, αγκυροβόλησε την Κυριακή στην Αττάλεια. Ωστόσο τα τουρκικά πολεμικά πλοία παραμένουν στην ευρύτερη περιοχή και οι Τούρκοι ανώτατοι αξιωματούχοι επιμένουν στη γνωστή ρητορική τους.

Μάλιστα η γειτονική χώρα εξέδωσε το βράδυ της Δευτέρας,  αντι- Navtex, από τον Σταθμό της Σμύρνης, με την οποία ζητά την αποστρατικοποίηση του νησιού της Χίου.

Όπως αναφέρεται στην τουρκική αντι-NAVTEX, παραβιάζεται η Συνθήκη της Λωζάνης, την οποία, πάντως, ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έχει αμφισβητήσει με δημόσιες τοποθετήσεις του.

Η κίνηση αυτή της Άγκυρας ήρθε μετά το μπαράζ ανακοινώσεων κορυφαίων τούρκων αξιωματούχων, σχετικά με την επιστροφή του Oruc Reis, στο λιμάνι της Αττάλειας, επιβεβαιώνοντας την ορθότητα της ελληνικής επιλογής να παραμένει επιφυλακτική για τις επόμενες κινήσεις των Τούρκων.

Ζητούν ανταλλάγματα και θέτουν θέμα κυριαρχίας 152 ελληνικών νησιών

Να σημειωθεί ότι ο τούρκος υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, είχε θέσει ανοιχτά θέμα αποστρατικοποίησης των ελληνικών νησιών.

Με δηλώσεις του, άνοιξε εκ νέου, θέμα κυριαρχίας για 152 ελληνικά νησιά και νησίδες καταδεικνύοντας το πώς η Τουρκία εννοεί τον διάλογο.

«Είμαστε υπέρ του διαλόγου και των σχέσεων καλής γειτονίας με την Αθήνα, αν ικανοποιηθούν οι επιθυμίες και απαιτήσεις μας. Θέλουμε την επίλυση των προβλημάτων που υπάρχουν. Περιμένουμε και από την Αθήνα ανάλογη κίνηση με τη δική μας (Oruc Reis) προκειμένου να ξεκινήσουμε διάλογο», είπε ο Τούρκος υπουργός Άμυνας.

Ο ίδιος χαρακτήρισε «προγραμματισμένη δραστηριότητα» την απόσυρση του πλοίου, λέγοντας ότι στο πλαίσιο των σχεδιασμών θα γίνονται κινήσεις «μπρος και πίσω».

Σε συνέντευξή του στο τουρκικό ειδησεογραφικό πρακτορείο «Ανατολού» από το Κας με φόντο το Καστελλόριζο, ο Ακάρ, υποστήριξε ότι υπάρχουν νησιά των οποίων δεν έχει δοθεί η κυριαρχία στην Ελλάδα με συμφωνίες, κατηγορώντας την χώρα μας ότι ερμηνεύει τα πάντα με βάση τα δικά της συμφέροντα και ότι συμπεριφέρεται εγωιστικά. “Πρέπει να συζητήσουμε αυτή την κατάσταση, τη μεταβίβαση της κυριαρχίας μέσω των συμφωνιών κι ότι πρέπει να ανακτήσουμε τα δικαιώματά μας και το δίκαιό μας εδώ. Τα δικαιώματά μας και το δίκαιό μας πρέπει να αναγνωριστούν”, υποστήριξε.

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος επανέλαβε την θέση ότι το Oruc Reis, επέστρεψε για συντήρηση. «Δεν εκδώσαμε νέα Navtex, επειδή το Oruc Reis χρειάζεται συντήρηση. Δεν υπήρχε κανένας λόγος για νέα Navtex υπό αυτά τα δεδομένα. Κάποιοι αντιλήφθηκαν την κίνηση αυτή σαν οπισθοχώρηση, και η αντιπολίτευση της χώρας σκέφτηκε έτσι, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια» ανέφερε ο Τσαβούσογλου, μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο NTV.

Παράλληλα χαρακτήρισε την Ελλάδα ως χώρα με κόμπλεξ, κατηγορώντας τη για μαξιμαλιστικές θέσεις:

«Η Ελλάδα ας πούμε τώρα μπορεί να πει πως δεν ισχύει ο χάρτης της Σεβίλλης και οι μαξιμαλιστικές θέσεις της δεν ισχύουν» είπε προσθέτοντας  πως «Η Ελλάδα λειτουργεί με τα κόμπλεξ μιας μικρής χώρας».

Παράλληλα εκτίμησε ότι δεν θα επιβληθούν κυρώσεις στην χώρα του: «Δεν περιμένω  να μας επιβληθούν κυρώσεις στις 24-25 Σεπτεμβρίου. Αν συμβεί, θα στοχεύσει στα πλοία και στους ανθρώπους μας, έχει συμβεί ξανά στο παρελθόν. Μας έχουν αποτρέψει τέτοια πράγματα παλαιότερα; Όχι!», είπε ο Τσαβούσογλου και πρόσθεσε : «Υπάρχουν κυρώσεις, που καθοδηγούνται από τη Γαλλία, την Ελλάδα και τη Νότια Κύπρο. Αυτές οι τρεις χώρες δουλεύουν πάνω σε αυτές τις κυρώσεις. Ωστόσο, υπάρχουν χώρες μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που λένε όχι σε αυτές τις κυρώσεις».

Νωρίτερα ο τούρκος ΥΠΕΞ, είχε ζητήσει ο διάλογος να γίνει χωρίς προϋποθέσεις.

«Μια ειρηνική λύση για τα προβλήματα στην ανατολική Μεσόγειο είναι δυνατή. Μια δίκαιη και λογική προσέγγιση θα έχει θετική συμβολή. Η Τουρκία δεν επιβουλεύεται το έδαφος κανενός. Αλλά είναι αποφασισμένη να μην επιτρέψει σε κανένα να υφαρπάξει κανένα δικαίωμά της» είπε με τη σειρά του ο εκπρόσωπος της Τουρκικής Προεδρίας, Ιμπραήμ Καλίν.

Κρίσιμο δεκαήμερο

Όπως όλα δείχνουν αυτό που επί τοις ουσίας, έκανε η  Τουρκία με το Oruc Reis, ήταν ότι άφησε να ολοκληρωθεί η τελευταία, μιας σειράς NAVTEX που είχε εκδώσει για παράνομες έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο και απλώς φρόντισε, υπό την  πίεση του διεθνούς παράγοντα αλλά και ενόψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις 24 -25 Σεπτεμβρίου, να μην ανανεώσει και επεκτείνει χρονικά και γεωγραφικά τις έρευνες του Oruc Reis.

Μάλιστα η Άγκυρα, επιχειρεί να εμφανίσει ως κίνηση καλής θέλησης την ενέργεια αυτή, σπεύδοντας να ζητήσει ανταλλάγματα.

Κατά συνέπεια οι επόμενες μέρες,  μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, θα είναι αποκαλυπτικές ως προς τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας, καθορίζοντας και τα επόμενα βήματα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.