Με αφορμή την ελεεινή κατάσταση στη Μόρια και τα αποτελέσματα της αποτυχημένης ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής, αλλά και τις ανεπάρκειες των Ελλήνων αρμοδίων για τη διαχείριση του θέματος, γίνεται με δραματικό τρόπο αντιληπτό: η κατάσταση έχει περιπλακεί επικίνδυνα.
Το μέτωπο Ελλάδας – Τουρκίας είναι και πάλι διπλό και οι ευρωπαϊκοί δισταγμοί τόσο στο στρατιωτικό-διπλωματικό πεδίο, όσο και στο μεταναστευτικό, είναι μία ωρολογιακή βόμβα.
Η Σύνοδος του Νότου, είχε βεβαίως ικανοποιητικά αποτελέσματα ως πρωτοβουλία και σε κάθε περίπτωση σε επίπεδο δηλώσεων. Παραμένει όμως ένα άτυπο συμβούλιο, το οποίο ούτε λαμβάνει, ούτε μπορεί να επιβάλει αποφάσεις. Οι ανακοινώσεις περί επιβολής κυρώσεων αν η Τουρκία δεν σταματήσει τις προκλήσεις, είναι ευπρόσδεκτες, πρέπει όμως και να επιβεβαιωθούν στη επικείμενη Σύνοδο Κορυφής – εφόσον η Τουρκία δεν αλλάξει στάση, κάτι που δεν φαίνεται πώς θα γίνει.
Εξίσου παρηγορητικές είναι και οι δηλώσεις για τη Μόρια και το μεταναστευτικό εν γένει. Δεν αλλάζουν όμως κάτι ως προς το ίδιο το πρόβλημα. Ο Ερντογάν εξακολουθεί να έχει και αυτό το μέσο εκβιασμού της Ευρώπης και η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι αυτή που δέχεται την πίεση.
Και στα δύο πεδία, όλοι λένε ότι απαιτούνται αποφάσεις και ενέργειες, εξακολουθούν όμως να μην ομονοούν.
Καθοριστικός και στα δύο ζητήματα παραμένει ο ρόλος της Γερμανίας.
Πόσο ρεαλιστικό είναι να προσδοκούμε μία αλλαγή της γερμανικής πολιτικής, είτε στο θέμα της επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία, είτε στο μεταναστευτικό;
Έναν χρόνο πριν από τις εκλογές και με την Άνγκελα Μέρκελ σε διαδικασία αποχώρησης, τι είδους ριζικές ανατροπές μπορεί να αναμένονται στο Βερολίνο;
Για την Γερμανία τα δύο ζητήματα, φλέγοντα και πρωτίστως για εμάς, είναι αλληλένδετα. Είτε λόγω της πολιτικής επιρροής των Τούρκων μεταναστών, είτε εξ αιτίας της έμμεσης πίεσης που ασκεί ο Ερντογάν με τις ροές προσφυγικών πληθυσμών που διαχειρίζεται.
Όσο για το Βερολίνο ή άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις το θέμα της μετανάστευσης είναι κρίσιμο, για την Ελλάδα έχει υπαρξιακό χαρακτήρα. Και την στιγμή που η κυβέρνηση αξιώνει (ορθώς) αλληλεγγύη στο θέμα της τουρκικής επιθετικότητας, ίσως θα είχε νόημα μία άλλη δική μας προσέγγιση στο μεταναστευτικό.
Η χώρα μας δεν μπορεί προφανώς να μετατραπεί σε εκβιαστή, ούτε και να «εργαλειοποιήσει» το μεταναστευτικό. Δεν μπορεί και δεν αντέχει όμως άλλο, να υφίσταται τα επίχειρα της σκόπιμης ευρωπαϊκής αδράνειας. Προφανώς θα πρέπει να διεκδικήσει αλλαγές και να πιέσει για την εφαρμογή τους.
Είναι μία παράμετρος, η οποία μάλλον θα πρέπει να περιληφθεί στο διπλωματικό σχεδιασμό εν όψει του νέου κύκλου των συζητήσεων με την Ευρώπη.
