Είναι κοινός τόπος ότι πρώτη φορά μεταπολιτευτικά και μάλιστα εν καιρώ ειρήνης προκλήθηκε εξαιτίας της παγκόσμιας πανδημίας ένα ισχυρότατο ΣΟΚ στην λειτουργία της αγοράς που είχε να κάνει με την αλλοίωση της ισορροπίας ανάμεσα στην ΠΡΟΣΦΟΡΑ και τη ΖΗΤΗΣΗ κατά τη διάρκεια του lockdown.
Τα παραπάνω μας οδηγούν στις εξής διαπιστώσεις που οφείλει και πρέπει να λάβει υπόψη της η κυβέρνηση και οι διοικούντες προκειμένου να αντιμετωπίσουν αυτή την πραγματικά πρωτόγνωρη και ακραία κατάσταση:
Κανόνας πρώτος: Οι όποιες προτάσεις γίνονται και τα όποια μέτρα λαμβάνονται για την αντιμετώπιση της κρίσης είτε στον τομέα της Δημόσιας Υγείας, είτε στον τομέα της Οικονομίας, θα πρέπει να κρίνονται καθημερινά στην πράξη και να διορθώνονται ή να ακυρώνονται όπου «κολλάνε» και δεν «περπατούν».
Κανόνας δεύτερος: Η οικονομία βρίσκεται σε κατάσταση παραλυτικής ακινησίας και για να μπορέσει να κινηθεί χρειάζεται να γίνει αιμοδοσία ρευστότητας, δηλαδή να εισρεύσει «φρέσκο» χρήμα και ενισχυτικές, καινοτόμες πρωτοβουλίες –σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο- που να διευκολύνουν και να ενισχύουν την επιχειρηματικότητα.
Κανόνας τρίτος: Τα οποία «έξυπνα» και καινοτόμα μέτρα εφαρμοστούν δεν πρέπει να εφησυχάζουν τους εμπνευστές τους, διότι η κατάσταση είναι εξωφρενικά ρευστή. Συνεπώς ακόμη και καλύψουν αρχικά ορισμένες προσωρινές ανάγκες χρειάζεται να υπάρχει διαρκής παρακολούθηση και συνεχείς διορθωτικές παρεμβάσεις ώστε να συνάδουν με την καθημερινότητα και να εκτελούνται σωστά στην πράξη.
Κανόνας τέταρτος: Οι προτάσεις και τα μέτρα που θα εφαρμοστούν επ’ ουδενί θα πρέπει να είναι γενικού χαρακτήρα, να αφορούν δηλαδή γενικά και αόριστα τον κάθε κλάδο, αλλά να είναι απολύτως εξειδικευμένα και να καλύπτουν όλες τις περιπτώσεις. Στον τομέα του Τουρισμού που έχει πληγεί θανάσιμα από την παγκόσμια πανδημία για παράδειγμα πολλές ξενοδοχειακές μονάδες δεν λειτουργούν ακόμη και μπορεί να μην λειτουργήσουν ούτε τους χειμερινούς μήνες, ενώ σε ορισμένες άλλες ο αριθμός των εργαζομένων υπερβαίνει τον αριθμό των πελατών. Αυτά και άλλα παρόμοια παραδείγματα θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στις όποιες αποφάσεις.
Κανόνας πέμπτος: Οι οποιεσδήποτε αναστολές φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων στην πραγματικότητα ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΕΤΡΑ, αλλά αντιθέτως μπορεί να εξελιχθούν σε φονικές παγίδες των επιχειρήσεων αν η κατάσταση παραταθεί περαιτέρω, καθώς το πρόβλημα δεν επιλύεται απλώς μετατίθεται ή για να το πούμε πιο λαϊκά «κρύβεται κάτω από το χαλί».
Και τούτο διότι όταν με το καλό η κρίση ξεπεραστεί και ο συναγερμός λήξει, οι υποχρεώσεις που ανεστάλησαν θα επανέλθουν και μαζί με τις τρέχουσες υποχρεώσεις θα επικρέμονται ως δαμόκλειος σπάθη πάνω από τις εξαθλιωμένες λόγω της κατάστασης επιχειρήσεις παρατείνοντας την κρίση και το μαρτύριο της αγοράς.
Στην περίπτωση αυτή, όσο και αν φαίνεται ακραίο και ριζοσπαστικό, το σωστό θα ήταν να γίνει αξιολόγηση και στις περιπτώσεις που επιβάλλεται να μην υπάρξει αναστολή, αλλά ακύρωση των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων των –αποδεδειγμένα- χειμαζόμενων επιχειρήσεων.
Περιμένουμε από την παρούσα κυβέρνηση που έδειξε ότι διακρίνεται από θετικά και ευέλικτα αντανακλαστικά και ευτυχώς –ιδεολογικά τουλάχιστον- δεν έχει παραισθήσεις ως προς τη λειτουργία και τις ανάγκες της ελεύθερης αγοράς, να σεβαστεί και να τηρήσει τους παραπάνω κανόνες ώστε να υπάρχει ευρυθμία σχεδίου, πράξης και αποτελέσματος στην εφαρμογή των όποιων μέτρων εφαρμοστούν για την αντιμετώπιση της κρίσης. Αυτό βεβαίως δεν εξαρτάται μόνο από τις θετικές αποφάσεις και τις ενέργειες ενός ατόμου, όπως ο πρωθυπουργός, αλλά εξαρτάται κυρίως πως διαχέεται ο εν λόγω σχεδιασμός σε όλο τον κορμό της κυβέρνησης, στα στελέχη που θα κληθούν να εφαρμόσουν αυτή την πολιτική. Από αυτούς, εξαρτάται αναπόφευκτα και κυριολεκτικά αν η μάχη της οικονομίας θα κερδηθεί ή θα χαθεί με δραματικές συνέπειες για την τύχη της χώρας.
*Ο κ. Παναγιώτης Κοκκόρης είναι πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων