Μεγάλη προσφορά, χαμηλή ζήτηση, αλλά – παρ’ όλα αυτά – υψηλές ακόμη τιμές φαίνεται ότι είναι τα χαρακτηριστικά της φοιτητικής κατοικίας και μάλιστα σε μία εποχή κατά την οποία πολλοί προβλέπουν ότι μπορεί και να έχουμε φοιτητουπόλεις χωρίς φοιτητές. Τι είναι αυτό που γέννησε τη μεγάλη προσφορά; Τα «φοιτητικά» σπίτια (γκαρσονιέρες, στούντιο και δυαράκια) είναι αυτά που προτιμώνται και από τους τουρίστες – ιδανικά για Airbnb δηλαδή. Η κρίση που προκάλεσε στον τουρισμό η πανδημία είχε ως αποτέλεσμα πολλοί ιδιοκτήτες Airbnb να αποφασίσουν να τα επιστρέψουν στην παραδοσιακή ενοικίαση. Τα περισσότερα από αυτά τα σπίτια έχουν πρόσφατα ανακαινιστεί και ενοικιάζονται επιπλωμένα. Παράλληλα, αρκετά διαμερίσματα έχουν «πέσει» στην αγορά γιατί ξενοικιάστηκαν την άνοιξη από τους φοιτητές λόγω της καραντίνας.

Ερώτημα τα πανεπιστήμια

Η ασάφεια που επικρατεί σχετικά με τη λειτουργία των πανεπιστημίων λόγω της υγειονομικής κρίσης έχει σαν αποτέλεσμα η ζήτηση να είναι προς το παρόν σε χαμηλά επίπεδα. Εκτιμάται από εκπαιδευτικούς κύκλους ότι πολλοί μελλοντικοί φοιτητές επέλεξαν τελικά λόγω πανδημίας να δηλώσουν στο μηχανογραφικό τους σχολές με λιγότερα μόρια κοντά στον τόπο κατοικίας των γονέων τους. Ετσι, είναι άγνωστο πώς θα λειτουργήσουν τα περιφερειακά πανεπιστήμια.

Το γεγονός αυτό έχει προβληματίσει ιδιαίτερα τις τοπικές κοινωνίες καθώς η λειτουργία των περιφερειακών πανεπιστημίων είναι καθοριστική  για την οικονομική ζωή των πόλεων. Το Δημοτικό Συμβούλιο της Κομοτηνής, για παράδειγμα, εξέφρασε έντονη ανησυχία λόγω της απουσίας φοιτητών από την πόλη, ενώ ο Σύλλογος Καταστηματαρχών Εστίασης και Αναψυχής Νομού Αχαΐας είχε μια συνάντηση και γι’ αυτό το θέμα με την Πρυτανεία του Πανεπιστημίου Πατρών.

Στάση αναμονής από τους γονείς

«Γιατί να νοικιάσω σπίτι εκεί εάν θα κάνει τα μαθήματα online;» μας είπε ο κ. Νικόλας Παπαδάκης, ο οποίος υπολογίζει ότι η κόρη του με βάση τη βαθμολογία της θα μπει σε φιλολογική σχολή της Πάτρας. «Δεν έχω κάνει ακόμη καμιά κίνηση. Κι αν χρειαστεί, αν θα γίνονται κανονικά τα μαθήματα, θα νοικιάσω από τον Οκτώβριο». Αντίθετα, η κυρία Αργυρώ Ζέρβα-Μπορονκάυ της οποίας ο γιος με βάση τη βαθμολογία του αναμένεται να φοιτήσει στους Ηλεκτρολόγους του Πολυτεχνείου Κρήτης, αφού κινήθηκε μέσω γνωστών και εντόπισε κάποια διαμερίσματα, κατέβηκε αυτές τις μέρες στα Χανιά. Από εκεί ψάχνει και στις αγγελίες. «Ολοι μού είπαν ότι πρέπει να κατέβουμε πριν βγουν οι βάσεις. Προτιμώ να βρω ένα σωστό σπίτι για το παιδί παρά να γλιτώσω δύο-τρία ενοίκια» αναφέρει χαρακτηριστικά.

«Δεν έχουμε την κινητικότητα του παρελθόντος» λέει στο «Βήμα» ο κ. Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος Πανελλαδικού Δικτύου Κτηματομεσιτών E-Real Estates. «Τις προηγούμενες χρονιές, ακόμα και πριν από τον Δεκαπενταύγουστο, γινόταν χαμός στα γραφεία μας από τηλεφωνήματα. Φέτος, οι περισσότεροι γονείς παίρνουν ένα τηλέφωνο, απλώς για να δουν πού κυμαίνονται οι τιμές. Αυτή τη στιγμή όλα είναι πολύ χαλαρά» τονίζει.

Οι τάσεις σε Αθήνα και Περιφέρεια

Το περίεργο όμως είναι πως, παρά την αυξημένη προσφορά, το μίσθωμα που ζητείται παραμένει υψηλό – σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα είναι αυξημένο σε σχέση με πέρυσι. Σύμφωνα με έρευνα του E-Real Estates, στην Αθήνα καταγράφεται αύξηση στις ζητούμενες τιμές από +6,25% έως και +39,28%.

Σύμφωνα με την έρευνα, αυξητικές τάσεις καταγράφονται και στο σύνολο της χώρας, και ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη, αν και διαφαίνονται κάποιες τάσεις που δείχνουν τις τιμές στη Θεσσαλονίκη να διαμορφώνονται προς τα κάτω. Σε ορισμένες περιπτώσεις κάποιοι κάνουν λόγο και για μείωση στα ενοίκια της τάξεως του 50%. Μείωση στα ζητούμενα ενοίκια σημειώνεται και σε πόλεις όπως η Ξάνθη, τα Ιωάννινα, ο Πύργος, η Σητεία, η Ιεράπετρα, η Σπάρτη, η Καρδίτσα, η Καβάλα και η Φλώρινα.

Στην Πάτρα, κλασική φοιτητούπολη, οι τιμές μίσθωσης για γκαρσονιέρες και δυάρια το 2019 σε σχέση με το 2018 είχαν καταγράψει μείωση της τάξεως του 20%, ενώ την εφετινή χρονιά οι τιμές καταγράφουν αυξητικές τάσεις.

Στο Ηράκλειο, οι τιμές καταγράφουν σταθερότητα με απώλειες στην ανώτατη τιμή για την ενοικίαση γκαρσονιέρας και studio, ενώ αύξηση κατά 30 ευρώ τον μήνα καταγράφεται στην ανώτατη τιμή μίσθωσης για δυάρι διαμέρισμα.

Οι ιδιοκτήτες

Επενδύσεις χωρίς την αναμενόμενη απόδοση

Ο κ. Θεμιστοκλής Μπάκας αναφέρθηκε και στην πλευρά των ιδιοκτητών. «Μην ξεχνάμε», επισημαίνει, «ότι πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων που σήμερα τα διαθέτουν προς μακροχρόνια μίσθωση έχουν ανακαινίσει πλήρως τα ακίνητά τους είτε μέσω δανεισμού – υπολογίζοντας την αποπληρωμή μέσω των εισοδημάτων από τη βραχυχρόνια μίσθωση – είτε μέσω αποταμιεύσεων ή/και αποζημιώσεων μετά την απόλυσή τους. Επιστρέφοντας στις μακροχρόνιες μισθώσεις, προσπαθούν να καλύψουν όσο περισσότερο μπορούν τη χασούρα τους και ταυτόχρονα να εισπράξουν την απόδοση της επένδυσής τους. Πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων κρατούν μια στάση αναμονής, διαθέτουν τα ακίνητά τους προς μίσθωση μεγαλύτερης διάρκειας μέσω sites αγγελιών, ταυτόχρονα όμως διατηρούν την εγγραφή των ακινήτων τους σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης, προσδοκώντας είτε το ακίνητο να μισθωθεί για μεγαλύτερη διάρκεια στο ζητούμενο μηνιαίο μίσθωμα είτε να πραγματοποιηθεί κάποια ικανοποιητική εισοδηματικά κράτηση μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης».Οπως μας ενημέρωσε, τον τελευταίο καιρό μια μερίδα αυτής της κατηγορίας ιδιοκτητών έχει αρχίσει να μειώνει τις τιμές, προσδοκώντας σε μια μακροχρόνια μίσθωση.

«Οι τιμές θα ρυθμιστούν μετά το τέλος του καλοκαιριού»

Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι οι ζητούμενες τιμές θα ρυθμιστούν, κυρίως στις περιοχές όπου καταγράφονται σημαντικές αυξήσεις, το επόμενο διάστημα μετά το τέλος του καλοκαιριού, όταν λογικά θα έχουν επιστρέψει περισσότερα ακίνητα από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις στις μακροχρόνιες συμβατικές μισθώσεις, αλλά και θα έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο στη λειτουργία των πανεπιστημίων.