Οργισμένες αντιδράσεις προκαλούν στη γερμανική- και όχι μόνο- κοινή γνώμη οι πληροφορίες για δηλητηρίαση του Ρώσου αντιφρονούντα Αλεξέι Ναβάλνι. Ευρωπαίοι πολιτικοί ζητούν κυρώσεις εναντίον της Μόσχας, ενώ ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ κάνει λόγο για «κατάφωρη παραβίαση» του διεθνούς δικαίου. Κάποιοι ζητούν κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας. Αλλά τι είδους κυρώσεις; Ο Νόρμπερτ Ρέτγκεν, επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων στη γερμανική Βουλή και υποψήφιος για την ηγεσία των κυβερνώντων Χριστιανοδημοκρατών (CDU), μιλώντας στη Γερμανική Ραδιοφωνία (DLF), επαναφέρει την πρόταση για διακοπή ή τουλάχιστον επανεξέταση των εργασιών για την κατασκευή του αγωγού Nord Stream 2, ο οποίος θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τη Ρωσία στη Γερμανία μέσω της Βαλτικής Θάλασσας.
Αλλά πριν από όλα αυτά τίθεται το ερώτημα: είναι απoλύτως βέβαιο ότι η δηλητηρίαση του Αλεξέι Ναβάλνι οφείλεται πράγματι σε νευροτοξική ουσία τύπου νοβιτσόκ; Η απάντηση του Νόρμπερτ Ρέτγκεν: «Νομίζω ότι οποιοδήποτε άλλο συμπέρασμα θα ήταν εξαιρετικά αφελές, ωσάν να μην θέλουμε να δούμε την πραγματικότητα. Είναι αποδεδειγμένο ότι ο (Ρώσος πρώην πράκτορας Σεργκέι) Σκριπάλ είχε επίσης δηλητηριαστεί από τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες με τοξική ουσία τύπου νοβιτσόκ. Είναι μία ουσία, την οποία επινόησαν και χρησιμοποιούσαν οι Σοβιετικοί. Ο Ναβάλνι ήταν υπό συνεχή επιτήρηση, δεν μπορούσε να κάνει ούτε βήμα χωρίς να το γνωρίζουν οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες. Ποιός έχει άραγε συμφέρον να τον σκοτώσει και μάλιστα με βασανιστικό θάνατο;».
«Μήνυμα» της Μόσχας
Η αλήθεια είναι ότι όλοι συνδέουν το νοβιτσόκ με τη Ρωσία. Αλλά γι αυτό ακριβώς τον λόγο, εάν πράγματι οι δράστες της επίθεσης κρύβονται στον κρατικό μηχανισμό της Ρωσίας, δεν θα ήταν άγαρμπο να καταφύγουν σε αυτή την ουσία, προδίδοντας τις προθέσεις τους; Ο Νόρμπερτ Ρέτγκεν έχει και γι αυτό μία απάντηση: «Δεν είναι άγαρμπο, είναι η πρόθεσή τους. Η πρόθεση της ρωσικής ηγεσίας είναι όχι μόνο να ισοπεδώσει κάθε φωνή κριτικής, αλλά και να δώσει ένα σημάδι, να στείλει ένα μήνυμα σε όλους όσους τολμούν να αντιπολιτεύονται, να υψώνουν φωνή, να διαδηλώνουν: να ξέρετε ότι είναι επικίνδυνο να τα βάζετε με το ρωσικό κράτος σε τόσο θεμελιώδη ζητήματα που αφορούν την ελευθερία, την ελευθερία του λόγου, τη δημοκρατία. Αυτό είναι το μήνυμα. Έχουν αφήσει δακτυλικά αποτυπώματα για να γίνει ξεκάθαρο το μήνυμά τους».
Ο υποψήφιος για την ηγεσία των Χριστιανοδημοκρατών και, πιθανώς, για την καγκελαρία, πιστεύει ότι «ο Πούτιν αντιλαμβάνεται μόνο τη γλώσσα της ισχύος». Επισημαίνει βέβαια ότι η υπόθεση Ναβάλνι δεν αποτελεί αμιγώς γερμανο-ρωσική υπόθεση- αν και ο Ρώσος πολιτικός της αντιπολίτευσης νοσηλεύεται συτή τη στιγμή στο Βερολίνο- αλλά ένα ευρύτερο ζήτημα που αφορά τις ευρω-ρωσικές σχέσεις συνολικά. Θεωρεί ωστόσο ότι και οι Γερμανοί από την πλευρά τους θα πρέπει να στείλουν ένα ηχηρό μήνυμα, επανεξετάζοντας την κατασκευή του αγωγού Nord Stream 2, ο οποίος είναι ήδη σε προχωρημένο στάδιο και έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις στις ΗΠΑ, που φτάνουν μέχρι τις απειλές του Λευκού Οίκου για επιβολή κυρώσεων κατά της Μόσχας. «Εάν, στην παρούσα φάση, λέγαμε ότι δεν μιλάμε για τον Nord Stream 2 κι αν θέλουν οι Αμερικανοί ας τον αποτρέψουν εκείνοι με τις κυρώσεις τους», τονίζει ο Νόρμπερτ Ρέτγκεν, «αυτό θα ήταν, κατά τη γνώμη μου, η οριστική και απόλυτη επιβεβαίωση για τον Βλάντιμιρ Πούτιν, για να συνεχίσει την ίδια πολιτική, καθώς για μία ακόμη φορά αποδεικνύεται ότι δεν έχει να περιμένει κάποια αντίδραση από τους Ευρωπαίους».
«Να σταματήσει και ο Μακρόν τις ιδιαίτερες διαπραγματεύσεις του»
Απομένει να δούμε, αν ο Νόρμπερτ Ρέτγκεν μπορεί να βρει πλειοψηφία στο κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών για την επανεξέταση του Nord Stream 2. Ο ίδιος ανήκει σε εκείνους που πιστεύουν ότι ούτως ή άλλως η κατασκευή του αγωγού δεν είναι ούτε απαραίτητη, ούτε οικονομικά συμφέρουσα. Αλλά μπορεί να μπει οριστικό τέλος στην κατασκευή του; «Δεν μπορώ να μιλήσω για οριστικό τέλος, από τη στιγμή που θεωρώ ότι πρόκειται για ευρωπαϊκό ζήτημα», λέει ο Γερμανός πολιτικός. «Αλλά η πλειοψηφία των Ευρωπαίων ήταν ούτως ή άλλως αντίθετη από την αρχή, όχι μόνο οι Πολωνοί, αλλά και οι χώρες της Βαλτικής, όπως και οι Γάλλοι. Είναι- θα πρέπει δυστυχώς να το πούμε αυτό- ένα γερμανικό σχέδιο αντίθετο με την πλειοψηφία των Ευρωπαίων, για να μιλήσουμε για τους Αμερικανούς. Είναι μία ευρωπαϊκή υπόθεση. Αλλά από την άλλη πλευρά, θα πρέπει και ο κ.Μακρόν να τερματίσει τις δικές του ιδιαίτερες διαπραγματεύσεις με το Κρεμλίνο για μία νέα ‘στρατηγική σχέση’…»
Κρίστοφ Χάινεμαν (DLF)
Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου
